تاریخچه ب‌ ام‌ و سری 3 در گذر زمان

E21

اولین نسل سری 3 را باید دومین خودرو با سبک جدید نامگذاری این برند دانست که در سال 1975، جانشین مدل موفق 2002 شد. سری 3 از زبان طراحی جدید به سبک سری 5 ((E12 و پیشرانه‌های 4 و 6 سیلندر بهره می‌جست. در این نسل علاوه‌بر نمونه سدان، نمونه روباز با پسوند بائور نیز به طور رسمی عرضه شد که یک نمونه تارگا تلقی می‌شود. واردات این نسل توسط شرکت وهاب‌زادگان به ایران صورت گرفت، هرچند در دهه‌های پنجاه و شصت نیز تعدادی به صورت دانشجویی وارد شدند.

E21 Group 5

اولین حضور سری 3 در مسابقات در همان نسل اول و با نمونه‌ای صورت گرفت که توسط مهندسین M پاور ب‌ام‌و طراحی شده بود. بدنه کشیده و عریض در کنار باله عقب بزرگ، ظاهری خشن و شبیه به خودروی بتمن به این خودرو بخشیده بود. با این حال مهندسی بی‌نقص سبب شد تا این خودرو در سال‌های 1979، 1981 و 1982 موفق ظاهر شود.

E30

نسل جدید سری 3 با پلتفرم و ظاهری کاملاً متفاوت در حالی عرضه شد که این بار علاوه‌بر نمونه کوپه، سدان 4 در و استیشن (تورینگ) نیز قابل سفارش بودند. علاوه‌براین، نمونه کابریو با سقف بازشو نیز به نمونه‌های قابل سفارش اضافه شد. در نسل E30 تغییراتی تدریجی تا اوایل دهه نود، ظاهر این خودرو را دگرگون کرد و پیشرانه‌های 4 و 6 سیلندر برای آن قابل سفارش بودند. واردات E30 به ایران از اواخر دهه شصت شمسی به صورت محدود آغاز شد و در اوایل دهه هفتاد شدت گرفت.

E30 M3

اولین نسل M3 در سال 1985 در قالب نمونه خیابانی سری DTM سری 3 معرفی شد. در آن زمان ب‌ام‌و باید تعداد محدودی از این خودرو را به صورت تولید انبوه عرضه می‌کرد تا جواز حضورش در مسابقات تورینگ صادر شود. در هر صورت موفقیت M3 در حدی بود که این نام به عنصر جدایی‌ناپذیر ب‌ام‌و بدل شد. E30 تنها M3 تاریخ با پیشرانه 4 سیلندر است.

E36

در نسل E36، سعی ب‌ام‌و در تمرکز بر روی پختگی هر چه بیشتر محصول بود. سومین نسل در حالی عرضه شد که موفقیت E30، طراحی و ساخت هر گونه جایگزینی برای آن را بسیار دشوار کرده بود. در هر صورت E36 محصولی موفق بود و به لطف پیشرانه‌های 4 و 6 سیلندر، توانست به عنوان یک سدان اسپرت لوکس مطرح شود. بسیاری نمونه M3 این نسل را نیز برترین گونه بعد از نسل E30 می‌دانند. واردات E36 در مدتی محدود به ایران توسط شرکت نوریانی انجام گرفت.

E36 Compact

اولین نمونه هاچ‌بک سری 3 که در حقیقت تلاشی برای ورود به بازار هاچ‌بک‌های متوسط بود، در نسل E36 رخ داد. این مدل که با پسوند کامپکت عرضه شد، از نظر بسیاری فرزند خلف سری تورینگ مدل 2002 بود. سری 3 کامپکت در نسل بعدی سری 3 نیز عرضه شد و بعدها با سری 1 جایگزین شد.

E46

از نظر بسیاری، نسل E46 آخرین نمونه سنتی و پایبند به اصول سری 3 است. با این حال جهش ب‌ام‌و از E36 به E46 قابل توجه بود. باز هم پیشرانه‌های 4 و 6 سیلندر و باز هم فرم‌های بدنه کوپه، کانورتیبل، کامپکت هاچ‌بک، تورینگ استیشن و سدان. یک فیس‌لیفت کلی در سال 2001 ظاهر خودرو را به‌روزرسانی کرد. نمونه‌های فیس‌لیفت شده از اواسط دهه هشتاد شمسی توسط شرکت نوریانی به ایران وارد شدند.

E46 M3 GTR

تا سال 2001، تمامی نمونه‌های خیابانی و مسابقه‌ای سری 3 از پیشرانه‌های 4 و 6 سیلندر بهره می‌بردند. اما در نمونه GTR مسابقه‌ای نسل E46، پیشرانه 4 لیتری 8 سیلندر استفاده شد که از نظر بسیاری یکی از استثنایی‌ترین پیشرانه‌های تاریخ ب‌ام‌و است. نمونه خیابانی این مدل با 380 اسب‌بخار قدرت نیز به صورت محدود تولید شد.

E90

نسل جدید سری 3 با ظاهری بسیار متفاوت و فلسفه‌ای کاملاً جدید در قالب مدل E90 معرفی شد. در آن زمان بسیاری از طرفداران دوآتشه سری 3، از ظاهر و طبع رام‌تر این نسل چندان راضی نبودند. با این حال در طولانی مدت این نسل از سری 3 توانست از نظر فروش بهتر از نسل‌های قبلی ظاهر شود. E90 در ابتدا توسط شرکت نوریانی و سپس توسط شرکت پرشیاخودرو به ایران وارد شد.

E92/E93

نسل پنجم سری 3، اولین نسلی بود که در آن نمونه‌های کوپه و کابریو با ظاهری متفاوت و زبان طراحی کاملاً مجزا از نمونه سدان عرضه شدند. علاوه‌براین، برای رقابت هر چه بیشتر با محصولات مرسدس‌بنز، نمونه کابریو با سقف فلزی تاشو معرفی شد. نمونه M3 هر دو گونه نیز قابل سفارش بود. خوشبختانه نمونه‌های کوپه و کابریو این نسل نیز به ایران وارد شدند.

F30

در نسل F30، ب‌ام‌و سعی کرد تغییراتی شگرف در سری 3 به وجود بیاورد. زبان طراحی این مدل بسیار مورد توجه سایر خودروسازان قرار گرفت و بسیاری ایده اتصال چراغ‌های جلو به جلوپنجره را در محصولات مختلف خود اجرا کردند. علاوه‌براین، در این نسل اولین بار نمونه‌های کوپه و کابریو با نام جدید و تحت عنوان سری 4 عرضه شدند و نسخه گرن‌کوپه آن‌ها نیز قابل سفارش بود. واردات این نسل توسط شرکت پرشیاخودرو به ایران انجام گرفت.

F34 GT

ب‌ام‌و اولین سری گرن‌توریزمو یا GT را در قالب نمونه‌ای از سری 5 عرضه کرده بود. اولین سری 3 GT اما در نسل F30 عرضه شد. در این مدل، ب‌ام‌و سعی داشت کاربری‌های یک کراس‌اور شهری را با یک استیشن بزرگ و فرم بدنه هاچ‌بک ترکیب کند و در قالب یک محصول با روح اسپرت به بازار عرضه کند. با این وجود موفقیت چندانی نصیب این مدل نشد و احتمال می‌رود سری 3 GT نیز همانند برادر بزرگترش، به تدریج از خط تولید کنار برود.

G20

جدیدترین نسل سری 3 در حالی در نمایشگاه پاریس سال 2018 معرفی شد که بازار خودرو به شدت رو به تغییر است. سلطنت کراس‌اورها از یک سو و اهمیت یافتن خودروهای الکتریکی و هیبریدی از سوی دیگر سبب شده تا ب‌ام‌و تمام تلاش خود را برای ساخت یک سدان لوکس جذاب به کار گیرد. سری 3 جدید، سبک‌تر، پاک‌تر و با بازدهی بیشتر، قرار است از سال 2019 جانشین نسل موفق F30 شود. امیدواریم امکان واردات این مدل نیز به ایران فراهم شود.