آیا شما تاکنون با لگ یا همان تأخیر زیاد سامانه توربوشارژ و کند بودن چرخش محور آن در پیشرانه خودرویتان مواجه بودید؟ در این متن سعی می کنیم با لگ توربو و دلایل ایجاد آن در پیشرانه آشنا نماییم.
معنای لگ توربو
لگ (Lag) اساساً یک واژه انگلیسی است که در زبان فارسی معنای تأخیر را می‌دهد.لگ توربو به زمان تلف شده میان دو بازه زمانی گفته می‌شود. زمانی که اقدام به فشردن پدال گاز نموده و در نتیجه دریچه گاز باز می‌شود تا زمانی که سامانه توربوشارژر شروع به عرضه فشار اضافی جهت بالابردن پرفورمنس پیشرانه خودرویتان میکند.
پیشرانه‌های بنزینی و گازی اغلب از لگ توربو بیشتری در قیاس با پیشرانه‌های دیزلی برخوردارند. همچنین، پیشرانه‌های بزرگتر با توربوشارژر کوچکتر دارای لگ کمتری در قیاس با پیشرانه‌های کوچکتر با توربوشارژر بزرگتر هستند. اما چرا لگ توربو در پیشرانه کوچکتر با توربوشارژر بزرگتر بیشتر است؟ با یک مثال قضیه را شرح می‌دهیم.
یک پیشرانه کوچک بنزینی با توربوشارژری نسبتاً بزرگ نمی‌تواند به فشار 1.5 بار قبل از 4500 دور در دقیقه برسد. در این میان، اگر شما اقدام به فشردن پدال گاز نمایید دریچه گاز در دور 2000 باز می‌شود. پس لگ یا تأخیر توربو تا زمانی که دور پیشرانه شما به 4500 برسد ادامه می‌یابد و پس از رسیدن به این عدد، پیشرانه به ماکزیمم توان خود دست می‌یابد.
در خودروهای مدرن،توربوشارژر به گونه‌ای طراحی شده که اغلب اوقات لگ توربو در آن‌ها تقریباً محسوس نیست،ب ه ویژه در پیشرانه‌های دیزلی. با این وجود،حتی در این خودروها نیز مواقعی می‌توانید لگ توربو را، به ویژه اگر در دورهای پایین اقدام به فشردن پدال گاز نمایید، احساس کنید و شما متوجه این قضیه می‌شوید که در یک بازه مانی هیچ توانی از پیشرانه را در اختیار ندارید.
لگ توربو با نصب یک ست از توئین توربو کاهش می‌یابد. همچنین می‌توان از سامانه سوپرشارژر نیز برای رفع این قضیه استفاده نمود. سوپرشارژرها اغلب فاقد لگ توربو بوده و می‌توانند با توربوشارژر نیز ترکیب شوند. با این وجود، این پروسه برای آن‌که درست عمل کند با مشکلات نسبی روبروست. از همین رو توصیه می شود که قبل از آزمودن آن برخی از دانش‌های مربوط در این زمینه را فرا گیرید.
برخی از دلایل ایجاد لگ توربو را در ادامه مختصر توضیح می‌دهیم.
1- نشتی بوست/نشتی اگزاست
نشتی بوست یا نشتی اگزاست یکی از شایع‌ترین عللی است که شما را با لگ توربو مواجه میکند. نشتی اگزاست در ایجاد لگ توربو موثر است، به ویژه اگر این نشتی از محل منیفولد قبل از توربوشارژ باشد. اما نشتی بوست تقریباً در تمامی مواردی که لگ توربو ایجاد می‌شود، دیده شده است. برای ردیابی نشتی بوست، اقدام به تست فشار به سامانه ورودی توربو با هوای فشرده شده و دود EVAP نمایید تا هر گونه نشتنی بوست را پیدا کنید.
2 - معیوب بودن WasteGate
یک WasteGate معیوب یا خرابی جایگاه فشار/خلاء این قطعه می‌تواند مسبب افزایش لگ توربو در پیشرانه خودرو و کاهش توان آن گردد. بنابراین اطمینان حاصل کنید که راد کنترلی WasteGate به نحو درستی در جای خود مستقر شده باشد و همچنین اطمینان حاصل شود که WasteGate و راد مرتبط با آن بی هیچ مشکلی در جای خود جابه‌جا می‌شوند. همچنین، بررسی کنید که جایگاه فشار/خلاء این قطعه و خود WasteGate و بازوی کنترلی آن هیچ نشتی نداشته باشند.
3 - نامناسب بودن شیر سلونوئید فشار بوست توربو
شیر سلونوئید فشار بوست توربو به تنظیم و کنترل فشار یا خلاء در WasteGate اقدام میکند. اگر چنانچه این قطعه معیوب باشد، ممکن است نتواند به درستی WasteGate را کنترل کند. که این به معنای افزایش لگ توربو و افزایش زمان تأخیری برای چرخش محور توربو است. شما می‌توانید از یک مولتی‌متر برای اندازه‌گیری و تست شیر سلونوئید فشار بوست توربو استفاده کنید.
4 - معیوب بودن سنسور فشار بوست توربو
اگر سنسور فشار بوست معیوب باشد، ممکن است که اطلاعات غلطی را به واحد کنترل پیشرانه خودرو ارسال کند که پیامد آن افزایش لگ توربو خواهد بود. شما می‌توانید از یک اسکنر OBD2 برای چک کردن سیگنال سنسور فشار بوست توربو در اغلب خودروهای استاندارد استفاده کنید.
5 - شکسته شدن توربوشارژر یا سوپرشارژر
بخش‌های داخلی توربوشارژر مثل پیشران اگزاست می‌تواند دچار آسیب‌دیدگی شده و در نتیجه سبب ایجاد لگ در توربوشارژر شود. برای بررسی این موضوع در ابتدا اقدام به برداشتن لوله‌های بوست و اگزاست در پیرامون توربوشارژر نموده تا بلکه ظاهر و وضعیت پیشران اگزاست را بررسی نمایید. چنانچه سامانه سوپرشارژر در خودرویتان دچار لگ توربو شده، اقدام به بررسی تسمه سوپرشارژر و نیز بررسی وجود نشتی در بخش‌های داخلی آن نمایید.
6 - خطا در تایمینگ میل بادامک
یک خطا در تایمینگ میل بادامک می‌تواند موجب کارکرد نادرست تسمه تایم شود. پس برای رفع این موضوع، میل بادامک را از لحاظ تایمینگ صحیح آن بررسی و اطمینان حاصل کنید که دنده‌های آن دارای حرکت اضافی نباشند. همچنین تسمه‌های فرسوده را نیز تعویض کنید.
7 - گزینش سامانه توربو اشتباه برای پیشرانه
چنانچه شما خودتان شخصاً به تعویض سامانه توربوشارژ در خودرویتان اقدام نموده‌اید، این امکان وجود دارد که توربوشارژر بزرگتری را بر روی پیشرانه خودرو نصب کنید و پیامد این مسئله می‌تواند دلیلی برای افزایش لگ توربو باشد. برای رفع چنین مشکلی، از پیش این اطمینان را حاصل کنید که توربوشارژری را که در پیشرانه خودرویتان نصب می‌کنید از نوع اصل یا ارجینال آن بوده و درست دقیقاً برای مدل خودروی شما طراحی شده است.
8 - خطا در تایمینگ جرقه‌زنی
خطا در تایمینگ جرقه‌زنی می‌تواند موجب ایجاد لگ در سامانه توربوشارژر شود. البته شناخت این موضوع در یک پیشرانه مدرن نسبتاً مشکل است. زیرا که پیشرانه‌های مدرن از قابلیت تنظیم تایمینگ جرقه‌زنی برخوردار نیستند. پس در صورت مواجه با چنین مشکلی، ابتدا به چک نمودن کدهای مشکل‌دار اقدام نموده و سپس اطمینان حاصل کنید که سنسورهای ضربه در حالت صحیح هستند.
9 - ضعف مخلوط سوخت/هوا
ضعف یا اندک بودن مخلوط سوخت/هوا می‌تواند سبب لگ توربو شود. یک مخلوط ضعیف اغلب به دلیل نشتی بوست توربو یا نشتی بخش‌های درونی آن به وجود می‌آید. این قضیه حتی می‌تواند موجب خطا در سنسور جریان هوا (MAF)، خطای سنسور دمای خنک‌کننده پیشرانه،خطا در سنسور اکسیژن و خطا در سنسور جریان فشار(MAP) شود.
مترجم : سام کاویانی
منبع : باما
