تاریخچه پیکاپ‌ های جیپ

تراک 4x4 جیپ ساخته شده توسط ویلیز-اوورلند موتورز

همانطور که می‌دانید، می‌توان سری CJ از جیپ را به نوعی همان جیپ زمان جنگ دانست که از حالت نظامی خارج شده است. کمی پس از معرفی این سری یعنی در سال 1947، ویلیز-اوورلند موتورز پیکاپ 4x4 بزرگتر جیپ را به بازار عرضه کرد. این مدل جیپ که در دو نسخه پنل ون (Panel Van) و پیکاپ به فروش می‌رسید، در ابتدا به یک پیشرانه چهار سیلندر 63 اسب بخاری از نوع سوپاپ بغل (side-valve) مجهز بوده است.

درست است که این پیکاپ بدون نام جیپ در زمان معرفی تراکی مدرن و به روز محسوب میشد، اما به مرور زمان این ویژگی در آن کمرنگ‌تر شد و در آخرین سال تولید آن یعنی 1965 میلادی، تبدیل به مدلی کاملاً قدیمی شده بود. اما سه سال قبل از آن یعنی در 1962 میلادی، سری مدرن‌تر جیپ به نام سری J وارد بازار شد.

سری FC یا همان فوروارد کنترل از جیپ

سری FC از جیپ که در سال 1957 وارد بازار شد را می‌توان یکی از جذاب‌ترین پیکاپ تراک‌های تاریخ دانست. این سری با پیشرانه‌های مختلفی عرضه می‌شد که عبارتند از پیشرانه چهار سیلندر از نوع سوپاپ بغل با 72 اسب بخار قدرت برای مدل FC-150 و پیشرانه شش سیلندر خطی با 115 اسب بخار قدرت برای مدل FC-170. سری FC با دو فاصله محوری متفاوت عرضه می‌شد که هر دو نسخه ظاهری خاص و عجیب داشتند. از عناصر برجسته در طراحی این پیکاپ، می‌توان به چهره‌ای خندان اشاره کرد. به علاوه به دلیل قابلیت عبور از هر نوع مسیری، مزرعه‌داران علاقه خاصی به این سری داشتند.

سری FC همانند پیکاپ 4x4 ویلیز-اوورلند که در کنار آن به فروش می‌رسید، در دوره حیاتش چند به روزرسانی را تجربه کرد. جیپ سری FC برای مدت کوتاهی با محور عقب جفت چرخ هم عرضه می‌شد، اما از سال 1962 به بعد خریداران این پیکاپ دیگر امکان سفارش این نسخه را نداشتند. اگر سری FC از جیپ به نظر شما بسیار جذاب و خاص است، باید بدانید که جیپ هم با شما هم عقیده است تا جایی که حتی سال 2012 اقدام به معرفی مدلی کانسپت تحت عنوان مایتی اِف سی (Mighty FC) کرد. این مدل مفهومی را می‌توان به نوعی نسخه مدرن از سری کلاسیک FC دانست که بدون شک طرفداران این برند آمریکایی را در زمان رونمایی بسیار هیجان زده کرد.

جیپ گلادیاتور / سری J

سری J از جیپ سال 1963 معرفی شد و تولید آن تا سال 1987 ادامه داشت. همین موضوع سبب شده این سری با دوره حیاتی 24 ساله، بیشترین طول عمر را در میان تمامی پیکاپ‌های این برند آمریکایی داشته باشد. به عبارت دیگر، سری J پس از آغاز تولید مدل کومانچی هم برای مدتی عرضه می‌شد. البته موضوع فقط به همین جا ختم نمی‌شود و در تمام مدتی که نام جیپ از کایزِر (Kaiser) به AMC و سپس به کرایسلر منتقل شد، سری J روی خط تولید بوده است. البته همانند مدل پیکاپ جدید جیپ که بر پایه نسل چهارم مدل رانگلر ساخته شده، این سری هم در ابتدا نام گلادیاتور را داشت. اما در نهایت این نام جای خود را به سری J داد و در دهه 70 میلادی شاهد مدل‌های J10 و J20 بودیم.

سری J در ابتدا با یک پیشرانه شش سیلندر خطی 3.8 لیتری عرضه می‌شد که توانایی تولید 140 اسب‌بخار قدرت را داشت، اما در سال 1964 میلادی، نسخه‌ای اقتصادی از همین پیشرانه با حداکثر قدرت 133 اسب‌بخار به عنوان پیشرانه پایه این پیکاپ انتخاب شد. سال 1965 برای اولین بار امکان سفارش یک پیشرانه هشت سیلندرِ V شکل هم فراهم شد. در سال 1971، پیشرانه شش سیلندر خطی 4.2 لیتری AMC به عنوان پیشرانه پایه جایگزین موتور قدیمی جیپ شد. در سال 1970، طرح اصلی نمای روبه‌روی گلادیاتور دچار تغییراتی شد و شبیه به مدل واگونیر (Wagoneer) یا همان جیپ آهو در بازار ایران، صاحب جلوپنجره‌ای عریض شد که سرتاسر قسمت جلویی گلادیاتور را در بر گرفته بود. البته این تغییرات در همین جا متوقف نشد و پس از یک به‌روزرسانی دیگر در سال 1979، گلادیاتور که نام آن به سری J تغییر کرده بود، صاحب چراغ‌های مربع شکل در قسمت جلو شد. در سال 1981 با هدف کاهش مصرف سوخت سری J، قسمت امتداد یافته سقف در بالای شیشه جلو که نقش آفتاب‌گیر را ایفا می‌کرد حذف شد. پس از آن، تولید این پیکاپ آمریکایی برای شش سال دیگر هم ادامه پیدا کرد.

جیپ جیپستر کوماندو / کوماندو

اگر این تصور در شما ایجاد شده که جیپ فقط مدل‌های کاری و جان‌سخت با عمر زیاد دارد، بهتر است برای آشنایی با جیپ جیپستر کوماندو آماده شوید. مدل جیپستر برای اولین بار در سال 1948 میلادی متولد شد، اما پس از مدتی کوتاه یعنی در سال 1951، تولید آن به دلیل فروش پایین متوقف شد. اما در سال 1967 و در کمال تعجب، جیپ جیپستر مجدداً روی خط تولید آمد. نمای روبه‌روی جیپستر دچار تغییراتی جزئی شده بود، اما نیروی محرکه آن توسط همان پیشرانه چهار سیلندر قدیمی از نوع سوپاپ بغل با 75 اسب بخار قدرت فراهم می‌شد. البته آن دسته از خریدارانی که این پیشرانه چهار سیلندر از نظر آن‌ها ضعیف بود، می‌توانستند جیپستر را با یک پیشرانه شش سیلندر V شکل ساخته شده توسط بیوک هم سفارش دهند. جیپ جیپستر رقیبی برای فورد برانکو (Bronco) و اینترنشنال اسکات (International Scout) بوده است. این مدل در چهار نوع اتاق مختلف کانورتیبل، رودستر، استیشن و پیکاپ عرضه می‌شد.

این مدل کلاسیک احیا شده برای مدت شش سال روی خط تولید بود و در نهایت در سال 1973 میلادی تولید آن متوقف شد. البته پیش از آن در سال 1972، جیپ تغییراتی را در ظاهر این مدل اعمال کرده و بخش جیپستر هم از نام آن حذف گردید. اما این تغییرات نه تنها سبب شدند این مدل شباهت زیادی به اینترنشنال اسکات و یا شاید هم شورولت بلیزر پیدا کند، بلکه بسیار دیر اتفاق افتادند و در نهایت نتوانستند مانع توقف تولید جیپ کوماندو در 1973 شوند.

جیپ CJ-8 اسکرامبلر

احتمالاً اطلاع دارید پیکاپ جدید جیپ که بر پایه رانگلر ساخته شده، در ابتدا قرار بود با نام اسکرامبلر (Scrambler) رونمایی شود، اما در نهایت با نام گلادیاتور معرفی شد. در سال 1981 میلادی جیپ مدل CJ-8 اسکرامبلر را معرفی کرد که همانند سری J، از همان ابتدا جذاب و دوست داشتنی بود. این مدل از قسمت باری با طول 152 سانتی‌متر بهره‌مند بود که به شاسی CJ متصل شده بود. خریداران اسکرامبلر امکان سفارش دو نوع پیشرانه را داشتند که عبارتند از یک پیشرانه چهار سیلندر با 82 اسب‌بخار قدرت و یک پیشرانه شش سیلندر خطی با حداکثر قدرتی معادل با 110 اسب‌بخار. به علاوه، اسکرامبلر در دو نسخه هاردتاپ و سافت تاپ عرضه می‌شد.

جیپ CJ-8 قسمت باری جادار، باز و کاربردی داشت. مواردی همچون رینگ‌های سفید رنگ که به عنوان یک آپشن برای این مدل عرضه می‌شد و حس نوستالژیک CJ-8 مربوط به دهه 80 میلادی، این مدل را همانند سری J و کومانچی تبدیل به یکی از دوست داشتنی‌ترین مدل‌های جیپ کرده است. اما متاسفانه CJ-8 مدت زیادی دوام نیاورد که می‌توان دلیل آن را عرضه مدل‌های کومانچی در 1986 و رانگلر در 1987 دانست.

جیپ کومانچی

قطعاً می‌توان نسل دوم جیپ چروکی را یکی از خودروهای استثنایی دهه 80 میلادی به حساب آورد و می‌توان آن را آغازگر فصلی تازه در خودروهای شاسی بلند دانست. اما جیپ در سال 1986 پا را فراتر گذاشته و پیکاپی برپایه چروکی به نام کومانچی را روانه بازار کرد. کومانچی علاوه‌بر بهره‌مندی از سبک طراحی خاص و جذاب چروکی، قسمت بار عقب هم داشت. با این حساب می‌توان گفت کومانچی در زمان خودش یک پیکاپ فوق‌العاده بوده است. در زمان معرفی، کومانچی علاوه‌بر سه نوع پیشرانه مختلف، با سه نوع جعبه‌دنده هم عرضه می‌شد و صاحب قسمت باری با طول 213 سانتی‌متر بود. پیشرانه استاندارد کومانچی یک پیشرانه چهار سیلندر 2.5 لیتری انژکتوری با حداکثر قدرت 117 اسب‌بخار بود. به‌علاوه، امکان سفارش کومانچی با پیشرانه 2.1 لیتری توربو-دیزل ساخته شده توسط رنو با حداکثر قدرت 85 اسب‌بخار هم وجود داشت. البته بهترین پیشرانه کومانچی، یک نسخه شش سیلندر V شکل با 2.8 لیتر حجم بود که نسبت به پیشرانه 2.5 لیتری چهار سیلندر قدرت کمتری داشت، اما در عوض گشتاور بیشتری تولید می‌کرد. ناگفته نماند که این پیشرانه توسط جنرال موتورز ساخته شده بود.

خوشبختانه کومانچی به مرور زمان از نظر پیشرانه شرایط بهتری پیدا کرد. این بهبود در سال 1987 کلید خورد و پیشرانه دیزلی به تدریج از لیست کومانچی حذف شد. همچنین پیشرانه 4.0 لیتری شش سیلندر خطی جیپ جایگزین پیشرانه شش سیلندر V شکل جنرال موتورز شد. این پیشرانه 4.0 لیتری جیپ که اکنون تبدیل به نمونه‌ای افسانه‌ای شده، می توانست حداکثر 173 اسب‌بخار قدرت و 298 نیوتن‌متر گشتاور تولید کند. حتی مدتی بعد حداکثر قدرت این پیشرانه به 190 اسب‌بخار افزایش پیدا کرد. در سال 1991 پیشرانه چهار سیلندر 2.5 لیتری به لطف انژکتوری پیشرفته‌تر، می‌توانست حداکثر قدرتی معادل با 130 اسب‌بخار تولید کند. ناگفته نماند که در سال 1987، جیپ عرضه نسخه دیگری از کومانچی با فاصله محوری کمتر را هم آغاز کرد که طول قسمت بار در آن برابر با 183 سانتی‌متر بود.

کیت موپار به نام JK-8 برای تبدیل جیپ رانگلر به پیکاپ

پیش از این گفتیم سال 1992 پرونده پیکاپ تراک‌های جیپ به کلی بسته شد و تا پیش از معرفی گلادیاتور جدید، دیگر شاهد هیچ پیکاپی از جیپ نبوده‌ایم، اما واقعیت این است که این موضوع کاملاً صحت ندارد! در حقیقت بهتر است بگوییم در سال 1992 عرضه مدل‌های پیکاپ تراک توسط خود جیپ متوقف شد و پس از آن داشتن یک پیکاپ بر پایه جیپ رویایی دست نیافتنی نبوده است. به طور مثال می‌توان به کیت تبدیل JK-8 اشاره کرد؛ این کیت در سال 2011 توسط موپار که زیرمجموعه کرایسلر محسوب می‌شود معرفی شد و به کمک آن می‌توانید جیپ رانگلر آنلیمیتد (Unlimited) نسل JK را به یک پیکاپ تبدیل کنید. به این ترتیب اگر شما مالک یک رانگلر چهار در باشید، می‌توانید با پرداخت چندین هزار دلار، قطعات لازم جهت تبدیل رانگلر به یک پیکاپ تک کابین بسیار جذاب را تهیه کنید.

سرانجام رونمایی از نسخه پیکاپ رانگلر

پس از سال‌ها و انتشار شایعات و حدس و گمان‌های گوناگون در مورد پیکاپ جیپ، سرانجام حدوداً 3 ماه پیش در نمایشگاه خودروی لس‌آنجلس سال 2018 شاهد رونمایی از نسخه پیکاپ رانگلر یعنی جیپ گلادیاتور مدل 2020 بودیم. البته گلادیاتور تا حدی که همه انتظار داشتند براساس رانگلر ساخته نشده، بلکه از پایه طوری طراحی شده تا بتواند در سگمنت پیکاپ‌های متوسط به رقابت بپردازد. فریم کاملاً جدید گلادیاتور نسبت به رانگلر استقامت بیشتری دارد تا این آمریکایی بتواند در زمینه یدک‌کشی در کلاس خودش با دیگر پیکاپ‌ها رقابت کند. علاوه‌براین، با وجود این‌که نمای روبه‌روی گلادیاتور شبیه به رانگلر است، اما تغییراتی در آن ایجاد شده تا هنگام یدک‌کشی سیستم خنک‌کننده پیشرانه عملکرد بهتری داشته باشد.