تیراژ تولید کشنده‌های داخلی در سال 1403

حضور محصولات تجاری چینی در کشورمان را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد. مرحله اول مربوط به ابتدای ورود این خودروها به بازار ایران است که با محصولاتی مثل دانگ فنگ T300، کشنده‌های سینوتراک هوو و فراز و دانگ فنگ T375 همراه بود. مرحله دوم با افزایش قدرت پیشرانه‌ها به بالای 400 اسب بخار با محصولاتی مثل کشنده کاوه، فوتون H4، فاو J6 و... ادامه پیدا کرد و مرحله سوم نیز مربوط به کشنده‌های مدرنی می‌شود که قدرت‌های بالاتری دارند و از امکانات رفاهی و ایمنی بسیار بیشتری نسبت به قبل برخوردارند. این محصولات مربوط به چند سال اخیر می‌شوند و پیشرانه‌های یورو 5، گیربکس‌های اتوماتیک، سیستم‌های ترمز پیشرفته‌تر، سنسورها و رادارهای مختلف و... در آنها دیده می‌شود.

برای سال‌ها، کشنده فوتون H4 ایران خودرودیزل، رتبه اول فروش را در خودروهای کار و تجاری در دست داشت. با آمدن نسل جدید کشنده‌های چینی که از امکانات بیشتر رفاهی و ایمنی برخوردار هستند و پیشرانه‌های قوی‌تر داشته، گیربکس‌های اتوماتیک دارند و از نظر فنی یک پله بالاتر از کشنده‌های نسل قبلی هستند، ذائقه خریداران نیز تغییر کرد و رقبای قلدری مثل کشنده دیما HT، دافران H7، امپاور BD500، بایک X9 و... توانسته‌اند نظرات خریداران و فعالین این بخش را به خود جلب کنند.

یکی از اصلی‌ترین بازیگران بخش خودروهای تجاری کشورمان در گذشته، کشنده فاو J6 بود. کشنده‌ای که برای سال‌ها توانست سهم بسیار خوبی از بازار را کسب کند که در برهه‌ای از زمان، این مقدار به بیش از یک سوم بازار رسیده بود. کشنده فاو J6 در رده کشنده‌های نسل دوم چینی در کشورمان محسوب می‌شود که از نظر ترکیب موتور، گیربکس، کیفیت ساخت و مونتاژ، وضعیت خوبی نسبت به آن دوران داشت. اما با حضور رقبای قدری مثل فوتون H4 بازار از دست کشنده فاو J6 خارج شد تا اینکه گروه بهمن، برای کسب سهم بالای خود در بازار اقدام به عرضه کشنده‌های مدرنی چون فوتون امپاور BD500 و بایک X9 کرد. اما در این میان، فاو J6 نیز به روزآوری شد و با موتور 460 اسب بخاری و امکانات بیشتر، دوباره به میدان آمد. می‌توان گفت که این به‌روزرسانی باعث شد تا کشنده فاو دوباره به صدر فروش بازار ایران برسد. نسخه سه محور یا همان جفت این کشنده نیز به تعداد 100 دستگاه تولید شده است.

کشنده دیما از بدو ورودش به بازار کشورمان، مورد توجه رانندگان و فعالان این صنف قرار گرفته است و حالا باز هم با فروش 842 دستگاه در سال 1403، به رتبه دوم فروش رسیده است. کشنده دیما HT490 با این مقدار فروش، 12.4 درصد از بازار کشنده‌ها را در سال گذشته به خود اختصاص داد. رسیدن دیما به این جایگاه و قرارگرفتن یک کشنده 460 اسب بخاری از سیباموتورز در رتبه اول نشان می‌دهد که کشنده‌های زیر 500 اسب بخار هنوز هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.

از کشنده‌های خوش فروش و محبوب بازار، کشنده پیلسان C7H-480 با گیربکس اتوماتیک است. این کشنده در دو مدل 440 اسب بخاری با گیربکس دستی و 480 اسبی با گیربکس اتوماتیک عرضه می‌شود که نسخه قوی‌تر این کشنده که امکانات بیشتری نیز دارد، محبوبیت بالایی در بین علاقه‌مندان به خودروهای تجاری دارد. به تازگی نسخه 540 اسبی این کشنده که در بسیاری از قسمت‌ها به‌روز شده نیز به بازار عرضه شده است که در سال گذشته، 12 دستگاه از آن تولید شد.

برای چندین سال، فوتون H4 ایرانخودرودیزل در رتبه اول فروش کشنده‌های کشورمان قرار داشت. اما حالا به نوعی جای آن را کشنده فوتون H5-460 گرفته است تا با تولید 679 دستگاه در سال 1403 به رتبه چهارم در این بازار برسد. نسخه 500 اسبی این کشنده که با نام امپاور BD500 و از سوی گروه بهمن عرضه می‌شود، به تعداد 120 دستگاه در سال قبل فروخته شده است.

از ابتدای حضور کشنده بایک X9 احتمال زیادی برای موفقیت این خودرو در بازار کشورمان وجود داشت. کشنده‌ای با طراحی زیبا، اتاق بزرگ و جادار، امکانات بسیار خوب که آن را در رده کامل‌ترین‌ها قرار می‌دهد، موتور پرقدرت و گیربکس اتوماتیک و... همگی نشانه‌هایی از یک خودرو موفق می‌داد. این کشنده با تولید 617 دستگاه در سال گذشته، نشان داد که با وجود قیمت بالایی که دارد، می‌تواند حتی به رتبه‌های بالاتری در فروش نیز برسد.

فوتون H4 از ابتدای حضورش در بازار کشورمان به خاطر طراحی قابل‌قبولی که دارد و طراح داخل کابین که یک آکسور چینی است، توانست تا نظر بسیاری از افراد را به خود جلب کند. این خودرو با چندین موتور عرضه شد تا در حال حاضر با موتور آکسور و با نام آتامان نیز تولید و فروخته شود. کشنده فوتون H4 برای چندین سال در رتبه یک فروش کشنده‌ها بود و حالا رقبا از آن سبقت گرفته‌اند. این کشنده می‌تواند با کمی بهینه‌سازی و اضافه‌شدن امکانات ایمنی و رفاهی و البته یک موتور و گیربکس به‌روزتر، دوباره به فروش خوبی دست پیدا کند.

کشنده دایون N8 که با نام دایون 430 نیز شناخته می‌شود، از جمله خودروهایی هست که بی‌سروصدا در بازار کشورمان فروش نسبتاً خوبی دارد که باعث شد تا شرکت عرضه‌کننده آن، یعنی آریا اورست ماشین که از زیرمجموعه‌های کرمان موتور هست، نسخه به‌روز شده آن را نیز بعد از فروش سری اول این کشنده، عرضه کند. نسخه فیس‌لیفت با تغییرات ظاهری، اضافه‌شدن یک سری امکانات ایمنی و رفاهی، استفاده از گیربکس اتوماتیک و طراحی کاملاً دگرگون شده داخل اتاق همراه بود که توانست رضایت بیشتری از خریداران کسب کند و حالا با فروش 302 دستگاه در سال گذشته، سهم 4.5 درصدی را برای شرکت آریااورست ماشین کسب کند.

دانگ فنگ KX یا همان آرتا با قوی‌تر شدن پیشرانه و اضافه‌شدن یک سری امکانات بیشتر ایمنی و رفاهی، توان مضاعفی برای رقابت با دیگران به دست آورد. این کشنده 520 اسب بخاری که سایپادیزل از نمونه جدیدتر آن یعنی GX560 نیز رونمایی کرده است، در سال گذشته به فروش 293 دستگاه رسید که سهم سایپادیزل را از بازار کشنده‌ها به 4.3 درصد رساند.

شایان دیزل با کشنده دافران H7، شروع خوبی را تجربه کرد و از ابتدا این کشنده در وضعیت خوبی از نظر رضایت خریداران و کارشناسان بازار قرار گرفت. این شرکت که در سال قبل، نسخه به‌روزشده دافران H7 را نیز عرضه کرد، تعداد 290 دستگاه از این خودرو را به فروش رسانده که در کنار 70 دستگاه از نسخه فیس لیفت آن، جمعاً به فروش 360 دستگاه کشنده رسیده است. این مقدار فروش باعث کسب سهم 5.3 درصدی برای شایان دیزل شده که بالاتر از سهم شرکت‌هایی مثل آریادیزل و سایپادیزل است.

شکموتو X5000 که با نام شاکمن 520 نیز شناخته می‌شود از کشنده‌های خوب بازار است که ترکیب مناسبی از قدرت موتور، گیربکس و دیگر بخش‌های فنی را ارائه می‌دهد. این کشنده توسط آرین پارس موتور که به نام آرین دیزل معروف است، عرضه شده و با وجود قدرت موتور بالای 500 اسب بخار، اما قیمت مناسبی دارد که همین قضیه باعث جذب مشتریان شده است. آرین دیزل با فروش این تعداد کشنده، سهم 4.1 درصدی از بازار ایران را به دست آورده است.

در مجموع شرکت ایران خودرو دیزل با تولید 1211 دستگاه کشنده شامل مدل‌های فوتون H4، کشنده آتامان به تعداد 96 دستگاه و کشنده فوتون H5-460 به تعداد 679 دستگاه، رتبه اول فروش را در اختیار دارد و 17.9 درصد از بازار را کسب کرده است.

رتبه دوم برای سیباموتورز است که دو کشنده فاو 460 تک و جفت را به بازار عرضه کرده و 15.6 درصد از بازار را در اختیار گرفته است. رتبه سوم سهم بازار در دست محصولات پیلسان با 13.3 درصد برای کشنده‌های C7H-440 و C7H-480 و البته C9H با موتور 540 اسب بخاری است. گروه مایان نیز با تک کشنده دیما HT490 توانسته است تا 12.4 درصد از بازار را به دست آورد. بهمن دیزل نیز با دو کشنده فوتون امپاور BD500 و بایک X9 با مجموع تولید 737 دستگاه کشنده به سهم 10.9 درصدی از بازار رسیده است.

در این بین می‌بینیم که کشنده‌هایی مثل دوو یا کاماز فقط به فروش هشت دستگاه رسیده‌اند که انتظار بسیار بیشتری از این دو خودرو با توجه به مشخصات فنی خوب آنها می‌رفت. یا شرکتی مثل آذهایتکس که کشنده‌های ماز را تولید می‌کند، فقط به تولید 11 دستگاه کشنده اکتفا کرده است. نکته دیگر تولید فقط 96 دستگاه از کشنده کامل دیزل است که برای این خودرو که از نظر طراحی، قدرت موتور، امکانات فنی و رفاهی در وضعیت بسیار خوبی بوده و اتفاقاً قیمتی رقابتی نیز دارد، کمی عجیب است.

در مجموع باید گفت که تولید در سال 1403 نسبت به سال 1402 با کاهش بیش از 40 درصدی همراه بوده که این قضیه می‌تواند باعث افزایش بیش از پیش سن فرسودگی خودروهای تجاری در این رده شود.