تعمیر و نگهداری پژو 508 و 2008 ایران خودرو

بعد از بررسی فنی پژو 301 وارداتی ایکاپ، در این مقاله قرار است مروری مختصر بر مشخصات فنی و معرفی موتور، گیربکس و باتری خودروهای پژو 2008 و پژو 508 ایران خودرو (ایکاپ) داشته باشیم.

پژو 2008 ایران خودرو که بصورت مونتاژی در ایکاپ به تولید رسیده، موتور 16 سوپاپ EP6 دارد و مجهز به سیستم GDI یا پاشش مستقیم سوخت به داخل سیلندرها و همچنین سیستم VVT یا زمانبندی متغیر سوپاپ هواست.

پژو 2008 ایران خودرو دارای گیربکس 6 سرعته تیپ‌ترونیک ساخت AISIN است و قدرت را به چرخ‌های جلو منتقل می‌کند.

^{*در جدول فوق، اطلاعات موتور EP6 پژو 2008 ایکاپ را مشاهده می‌کنید.}

همانطور که گفتیم، سیستم سوخت‌رسانی در پژو 2008 ایکاپ، بصورت پاشش مستقیم سوخت داخل سیلندر است که اصطلاحا GDI نامیده می‌شود. 

در خودروهای انژکتوری، معمولا سوخت داخل منیفولد هوا پاشش می‌شود و سپس مخلوط سوخت و هوا، وارد سیلندر شده و در سیکل احتراق قرار می‌گیرد. ولی در سیستم GDI از انژکتورهای فشار قوی استفاده شده که مانند شمع‌ها، روی سرسیلندر نصب شده‌اند و سوخت را مستقیما داخل سیلندر پاشش می‌کنند. با این کار می‌توان هوای وارد شده به سیلندر را تا قبل از پاشش سوخت داخل سیلندر، تحت تراکم بیشتری قرار داد که نتیجه آن، افزایش ضریب تراکم و توان موتور پژو 2008 است.

اما لازمه پاشش مستقیم داخل سیلندر، علاوه بر انژکتورهای فشار قوی، پمپ بنزین فشار قوی هم هست که بتواند فشار بنزین مناسب را در پشت انژکتورها تامین کند. لذا در این سیستم، از یک پمپ بنزین مکانیکی (تصویر زیر) استفاده می‌شود تا فشاری معادل 20 تا 120 بار را در ریل سوخت ایجاد کند.

در این سیستم، معمولا یک پمپ بنزین برقی (که داخل باک قرار دارد) بنزین را تا پمپ مکانیکی (که بر روی موتور نصب شده) هدایت کرده و پمپ بنزین مکانیکی هم (که معمولا با چرخش میل سوپاپ به حرکت در می‌آید) بنزین را تحت فشار، به ریل سوخت ارسال می‌کند. البته این فشار توسط رگلاتور برقی که روی پمپ مکانیکی نصب شده است، بسته به نیاز موتور و پاشش انژکتورها، توسط ECU کنترل می‌شود.

سیستم فرمان پژو 2008 ایکاپ مشابه پژو 301 ایکاپ بوده و از نوع برقی است و موتور الکتریکی آن نیز در روی جعبه فرمان و خارج از اتاق سرنشین نصب شده. بنابراین پمپ هیدرولیک، در مسیر تسمه دینام وجود ندارد.

در موتور پژو 2008، گردش واتر پمپ توسط تسمه دینام صورت می‌گیرد و غلتک هرزگرد (که توسط یک موتور الکتریکی کوچک به عقب و جلو حرکت می‌کند) بدستور ECU و با توجه به اطلاعات سنسور دما آب، درگیری بین پشت تسمه را با پولی واتر پمپ ایجاد می‌کند. همچنین در مواقعی که موتور سرد است، گردش واتر پمپ متوقف شده تا موتور سریع‌تر به دمای مناسب و مصرف سوخت بهینه برسد.

جهت تعویض این تسمه توسط رینگی 30 تسمه سفت‌کن دینامیکی را در جهت ساعتگرد چرخانده و پین نگهدارنده آنرا جا بزنید. سپس از طرف دیگر، با کشیدن اهرم آزادکننده غلتک هرزگرد واتر پمپ، غلتک از روی تسمه آزاد شده و می‌توانید تسمه را از جای خود، خارج کنید.

همچنین توصیه شده که جهت این تعویض، تسمه چرخ و شلگیر سمت شاگرد را باز کنید. سایز تسمه نصب شده روی موتور EP6 پژو 2008 ایکاپ، از نوع 6PK-895 است.

بر روی پژو 2008 ایکاپ، از ترمز دیسکی برای چرخ جلو و عقب استفاده شده و تعویض لنت‌های آن، با اهرم کردن و حرکت دادن پیستون‌های چرخ به سمت عقب و باز کردن پیچ پایین سیلندر ترمز، به راحتی انجام‌پذیر است.

البته همانطور که میدانید در خودروهای مجهز به سیستم توربوشارژر، خلاء منیفولد تبدیل به فشار هوای کمپرسور شده و دیگر نمی‌توان خلاء موردنیاز عملکرد بوستر ترمز را از منیفولد تامین کرد. برای حل این مشکل، در پژو 2008 یک پمپ خلاء مکانیکی (تصویر فوق) در قسمت پشت میل سوپاپ دود نصب شده و توسط میل سوپاپ دود به حرکت درمی‌آید تا خلاء مورد نیاز بوستر ترمز را به محض روشن کردن موتور، تامین کند.

سیستم روغن کاری موتور پژو 2008 ایران خودرو، از نوع ظرفیت متغیر است و توسط یک شیر برقی (که روی اویل پمپ نصب شده و به دستور ECU موتور عمل می‌کند)، ظرفیت پمپاژ روغن را با توجه به دور موتور و گشتاور موتور تغییر می‌دهد.

عملکرد آن به این صورت است که دیواره داخل پمپ که پره‌ها با آن در تماس هستند، قابلیت حرکت به چپ و راست را دارد. به شکلی که نیروی فنر آن را به سمت راست هدایت می‌کند تا ماکزیمم فشار روغن تولید شود. با باز شدن شیر برقی، به سمت چپ حرکت می‌کند تا فشار روغن کاهش یابد.

بدین ترتیب، در صورتی که دستوری از سمت ECU صادر نشود، یا ارتباط بین ECU و شیر برقی قطع شود، یا شیر برقی خراب شود، نیروی فنر باعث می‌شود که اویل پمپ با حداکثر توان خود کار کند تا مشکلی در روغن‌رسانی به موتور بوجود نیاید.

از مزیت‌های اویل پمپ‌های با ظرفیت متغیر این است که در دورهای پایین موتور، روغن با فشار کمتری گردش می‌کند و در نتیجه، گرمای کمتری در آن تولید شده و مقدار بخار شدن آن کمتر می‌شود. لذا عمر روغن موتور افزایش می‌یابد و همچنین اویل پمپ، نیروی کمتری از موتور دریافت می‌کند.

اگر دیواره داخلی پمپ که با پره‌ها در تماس است، توسط نیروی فنر به سمت راست حرکت کند، اویل پمپ، بیشترین فشار روغن را تولید می‌کند. به دستور ECU و بازشدن شیر برقی اویل پمپ، دیواره داخلی پمپ که با پره‌ها در تماس است، به سمت چپ حرکت کرده و وقتی به صورت هم مرکز با محور پمپ قرار می‌گیرد، فشار روغن به کمترین مقدار خود نزدیک می‌شود.

در جدول زیر، فشار روغن برحسب دور موتور و گشتاور را بررسی می‌کنیم. همانطور که مشاهده می‌کنید، در دور موتور پایین و گشتاور پایین، فشار روغن حدود 1.7 بار است اما با بالارفتن دور موتور و گشتاور، فشار روغن به حدود 3.8 بار می‌رسد.

^{*در جدول فوق، حدود 0.3 بار تلورانس وجود دارد.}

نوع روغن موتور پژو 2008 ایران خودرو، از نوع توتال 7000 است ولی مشخصات آن با روغن موتور توتال 7000 که در موتور TU5 استفاده می‌شود، متفاوت است. روغن موتور توصیه شده برای موتور EP6 از نوع 5W30 است و حجم روغن موتور همراه با تعویض فیلتر معادل 4.25 لیتر و بدون تعویض فیلتر معادل 4 لیتر است.

از آنجایی که در موتورهای مجهز به سیستم توربوشارژر، نوع روغن موتور از اهمیت فراوانی برخوردار است، لذا هیچگونه تغییری در نوع روغن موتور به جزء روغنی که کارخانه سازنده پیشنهاد داده، مجاز نیست. لازم به ذکر است بازه تعویض روغن در هر 5000 کیلومتر خواهد بود.

مشخصات باتری پژو 2008 ایران خودرو که در زمان تعویض باتری، باید آنرا رعایت کنید، در شکل زیر نمایش داده شده است.

با توجه به اینکه پژو 2008 در کشورهای اروپایی مجهز به سیستم استارت‌استاپ و تجهیزات الکتریکی مربوط به آن هستند، محل خاصی جهت نصب انبر کابل منفی باتری کمکی درنظر گرفته شده که در شکل زیر، آنرا مشاهده می‌کنید.

پژو 508 ایران خودرو که بصورت وارداتی در بازار کشورمان عرضه شده، همان موتور EP6 مشابه با پژو 508 را در سینه دارد. گیربکس خودرو نیز همانند پژو 301 و پژو 2008، ساخت AISIN بوده و از نوع 6 سرعته تیپ‌ترونیک است اما بدلیل وزن بیشتر پژو 508، ضرایب دنده این گیربکس با ضرایب دنده پژو 2008 کاملا متفاوت است.

سیستم فرمان پژو 508 ایران خودرو نیز به علت وزن بیشتر آن، از نوع الکتروهیدرولیک انتخاب شده است و از این لحاظ مشاهبت زیادی با پژو 407 دارد؛ یعنی یک موتور الکتریکی وظیفه به حرکت درآوردن پمپ هیدرولیک را به عهده داشته و فشار روغن، جک‌های هیدرولیکی جعبه فرمان را به چپ و راست هدایت می‌کند تا فرمان‌پذیری مناسب و کنترل بهتر فرمان، بدست بیاید.

مجموعه پمپ هیدرولیک فرمان و موتور الکتریکی مربوط به آن، در پشت چراغ جلو سمت شاگرد نصب شده است و بدین ترتیب پمپ هیدرولیک، از مسیر تسمه دینام این خودرو خارج شده است.

لازم به ذکر است باتوجه به استفاده از یک نوع موتور در دو خودروی پژو 2008 و پژو 508 تمام توضیحات مربوط به موتور (از جمله مسیر تسمه دینام و نحوه تعویض آن) در این دو خودرو مشابه یکدیگر است که در بخش‌های قبلی، به آنها اشاره کردیم.

پژو 508 ایران خودرو، مجهز به ترمزهای دیسکی برای چرخ‌های جلو و عقب بوده و مکانیزم ترمز دستی آن به صورت الکتریکی، درگیر و یا آزاد می‌شود. به این صورت که با فشردن یک دکمه، که در زیر دریچه کولر سمت راننده قرار دارد، یک موتور الکتریکی (که پشت اکسل عقب نصب شده است)، کابل‌های مربوط به درگیری لنت‌های عقب را کشیده و ترمزهای عقب را درگیر می‌کند. با فشردن دوباره آن نیز ترمز دستی آزاد می‌شود.

نکته قابل توجه در مورد عملکرد ترمز دستی این است که در صورتی که راننده فراموش کند ترمز دستی را آزاد کند و خودرو را حرکت دهد، سیستم BSI به صورت اتوماتیک، دستور آزادسازی آن را صادر خواهد کرد.

لازم به ذکر است در صورتی که این مکانیزم دچار ایراد شود، یک ضامن بر روی موتور الکتریکی ترمز دستی قرار داده شده است که با کشیدن آن، می‌توان به صورت امدادی، ترمز دستی را آزاد نمود.

نحوه تعویض لنت‌های چرخ جلو پژو 508، همانند خودرو هایما بوده و با باز کردن پین‌های راهنمای سیلندر ترمز و آزادکردن فنر لقی‌گیر لنت‌ها از روی سیلندر ترمز، به سادگی قابل تعویض است.

مشخصات باتری پژو 508 ایران خودرو که در زمان تعویض باتری، باید آنها را رعایت کنید، در شکل زیر نمایش داده شده است.

در پژو 508 ایران خودرو، روی قطب منفی باتری قطعه‌ای به نام status وجود دارد که از طریق شبکه LIN به BSI متصل بوده و اطلاعات مربوط به شارژ، جریان، ولتاژ و دمای باتری را گزارش می‌کند. 

در صورت اتصال کابل منفی باتری کمکی به قطب منفی باتری یا قبل از status ، احتمال آسیب دیدن آن و آسیب دیدن سیستم الکتریکی پژو 508 وجود دارد. لذا در زمان استفاده از باتری کمکی، اتصال منفی باتری را بعد از قطعه استتیوس (کابل منفی) و یا به محلی مناسب (بدون رنگ) از بدنه خودرو متصل کنید.

مجددا تاکید می‌کنیم که از اتصال باتری کمکی به قطب منفی باتری، جدا خودداری کنید!