ایران‌خودرو عملاً شامل قانون ورشکستگی شد

آمارهای رسمی نشان می‌دهد زیان بی‌سابقه عملکرد ایران‌خودرو در نیمه اول امسال به 2567 میلیارد تومان رسیده است.

”برای نخستین بار در طول نیم‌قرن فعالیت ایران‌خودرو، این شرکت مشمول ماده 141 قانون تجارت می‌شود و می‌تواند اعلام ورشکستگی کند.“به گزارش همشهری، شرکت ایران‌خودرو تحت تأثیر کاهش مقدار تولید و فروش در نیمه نخست امسال 2567 میلیارد تومان زیان کرد. در صورت تداوم این روند تا پایان سال مالی جاری ایران‌خودرو مشمول ماده 141 قانون تجارت خواهد شد. این برای نخستین بار در طول نیم‌قرن فعالیت ایران‌خودرو است که این شرکت مشمول ماده 141 قانون تجارت می‌شود. طبق ماده 141 قانون تجارت، سهامداران ایران‌خودرو از امکان انحلال شرکت برخوردار می‌شوند.

در یک رویداد بی‌سابقه درآمد شرکت ایران‌خودرو در نیمه نخست امسال به‌شدت کاهش یافت. هم‌اکنون حجم زیان این شرکت به 1.7 برابر سرمایه آن رسیده است. مطابق ماده 141 قانون تجارت، چنانچه زیان یک شرکت به 50 درصد سرمایه شرکت برسد، این شرکت علناً ورشکسته محسوب می‌شود؛ به‌این‌ترتیب چنانچه براثر زیان‌های واردشده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیئت‌مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را برگزار کند تا در مورد انحلال یا بقای شرکت تصمیم‌گیری شود.

در تازه‌ترین گزارش شرکت ایران‌خودرو که در سامانه کدال منتشرشده، هیئت‌مدیره این شرکت تأیید کرده که ایران‌خودرو نه‌فقط در 6‌ ماه امسال سودی کسب نکرده بلکه در این مدت 2567 میلیارد تومان زیان شناسایی کرده است. این زیان در حالی به ثبت رسیده که نرخ فروش محصولات شرکت ایران‌خودرو در نیمه نخست امسال به‌طور میانگین 7 درصد رشد کرده اما به دلیل کاهش مقدار تولید و فروش، درآمد عملیاتی ایران‌خودرو که در نیمه نخست سال قبل 13 هزار و 348 میلیارد تومان بود، در نیمه اول امسال به 11 هزار و 290 میلیارد تومان رسیده است.

گمانه‌های آماری

اکنون پرسش این است که چرا باوجود گران‌تر شدن محصولات شرکت ایران‌خودرو، درآمد این شرکت کاهش‌یافته است؟ برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که درآمد این شرکت تحت تأثیر کاهش تولید و فروش ناشی از افزایش هزینه تولید نزول کرده است.

مطابق آمار‌های ارائه‌شده ایران‌خودرو، علت اصلی کاهش درآمد‌های عملیاتی این شرکت، کاهش مقدار تولید و فروش است اما این شرکت به‌طور دقیق اعلام نکرده چرا مقدار تولید و فروش کاهش‌یافته، درحالی‌که حجم تقاضا برای خرید خودرو در ماه‌های گذشته به حدی افزایش‌یافته که در تاریخ اقتصاد ایران بی‌سابقه است و در تمام پیش ثبت‌نام‌های اینترنتی انجام‌شده حجم تقاضا چند صد برابر بیش از عرضه بوده است. بااین‌حال برخی کارشناسان صنعت خودرو معتقدند این کاهش تولید و فروش ناشی از افزایش قیمت نهاده‌های تولید است که به کاهش تولید و همین‌طور بهای تمام‌شده تولید منجر شده است.

شایعات بدبین‌ها

دیروز برخی سرمایه‌گذاران بدبین شایعه‌ای را در بازار سهام منتشر کردند مبنی بر اینکه ایران‌خودرو می‌خواهد از طریق دست‌کاری در آمار تولید و فروش خود، مسئولان نظارتی را برای صدور مجوز افزایش قیمت خودرو مجاب کند. آن‌ها مدعی‌اند بخشی از آمارهای مالی در حساب‌های ایران‌خودرو منظور نشده و درواقع نوعی حساب‌سازی برای دریافت مجوز افزایش قیمت در شرکت ایران‌خودرو صورت گرفته است؛ البته این گمانه به تأیید اغلب کارشناسان مستقل نرسیده و راستی آزمایی آن نیز برای همشهری امکان‌پذیر نیست.

هم‌اکنون فاصله قیمت محصولات ایران خودرو باقیمت فروش کارخانه تفاوت آشکاری دارد. شرکت‌های تولید‌کننده خودرو معتقدند نرخ فروش خودرو باید به دلیل افزایش قیمت نهاده‌های تولید، افزایش یابد اما مقامات دولتی که روی نرخ فروش خودرو حساس‌اند همواره با اعمال نظارت‌های مستمر سازمان حمایت مانع از افزایش قیمت خودرو شده‌اند. این رویه که به سیاست سرکوب قیمت‌ها مشهور است موجب شده فاصله قیمت فروش یک خودرو در بازار آزاد باقیمت کارخانه بسیار زیاد شود و حتی در برخی موارد از 30 درصد فراتر رود.

آمار‌های مالی چه می‌گویند؟

مطابق تازه‌ترین اطلاعات ارائه‌شده ایران‌خودرو که در سامانه کدال درج‌شده است، مقدار فروش این شرکت در نیمه نخست امسال نسبت به‌ مدت مشابه سال قبل 20 درصد کاهش‌یافته و از 9504 میلیارد تومان به 7 هزار و 557 میلیارد تومان رسیده است. همچنین جمع کل درآمد‌های عملیاتی این شرکت در نیمه اول امسال به 11 هزار و 290 میلیارد تومان رسیده که این مقدار نسبت به سال قبل 15.4 درصد یعنی 2 هزار و 508 میلیارد تومان کاهش نشان می‌دهد.

مطابق صورت‌های مالی 6 ماهه ایران‌خودرو، این شرکت در نیمه نخست امسال برای تولید محصولاتش 12 هزار و 278 میلیارد تومان هزینه کرده و با توجه به اینکه درآمد‌های این شرکت نسبت به هزینه‌های آن کمتر بوده، درنتیجه با زیان مواجه شده است. پارسال هم مقدار هزینه‌های تولید این شرکت همین مقدار بود، اما با توجه به آنکه مقدار درآمدها 2 هزار میلیارد تومان بیشتر از امسال بود، ایران‌خودرو با زیان مواجه نشد.

مدیران ایران‌خودرو در اطلاعیه خود به بورس اعلام کرده‌اند برخی‌ هزینه‌های عملیاتی این شرکت 283 درصد رشد کرده و از 89 میلیارد تومان در نیمه نخست پارسال به 342 میلیارد تومان در سال جاری افزایش‌یافته است. آن‌ها درعین‌حال نگفته‌اند این هزینه‌های عملیاتی شامل چه مواردی است.

مطابق این آمارها همچنین هزینه‌های مالی ایران‌خودرو که عمدتاً شامل پرداخت سود وام‌های دریافتی می‌شود، با 29 درصد افزایش به 1346 میلیارد تومان رسیده است. این هزینه‌های مالی سالانه بخش زیادی از سود ایران‌خودرو را می‌بلعد زیرا ایران‌خودرو باید بخش زیادی از درآمدهایش را صرف پرداخت سود‌های بانکی کند.

شرکت ایران‌خودرو هم‌اکنون 350 میلیارد تومان وام از بانک مهر اقتصاد، 300 میلیارد تومان از بانک ملی و 200 میلیارد تومان از بانک‌های آینده و رفاه (هرکدام 100 میلیارد تومان) دریافت کرده است. ایران‌خودرو همچنین اعلام کرده قصد دارد 700 میلیارد تومان اوراق رهنی از آذر‌ماه امسال با نرخ سود 21 درصد را منتشر کند که هزینه تأمین مالی آن 37 میلیارد تومان است.

این شرکت همچنین در گزارش‌های تفسیری خود اعلام کرده، با توجه به افزایش قابل‌توجه قیمت ارز و نهاده‌های تولید در سال جاری، موضوع افزایش نرخ فروش محصولات در سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان (کمیته خودرو) در حال بررسی است که این موضوع تا‌کنون به نتیجه قطعی نرسیده است. ایران‌خودرو همچنین در نکته بااهمیت دیگری تأکید کرده، با توجه به شرایط اقتصادی موجود، تغییرات افزایشی نرخ ارز و نهاده‌های تولید احتمال تغییر ترکیب تولیدات و فروش محصولات در نیمه دوم سال ۹۷ وجود خواهد داشت.

در جدول پیوست آمار تولید و فروش ایران‌خودرو در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال 96 قابل مشاهده است.