خودرو خارجی؛ گنجینه مطمئن سرمایه!

قدرت خرید مردم در سال‌های گذشته چقدر کم شده است و این مساله بر خرید خودرو چه تأثیری گذاشته است؟ برای توضیح این‌که شرایط به چه گونه‌ای رقم خورد تا قیمت خودرو و خصوصا خودرو خارجی طی این مدت به چنین شکلی افزایش یافت باید به این نکته اشاره‌کنیم که خودرو در ایران به‌جای این‌که کالای بادوام باشد یک سرمایه‌ محسوب می‌شود.

شاید در کمتر کشوری مثل ایران، خودرو به‌عنوان سرمایه‌ محسوب شود به این معنی که ارزش آن در طی مدت کاهش نمی‌یابد و حتی با توجه به تورم به قیمت آن افزوده می‌شود. اینکه خودرو به چه دلیل در ایران به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شد بحث دیگری است و صرفا به این بسنده کنیم که قیمت خودرو در ایران طی سال‌های گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.

چرا مردم خودرو خارجی می‌خرند؟

در سال 89 یک شهروند ایرانی می‌توانست با 40 میلیون تومان صاحب یک سوناتا 14 هزار دلاری شود یا با 60 میلیون تومان سانتافه‌ای 21 هزار دلاری بخرد؛ زمانی که نرخ دلار 1100 تومان و پایه حقوق 300 هزار تومان بود.

حالا با احتساب نرخ 4200 تومانی که نسبت به 8 سال پیش 3.8 برابر شده است و البته پایه حقوقی که با 3.5 برابر رشد به یک‌میلیون و 100 هزار تومان رسیده است باید انتظار داشت که قیمت این خودروها نیز همین‌قدر گران‌تر شده باشد.

قیمت جهانی خودروهای موردنظر این گزارش در سال‌های اخیر با افزایشی مواجه نشده و حتی کاهش قیمت هم داشته‌اند. مثلا قیمت سوناتا 2016 اکنون در بازارهای جهانی نصف قیمت سال معرفی به بازار و حدود 13 هزار دلار است. سانتافه 31 هزار دلاری سال 2016 هم در حال حاضر به 22 هزار دلار رسیده است.

متوسط جهانی قیمت سانتافه مدل 2016 در حال حاضر 22 هزار دلار یعنی برابر قیمت سانتافه 2009 در همان سال تولید است. قیمت سوناتا نیز خیلی بالا نرفته است و تفاوت مدل سال 2016 در حال حاضر نسبت به قیمت مدل 2009 در سال 2011 حدود 10 درصد افزایش‌یافته است.

سرعت خودرو بیشتر از تورم و سود بانکی

اما در بازار ایران این خودروهای مدل 2018 چه قیمتی دارند. بر اساس اطلاعات «باما» سوناتا 2018 در بازار آزاد بین 250 تا 300 میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شود و سانتافه 2016 با همین شرایط 280 تا 335 میلیون تومان. این یعنی این خودروها با افزایش حدودا 6 برابری، نسبت به سال 89 رشد قیمت داشته‌اند.

متوسط افزایش قیمت دیگر خودروهای خارجی در ایران هم از همین الگو پیروی می‌کنند و تقریبا بیش از تورم ارزی شاهد رشد قیمت بوده‌اند. این تفاوت نسبت به نرخ افزایش حقوق بیشتر هم هست.

خودرویی مستهلک یا کالای سرمایه‌ای

حالا بار دیگر به مساله سرمایه‌ای بودن خودرو بازمی‌گردیم. با بررسی بازار خودرو می‌بینیم که مدل 2010 خودروهای خارجی نیز بین 3 تا 4 برابر افزایش قیمت داشته‌اند. یعنی خودرویی که سال 2010 به قیمت 40 میلیون تومان خریداری‌شده، اکنون به قیمت 120 تا 140 میلیون تومان به فروش می‌رسد و عملا به نسبت تورم و کاهش برابری نرخ ارز اصلا ارزش خود را از دست نداده است.

این‌ها همه سیگنال‌هایی است که به مشتری می‌گوید به‌جای سرمایه‌گذاری در بانک یا حوزه تولیدی، صرفا یک خودرو خارجی بخرد و سرمایه‌اش را حفظ کند. این روند در مورد کالایی که حتی خودروساز هم بیش از 7 سال آن را گارانتی نمی‌کند منطقی به نظر نمی‌رسد ولی واقعیت سال‌های گذشته بازار خودرو ایران همین بوده است که با کمک سیاست‌گذاری‌های وارداتی تثبیت هم شده است.