بررسی ام جی سایبرستر فردا موتور (MG Cyberster)

چه خوشمان بیاید، چه خوشمان نیاید. چه بخواهیم، چه نخواهیم. چه درست، چه غلط. چین، تصویری از آینده دنیای خودرو است. قضیه را سیاسی نکنید. نه فقط در ایران، خودروهای چینی و یا خودروهایی که در چین تولید می‌شوند، دارند کل دنیا را می‌گیرند. شاید هنوز برای تبدیل شدن به یک کشور معتبر خودروساز مسیر طولانی را در پیش داشته باشند، اما برخی از دستاوردهایشان نشان می‌دهد نه فقط به فکر بازار عامه و مصرف‌گرای امروزی هستند بلکه نیم‌نگاه هوشمندانه‌ای نیز به آینده دارند. نمونه‌اش، همین ام‌جی Cyberster که احتمالاً می‌تواند لقب متفاوت‌ترین خودروی چینی بازار کشور را از آن خودش کند.

به این عدد دقت کنید: 30,160,966 دقت کردید؟ سی میلیون و صد و شصت هزار و نهصد و شصت و شش. این، تعداد خودرویی است که چین فقط در سال 2023 تولید کرده بود. تقریباً 3 برابر نزدیک‌ترین رقیبش آمریکا. یک طور دیگر بگوییم. تولید چین حدوداً معادل مجموع کل تولیدات خودروی آمریکا، ژاپن، هند و کره‌جنوبی در یک سال است. چین فقط 5 برابر تولید خودروی ما، صادر می‌کند؛ یعنی چیزی حدود 5 میلیون دستگاه. رسیدن به این اعداد و ارقام وحشتناک تنها با ساخت محصولات بی‌کیفیت ممکن نیست.

هدف چین، تبدیل شدن به شماره یک خودروسازی نیست. چراکه همین الانش هم به این رکورد دست‌نیافتنی، دست یافته. چشم‌بادامی‌ها می‌خواهند آینده خودروسازی دنیا را خودشان ترسیم کنند. خواه با حمایت سنگین از تولید انبوه، خواه با سرمایه‌گذاری مشترک با برندهای نامدار و خواه با خرید سهام شرکت‌های بزرگ؛ اما این وسط، آن ذهنیت خرابی که چینی‌ها برای ما ساخته‌اند نمی‌گذارد نسبت به تولیدات آنها دل خوشی داشته باشیم. حق هم داریم. کارنامه ضعیف خودروهای چینی از نظر کیفیت، جایی برای دفاع نمی‌گذارد. هنوز جای ماجرای کنده شدن اکسل عقب X55 Pro، خوب نشده. اما لنز دوربین را محدود به مونتاژی‌های داخل کشور نکنید. چین با سرعتی بیشتر از تصور در حال پیشرفت است. پیشرفت، فقط تولید بیشتر نیست. پیشرفت یعنی ورود پرقدرت به دنیای فناوری‌های مدرن. یعنی همین خودرویی که امروز فرصت ملاقات کوتاهی با آن پیدا کردیم؛ سایبرستر. یکی از جدیدترین و البته خاص‌ترین تولیدات MG.

بیایید داستان را از خود برند MG شروع کنیم. یکی از قدیمی‌ترین خودروسازان انگلیس که حرفه‌ای‌ها آن را با اسم دقیقش Morris Garage می‌شناسند. شرکت دقیقاً 100 سال پیش تأسیس شد. ام‌جی طی دهه‌های 40 و 50 میلادی تاثیرگذارترین اسپرت‌ساز انگلیس بود. این برند طی یک قرن فعالیت خود، تلاطم سنگین مدیریتی را تجربه کرد. سکان هدایت ام‌جی بارها دست به دست شد. یک بار بریتیش موتور، یک بار لیلاند. یک دوره روور و یک دوره حتی ب‌ام‌و. درنهایت اوایل قرن 21 در حالی که تصور می‌شد مشکلات مالی در حال نابود کردن آن هستند، چینی‌ها با همان استراتژی که قبلاً گفتیم ظاهر شدند و ام‌جی را زنده کردند.

مالکیت گروه SAIC بر برند ام‌جی در ابتدا چالش‌برانگیز بود. ساخت مدل‌های جدید از نسخه‌های قبلی، ایده شکست‌خورده‌ای بود که سال‌های 2007 تا 2014 بر سبد تولیدات حاکم بود؛ اما سایک رفته رفته ورق را برگرداند. واحد تحقیق و توسعه تقویت شد و تولید به لطف مدل‌های جدیدتر که به سلیقه روز بازار نزدیک بودند، جان گرفت.

رویکرد ریسکی ام‌جی، ورود به دنیای خودروهای برقی بود و Cyberster قله این رویکرد است. خودرویی که نسخه کانسپت آن سال 2021 رونمایی شد ولی معرفی نسخه نهایی به دلیل پاندمی کرونا تا سال 2023 به تعویق افتاد.

سایبرستر از نظر طراحی، زبانی «تقریباً» تهاجمی و گستاخانه دارد. منظور از تقریباً این است که علیرغم جلوپنجره پیچیده و چندتکه با دریچه‌های هوای خشن و کاپوت برجسته و زاویه‌دار، چراغ‌ها اصلی به‌عنوان موثرترین عنصر معنادهی به چهره، فریمی خنثی و ساده‌ پیدا کرده‌اند. شاید ام‌جی می‌خواسته یک بار دیگر فلسفه طراحی مدل موفق MGB دهه 60 میلادی را تکرار کند. شاید.

با این حال در این خودرو چند جلوه اصلی بصری دیده می‌شود. خُب طبیعتاً درب‌های قیچی یا به اصطلاح Lambo Door خاص‌ترین ویژگی طراحی آن است. در بازار ایران خودروهایی که مدل خاص باز شدن درب داشتند، شامل مرسدس‌بنز کلاسیک 300SL (با درب Gullwing) و ب‌ام‌و i8 (با درب Butterfly Door) می‌شدند.

در نمای جانبی اول از همه رینگ‌های منحصربه‌فرد 19 اینچی سایبرستر جلوه‌نمایی می‌کنند. چیزی که واقعاً تا به حال روی یک خودروی چینی ندیده بودیم. بزرگ و پر از پیچیدگی. از همین کنار هم می‌توان محافظ پشت‌سری آنودایز صندلی‌ها را دید که احساس جالبی را به بیننده القا می‌کنند. حالتی مثل ب‌ام‌و Z4. انحنای روی گلگیر عقب حس و حالی شبیه به جگوار F-Type پیدا کرده است. ام‌جی به‌خوبی توانسته محفظه قرارگیری سقف جمع‌شده در بخش پشتی جمع و جور کند.

زشت و زیبایی‌اش به سلیقه خودتان ولی طراحی نمای عقب «منطقی» نیست. نمی‌توانید بگویید این یک فانتزی ساختارشکن در دنیای مدرن خودروهای برقی است. نمی‌توانید بگویید این اعوجاج خطوط، نوعی جوان‌گرایی است. اصلاً چرا روی یک رودستر از سبک طراحی Kammback در بخش عقب استفاده شده است. نمای عقب سایبرستر کلاً شخصیت دیگری را نسبت به نمای جلو نشان می‌دهد و این تفاوت فاحش بین جلو و عقب، حرکت عقلانی نبود. اصرار بر استفاده از چراغ‌های فلِش‌مانند نوعی اغراق و غلو در طراحی است. البته خود شرکت مدعی است که طراحی چراغ‌های عقب از Union Jack (پرچم انگلستان) گرفته است. حتی آن فریم LED که خیلی عجیب دور تا دور بخش عقب را احاطه کرده هم به بی‌معناترین شکل ممکن آنجا چپانده شده است.

داخل کابین انصافاً با نمایشی غافلگیرانه مواجه شدیم. سخت بتوانید اتمسفر چینی را در طراحی داخلی این خودرو حس کنید. همه‌چیز مثل یک اسپرت مدرن، با یک بی‌نظمی معنادار به سمت راننده متمایل می‌شود. با جانمایی نامتعارف دکمه‌ها، شاید آن چینش خطی و کلاسیک از بین رفته باشد ولی عملاً دست راننده برای کار با آنها بازتر شده است. صفحه نمایش سرتاسری 3 تکه، بیننده را به یاد کانسپت‌های آینده‌نگر و فضایی می‌اندازد. حتی یک نمایشگر عمودی دیگر هم آن پایین برای کنترل تهویه مطبوع تعبیه شده که واقعاً این یکی دیگر زیاده‌روی است.

دکمه‌های دایره‌ای انتخاب مود رانندگی به سبک فراری زیر دکمه‌های کنترلی اصلی فرمان قرار گرفته‌اند. اینکه دکمه‌های اصلی روی فرمان، بزرگ و از جنس مشکی پیانویی هستند شاید خیلی باحال به نظر برسد ولی تجربه نشان داده این نوع پوشش براق به‌ویژه روی قسمت‌هایی که زیاد کاربرد دارند، همیشه لک و اثر انگشت را نشان می‌دهند.

ام‌جی برای این خودرو سراغ سیستم صوتی از برند Bose رفته. همین کار نشان از باسلیقه بودنش دارد. نمایشگر جذابی که پشت فرمان دیدیم، مجهز به چیپست اسنپ‌دراگون 8155 شرکت کوالکام و موتور گرافیکی Unreal 4.0 است که قبلاً پایه و اساس بازی PUBG: Battlegrounds بوده. این نمایشگر با یک انیمه گرافیکی زیبا در حالت‌های مختلف رانندگی، تغییر می‌کنند. مثلاً اگر حالت اسپرت انتخاب شود، چرخ سایبرستر آتش می‌گیرد.

غیر از تجهیزات متعارف سایبرستر مانند گرم‌کن صندلی‌ها، صندلی برقی، سنسور جلو و عقب و دوربین 360 درجه، آپشن‌های ایمنی هوشمند ازجمله رادار نقطه کور، رادار هشدار تصادف از عقب، سیستم کمکی حرکت در ترافیک، سیستم کمکی ماندن در بین خطوط، سیستم هشدار خروج از خط، سیستم هشدار و پیش‌بینی برخورد در اثر تغییر لاین و کروز کنترل هوشمند تطبیقی نیز در این خودرو وجود دارد.

نکته‌‌ای که در تجهیزات این خودرو کمتر به آن دقت می‌شود، پورت شارژ CCS است که معمولاً خبر خوبی برای خودروهای برقی به حساب نمی‌آید. چراکه در شارژ باتری‌ها با این پورت در صورت استفاده از شارژر 7.4 کیلوواتی حدود 12 ساعت طول می‌کشد. بعید به نظر می‌رسد واردکننده تمهیدات شارژ سریع 85 کیلوواتی را تامین کرده باشد که باتری‌ها را در 39 دقیقه پُر می‌کند.

یک چیز عجیب دیگر در این خودرو وجود دارد و آن هم اهرم‌های پشت فرمان هستند که شبیه Paddle Shifter تعویض دنده هستند. اساساً خودروهای برقی سازه‌ای به اسم گیربکس با آن ساختاری ما می‌شناسیم، ندارند. ولی ام‌جی در این بخش خودشیرین‌بازی درآورده. چون این اهرم‌ها برای تغییرات حالت رانندگی و کنترل منوی روی نمایشگرها هستند.

این خودروی برقی در بازارهای مختلف در دو سطح فنی عرضه می‌شود. نسخه اول موتور عقب-محور عقب و نسخه دوم دو موتوره-دو محوره است. مدل اول قدرتی معادل 308 اسب‌بخار و مدل دوم قدرتی 536 اسب‌بخاری دارد. مدل اول دارای باتری‌های 64 کیلووات ساعتی و مدل دوم باتری‌های 77 کیلووات ساعتی دارد. به همین ترتیب میزان پیمایش هم 520 و 580 کیلومتر با یک بار شارژ اعلام شده است.

طبیعی است که تغییر در قوای محرکه الکتریکی، تاثیری در ابعاد خودرو ندارد؛ یعنی طول، عرض و ارتفاع سایبرستر به ترتیب 4533، 1912 و 1328 میلی‌متر شده. با این حال وزن آن حسب نوع موتور و پکیج باتری‌ها، بین 1850 تا 1984 کیلوگرم متغیر است.

کاتالوگ‌ها می‌گویند که نسخه محور عقب شتاب صفر تا صدی معادل 5.2 ثانیه دارد. در حالی که مدل دو محور صفر تا صد را در 3.2 ثانیه می‌پیماید که عددی خیره‌کننده است. البته گفته می‌شود سرعت نهایی در هر دو مدل روی 200 کیلومتر در ساعت محدود شده است.

برای شرکت فردا موتور که نمایشی معمولی با سدان 511، کراس‌اوورهای T5 و SX5 و البته ون سوبا داشته، سایبرستر واقعاً یک سنگ بزرگ است. جهشی سنگین و ناگهانی به سمت یک خودروی اسپرتِ برقیِ روبازِ دونفره. 4 فاکتوری هرکدام به تنهایی ظرفیت‌های بازاریابی خاص خودشان را طلب می‌کنند. مشتریان در بازار خودرو معمولاً خیلی سخت به سمت یک خودروی دونفره تمایل پیدا می‌کنند. مدل برقی که هیچ. با اینکه روی کاغذ، سواری درون یک خودروی روباز لذت خاص خودش را دارد ولی خریداران به این تیپ خودروها در دنیای واقعی اغلب روی خوش نشان نمی‌دهند. از سوی دیگر پدیده سرمایه‌ای شدن خودرو، منجر به شکل‌گیری یک محافظه‌کاری گسترده در بین خریداران شده که همیشه نیم‌نگاهی هم به چگونگی فروش در آینده دارند.

از یک طرف با توجه به قوانین سخت‌گیرانه سازمان استاندارد، هنوز مشخص نیست که سایبرستر بتواند مجوز شماره‌گذاری را دریافت کند. از سوی دیگر با در نظر گرفتن آزادسازی قیمت‌گذاری خودروهای برقی، مشخص نیست که این محصول 65 تا 70 هزار دلاری که در صورت عرضه قیمتی حدود 3.5 میلیارد و بیشتر پیدا می‌کند، اصلاً مشتری داشته باشد یا خیر. شاید اگر سایبرستر برقی نبود می‌شد راحت‌تر درباره آینده‌اش صحبت کرد. ولی در روزهایی که واردات خودروهای بنزینی همینطوری به سختی پیش می‌رود و علیرغم تمام اظهارنظرات، عرضه خودروهای برقی هم با چالش‌های مواجه است، سایبرستر شاید تنها با کسب یک «شهروندی افتخاری» از ایران خداحافظی کند.