بررسی 5 دهه حضور نیسان در بازار خودروی کشورمان

شاید نیسان را بتوان پرکارترین برند ژاپنی در بازار ایران دانست. خودروسازی که در دهه چهل شمسی به طور رسمی وارد کشورمان شد و توانست با برند داتسون، موفقیتی قابل توجه کسب کند. پس از پیروزی انقلاب و در دوران سخت دهه شصت نیز نیسان ایران را تنها نگذاشت و در مقیاسی قابل توجه با پاترول در ایران فعال بود. از آن زمان تا کنون، نیسان به طور جدی‌تری در بازار ایران فعالیت داشته و پس از ادغام با رنو و تشکیل گروه رنو-نیسان، این همکاری پررنگ‌تر شده است. با وجود کم شدن فعالیت نیسان در اوایل دهه نود، این برند در سال‌های اخیر دوباره با چند محصول به ایران آمده است. در ادامه به بررسی حضور نیسان در دهه‌های مختلف خواهیم پرداخت.

در اواخر دهه چهل شمسی بود که نیسان پاترول، به عنوان یک شاسی بلند جان سخت و رقیبی برای تویوتا لندکروزر و لندرور کلاسیک، به ایران وارد شد. در آن زمان بازار ایران تشنه چنین خودروهایی بود و شرکت ایران فرنیز واقع در خیابان 15 خرداد، واردات آن را در دهه پنجاه به عهده داشت. در دهه پنجاه اما برند داتسون، تعداد قابل توجهی از محصولات سری بلوبرد، سانی و وایولت را به ایران فرستاد. این خودروهای کوچک اقتصادی، اکثراً ظاهری دوست‌داشتنی و با حال و هوای اسپرت داشتند و به همین دلیل توانستند پس از محصولات تویوتا، به عنوان دومین خودروساز محبوب ایرانیان مطرح شوند. جذاب‌ترین محصول داتسون در ایران را باید سری Z دانست که شرکت دیران واقع در میدان ج

پس از پیروزی انقلاب و وقوع جنگ تحمیلی، وضعیت بازار خودروی کشورمان به طور قابل توجهی دگرگون شد؛ به طوری که واردات خودرو به شدت محدود و مونتاژ بسیاری از خودروها نیز دستخوش تغییراتی شد. در این حال و هوا بود که شرکت پارس خودرو به ناچار مونتاژ خودروهای آمریکایی را رها کرده، قراردادی با نیسان بست تا نهایتاً پاترول به عنوان یک خودروی همه کاره به ایران بیاید. نمونه‌های استیشن (چهار در)، آمبولانس، دو در هاردتاپ و وانت پاترول در دهه شصت تولید شده، در جبهه‌های جنگ استفاده شدند. علاوه‌براین، گشت‌های انتظامی و نهادهای دولتی نیز به طور عمده‌ای از پاترول استفاده می‌کردند.

با اتمام جنگ و باز شدن مرزهای ایران به روی خودروهای وارداتی، نیسان نیز دوباره به ایران آمد. این بار اما آلتیما A31 به عنوان یک سدان نیمه لوکس جذاب، طرفدارانی برای خودش دست و پا کرد. با این حال، باز هم بیشتر حواشی نیسان در این دهه حول محور پاترول بود. پاترول از یک خودروی نظامی و ارتشی برای مصارف رسمی، به کالایی نیمه لوکس بدل شد. هر کسی توان خرید این خودرو را نداشت و حواله آن به عنوان یک سرمایه بین مردم و دلالان دست به دست می‌شد. علاوه‌براین، تعدادی از نمونه سافاری نیز به ایران آمد که در آن زمان با ارقامی نجومی به فروش رسید. با این حال روزهای خوش پاترول رو به اتمام بود.

پارس خودرو که در ابتدای دهه هشتاد توسط سایپا خریداری شد، دوباره برای معرفی محصولاتی جدید، به سراغ نیسان رفت. نیسان ماکسیما QX، رونیز (پالادین یا همان اکسترا)، پیکاپ و سرانزا در ابتدای دهه هشتاد، جانی تازه به بازار کم تنوع آن روزهای ایران تزریق کردند. ماکسیما با پیشرانه شش سیلندر قدرتمندش، لقب سلطان جاده‌های ایران را تصاحب کرد و به عنوان لوکس‌ترین خودروی بازار، با قیمتی نزدیک به 40 میلیون تومان عرضه شد. با وجود از سرگیری واردات خودرو در میانه این دهه، باز هم رونیز و ماکسیما بازار خود را حفظ کردند. در این دوره، مورانو به طور عمده وارد کشور شد و بعدها پارس خودرو با وارد کردن

دهه نود؛ بازگشت پسابرجامی

در ابتدای دهه نود شمسی، به خاطر تحریم‌های گسترده، همکاری نیسان با پارس خودرو وارد مرحله بحرانی شد. تیدا و مارچ (میکرا) که قرار بود در این شرکت مونتاژ شوند، نیامده رفتند و باقی محصولات این برند نیز حذف شد. با این حال، پس از معاهده برجام بود که نمایندگی جدیدی برای نیسان وارد عمل شد تا شرکت جهان نوین آریا، با دو محصول موفق یعنی جوک و ایکس‌تریل وارد بازار شد. جوک به لطف ظاهر خاص و جذاب و ایکس‌تریل نیز به خاطر اعتمادی که ایرانیان به شاسی بلندهای تولید نیسان دارند، توانستند بهتر از انتظارات عمل کنند و سرآغاز بازگشت موفقیت‌آمیز نیسان به کشورمان باشند. با بسته شدن واردات این دو شاسی بلند از آخرین خودروهای نیسان بودند که به بازار کشورمان وارد شدند.