نکات درباره فاصله طولی بین دو خودرو

در اتوبان در حال حرکت هستید. خودروی شما از ایمنی کافی برخوردار است. ترمزها سالم و تایرها نیز نو هستند. حتی سرعت شما قانونی و در محدوده مجاز است. عامل‌های خطرآفرین بیرونی مانند موبایل، سیگار کشیدن و خوردن و آشامیدن را نیز فاکتور گرفته‌اید. با تمام این مسائل ناگهان خودروی روبه‌رویی شما متوقف می‌شود و شما بی‌آن‌که دلیلش را بدانید مسبب حادثه‌ای تلخ می‌شوید. دلیل اصلی این اتفاق «عدم رعایت فاصله طولی ایمن» بوده است.

”در شرایط معمولی و با توجه به سیستم‌های ترمز، عکس‌العمل مغز انسان و رعایت ایمنی بعد از ترافیک لازم است تا دو ثانیه بین خودروی شما و خودروی جلویی فاصله باشد.“بگذارید ماجرا را علمی‌تر بررسی کنیم. عکس‌العمل مغز انسان در مواقع حساس، کندتر از چیزی است که فکرش را می‌کنید. حتی اگر در بهترین حالت و با چشمانی باز به جاده نگاه کنید و خود را آماده هرگونه اتفاق بدانید، اما این مغز شماست که درنهایت دستور فعل و انفعال مربوط به ترمزگیری را صادر می‌کند. چند صدم ثانیه تاخیر در حالی که شما با سرعت 100 کیلومتر برساعت حرکت می‌کنید، فاجعه‌بار خواهد بود؛ اما در مورد رعایت فاصله طولی، نکته دیگری است که نقش مهمی ایفا می‌کند و آن فرایند سخت‌افزاری ترمزگیری است. فشردن پدال ترمز، انتقال روغن هیدرولیک به کالیپرها، فشرده شدن لنت‌ها به دیسک ترمز شاید در عمل به سرعت صورت بگیرد ولی همه‌چیز در سرعت‌های بالا دستخوش تغییراتی عجیب می‌شوند.

زمانی که شما محکم روی پدال ترمز می‌کوبید، چرخ‌ها با همان سرعتی که مدنظر است قفل نمی‌شوند. جنگ بین اصطکاک آسفالت و جرم خودرو با این‌که سرانجام اصطکاک را پیروز می‌کند ولی تا زمانی که نیروی اینرسی خودرو به صفر نرسد، عملاً شما در حال حرکت هستید. شاید برایتان جالب باشد ولی وقتی با بوگاتی ویرون با سرعت 407 کیلومتر برساعت ناگهان روی ترمز بکوبید، بعد از 10 ثانیه و طی 500 متر به سرعت صفر کیلومتر یرساعت می‌رسد. تازه این در حالی است که ترمزهای ویرون را همان شرکتی می‌ساخت که ترمزهای هواپیمای ایرباس را تولید می‌کرد.

رعایت فاصله طولی

بعد از این همه توضیح فنی و علمی راه حل این مشکل، آنقدرها هم که فکر می‌کنید کوانتومی نیست. کافی است از خودروی مقابل‌تان 2 ثانیه عقب‌تر باشید. همین. اگر محاسبه این واحد زمانی برای شما دشوار است، برای خود یک شاخص ثابت در نظر بگیرید. چیزی مثل تیر برق، درخت و یا خطوط وسط جاده. برای محاسبه میزان تقریب نزدیک به دقیق ثانیه از همان روش خودمانی هزار و یک و هزار و دو استفاده کنید.

پس یک بار دیگر مرور می‌کنیم؛ خودروی جلویی شما از تیر برق عبور می‌کند. هزار و یک، هزار و دو. حالا شما از تیر برق عبور می‌کنید. اگر زودتر از 2 ثانیه به تیر برق رسیدید یعنی شما فاصله طولی ایمن را رعایت نکرده‌اید. اینکه چرا این عدد 2 ثانیه است و 3 ثانیه نیست و چرا نباید 2.5 ثانیه باشد و از این دست سوالات،‌ احتمالاً دارید و تصور می‌کنید که این ماجرا نوعی شوخی و احیاناً زاده ذهن برخی از برنامه‌ریزان اجتماعی است.

چرا 2 ثانیه؟

قانون 2 ثانیه (به انگلیسی Two-Second Rule) بخشی از قانون جامع «فاصله ایمنی از جلو» موسوم به ACDA است که سال 1920 میلادی تدوین شد. ACDA اشاره به رعایت فاصل بین دو عامل محرکه روی زمین دارد. از خودرو و قطار گرفته تا اسکی و اسکیت. شاخص 2 ثانیه، بر اساس مطالعات گسترده‌ای روی سیستم‌های ترمز، عکس‌العمل مغز انسان و رعایت ایمنی بعد از ترافیک تدوین شده است.

این قانون پایه و اساس طراحی مهندسی ترافیک از سوی نیروهای پلیس اغلب کشورها است. در ایران نیز پلیس راهور با استفاده از همین قانون، ماده 173 آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی را تدوین کرده است. البته از دید پلیس،‌ این معیار کمی دقیق‌تر است. از دید این نیروها، خودروها باید به ازای هر 10 کیلومتر برساعت، 6 متر با وسیله نقلیه جلویی فاصله داشته باشند؛ یعنی اگر خودرویی با سرعت 100 کیلومتر برساعت حرکت می‌کند، می‌بایست حداقل 60 متر با خودروی روبه‌رویی خود فاصله بگیرد.

قانون 2 ثانیه حسب شرایط جاده دستخوش تغییراتی می‌شود. اگر استاندارد حرکت خودروها را با سرعت 45 کیلومتر برساعت آن هم در جاده خشک به حساب بیاوریم، آن وقت 2 ثانیه معادل است با طول 3 خودرو (بین خودروی شما و خودروی جلویی). با همین سرعت در جاده مرطوب باید 6 خودرو در نظر گرفت. در مسیرهای شن و ماسه‌ای 6 خودرو. در مسیرهای برف‌گیر 9 خودرو. یادتان باشد اگر با فقط با سرعت 45 کیلومتر برساعت در جاده یخی حرکت کنید، می‌بایست بین شما و خودروی جلویی به اندازه طول 18 خودرو فاصله باشد.