سرگذشت خودروهای مینی در ایران

خودروهای زیادی در جهان سمبل یک ملت هستند. ایرانیان پیکان را دارند، هندی‌ها هیندستان آمباسادور، فرانسوی‌ها سیتروئن 2CV و آلمان‌ها نیز فولکس واگن. در بریتانیا اما این مینی است که از نظر بسیاری، سمبل مردم و ملت است. خودرویی که در سال 1959 به عنوان خودرویی مردمی، کوچک و اقتصادی راهی بازار شد. محصولی جادار، با دوام و دوست داشتنی که به لطف مهندسی کم‌نقصش، به قهرمان رالی نیز بدل شد و توانست رالی مونت‌کارلو را فتح کند. مینی تا پایان قرن بیستم با شمایل کلاسیک و کمترین میزان تغییر تولید شد تا آن که ب‌ام‌و نشان تجاری‌اش را خرید و از ابتدای قرن جدید، مینی جدید را با الهام از نمونه اولیه عرضه کرد.

هنگامی که در سال 1959، اولین مدل مینی تحت برندهایی مثل موریس و آستین عرضه شد، هدف آن موفقیت در عرصه جهانی بود. به همین دلیل، پای این خودرو به ایران هم باز شد. در اولین دوره عرضه در اوایل دهه چهل شمسی، نمایشگاه آستین واقع در خیابان سعدی تهران، ایرانیان را با مینی تحت عنوان آستین 7 آشنا کرد. در ادامه اما نمونه موریس نیز توسط شرکت روند واقع در خیابان شریعتی، با نام موریس مینی ماینر عرضه شد. در آن زمان ایرانیان بیشتر به دنبال خودروهای بزرگ اروپایی و آمریکایی بودند. با این حال مینی به لطف ظاهر دوست داشتنی و عملکرد فنی خوبی که داشت، طرفداران زیادی برای خودش دست و پا کرد. تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، نمونه‌های ساخت آستین و موریس به ایران وارد شدند که علاوه بر خانواده‌های کوچک، مورد توجه بانوان و همچنین جوانان بودند. حتی پای مینی به مسابقات سرعت دهه پنجاه در دور ورزشگاه آزادی نیز باز شد و برخی نمونه‌های خاص کوپر آن نیز به کش

زمانی که نسل جدید مینی وارد بازار شد، واردات خودرو به ایران قطع بود. با این حال با شروع شدن موج خودروهای گذرموقت در دهه هشتاد، تعدادی از نمونه‌های خاص و جذاب مینی به ایران وارد شدند، هرچند این ورود مقطعی و گذرا بود. در مرحله بعدی اما تعداد انگشت‌شماری مینی کوپر توسط یکی از نمایشگاه‌های مشهور تهران با مجوزهای خاص وارد شد. این نمونه‌ها اما برای مدتی در دست مالکین نمایشگاه‌ها بودند. با این حال، مینی به لطف قیمت بالایی که به نسبت خودروهای هم قواره‌اش داشت، هرگز فرصت واردات رسمی و انبوه را پیدا نکرد.

در ابتدای دهه نود بود که تعداد دیگری مینی از انواع کلاب‌من با مجوزهای خاص وارد کشور شدند. این تعداد اندک که با قیمت‌هایی نسبتاً بالا به نمایشگاه‌های محله عباس‌آباد تهران راه یافتند را باید اولین تلاش علنی برای واردات گسترده این برند دانست. بالاخره اما پس از کش و قوس‌های فراوان و در نهایت با توجه به محدودیت‌هایی که برای واردات محصولات لوکس و فول سایز ب‌ام‌و پیش آمده بود، پرشیا خودرو به سراغ این برند رفت. پرشیا خودرو که برای مدتی فروش و خدمات محصولات ب‌ام‌و را برعهده داشت، این زیرمجموعه ب‌ام‌و را در حالی به ایران آورد که وضعیت بازار خودروهای وارداتی در هاله‌ای از ابهام بود. 3 مدل کلاب‌من، کانتری‌من و