10 نوآوری صنعت خودرو با سابقه طولانی

امروزه تجهیزاتی در خودروها وجود دارد که در سال‌های گذشته حتی قابل تصور نبود. کامپیوتر سفری، امکان رانندگی طولانی بدون لمس فرمان یا مسیریاب با فناوری واقعیت افزوده که داده‌­های مسیر را به شیشه جلو می­‌تاباند، بخشی از تجهیزات جالب در خودروهای امروزی است که البته برخلاف تصور، ایده اولیه بسیاری از آن‌ها در سال‌های دور مطرح شده، اما به علت محدودیت فناوری، به نتیجه درستی منتهی نشده است. با گسترش فناوری و افزایش قدرت رایانه­‌ها، بسیاری از طرح‌های نا­تمام از یک قدمی مرگ به زندگی بازگشته است.

در این مطلب قصد داریم ده مورد از طرح‌های نوآورانه ولی با سابقه طولانی را مرور کنیم، پس در ادامه «باما» همراه باشید.

در بازار جهانی، این­ روزها کمتر خودروی صفر کیلومتری را می‌­توان یافت که به پیشرانه تنفس طبیعی مجهز باشد. ایده استفاده از فشار هوا برای افزایش بازدهی پیشرانه، سال‌ها پیش یعنی در اوایل دهه 60 میلادی به ذهن مهندسان جنرال موتورز رسید، زمانی که اولدزمبیل F-85 Jetfire و شورولت Corvair Monza از مزایای این فناوری برخوردار شدند. ب ام و 2002 توربو مدل 1974، پورشه 911 توربو مدل 1975 و مرسدس‌بنز 300SD مدل 1978 با پیشرانه توربودیزل، تلاش‌هایی در جهت استفاده از این فناوری بود، اما پیشرانه 1.8 لیتری توربوشارژ گروه فولکس‌واگن در میانه دهه 90، این فناوری را به تولید انبوه رساند. از ابتدای دهه 2010 به این طرف، توربوشارژر به جزئی جدانشدنی از صنعت خودروسازی تبدیل شده است.

زمانی رانندگان مجبور بودند به صورت دستی اهرم نوربالای چراغ‌های جلو را فعال نگاه دارند، عملی که این روزها اکثراً به صورت خودکار انجام می‌­شود. فناوری Autronic Eye کادیلاک در سال 1952، نخستین گام در این جهت بود که به نحوی تا اوایل دهه 80 میلادی هم به حیات خود ادامه داد.

روشن شدن خودکار چراغ‌ها پس از کاهش نور محیط با فناوری Twilight شرکت جنرال موتورز در دهه 60 میلادی معرفی شد. البته شکل امروزی این فناوری را باید مدیون خودروهایی همچون سیتروئن DS و تاکر 48 دانست. سابقه چرخش نور در هنگام پیچیدن خودرو هم به دهه 20 میلادی بازمی­‌گردد.

فناوری از کار انداختن بخشی از پیشرانه در هنگام عدم نیاز به حداکثر قدرت، این روزها بسیار رایج شده و به کاهش مصرف سوخت یاری می­‌رساند. این فناوری، اولین مرتبه با نام  V8-6-4 توسط کادیلاک در سال 1981 معرفی شد تا در دومین بحران سوخت به مصرف­‌کنندگان یاری رساند. هرچند این فناوری به سرعت کنار رفت، اما دو دهه بعد با عملکرد بهتر بازگشت و ماندگار شد.

سپرهای خودروها از میانه دهه 90 میلادی تاکنون به بخشی از بدنه و جزئی از طراحی کلی تبدیل شده است، اما در سال‌های دور، این قطعه به صورت مستقل طراحی شده و جنس متفاوتی داشت. پونتیاک GTO مدل 1967، شورولت کوروت از سال 1973 به بعد و پورشه 928 مدل 1978، نخستین خودروها با چنین ویژگی بودند.

قابلیت فرمانپذیری چرخهای عقب نخستین بار در دهه 80 میلادی و در خودروهای ژاپنی همچون مزدا 626 و هوندا پرلود معرفی شد. نیسان GT-R مدل 1989 هم این ویژگی را داشت، اما با پایان عمر نسل R34 این قابلیت را از دست داد. البته خودروسازان دیگر در سال‌های اخیر به این فناوری روی خوش نشان داده‌­اند.

تا سال 2030، پیشرانه­‌های برقی به بازیگر اصلی صنعت خودروسازی تبدیل خواهند شد اما حقیقت این است که سابقه طراحی این‌گونه پیشرانه­‌ها به سالهای 1890 الی 1900 بازمی­‌گردد. با وجود صدای بسیار زیاد، بوی ناخوشایند، خطرات، مشکلات راه­‌اندازی و نگهداری، پیشرانه­‌های درون­‌سوز همچنان سبک‌تر و ارزان‌تر از نمونه‌­های برقی هستند. البته با پیشرفت فناوری و تشدید سختگیری قوانین، به نظر می­‌رسد که مشکلات باقیمانده هم رفع شود.

نمایشگر و صفحه پشت ­آمپرهای دیجیتال امروزه به امری عادی در کابین خودروها بدل شده و حتی در برخی نمونه­‌ها مثل مرسدس بنز EQS، سراسر داشبورد را به خود اختصاص داده است. نمایشگرهای دیجیتال در اوایل دهه 80 میلادی ظاهر شدند، اما استفاده گسترده از آن‌ها توسط خودروسازان اروپایی، از اواخر این دهه آغاز شد. با افزایش نیاز کاربران به ارتباط با تلفن هوشمند، مسیریاب و غیره، نمایشگرها نیز به جزئی جدانشدنی از خودروهای امروزی تبدیل شده‌­اند.

ایده اولیه این فناوری هم در اوایل دهه 80 میلادی و تقریباً همزمان با نمایشگرهای دیجیتال مطرح شد. هرچند این فناوری تاکنون بسیار پیشرفت کرده، اما حقیقت این است که دستیارهای صوتی تنها به فرامین راننده گوش کرده و آن را اجرا می‌­کنند بنابراین رویای بشر برای گفتگو با خودروها، هنوز اجرایی نشده است.

با حذف پیشرانه درون­سوز در خودروهای برقی، قرار دادن لوازم در زیر کاپوت هم به امری نسبتا عادی تبدیل شده است، اما در خودروهای موتور-وسط یا موتور-عقب همچون تویوتا MR2 یا پورشه 911 و بسیاری از محصولات ب‌ام‌و، فیات، رنو، فولکس‌­واگن و اشکودا که در بیش از نیم قرن پیش به صورت موتور-عقب طراحی شده بودند نیز فضای بار در بخش جلو قرار داشت. البته مشکلات مربوط به پایداری و کاهش راحتی تعلیق، استفاده وسیع از این سبک طراحی را متوقف کرده است.

بسیاری از برندهای خودروساز همچون NSU و سیتروئن در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی، اشتیاق زیادی به استفاده از موتورهای روتاری یا دورانی وانکل در محصولات خود داشتند. این تمایل خیلی زود به پشیمانی بدل شد به نحوی که سیتروئن تلاش کرد خودروهای مجهز به این پیشرانه­ را بازخرید کند. فقط مزدا بود که تا پایان تولید RX-8 در سال 2010 و به علت انطباق با استاندارد آلایندگی یورو 5، از این فناوری استفاده میکرد. احتمالا نمایش مفهومی آئودی A1 بود که مزدا را به فکر استفاده از این پیشرانه به عنوان منبع انرژی برای مدل برقی MX-30 انداخت.