قاچاق سوخت اتفاق جدیدی در کشور ما نیست ولی به‌تازگی ارقام عجیبی از این مساله منتشر می‌شود. این حجم قاچاق سوخت به خارج از کشور به‌عنوان دلیل اصلی برای بازگشت سهمیه‌بندی بنزین و کارت سوخت است. البته سهمیه‌بندی بدون افزایش قیمت سوخت امکان‌پذیر نیست و آن‌هم باید عملی شود. کاری بسیار خطیر که ممکن است مثل ریختن بنزین بر آتش تورم باشد.
”هدایت ا... خادمی، نماینده مجلس، مخالف طرح دولت برای پرداخت یارانه سوخت همگانی (احتمالاً کمتر از 300 هزار تومان) است و می‌گوید: این مبالغ باعث می‌شود دیگر مردم کار نکنند!“با فرض این‌که بازگشت کارت سوخت قطعی است، دولت طرحی برای کاهش آثار تورمی و روانی آن بر جامعه در دست بررسی دارد؛ بدین‌صورت که قرار است یارانه سوخت سهمیه‌بندی به همه اقشار جامعه داده شود، چه کسانی که خودرو دارند و چه کسانی که بدون خودرو هستند.
البته به نظر می‌رسد این یارانه برای مالکان خودرو 30 تا 60 برابر یارانه کسانی باشد که خودرو ندارند. با این وجود بسیاری از اقتصاددانان از همین میزان حمایت دولت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه حمایت می‌کنند.
یارانه سوخت حیف‌ومیل اموال کشور است
درعین‌حال کسانی هستند که با پرداخت یارانه سوخت به غیره مخالفت می‌کنند. یکی از آن‌ها «هدایت ا... خادمی» عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی است که می‌گوید «درعین‌حالی که باید بنزین سهمیه‌بندی و گران شود، نباید سهمیه سوخت برای همه اجرا شود؛ چراکه این کار حیف‌ومیل اموال کشور است و مردم به زندگی در فقر عادت می‌کنند و باعث می‌شود کسی کار نکند.»
نکته جالب‌توجه در صحبت‌های این نماینده مجلس این است که پرداخت یارانه عمومی به اقشار جامعه را باعث تنبلی جامعه می‌داند. این در حالی است که پرداخت یارانه منابع ملی به مردم در ادبیات اقتصادی به یارانه سفید معروف است و کارشناسان آن را مفید می‌دانند. در ضمن این‌که گویا نماینده مجلس یا اطلاعی از ارزش ریالی این یارانه برای مردم ندارد و یا نمی‌داند خط فقر مطلق کجاست.
خادمی در گفت‌وگو با خانه‌ملت به این نکته اشاره‌کرده بود که «در دولت مطرح است که سهمیه بنزین به همه خانوارها تعلق گیرد و هر خانواری که به سهمیه بنزین خود نیاز ندارد و آن را مصرف نمی‌کند، می‌تواند سهمیه خود را به دولت داده و وجه آن را به شکل نقدی دریافت کند، این کار بسیار بدی است به نحوی حیف‌ومیل اموال کشور است، از سوی دیگر مردم به زندگی در فقر عادت می‌کنند و باعث می‌شود کسی کار نکند، این روش بسیار خطرناک است.»
یارانه عمومی سوخت برای افراد فاقد خودرو براساس اخبار تائید نشده ماهیانه 30 تا 60 لیتر است که در گران‌ترین حالت به 300 هزار تومان در ماه می‌رسد. حالا چطور کسی می‌خواهد با اتکا به این مبلغ دست از کار بکشد و به زندگی در چنان فلاکتی قانع شود از مباحثی است که اتفاقاً جای سوال ندارد.
البته این عضو کمیسیون مجلس کاملاً از تاثیر تورمی اطلاع دارد و می‌گوید: «با افزایش قیمت سوخت در ایران، قیمت ده‌ها کالای دیگر ازجمله کالاهای اساسی افزایش می‌یابد، این در حالی است که چندین میلیون زیرخط فقر داریم و چندین میلیون نفر در صف پیوستن به کمیته امداد و بهزیستی هستند.»
نماینده مردم ایذه و باغ‌ملک در مجلس دهم شورای اسلامی در جای دیگری اظهار کرد: «دولت تا امروز برنامه مدون و دقیقی برای مدیریت مصرف سوخت در کشور ندارد، بااین‌حال سهمیه‌بندی سوخت برای خودروها را در نظر داشت اما هنوز در این زمینه تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.»
درعین‌حال این عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: «قرار بود احیای کارت سوخت و بنزین دونرخی اجرایی شود این موضوع در قانون برنامه ششم توسعه دیده شده است و دولت در بودجه سال 97 افزایش 60 درصدی نرخ سوخت را دیده بود که مجلس آن را نپذیرفت، به نظر می‌رسد با توجه به شرایط تحریمی تا چند ماه آینده سهمیه‌بندی بنزین اجرایی شود.»
بر اساس گفته‌های خادمی، گویا با وجود این‌که دولت برنامه مدونی برای مدیریت مصرف سوخت ندارد ولی کارت سوخت (که اتفاقاً برنامه نسبتاً مدونی است) طی ماه‌های آینده حتماً عملیاتی خواهد شد.
* عکس از خبرگزاری مهر
