نقل و انتقال خودرو و مراحل خرید و فروش ماشین

اسفند 1401: سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور فراجا، از مرکز تعویض پلاک چیتگر بازدید کرد و در جمع خبرنگاران گفت براساس تجربه‌ سال‌های گذشته، مراجعات برای نقل و انتقال خودروها در روزهای پایانی سال افزایش می‌یابد. باتوجه به افزایش مراجعات به مراکز شماره‌گذاری و تعویض پلاک، نظارت و بازدید از این مراکز در دستورکار قرار گرفته تا اگر مورد یا مانعی وجود دارد، نسبت به رفع آن اقدام شود. صفر تا صد فرآیند نقل انتقال خودرو در مراکز در صورتی که افراد مدارکشان کامل باشد، حدود 50 دقیقه طول می کشد. اگر فردی نقص مدرک داشته باشد، این موضوع ارتباطی با پلیس ندارد و نباید مثلا زمان جستجو برای یافتن مدرک را هم جزء زمان تعویض پلاک قلمداد کند.

وی افزود بیش‌تر مشکلات مربوط به مدارک معاینه فنی، عوارض شهرداری، احراز محل سکونت و ... است که البته این مشکلات ارتباطی با پلیس راهور ندارد. توسعه خدمات هوشمند در پلیس راهور در دستورکار است. یکی از این خدمات، نوبت‌دهی اینترنتی مراکز شماره‌گذاری و تعویض پلاک است. لازم است که مراجعه‌کنندگان حتما با مدارک کامل به این مراکز مراجعه کرده و حتما از قبل نوبت اینترنتی را دریافت کرده و در زمان تعیین شده به این مراکز مراجعه کنند. از ابتدای سال تاکنون بیش از هفت میلیون نقل و انتقال وسیله و همچنین ثبت پلاک برای خودروهای نوشماره انجام شده است. بیش از 7.5 میلیون نوبت اینترنتی برای نقل و انتقال وسایط نقلیه اخذ شده است.

سردار هادیانفر همچنین اشاره کرد افرادی که تصمیم دارند برای نقل و انتقال خودرو وکالت دهند یا آن‌هایی که وکالت می‌گیرند به شرایط وکالت‌نامه از جمله مدت، حق توکیل و موارد این چنینی دقت کنند، تا در هنگام مراجعه به مراکز دچار مشکل نشوند.

آذر 1401: طبق بخشنامه جدید معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صمت، با توجه به سیاست‌های اخیر در زمینه توسعه روش‌های فروش خودرو، که باعث کاهش اختلاف قیمت کارخانه و بازار شده، ضابطه الزام مراجعه مشتری به نمایندگی شرکت عرضه‌کننده خودرو حداکثر ظرف مدت پنج ماه از تاریخ تحویل و با حداقل کارکرد یک هزار کیلومتر به منظور فعال‌سازی گارانتی، تعلیق شده است. هدف از تعلیق این ضابطه، تسهیل نقل و انتقال خودرو و جلوگیری از بروز اختلاف در بین اشخاصی که قبل از سررسید سرویس اولیه، نسبت به نقل و انتقال خودرو اقدام می‌نمایند، است. 

سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان نیز با توجه به تغییر شرایط عرضه خودرو در ماه‌های اخیر و در راستای رفع مشکلات متعدد مصرف‌کنندگان خودروهای مذکور، از شرکت‌های خودروساز خواسته که در چارچوب آیین‌نامه رعایت حقوق مصرف کنندگان خودرو، سازوکار اجرایی لازم را تهیه و موضوع را در اطلاعیه‌های فروش و قراردادهای تنظیمی درج کند. 

آبان 1401: سرهنگ علی محمدی، رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور، اعلام کرد استان‌های تهران، اصفهان، فارس، خراسان رضوی، کرمان، البرز و آذربایجان شرقی، دارای خدمات شماره‌گذاری اینترنتی هستند‌.  

بر اساس گفته‌های وی، در شماره‌گذاری اینترنتی ۸۵ درصد از فرآیند کار به صورت اینترنتی انجام می‌شود و صرفاً برای احراز سکونت و فک پلاک باید حضوری مراجعه کرد‌. در شماره‌گذاری اینترنتی شخص از خودرو پیاده نمی‌شود و در کم‌تر از ۱۰ دقیقه کار نقل و انتقال صورت گرفته و فرد از مرکز تعویض پلاک خارج می‌شود. در نقل و انتقال اینترنتی، شخص می‌تواند سوابق تصادفات خودرویی که خریداری نموده را رویت کند و اگر خریدار چند پلاک داشته باشد، می‌تواند انتخاب کند که کدام پلاک روی خودرویی که خریده است، نصب شود. پرداخت اینترنتی دیون دولتی، اطلاع از ممنوعیت نقل و انتقال خودروی مورد معامله و صرفه‌جویی در زمان از دیگر مزایای نقل و انتقال اینترنتی است. 

وی افزود در ۶ ماهه اول امسال، نقل و انتقال خودرو، ۴۲ درصد و موتورسیکلت ۷۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است؛ اما نوبت‌دهی‌ها به روز انجام شده که دلیل آن نیز افزایش ظرفیت مراکز تعویض پلاک، غرفه‌ها و همچنین اصلاح فرایند بوده است. کاهش زمان ارائه خدمات تعویض پلاک و شماره‌گذاری در حالی اتفاق افتاده که بعضی از فرایندها مانند کنترل پرداخت مالیات، عوارض آزادراهی و ... اضافه شده است که قبل از نوبت‌دهی و مراجعه حضوری به صورت اینترنتی پرداخت می‌شوند. 

سرهنگ محمدی تاکید کرد در تلاش‌اند تا خدمات شماره‌گذاری اینترنتی را در آینده‌ای نزدیک در سایر استان‌ها نیز راه‌اندازی کنند. 

تیر 1401: سردار سید کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور، در نشست خبری روز سه‌شنبه 21 تیرماه اعلام کرد که در سه ماهه اول سال، تعداد یک میلیون و 84 هزار و 464 نقل‌وانتقال خودروهای سبک و سنگین انجام شده که 39 درصد افزایش داشته است. همچنین 153هزار و 354 دستگاه موتورسیکلت شماره‌گذاری شده که افزایش 41 درصدی را نشان می‌دهد.

وی افزود که در سه ماهه اول سال حدود یک میلیون نوبت‌دهی اینترنتی انجام شده است. در ضمن بیش از 429 هزار و 719 گواهینامه جدید صادر شده که رشد 54 درصدی را نشان می‌دهد.

بهمن 1400: طی جلسه‌ای که روز 17ام بهمن‌ماه با هیئت وزیران تشکیل شد، به منظور سهولت در فرایند نقل و انتقال خودروها و سرعت بخشیدن به آن، با پیشنهاد وزارت کشور درباره اصلاح قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مبنی بر تعیین تکلیف نقل و انتقال وسایل نقلیه، موافقت شد.

طبق این لایحه، نحوه ثبت مالکیت، نقل و انتقال، تنظیم اسناد رهنی و ... تعیین تکلیف شد و اجرای آن سبب حذف یا کاهش هزینه‌های اضافی نقل و انتقال خودروها می‌شود.

بر اساس لایحه ذکر شده، متعاملین وسیله نقلیه موتوری یا نمایندگان قانونی آنان، برای نقل و انتقال وسیله نقلیه خود، باید به مراکز تعیین شده توسط نیروی انتظامی مراجعه و درخواست خود را در سامانه شماره‌گذاری ثبت کنند. سپس اصالت وسیله نقلیه، پرداخت جریمه‌ها و ... توسط پلیس راهور بررسی خواهد شد.

لازم به ذکر است که به جزء مبالغ ذکر شده و مبلغی که با رعایت قوانین مربوط در مقابل واگذاری یا تعویض پلاک خودرو دریافت می‌شود، درخواست هرگونه وجه دیگری مجاز نیست.

مراجع قضایی و ادارات اجرای اسناد رسمی مکلفند یک نسخه از احکام قطعی ناظر به سلب یا انتقال مالکیت، حجر و ورشکستگی اشخاص و نیز دستورهای مربوط به توقیف خودرو را به راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، ارائه کنند.

نقل و انتقال وسایل نقلیه عمومی جاده‌ای به صورت برخط به اطلاع سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‏‌ای می‌رسد.

ثبت سند انتقال وسایل نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی، منوط به تسویه عوارض وسایل نقلیه مورد معامله و سایر وسایل نقلیه متعلق به انتقال گیرنده و انتقال دهنده است.

بهمن 1400: با حضور آقای مفتح، قائم مقام وزیر صمت، نشست خبری دستاوردهای جدید وزارت صمت در حوزه ساماندهی آگهی‌های اینترنتی خودرو، در تاریخ 5 بهمن‌ماه و با حضور برخی از رسانه‌ها و همچنین نمایندگان سازمان نظام صنفی، بیمه مرکزی و شورای اجرایی فناوری برگزار شد.

آقای مفتح در این نشست، ضمن اشاره به پیچیدگی‌های آگهی الکترونیکی، از جمله آگهی‌های خودرو و مسکن، گفت که به دلیل حذف حضور فیزیکی خریدار، باید احراز هویت‌ها به صورت جدی دنبال و اجرایی شود تا امکان هیچگونه سواستفاده‌ای وجود نداشته باشد.

قائم مقام وزیر صمت با اشاره به اجرای اولین گام برای ساماندهی آگهی‌های الکترونیکی، گفته که از امروز احراز هویت فروشندگان و احراز اصالت کالا در بخش خودرو آغاز شده است. همچنین در گام دوم، بیمه خودروها نیز به پلتفرم‌های اینترنتی اضافه خواهد شد تا با یک کلیک، امکان مشاهده سوابق بیمه‌ای خودروها (پرداخت خسارت، تصادف و ...) نیز وجود داشته باشد. به این ترتیب، فروشندگان دیگر نمی‌توانند خودروی تصادفی را به جای خودروی سالم، بفروشند.

همچنین در پایان این نشست، از پلتفرم باما، شیپور و دیوار در حوزه خرید و فروش خودرو، به دلیل اجرای دقیق دستورالعمل ساماندهی آگهی‌های اینترنتی خودرو، تقدیر و تشکر گردید.

آبان 1400: وزارت صمت طی ابلاغیه جدیدی که در آبانماه امسال به مرکز امور اصناف و بازرگانان و همچنین اتحادیه کسب و کارهای مجازی فرستاده، از این نهادها خواسته تا دستورالعمل جدید این وزارتخانه را برای سایت‌های اینترنتی خرید و فروش خودرو، اجرایی کند. این دستورالعمل شامل 6 بخش مهم بوده که عبارتند از:

• احراز هویت آگهی دهندگان.
• احراز صلاحیت کسب و کار برای آگهی دهندگان.
• احراز وجود خودروهای آگهی شده.
• اطلاع رسانی به کاربران و امکان مرتب سازی و فیلترکردن
• نمایش تعداد آگهی های منتشر شده توسط یک آگهی دهنده.
• اعلام نظارت و اطلاع رسانی درباره قیمت خودروها

طبق گفته‌های قائم مقام وزیر صمت، این تصمیمات جدید برای جلوگیری از انتشار آگهی‌های صوری و حذف قیمت‌سازی‌های غیرواقعی اتخاذ شده‌اند. 

سرهنگ محمدی (ریس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور) از شهروندان تهرانی خواست تا برای جلوگیری از اتلاف وقت و همچنین پیشگیری از شیوع کرونا، از سامانه نقل و انتقال اینترنتی خودرو استفاده کنند چراکه بیش از 80% مراحل نقل و انتقال را می‌توان بصورت غیرحضوری و با موبایل یا از طریق کامپیوترهای شخصی، انجام داد. هم‌اکنون در دو مرکز تعویض پلاک میثم و تعویض پلاک خاوران، خطوط ویژه برای نقل و انتقال اینترنتی خودروها درنظر گرفته شده است.

فروردین 1400: آقای مفاخریان (مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل ایران) خبر داده که قرار است در سال 1400، تمامی مراکز خرید و فروش خودرو تهران، به سامانه هوشمند متصل شوند تا به این ترتیب، امکان معامله این خودروها در طول روزهای هفته نیز فراهم شود.

آقای فخاریان درباره میزان مراجعات به مراکز خرید و فروش خودرو تهران نیز مرکز چیتگر را مثال زده و گفته که در روزهای فعال بودن این مرکز، حدود سه هزار خودرو وارد مرکز چیتگر شده اما 10% آنها معامله می‌شوند؛ به عبارت بهتر، حدود 200 تا 300 خودرو در روزهای فعال بودن مرکز چیتگر، خرید و فروش می‌شوند.

بیشتر بخوانید:

• استعلام و پرداخت خلافی خودرو
• انواع جریمه‌های راهنمایی و رانندگی

اسفند 99 | طبق آخرین آمار اعلامی از سوی سرهنگ محمدی (رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور)، از ابتدای سال 99 تا تا تاریخ 12 اسفندماه، برای 3.7 میلیون خودرو، فرآیند نقل و انتقال خودرو انجام شده و حدود 849 هزار دستگاه خودروی نوشماره نیز، پلاک‌گذاری شده‌اند.

سرهنگ محمدی، تعداد دفعات نقل و انتقال موتورسیکلت‌ها را نیز در این مدت، معادل 235 هزار دستگاه اعلام کرده و گفته که 163 هزار موتورسیکلت جدید نیز در سال 99، شماره‌گذاری شده‌اند.

آبان 99 | شگردهای متخلفان و سودجویان در بازار نقل و انتقال خودرو آنقدر زیاد است که اگر مراقب‌شان نباشید، ممکن ضررهای قابل توجهی برای شما به همراه داشته باشد. 

یکی از این ترفندها، در زمان تنظیم قولنامه است. سودجویانی که در نقش خریدار خودرو ظاهر می‌شوند، از فروشنده می‌خواهند که در قولنامه چنین ذکر کند که «قبل از تسویه حساب نهایی»، خودرو باید کارشناسی شود و در صورت عدم تطابق با ادعای فروشنده، فروشنده باید جریمه‌ای را بعنوان حق فسخ قرارداد به خریدار بدهد».

سپس دوطرف، قولنامه را تنظیم می‌کنند و خریدار متقلب برای آنکه اعتماد فروشنده را هم جلب کنند، بیعانه قابل توجهی را به وی پرداخت می‌کند. بعد از توافق دو طرف، آنها خودرو را تحویل پارکینگ می‌دهند و هرکدام از طرفین، یک قبض پارکینگ می‌گیرد. در چنین وضعیتی، برای ترخیص خودرو از پارکینگ، باید دو طرف دوباره و با یکدیگر به پارکینگ بروند و قبض‌های‌شان را ارئه دهند. یعنی هیچکدام از طرفین، به تنهایی نمی‌تواند خودرو را از پارکینگ خارج کند. به همین دلیل است که به این کار، اصطلاحا «دو قبضه کردن خودرو» می‌گویند.

تا به اینجای کار ظاهرا همه چیز قانونی است اما اصل ماجرا از همین جا شروع می‌شود؛ در زمانیکه خودرو در پارکینگ متوقف شده، خریدار متقلب با همکاری نگهبان پارکینگ، ایرادی به خودرو وارد می‌کنند؛ مثلا به قسمتی از بدنه خودرو، صدمه می‌زند یا گاهی اوقات دیده شده که درون باک خودروها نفت می‌ریزند تا در هنگام استارت زدن، تولید دود کند. 

البته این اقدامات متقلبانه، محدود به پارکینگ نیست چراکه در برخی موارد دیده شده که خریدار متقلب، یک کارشناس خودرو جعلی را به محل می‌آورد تا با همکاری یکدیگر، ایرادی را به خودرو نسبت دهند.

اما فروشنده که از هیچ چیزی خبر ندارد، حالا نه تنها باید قراردادش را فسخ کند بلکه مجبور است هزینه‌ای چندین میلیونی را هم بعنوان فسخ قرارداد، به خریدار متقلب، بپردازد. 

برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی، فروشندگان خودرو باید 3 کار مهم را انجام دهند:

1- کارشناسی خودرو حتما باید «قبل از نوشتن قولنامه» باشد. دقت کنید که فرد یا شرکت کارشناسی خودرو، مورد اعتماد شما نیز باشد.

2- بعد از انجام کارشناسی، قولنامه را براساس اظهارات کارشناس، بنویسید. یعنی هر ایراد، نقصی یا مشکلی که کارشناس می‌گوید، باید آنرا در قولنامه ذکر کنید. 

3- در متن قولنامه ذکر کنید که «خودرو دقیقا به همان صورتی که به رویت خریدار رسید، تحویل پارکینگ و سپس تحویل خریدار می‌شود».

با رعایت این 3 مرحله، حالا با خیال راحت، خودروی‌تان را به پارکینگ منتقل کنید.

مراحل نقل و انتقال سند و خرید و فروش خودروها را می‌توان در 3 بخش کلی زیر تقسیم کرد:

1- تنظیم مبایعه نامه یا همان قولنامه خودرو
2- مراجعه به مراکز تعویض پلاک
3- تنظیم سند خودرو در دفاتر رسمی

تنظیم مبایعه نامه خودرو (قولنامه خودرو)

از آنجایی که مراحل اداری نقل و انتقال خودرو مدتی طول می‌کشد، خریدار و فروشنده قراردادی بنام مبایعه نامه خودرو یا همان قولنامه تنظیم می‌کنند تا طرفین معامله خودرو، بر انجام دادن تعهدات‌شان، باقی بمانند.

1- در هنگام نوشتن مبایعه نامه، اطلاعات شناسایی خریدار و فروشنده براساس مدارک شناسایی آنها باید قید شود. همچنین ذکر آدرس و شماره تلفن دو طرف نیز الزامی است. 

2- مشخصات دقیق خودروی مورد معامله باید در مبایعه نامه ذکر شود از جمله نام خودرو، سال ساخت خودرو، شماره پلاک خودرو، شماره شاسی و شماره موتور. توجه داشته باشید که این مشخصات را فقط از روی سند مالکیت خودرو (برگه سبز ناجا) باید یادداشت کنید.

3- قیمت تمام شده خودرو باید در مبایعه نامه مشخص باشد.

4- اگر قرار است بخشی از مبلغ خودرو، در پایان معامله پرداخت شود باید مبلغ پیش پرداخت و مبلغ الباقی قیمت خودرو را ذکر کنید و حتی نحوه پرداخت و زمان پرداخت آن را هم شرح دهید. حتی اگر قرار است چک بین طرفین معامله رد و بدل شود، باید مبالغ چک، شماره چک، تعداد چک، نام و کد شعبه بانک ‌صادرکننده چک و ... را نیز با تمام جزییات، ذکر کنید.

5- اگر هزینه خودرو بصورت اقساطی پرداخت می‌شود، فروشنده باید در متن قولنامه قید کند که در صورت تاخیر در پرداخت اقساط توسط خریدار (با تعیین تعداد اقساط و زمان تاخیر)، حق فسخ معامله، پس‌گرفتن خودرو و حتی جبران خسارت را دارد. 

6- نحوه تحویل خودرو به خریدار باید در مبایعه نامه ماشین، گفته شود. اگر خودرو قرار است با شرایط خاصی به خریدار تحویل شود، باید آن شرایط را شفاف توضیح دهید.

7- فروشنده خودرو باید تمام نواقص خودرو (مانند رنگ شدگی، تعویض قطعات بدنه، تصادف و ...) را یک به یک در متن قولنامه خودرو توضیح دهد. این قسمت، یکی از حساس‌ترین کارهایی است که هم خریدار و هم فروشنده باید حسابی مراقب آن باشند. مثلا اگر در متن قولنامه ذکر کنید که خودروی‌تان چند لکه رنگ دارد اما خریدار بعدا متوجه شود که کاپوت هم تعویض شده، خریدار به استناد قولنامه خودرو، هم می‌تواند قراردادتان را فسخ کند و هم می‌تواند طلب خسارت کند.

8- زمان مراجعه برای انجام تعویض پلاک، باید در متن قولنامه ذکر شده باشد. همچنین باید ذکر شود که در صورت عدم مراجعه یکی از طرفین، چه تبعاتی وجود دارد.

9- خریدار خودرو در متن مبایعه نامه باید قید کند که اگر اصالت خودرو توسط پلیس (در مراکز تعویض پلاک) تایید نشد، معامله فسخ می‌شود.

10- خریدار خودرو در متن مبایعه نامه باید قید کند که مسئولیت تمامی تخلفات رانندگی، جرایم کیفری و قضایی و مالیات یا عوارض پرداخت نشده خودرو، تا قبل از زمان تحویل خودرو، برعهده فروشنده است. همچنین فروشنده باید برگه استعلام عدم خلافی را ضمیمه قولنامه خودرو کند.

11- خریدار خودرو، باید در متن قولنامه خودرو قید کند که پس از پرداخت کامل هزینه خودرو، فروشنده موظف به انتقال سند بنام خریدار است.

12- متن مبایعه نامه نباید خط خوردگی داشته باشد چرا که خط خوردگی، اعتبار مبایعه نامه را از بین می‌برد. بنابراین در صورت بروز خط خوردگی حتما باید با اضافه کردن یادداشتی کوتاه، اولا توضیح دهید که این خط خوردگی، قبل از امضای طرفین بوجود آمده. دوما باید این توضیحات، هم توسط خریدار و هم توسط فروشنده، امضا شود.

13- پس از امضای خریدار و فروشنده، بهتر است دو شاهد دیگر نیز مبایعه نامه را امضا کنند؛ یک شاهد از طرف خریدار و یک شاهد از طرف فروشنده.

14- پس از پایان تنظیم قولنامه خودرو، نسخه اصلی قولنامه باید تحویل خریدار و نسخه کپی قولنامه (که از روی نسخه اصلی و با استفاده از کاربن تهییه شده) باید تحویل فروشنده شود. طبق متن مبایعه نامه خودرو، هردو نسخه اصل و کپی، ارزش قانونی یکسانی دارند.

15- برای الزام طرفین معامله، خریدار و فروشنده می‌توانند مبلغی را بعنوان «جریمه تاخیر در تعهد» را در قولنامه خودرو ذکر کنند تا در صورت عدم مراجعه یکی از طرفین در زمان انتقال سند، طرف دیگر بتواند ادعای جبران خسارت کند. این جریمه را معمولا بصورت روزانه، تعریف می‌کنند؛ مثلا در ازای هر روز تاخیر در مراجعه، مقصر باید 100 هزار تومان را به طرف دیگر، بپردازد.

در پایان، توصیه می‌کنیم که قبل از تنظیم مبایعه نامه خودرو یا قولنامه خودرو، حتما با کارشناسان حقوقی، مشورت‌های لازم را انجام دهید. همچنین اکیدا توصیه می‌کنیم که تنظیم مبایعه نامه خودرو را در دفاتر اسناد رسمی انجام دهید نه در بنگاه‌های خرید و فروش خودرو یا نمایشگاه‌های خودرو.

فسخ قولنامه خودرو

شرایط فسخ مبایعه نامه خودرو، بستگی به متن قولنامه خودرو دارد. این مهم است که شما چه بندهایی را در قراردادتان ذکر کرده‌اید و بدون درنظر گرفتن آنها، نمی‌توان یک قانون کلی برای فسخ تمامی قراردادهای فروش وضع کرد. بنابراین ما فقط به توضیح شرایط کلی فسخ معامله خودرو می‌پردازیم.

1- قبل از هر چیز باید بدانید که کلمه «خیار» در متن قولنامه خودرو، به معنای حق فسخ معامله است. 

2- خیار «غبن» یعنی اینکه خریدار یا فروشنده، پس از معامله اگر متوجه شوند که ضرر مالی کرده‌اند، حق فسخ معامله را دارند. مثلا اگر خریدار بعد از معامله خودرو متوجه شود که خودرو را 10 میلیون تومان گران‌تر خریده، می‌تواند قرارداد را فسخ کند. اما از آنجایی که «خیار غبن» هم دست خریدار و هم دست فروشنده را برای فسخ قرارداد به هر بهانه‌ای باز می‌گذارد، به همین دلیل معمولا آنرا باطل می‌کنند و در متن قولنامه خودرو، جمله‌ای با این مضمون می‌نویسند که: «خیار غبن ساقط گردید». این یعنی طرفین معامله دیگر حق فسخ بدلیل ضرر مالی را ندارند.

2- «خیار تقلب و تدلیس» یعنی اینکه فروشنده، خودرو را بهتر از آن چیزی که هست، نشان دهد. در اینصورت، خریدار می‌تواند معامله را فسخ کند. مثلا فرض کنید که موتور خودرو دچار روغن سوزی شده باشد اما فروشنده، خودرو را با شرط سالم بودن، به خریدار می‌فروشد. اگر خریدار متوجه این موضوع شود، می‌تواند به استناد «خیار تدلیس» معامله را فسخ کرده و حتی از فروشنده، طلب خسارت کند.

3- «خیار شرط» یعنی هم خریدار و هم فروشنده، تا مدت زمان مشخصی برای فسخ معامله فرصت دارند. مثلا طرفین توافق می‌کنند که تا 48 ساعت برای فسخ معامله فرصت دارند. معمولا خیار شرط را در متن قولنامه خودرو نمی‌آورند اما در صورت توافق خریدار و فروشنده می‌توان آنرا هم به قولنامه اضافه کرد. همچنین طرفی که تقاضای فسخ قولنامه را می‌کند، باید مبلغی را بعنوان جریمه، به طرف مقابل پرداخت کند. مبلغ جریمه نیز باید در متن قولنامه خودرو ذکر شده باشد.

4- یکسری شرایط بدیهی دیگر نیز برای فسخ معامله خودرو وجود دارد؛ مثلا خریدار خودرو، وجه خودرو را نپردازد. یا مثلا فروشنده خودرو، از تحویل خودرو ممانعت کند. تشخیص این شرایط فقط با خواندن متن قولنامه، امکان پذیر است.

5- اگر عبارتی با این مضمون که: «کلیه خیارات ساقط گردید» را در متن قولنامه خودرو دیدید، به این معنی است که حق فسخ معامله برای طرفین، وجود ندارد.

در پایان مجددا توصیه می‌کنیم که در زمان تنظیم مبایعه نامه خودرو، حتما یک کارشناس حقوقی نیز باید کنارتان باشد تا اصطلاحات قانونی و بندهای مختلف موجود در متن قولنامه خودرو را برای‌تان توضیح دهد.

بعد از تنظیم قولنامه خودرو و امضای آن توسط طرفین معامله، حالا خریدار و فروشنده خودرو «با هم» باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند. مراحل نقل و انتقال خودرو در مراکز تعویض پلاک عبارتند از:

1- حضور خریدار و فروشنده یا وکیل قانونی آنها

2- حضور خودرو در مرکز تعویض پلاک

3- بررسی اصالت مدارک متقاضیان خرید و فروش خودرو توسط کارشناس حقوقی مرکز (تمامی مدارک لازم جهت نقل و انتقال خودرو را در بخش بعد، توضیح داده‌ایم)

4- بازدید فنی خودرو توسط کارشناس جهت تایید اصالت خودرو

5- دریافت تاییدیه نقل و انتقال خودرو توسط خریدار

6- دریافت سند مالکیت خودرو توسط خریدار

7- مراجعه به محل فک و انجام فک پلاک خودرو

8- مراجعه به انبار پلاک جهت تحویل پلاک قدیم و گرفتن پلاک جدید خودرو

9- مراجعه به محل نصب برای نصب پلاک جدید

10- خروج از مرکز تعویض پلاک

در زمان مراجعه به مراکز تعویض پلاک برای خرید و فروش خودرو، هم خریدار و هم فروشنده خودرو، باید یکسری مدارک خاص همراه‌شان باشد که عبارتند از:

1- مدارک شناسایی فروشنده و خریدار (شناسنامه یا کارت ملی)

2- اصل سند مالکیت خودرو؛ اگر سند مالکیت خودرو مفقود شده، فروشنده باید یک نوبت آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار درج کرده  و آنرا ارائه کند. متن پیشنهادی آگهی، به این شرح است: 

« سند مالکیت خودرو .... مدل .... به شماره پلاک .... و شماره موتور .... و شماره شاسی .... مفقود گردیده و فاقد اعتبار است »

3- اصل کارت خودرو؛ در صورت مفقودی کارت خودرو، مالک باید فرم تعهدنامه را تکمیل و ارائه کند.

4- برگه استعلام خلافی خودرو

5- برگه مفاصا حساب جهت تسویه عوارض و مالیات شهرداری

6- برگه معاینه فنی معتبر

7- مدارک احراز سکونت خریدار در آدرس اعلامی (تمامی مدارک احراز سکونت را در بخش بعدی، توضیح داده‌ایم).

8- بیمه نامه شخص ثالث معتبر

برای انجام مراحل خرید و فروش خودرو در مراکز تعویض پلاک و شماره گذاری خودرو و موتورسیکلت، لازم است که خریدار خودرو، «مدارک احراز سکونت» را به همراه داشته باشد:

برای مالکین:ارائه سند مالکیت خانه به نام مالک خودرو به همراه یک قبض خدماتی (برق یا گاز یا آب) که تاییدکننده آدرس مالک خودرو باشد.

برای مستاجرین: ارائه سند اجاره منزل به نام مالک خودرو با کد رهگیری و تاییدیه سازمان املاک.

برای صاحبان مشاغل آزاد:ارائه جواز کسب به نام مالک خودرو به همراه یک قبض خدماتی که تاییدکننده آدرس مالک خودرو باشد.

برای کارکنان دولت و نیروهای مسلح:ارائه معرفی نامه از محل خدمت با قید آدرس سکونت و تایید شده توسط سازمان مربوطه.

برای داشتن فرزندان محصل:ارائه گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان با قید آدرس محل سکونت والدین و تاییدشده توسط آموزش و پرورش.

اما اگر هیچکدام از شرایط فوق را ندارید، می‌توانید از این دو روش برای تایید محل سکونت‌تان استفاده کنید:

• ارائه سند مالکیت خانه به نام همسرتان به همراه یک قبض خدماتی که تاییدکننده آدرس مالک خودرو باشد.
• ادعای سکونت در منزل والدین و سپس ارائه سند (مالکیت یا اجاره) خانه که به نام والدین‌تان باشد.

بعد از آنکه تمامی مراحل نقل و انتقال خودرو را در مرکز تعویض پلاک انجام دادید، خریدار خودرو باید تاییدیه نقل و انتقال خودرو را از پلیس دریافت کند. این تاییدیه در واقع یک گواهی کتبی است که در آن پلیس، مجوز انتقال سند خودرو بنام خریدار جدید را به دفاتر اسناد رسمی می‌دهد. 

توجه داشته باشید که مدت زمان اعتبار تاییدیه نقل و انتقال خودرو هم اکنون 2 ماه است.

در مقاله مراکز تعویض پلاک و شماره گذاری خودرو می‌توانید آدرس و شماره تلفن تمامی مراکز نقل و انتقال قانونی خودرو (مراکز تعویض پلاک خودرو) را مشاهده کنید.

در مقاله هزینه نقل و انتقال سند خودرو، می‌توانید هزینه نقل و انتقال خودرو را برای انواع محصولات ایران خودرو، محصولات سایپا و سایر خودروهای مونتاژی را براساس آخرین تعرفه‌های سالانه، مشاهده کنید.

برای مراجعه به مراکز تعویض پلاک خودرو، ابتدا باید در سامانه نوبتدهی اینترنتی به نشانی nobatdehi.epolice.ir مراجعه کنید.

برای انجام نقل و انتقال اینترنتی خودرو، می‌توانید به سایت راهور 120 مراجعه کرده و با انتخاب گزینه نقل و انتقال اینترنتی خودرو، بیش از 80% مراحل نقل و انتقال خودرو را بصورت غیرحضوری انجام دهید. 

همچنین در مقاله شماره گذاری اینترنتی خودرو می‌توانید از آخرین شرایط و قوانین موجود جهت شماره گذاری خودروهای وارداتی، شماره گذاری خودرو گذرموقت، شماره گذاری خودرو جانبازان و معلولان، شماره گذاری خودرو کلاسیک و همچنین شرایط شماره گذاری خودروهای مزایده ای، مطلع شوید. همچنین می‌توانید از فایل راهنمای زیر نیز استفاده کنید:

»» راهنمای نقل و انتقال اینترنتی خودرو (PDF) ««

در مقاله تعویض پلاک خودرو و موتور می‌توانید از آخرین اخبار تعویض پلاک و همچنین از مراحل و مدارک لازم جهت تعویض پلاک خودرو و تعویض پلاک موتورسیکلت، مطلع شوید.