آلودگی هوای تهران امروز

آبان 1402: هوای مهرماه قابل قبول بود، اما اکنون با سردتر شدن، هوا رو به آلودگی بیش‌تر و غبار می‌رود. داریوش گلعلیزاده، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، معتقد است راهکار اساسی کاهش آلودگی هوا ، اجرای قانون هوای پاک است. در این جهت اصلی‌ترین و موثرترین اقدام، توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی است. وی همچنین بر موارد زیر تاکید کرد:

• نیمه اول امسال، 44 روز ناسالم برای گروه های حساس، پنج روز ناسالم برای تمام گروه‌ها، 160 روز قابل قبول و 8 روز پاک بود.
• براساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی میزان بارش‌های امسال بیشتر خواهد شد.
• اعلام هشدار و تشکیل کمیته اضطرار راهکار کاهش آلودگی هوا نیست؛ انجام این‌ گونه اقدامات با هدف کاهش میزان مواجهه شهروندان با هوای آلوده و بحرانی‌تر نشدن کیفیت هوا است.
• راهکارهای میان‌مدت و درازمدت در قانون هوای پاک پیش‌بینی شده و خوشبختانه علیرغم آنکه این قانون به‌طور کامل اجرا نشده است اما برنامه‌های خوبی طراحی شده و طی یک برنامه پنج ساله شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه خواهیم بود.
• باید از اجرای پروژه‌ها و قوانینی که متضاد با سیاست‌های کاهش آلودگی هواست، پرهیز و در بهینه‌سازی مصرف انرژی اقدامات و سیاست‌های جدی اجرا شود تا هم ناترازی انرژی برطرف شود و هم شدت مصرف انرژی در کشور کاهش یابد.
• اصلی‌ترین و موثرترین راهکار کاهش آلودگی هوا، توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی است. این وسایل باید کارآمدی لازم را داشته باشند تا مردم به استفاده از آن‌ها تشویق شوند. همچنین توسعه مترو، تاکسی و اتوبوس‌دهای برقی نیز موثر خواهد بود.
•  در تهران حدود 1900 اتوبوس فعال وجود دارد که بالای 85 درصد آن‌ها به سن فرسودگی رسیده اند. از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در کنار توسعه ناوگان عمومی نیز تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا دارد.

در ادامه نیز، دکتر مصطفی بهزادفر، استاد دانشگاه علم و صنعت، تاکید کرد که در ایران به ازای هر خانوار، یک وسیله نقلیه و به ازای هر دو خانوار یک موتور سیکلت وجود دارد. بزرگترین مشکل خودروهای کشور، بالا بودن میزان آلودگی‌زایی و فراتر از استانداردهای متوال جهانی است. ضمنا باید برنامه‌ریزی‌ها در جهتی باشد که خودروهای فاقد آلایندگی به کشور وارد شود. خودروهای فعلی آلودگی بالا و ایمنی پایینی دارند. باید سازگار با تحولات جهانی پیش برویم.

مهر 1402: سوده نجفی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، در اولین همایش ملی معاینه فنی خودرو حضور یافت و گفت یکی از موضوعات شهر تهران در مدیریت ششم شهری موضوع آلودگی هوا است. این موضوع دغدغه همه افراد جامعه است که یک سر آن به خودروهای تهران برمی‌گردد؛ زیرا 70 درصد آلودگی هوا در پایتخت مربوط به خودروها است.

وی افزود سه میلیون خودرو فرسوده در پایتخت داریم و آمار مرگ‌و میر از آلودگی در شهر تهران برابر با تصادفات جاده‌ای است. عامل دیگر آلودگی هوا سوخت است.

طبق گفته‌های نجفی، در ماده 6 قانون هوای پاک، به معاینه فنی خودروها اشاره شده که در مدیریت شهری نمی‌خواهیم به معاینه فنی صرف و رفع تکلیف بپردازیم؛ بلکه در شهر تهران آلودگی و ترافیک بیداد می‌کند و لازم است برای حل مشکل از ظرفیت دانشگاه نیز استفاده شود. به علاوه در شرایطی به سر می‌بریم که در آن نقش مردم و سازمان های مردم نهاد پررنگ شده و باید از سازمان‌های مردمی در حل این مشکل نیز استفاده کنیم.

وی تاکید کرد شهرداری تهران ملزم به تکالیفی از جمله توسعه حمل‌ونقل عمومی است.  بیش از 40 درصد بودجه شهرداری تهران را به توسعه این امر اختصاص دادیم و امیدوارم تا پایان سال به شرایط خوبی برسیم.  باید به توسعه مراکز معاینه فنی بپردازیم. حتی در دوره جدید  نوبت دهی اینترنتی را گسترش دادیم که مردم ما برای انجام معاینه فنی معطل نشوند.  البته در مواردی شاهدیم ماشین‌هایی که پلاک تهران دارند به شهرستان‌ها مراجعه می‌کنند این گواهی کامل نیست و باید برای آن یک راه حل در نظر گرفته شود که از ستاد مرکزی معاینه فنی می‌خواهم به این موضوع توجه کند.

شهریور 1402: داریوش گل‌علیزاده، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست ، بیان کرد براساس مطالعات انجام شده درباره آلودگی هوا در کلانشهرها، به ویژه شهر تهران، ذرات معلق موجود در هوا کمتر از دو و نیم میکرون است و از این میزان حدود 60 درصد متلعق به منابع متحرک است. از میان آن ها، خوروهای دیزلی، مانند خودروهای ناوگان حمل و نقل عمومی، برخی از کامیون های حمل کننده نخاله و همچنین مینی بوس ها، بیشترین سهم را دارند و حدود 32 درصد را به خود اختصاص داده اند.

وی افزود در بین منابع آلاینده کلانشهرها و به ویژه شهر تهران، موتورسیکلت ها هم حدود 10 درصد در انتشار ذرات معلق سهم دارند. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که خودروها در مجموع در انتشار گازهای آلاینده حدود 83 درصد سهم دارند. با توجه به این آمار، برنامه ما کاهش میزان انتشار ذرات معلق از منابع متحرک و منابع ساکن است. بیش از 90 درصد از موتورسیکلت هایی که شماره گذاری شده اند، موتورسیکلت های فرسوده هستند و طبیعتا اگر به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند، نمی توانند تائید این مراکز را کسب کنند. از این رو برنامه ما در این خصوص، اجرای طرح از رده خارج کردن موتورسیکلت های فرسوده به استناد ماده 10 قانون ساماندهی صنعت خودرو است که مجددا سن فرسودگی را احیا خواهد کرد.

وی تاکید کرد آئین نامه اجرائی این طرح در هیات دولت در حال نهایی شدن است و نهایتا در شهریور ماه به تصویب دولت خواهد رسید. در این طرح سیستم های تشویقی مختلفی نیز برای مالکان موتورسیکلت در نظر گرفته شده است.

اردیبهشت 1402: کیفیت هوای تهران در فروردین ماه 1402 مطلوب بوده و پایتخت‌نشینان توانستند در این ماه ۶ روز هوای «پاک»، ۲۴ روز هوای «قابل قبول» و تنها یک روز هوای «ناسالم برای گروه‌های حساس» را تنفس کنند.

تعداد روزهای پاک در مجموع سال ۱۴۰۱، تنها ۳ روز بوده است. ذرات ۲.۵ میکرون ۲۶ روز، NO۲ (دی‌اکسید نیتروژن) ۴ روز و O۳ (ازن) نیز به مدت یک روز آلاینده‌های اصلی هوای تهران بودند. با توجه به گرم شدن هوا، پیش‌بینی می‌شود که نقش ازن در کاهش کیفیت هوای تهران افزایش پیدا کند.

بهمن 1401: روابط عمومی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، اینفوگرافی را با موضوع «از پالایش تا آسایش با مصرف هوشمندانه سوخت» منتشر کرده که در آن عوامل شدت تولید آلایندگی در کشور بررسی شده است:

این اینفوگرافی نشان می‌دهد که سهم منابع ثابت شامل منابع صنعتی، منابع خانگی، تجاری و اداری برابر با 17.1 درصد و سهم منابع متحرک 82.2 درصدی در تولید آلایندگی هوا برابر 82.2 درصد است. از طرفی 20 میلیون وسیله نقلیه در کشور در حال تردد هستند که 7 میلیون از آن‌ها فرسوده است. علاوه بر آن، 10 میلیون موتورسیکلت فرسوده نیز وجود دارد.

میانگین مصرف خودروهای فرسوده در هر 100 کیلومتر، برابر با 20 لیتر است که این موضوع علاوه بر آلودگی هوا، مصرف بالا را نیز به دنبال دارد. همچنین میانگین مصرف خودروهای سنگین در هر 100 کیلومتر به میزان 60 لیتر است.

دی 1401: مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران بیان کرد سهم ناوگان سواری‌های شخصی، تاکسی و وانت حدود 7 درصد است، اما سهم انتشار این وسایل نقلیه در آلودگی هوا به 38 درصد می‌رسد. این درصد نشان می‌دهد که خودرو‌های فرسوده چقدر بیش‌آلاینده هستند و مقدار زیادی آلودگی تولید می‌کنند. 

وی افزود طبق مطالعاتی که در شرکت کنترل کیفیت هوا انجام شده، یک سواری فرسوده کاربراتوری نسبت به مشابه یورو 4 و یورو 5 خودش، 26 برابر بیش‌تر آلایندگی تولید می‌کند. بنابراین یکی از اولویت‌های مهم برای کاهش آلودگی هوا، اسقاط وسایل نقلیه فرسوده است. 

دی 1401: حسین حسین‌زاده، عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، اظهار کرد هم‌اکنون حدود 20 میلیون خودرو و چند میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور در حال تردد هستند که علاوه بر مصرف سوخت بالا، از استانداردهای روز دنیا نیز فرسنگ‌ها فاصله دارند. وجود ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده و کامیون‌ها و خودروهای سنگین بین‌شهری که مصرف گازوئیل آن‌ها بسیار بالاست، همچنین فقدان استانداردهای روز دنیا در این خودروهای فرسوده، همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا مشکل آلودگی شدید هوا به‌وجود آید. متاسفانه امروز با تردد خودروهای سنگینی در شهرهای کشور مواجه هستیم که سن بالایی دارند و مصرف سوخت آن‌ها در هر صد کیلومتر 60 لیتر است. این موضوع به تنهایی نوعی فاجعه زیست‌محیطی به شمار می‌آید. 

وی افزود در چند دهه گذشته فکری برای حل مشکل آلودگی هوا نشده و متأسفانه از ظرفیت شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان نیز در این باره استفاده نمی‌شود. امروزه جوانان کشور و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با ابداعات خود برخی مشکلات آلودگی هوا را برطرف کنند که باید به آن‌ها اعتماد کرد و از توانمندیشان بهره برد. مشکل آلودگی هوا تنها به وزارت نفت مرتبط نیست و امروزه همه دستگاه‌ها باید پای‌کار بیایند تا معضل آلودگی هوا برطرف شود. زیرا درصورتی‌که فکری به حال این موضوع نشود در آینده با لطمات جبران‌ناپذیری از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی روبه‌رو خواهیم شد. 

دی 1401: داریوش گل‌علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، اعلام کرد در تهران و سایر کلان‌شهرهای کشور، بیش از حد ظرفیت بارگزاری شده و به همین دلیل این شهرها شامل جمعیتی بیش‌تر از توان خود هستند.  

وی درباره نقش خودروها در آلودگی هوا گفت در حال حاضر 7 میلیون خودرو و 10 میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور وجود دارد که بخش عظیمی از آلایندگی منابع متحرک به واسطه آن‌ها ایجاد می‌شود. این در حالی است که هر روز بدون این‌که خودرویی اسقاط و از رده خارج شود، خودرو یا موتورسیکلت دیگری به خیابان‌های کشور اضافه شده و آلودگی هوا را افزایش می‌دهد. مشکل اصلی، خودروهای در حال ترددی است که کارایی خود را از دست داده‌اند و تجهیزاتشان به روز نشده است. وقتی 70 درصد خودرو‌ها در سن فرسودگی هستند، اگر 1000 دستگاه خودرو جدید هم وارد شود، مشکل حل نشده و فقط بر آلایندگی قبلی اضافه خواهد شد. مگر این‌که خودروهای فرسوده قبلی را حذف و آن‌ها را با خودروهای برقی و جدید جایگزین کنیم. 

دی 1401: شهاب‌الدین متاجی، مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، توضیحاتی را درباره نقش بنزین در آلودگی هوا ارائه داد. 

بر اساس گفته‌های وی، بنزین در دو مرحله می‌تواند در آلایندگی نقش داشته باشد؛ قبل از احتراق و در هنگام نگهداری، نقل و انتقال، سوخت‌گیری و پس از احتراق. در مرجله قبل از احتراق، با اصلاح کیفیت و کاهش ترکیبات آلاینده مانند آروماتیک‌ها و بنزن و نیز نصب تجهیزات بازیابی بخار بنزین در مخازن نگهداری و مخازن ایستگاه‌های سوخت‌گیری و هنگام سوخت‌گیری خودروها، می‌توان آلایندگی قبل از احتراق را به شدت کاهش داد. 

وی افزود اکنون استاندارد مورد قبول بنزین‌های یورو 5 و 4، اروماتیک کم‌تر از 35 در صد و بنزن کم‌تر از یک و فشار بخار کمتر از 10 پی‌اس‌آی است. بنزین بسیاری از  پالایشگاه‌های ایران از نظر ترکیبات فوق در محدوده قابل قبول قرار دارند. تعداد معدودی از دیگر  پالایشگاه‌های باقی‌مانده نیز در حال اجرای طرح‌های خود برای ارتقای کیفیت هستند. 

آقای متاجی همچنین اظهار کرد تفاوت استاندارد یورو 5 و 4 در میزان گوگرد است. در استاندارد یورو 5 میزان گوگرد کم‌تر از ده گرم در میلیون گرم و  استاندارد یورو 4 میزان گوگرد کم‌تر از 50 گرم در میلیون گرم است. علت کاهش، علاوه بر کاهش اکسید گوگرد در هوا، جلوگیری از صدمه گوگرد به کاتالیزر تصفیه دود خروجی موتور است. تسریع در نصب سیستم‌های بازیابی بخار در همه جایگاه‌های سوخت کشور و انبارهای بنزین می‌تواند این نوع آلودگی را خاتمه دهد. 

آذر 1401: هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی‌شریف، درباره آلودگی کلانشهر‌های ایران توضیحاتی را ارائه داد. به گفته وی، عامل اصلی آلایندگی هوا، شبکه حمل و نقل است‌. حدود 8 تا 12 میلیون موتورسیکلت در کشور وجود دارد که تماما سوخت بنزین مصرف می‌کنند و برق در  شبکه حمل و نقلی ایران هیچ سهمی ندارد. عامل نسبتا مهم دیگر، نیروگاه‌ها هستند. طبق آخرین آمار سهم آلایندگی نیروگاه‌ها حدود 20 درصد و حدود 60 درصد مربوط به شبکه حمل و نقل است. 33 درصد کل گاز کشور صرف تامین نیاز نیروگاهی می‌شود. آلایندگی گاز از سایر سوخت‌ها مانند مازوت و گازوئیل که در فصل زمستان جایگزین گاز می‌شوند، کم‌تر است. اما مشکل این است که با آغاز فصل سرما، امکان تامین گاز برای نیروگاه‌ها وجود ندارد. طبق اعلام وزارت نیرو، برای نیروگاه‌های حاشیه کلان‌شهرها از حامل‌های انرژی جایگزین گاز استفاده می‌شود، اما وقتی در دیگر نقاط آلایندگی ایجاد می‌‌شود، غلظت آلایندگی در کل کشور بالا می‌رود. 

وی افزود که تاکنون دو اشتباه وجود داشته است؛ ناترازی در تولید و مصرف گاز و وابستگی ۹۰ درصدی شبکه برق به گاز. باید به سرعت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر می‌رفتیم تا وقتی گاز نیست، بتوان برق را از نیروگاه‌های خورشیدی و بادی تامین کرد.  

آقای اورعی همچنین توضیح داد اولین و موثرترین راه، حرکت به سمت خودرو برقی است. یک خودرو به طور معمول برای 100 کیلومتر پیمایش 4 لیتر بنزین مصرف می‌کند. در حالی که این میزان در کشور در شرایط عادی 8 لیتر و در زمان ترافیک 10 لیتر است. این بدان معناست که 2 تا 2.5 برابر نسبت به دیگر کشورها برای پیمایش مسافت ثابت بنزین مصرف می‌کنیم و این به لجام گسیختگی صنعت خودرو برمی‌گردد. به حدی این صنعت مورد حمایت سیاسی و غیرهوشمند قرار گرفته که دلیلی نمی‌بیند کیفیت را بالا ببرد. در حالی که خودروسازن دنیا مجبورند کیفیت را ارتقا دهند. زیرا ملزم به این هستند که در بازار رقابت کنند و این باعث می‌شود هم به سمت برقی کردن و هم کیفیت بالا به لحاظ فناوری بروند. 

وی افزود تا زمانی که قیمت بنزین در کشور به حدی است که مصرف آن اهمیت ندارد و یارانه بسیار بالای 90 درصد به بنزین و یارانه 99 درصدی به گازوئیل داده می‌شود، مردم هیچ انگیزه‌ای برای استفاده از خدمات حمل و نقل عمومی استفاده کنند، ندارند. 

وی معتقد است راه حل شرایط امروز آلایندگی هوا نیاز به عزم دارد. همچنین هزینه سیاسی نیز خواهد داشت. باید قیمت بنزین بالا برود، شبکه حمل و نقل شهری گسترش پیدا کند و کیفیت خودرو بهتر شود. اکنون شرایطی نزدیک است که واردات بنزین آغاز شود. زیرا رشد مصرف بیش‌تر از تولید است و ناترازی خواهیم داشت. وقتی نگرانی در تامین پیش می‌آید، کیفیت را کم می‌کنند که تولید بالا برود و این همان چالشی است که آلودگی هوا را منجر شده است. 

آذر 1401: جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران، در جلسه روز ۲۰ آذر شورای شهر تهران اعلام کرد که از بین ۱۱۳ کشور جهان، ایران رتبه ۲۴ آلودگی هوا را دارد و در بین ۱۰۷ پایتخت دنیا نیز تهران رتبه ۲۱ آلایندگی را دارد. سالانه بیش از ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به علت آلودگی هوا در دنیا دچار مرگ زودرس می‌شوند؛ ۴.۵ میلیون نفر به دلیل ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، جان خود را از دست می‌دهند. 

وی تاکید کرد نکته قابل توجه این است که آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ و میر در دنیا است، اما در کشورهای در حال توسعه سومین عامل محسوب می‌شود و این در حالیست که آلودگی هوا آثار ظاهری ندارد اما در کودکان، سالمندان، مادران باردار و ... تاثیر زیادی می‌گذارد. آلاینده‌هایی همچون ازن، ذرات معلق، نیتروژن، دی اکسید کربن و ... از گازهای تهدیدکننده سلامت هستند که در گرفتگی عروق، سرطان‌ها، عفونت‌های ریوی و مرگ و میر نوزادان اثر می‌گذارند. بررسی‌ها نشان داده که صنایع و سوخت خودروها از عوامل اصلی تولید آلاینده‌های کم‌تر از ۲.۵ میکرون هستند و کربن سیاه نیز برای سلامت بسیار مضر است. به لحاظ روانی، آلودگی هوا موجب خشونت، اضطراب و افسردگی افراد می‌شود. 

بر اساس گفته‌های وی، بیش از ۲۶ هزار نفر در سال به دلیل آلودگی هوا دچار مرگ زودرس شده و هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا را نیز حدود ۳۰ میلیارد دلار براورد کرده‌اند. هزینه‌های مربوط به درمان و مرگ و میر شهروندان در تهران را نیز بیش از سه میلیارد دلار در سال تخمین زده‌اند. بهبود وضعیت گازوئیل در کشور موجب شده که اکسید گازوئیل در سال‌های اخیر کاهش پیدا کند. سایر آلاینده‌ها روند افزایشی داشته و طبق مقایسه آمار روزشمار آلودگی هوا، حدود ۱۷ درصد از آلایندگی‌ها ناشی از منابع ثابت و مابقی به منابع متحرک یعنی موتورسیکلت و خودروها مربوط است و ۶۰ درصد از آلاینده‌ها در مورد ذرات معلق ناشی از منابع متحرک است. در این مواقع تردد خودروهای سنگین در روز ممنوع است اما در شب حرکت می‌کنند و به همین دلیل آلایندگی‌های این‌چنینی در ساعات شب تولید می‌شود و نبود امکان کنترل تردد کامیون‌ها در شب یکی از مشکلات در تولید آلاینده‌ها محسوب می‌شود.   

آقای تشکری‌هاشمی گفت متاسفانه احکام برنامه‌های دوم تا ششم روی زمین مانده و یکی از اتفاقات ناگوار در کشور افزایش استانداردها است در حالیکه باید به مسائل دیگر توجه شود. خودروهای فرسوده که استاندارد لازم را ندارند همچنان در شهر تردد می‌کنند. خودروهای فرسوده ۲۵ برابر خودروهای یورو۲ آلودگی تولید می‌کنند و خودروهای فرسوده ده‌ها برابر از استاندارد مورد نظر در شهرها آلایندگی تولید می‌کنند. اگر تمام خودروها و موتورسیکلت‌ها برقی شوند، باز هم مشکل حل نخواهد شد؛ چرا که یکی از دلایل تولید کربن سیاه، فرسایش لاستیک روی آسفالت است. یکی از راه‌های زودبازده نصب فیلتر جاذب دوده در اتوبوس‌های دیزلی و کامیون‌های شهری و جایگزینی موتورهای کاربراتوری، تعویض کاتالیست تاکسی‌ها و مدیریت تقاضای سفر از طریق خدمات دولت الکترونیک و مناسب‌سازی سوخت است. همچنین نوسازی ناوگان اتوبوسرانی، توسعه مترو و جلوگیری از مازوت‌سوزی نیز از دیگر راهکارهای مکمل محسوب می‌شود. 

حبیب کاشانی، عضو شورای شهر تهران، در ادامه افزود که این گزارش می‌تواند به عنوان یک سند توسط قوه قضائیه پیگیری شود. چرا در این ۴۳ سال حتی یک مسئول به دلیل انجام نشدن تعهدات برنامه‌ای کاهش آلودگی هوا از سمت خود کنار نرفته است. 

آذر 1401: داریوش گل‌علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست، درباره تداوم آلودگی هوا و خسارت‌هایش توضیح داد که وزارت بهداشت براساس قانون هوای پاک مکلف است تا هر سال خسارت بهداشتی ناشی از آلودگی هوا را برآورد کند. این وزارتخانه در سال 1400 مطالعه‌ای را در 27 شهر اصلی دارای آلودگی هوا در کشور با جمعیت در مجموع حدود 35 میلیون نفر انجام داد‌. در این مطالعه، مرگ و میر سالانه منتسب به آلودگی هوا از منظر ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5 میکرون بررسی شده است. 

وی افزود طبق این مطالعه، تعداد مرگ و میر ثبت شده منتسب به آلودگی هوا در این 27 شهر در سال گذشته، بیش از بیست هزار نفر بوده که از نظر وزارت بهداشت، خسارت معادل این آمار مرگ و میر بر کشور، 11.3 میلیارد دلار برآورد می‌شود. البته در این مطالعه صرفا مرگ‌های مربوط به ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون بررسی شده و اگر آلاینده‌های گازی و ذرات معلق کوچک‌تر از 10 میکرون (گرد و غبار) نیز در نظر گرفته شود، قطعا میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا بیش‌تر از رقم اعلام شده توسط وزارت بهداشت خواهد بود. 

آقای گل‌علیزاده گفت که در سال ۱۴۰۰ حداقل 6 هزار نفر در تهران بر اثر مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند. صرف نظر از خسارت‌های بهداشتی و جانی مربوط به آلودگی هوا، اگر سایر خسارت‌های مربوط به این پدیده، نظیر آسیب‌های صنعت گردشگری، خسارات مربوط به زیرساخت‌های شهری و عمرانی، زیان مربوط به اختلال در پروازها، تعطیلی کسب و کارها، ادارات و مراکز آموزشی بر اثر تشدید آلودگی هوا و پدیده ریزگردها، خسارات ناشی از گرد و غبار بر تنوع زیستی و همچنین زیان‌های روحی، روانی و اجتماعی ناشی از تشدید آلودگی هوا را محاسبه کنیم، نتیجه آن است که خسارات ناشی از آلودگی هوا در کشور بسیار بیش‌تر از رقم اعلامی وزارت بهداشت یعنی سالانه 11.3 میلیارد دلار است. 

وی همچنین افزود بودجه لازم برای مقابله با آلودگی هوا از میزان خسارات اقتصادی و اجتماعی ناشی از تداوم این پدیده در کشورمان کم‌تر است و بنابراین حتما سرمایه‌گذاری و تخصیص اعتبارات مورد نیاز برای رفع معضل آلودگی هوا، از نظر مالی کاملا به صرفه خواهد بود. باید توجه داشت که حل معضل آلودگی هوا، فقط به اعتبارات بالا نیاز ندارد، بلکه در موارد زیادی می‌توان با صرف بودجه اندک اما با تغییر برخی رویکردهای مدیریتی و اجرایی، به کاهش میزان انتشار آلاینده در کلان‌شهرها کمک کرد. 

زهره عبادتی، معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست استان تهران، درباره آلودگی هوا گفت که در شهر تهران 59 درصد وسایل نقلیه و 41 درصد منابع ساکن در انتشار آلودگی هوا نقش دارند. منابع ساکن باتوجه به اینکه آلاینده شاخص به‌ویژه در نیمه دوم سال ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون است، عمده واحدهای صنعتی، پالایشگاهی مراکزی هستند که در انتشار آلودگی هوا نقش دارند. 

طبق گفته‌های وی، در قانون هوای پاک، برای خروجی‌های غیراستاندارد صنایع جرم‌انگاری شده است و محیط زیست نیز با آن‌ها برخورد می‌کند. اگر خروجی واحدها در گشت و پایش‌ها غیراستاندارد باشد، به آن‌ها تذکر داده می‌شود. درصورت بی‌توجهی به اخطاریه زیست‌محیطی، به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. بنابراین فعالیت آن‌ها متوقف می‌شود و یا به نصب سیستم‌های کنترلی ملزم می‌شوند. در شش ماهه اول سال، 3881 مورد گشت و پایش انجام و 1976 اخطاریه زیست محیطی صادر شده است. علاوه بر آن، 116 واحد آلاینده جمع‌آوری و به محل مجاز منتقل شده‌اند. 

وی همچنین افزود کنترل آلودگی هوا، همکاری همه دستگاه‌های مکلف در قانون هوای پاک را می‌طلبد. یکی از دستگاه‌هایی که نقش بسیار مهمی دارد، زیرمجموعه‌های وزارت کشور شامل شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها هستند که باید به تکالیف خود عمل کنند. پسماندسوزی‌ نیز با آغاز فصل سرما در کل استان به‌صورت گسترده رخ می‌دهد که نقش قابل توجهی در افزایش آلودگی هوا دارد. تمامی دستگاه‌ها باید به وظایف قانونی خود عمل و نظارت‌ها را بیش‌تر کنند تا در سال جاری، با چالش‌های آلودگی هوا کم‌تری مواجه شویم. 

برای اطلاع از وضعیت آلودگی هوای تهران، بررسی آلودگی هوا در 24 ساعت اخیر و بررسی میزان شاخص آلودگی هوا در یک هفته اخیر، لینک زیر را مشاهده کنید:

»» سامانه کنترل کیفیت هوای تهران ««

در جدول زیر، کیفیت هوای تهران را بر اساس شاخص آلودگی هوا، مشاهده می‌کنید:

^{*داده‌های فوق براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران است.}