نگاهی به خطوط رنگ تمام اتوماتیک ایران خودرو

ملاقاتی داشتیم با خطوط رنگ ایران خودرو که حوالی 200 روبات از مارک‌های یاکساوا، دور و abb در آن مشغول به کار هستند و طی 52 سال گذشته مطابق تکنولوژی روز پیشرفت داشته‌اند. تمامی این پیشرفت را باید مدیون مدل‌های جدید اروپایی دانست که ورودشان به خط مونتاژ، بهانه‌ای برای به‌روزرسانی خطوط رنگ شده بود. اما رنگ‌آمیزی و به بیان بهتر، پوشش بدنه‌ خودرو چطور ممکن است تمام اتوماتیک انجام گیرد؟

در مرحله‌ی اول اتاق‌های فلزی با تمامی اجزای فلزی متصل شده، مثل درب کاپوت، صندوق و درب سرنشین‌ها، که SKID شناخته می‌شود، وارد سالن می‌شود. مرحله‌ اول از معدود مراحل دستی است، با شوینده و چربی‌برهای قوی ضایعات درشت و چسبناک از روی بدنه پاک می‌شود و SKID ها برروی ریل قرار می‌گیرند.

سفر روباتیک از همین‌جا آغاز می‌شود، بدنه‌ها از حوضچه‌های متوالی عبور می‌کنند و علاوه بر شستشو، مواد این حوضچه‌ها نقش فعالسازی بدنه برای مرحله‌ بعدی را هم دارد. این مرحله فسفاته شدن هم نام دارد. در این مرحله پوشش ضد زنگ نیکل فسفات بر روی تمامی نقاط بدنه قرار می‌گیرد.

بدنه‌های آماده شده پوشش برای آستر شدن به حوضچه‌هایی حاوی لایه‌ اول رنگ می‌روند، اما این لایه که اصطلاحا به آن آستر می‌گوییم به هیچ وجه داوطلبانه بعد از غوطه‌ور شدن بدنه را نمی‌پوشاند. این فرآیند ELECTRODEPOSITION (به اختصار ED) نام دارد و آستر با واسطه‌ تبدیل شدن بدنه به قطب منفی برروی بدنه تثبیت می‌شود. با این روش هیچ خلل و فرجی نمی‌ماند که پوشش به آن راه نیافته باشد. لایه‌ ED می‌تواند تا 40 میکرون قطر داشته باشد.

در مرحله‌ موم‌کشی آخرین مرحله‌ دستی پوشش خودرو هم انجام می‌گیرد و بخش‌های بیشتر در معرض رطوبت مثل زیر سپرها، که به موم بیشتری و عمیق‌تری احتیاج دارند، درزکشی می‌شوند. در مرحله‌ بعد بدنه‌ها که برروی ریل‌ها معلق هستند به اتاق موم پاشی روبوتیک وارد می‌شوند. روبوت‌ها با عکاسی از بدنه از نوع آن مطلع می‌شوند و تمامی درزهایی که در برنامه‌ریزی آن‌ها لحاظ شده را بدون هیچ خطایی با موم می‌پوشانند.

نکته‌ جالب این بخش کار برروی بدنه‌های مختلف در یک خط تولید و توسط یک روبات است! خودروهای دنا تارا و سورن می‌توانند پست سر هم وارد این اتاق شوند و روبات بدونه وقفه آن‌ها را شناسایی کرده و درزهای مختلف را پوشش می‌دهد.

در سالن دیگری ربات‌های وظیفه‌شناس در هماهنگی کامل مشغول رنگ‌آمیزی بودند. تعدادی ربات به کمک ربات‌های نقاش می‌آیند تا بتوانند بدون معطلی به وظیفه‌شان بپردازند. مرحله‌ اول آستر همرنگ برروی بدنه قرار می‌گیرد. داخل و خارج خودرو در دو مرحله آستر می‌خورد و حتی باز و بسته کردن درها ربات مخصوص خودش را دارد. در مرحله‌ بعدی رنگ اصلی برروی بدنه قرار می‌گیرد، همان رنگی که در کارت ماشین خودرو ثبت می‌شود. جالب است بدانید هر روبات نقاش، می‌تواند 15 رنگ مختلف را برروی 15 بدنه‌ی مختلف به صورت متوالی اعمال کند! روبات ابتدا نازل و مسیر رنگ را تمیز می‌کنند و بعد مشغول پاشش رنگ می‌شود. رنگ اصلی تنها روی قسمت‌های خارجی قرار می‌گیرد و در مرحله‌ آخر لایه‌ آخر شفاف اعمال شده و بدنه آماده‌ی مونتاژ می‌شود.

در بازدید کوتاهی از خطوط رنگ ایران خودرو فرصتی پیش آمد که برخی سوالات متداول در بازار از متخصصین ایران خودرو پرسش شود. سوالاتی که از سمت خبرنگاران و فعالان حوزه‌ رسانه مطرح شده بود در لیست زیر برای شما آورده شده

• در صورت بروز ایراد در رنگ یا لایه‌ی شفاف، امکان رفع ایراد وجود خواهد داشت؟
  
  رنگ تمامی قطعات محصولات ایران‌خودرو شامل 3 سال گارانتی می‌شود. در صورت ریختگی رنگ و هر مساله‌ی دیگر ایران‌خودرو موظف است رنگ قطعه را ترمیم و مشکلات را اصلاح کند.

• رنگ مجدد کارخانه، ترمیم رنگ کارخانه یا rework بر چه اساسی صورت می‌گیرد؟
  
  برای رنگ مجدد کارخانه می‌بایست بخشی از یک قطعه دچار ایراد نقاشی شده باشد. به طور مثال وجود ضایعاتی در هر کدام از قسمت‌های رنگ (آسترها، رنگ اصلی یا فام و لایه‌ی شفاف) باعث می‌شود آن قطعه برای ترمیم راهی پروسه شود.
   
• ترمیم رنگ یا rework می‌تواند شامل کل قطعه یا کل بدنه شود؟
  
  برای تایید نهایی رنگ، مراحل می‌بایست تحت استانداردهای یکی از شرکت‌های تامین‌کننده مثل گلازوریت و اتونوبل باشد. یعنی تعداد مشکلات موجود در هر کدام از بخش‌های رنگ باید محدود باشد و اتاقی با موارد زیاد مردود خواهد شد.
   
• آیا ترمیم رنگ برای خودروهای آسیب دیده در خط تولید صورت می‌گیرد؟
  
  خیر، اگر خودرویی به هر دلیلی دچار آسیب فیزیکی شود، عملیات انجام شده برروی خودرو در دسته‌ ترمیم رنگ قرار نخواهد گرفت.
   
• تفاوت رنگ قطعات پلیمری و بدنه‌ خودرو طبیعی است؟
  
  به گفته‌ متخصصین ایران‌خودرو، ملاک پذیرش تایید مشتریان است. اما این مساله در خودروسازی‌های خارجی هم دیده می‌شود. دلیل آن به جنس متفاوت قطعه‌ پوشش داده شده برمی‌گردد. به عنوان مثال قطعات پلیمری همگی از رنگ‌های تیره هستند و رنگی مثل تیتانیوم که برروی بدنه با آستر روشن اجرا می‌شود، هنگام اعمال برروی سپر بروز متفاوتی خواهد داشت.
   
• تفاوت قیمت برخی مدل‌ها بر اساس رنگ بدنه، مثل تارا تیتانیوم و 207 تیتانیوم، به چه دلیل است؟
  
  این تفاوت‌ها به دلیل درخواست بالا در بازار و کمیاب شدن رنگ به خصوص به وجود می‌آید. متخصصین ایران خودرو اعلام کردند به دنبال بازخورد مناسب از رنگ تیتانیوم، 15 درصد از خودروهای تولیدی با این رنگ تولید خواهد شد.
   
• آیا خطوط تمام روباتیک رنگ ایران‌ خودرو مختص تولیدات جاده مخصوص است؟
  
  خیر، علاوه بر ایران خودروی تهران، یک سایت دیگر هم مجهز به خطوط به روز و رباتیک است و دیگر سایت‌ها هم در صورت لزوم بدنه را از خطوط پیشرفته‌تر تحویل خواهند گرفت.
   
• چطور خطوط تاسیس شده در سال 1355 جوابگوی تکنولوژی خودروهای امروزی هستند؟
  
  تمامی این خطوط در چند مرحله به روز رسانی شده‌اند، آخرین به روز رسانی در سال 1396 توسط شرکت دور انجام شده. ربات‌های نقاش ایران‌ خودرو تنها یک هفته برای برنامه ریزی skid یا پلتفرم‌های جدید زمان نیاز داند.

_{جدیدترین اخبار خودرو را در باما بخوانید.}