یک میلیارد خودرو برقی؛ راه نجات زمین

آژانس بین‌المللی انرژی در مطالعه‌ای اعلام کرده است که اگر تا سال 2040 با سیاست‌های کنونی پیش برویم همه منابع اصلی انرژی (از انواع مختلف) دچار وضعیت بحرانی خواهند شد.

”بر اساس سناریو «توسعه پایدار» تعداد خودروهای برقی تا سال 2040 به حدود یک میلیارد دستگاه خواهد رسید.“این گزارش سه سناریو برای دو دهه آینده ترسیم می‌کند؛ اولین سناریو ادامه سیاست‌های کنونی تا سال 2040 را بررسی می‌کند. سناریوی دوم در صورتی است که سیاست‌های جدید در سطح کلان جهانی اجرا شود. و در آخر سناریوی سوم که مبتنی بر توسعه پایدار جهانی است. از همه این‌ها تنها یک سناریو می‌تواند نجات‌بخش باشد؛ سناریو توسعه پایدار که در آن خودروها نقشی کلیدی ایفا می‌کنند.

سناریو اول: ادامه سیاست‌های کنونی

همان‌طور که گفته شد اگر سیاست‌های کنونی (سیاست‌های حاکم در سال 2018) تا سال 2040 ادامه پیدا کنند تقاضای انرژی تقریباً به 3 برابر سال 1990 می‌رسد. به دنبال این افزایش تقاضا میزان آلایندگی‌ دی‌اکسید کربن نیز به بیش از 40 گیگاتن خواهد رسید که نسبت به وضعیت کنونی 40 درصد افزایش خواهد داشت.

سناریو دوم: سیاست‌های جدید

سناریوی دوم بر این استوار است که سیاست‌های جدید (سیاست‌های در حال تصویب برای تاثیرگذاری بر حوزه انرژی) تا سال 2040 ادامه پیدا کنند و به توسعه و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بپردازند شرایط کمی بهتر خواهد بود ولی باز نسبت به وضعیت کنونی کمی بدتر می‌شود. در حقیقت تقاضای انرژی به 17.5 مگاتن می‌رسد و آلایندگی دی‌اکسید کربن به بیش از 35 گیگاتن افزایش پیدا خواهد کرد.

در این سناریو مصرف سوخت نفتی برای خودرو در کشورهای درحال‌توسعه به میزان 241 مگاتن افزایش می‌یابد. این در حالی است که مصرف سوخت نفتی برای خودرو در کشورهای پیشرفته تا 237 مگا تن کمتر از میزان کنونی می‌شود.

در سال 2017 تعداد خودروهای برقی در جهان کمتر از 10 میلیون برآورد شده است. با ادامه سیاست‌های جدید تعداد این خودروها در سال 2040 به 304 میلیون دستگاه خواهد رسید.

سناریو سوم: توسعه پایدار

تعریف توسعه پایدار در حوزه انرژی این‌گونه است که سیاست‌ها به نحوی تعیین شوند که بتوانند به اهداف مثبتی درزمنیه هوای پاک، تغییرات اقلیمی و دسترسی جهانی به انرژی‌های جدید برسند و شرایط را از این‌که هست بهبود بخشند.

بر اساس این گزارش اگر توسعه پایدار بتواند جریان اصلی تا سال 2040 باشد می‌توان به حفظ سطح تقاضای انرژی در حد کنونی امیدوار بود. البته با اعمال تغییرات در عوامل عمده مصرف انرژی میزان آلایندگی دی‌اکسید کربن جهانی به نصف میزان کنونی خواهد رسید. این مقدار که کمتر از 15 مگاتن برآورد شده است از سال 1990 هم کمتر است.

در این سناریو خودروهای برقی نقشی اساسی و پررنگ دارند. در سناریوی توسعه پایدار تعداد خودروهای برقی 629 میلیون بیشتر از سناریوی سیاست‌های جدید خواهد بود؛ به‌عبارت‌دیگر این امید وجود دارد که تعداد خودروهای برقی جهانم به حدود یک میلیارد دستگاه برسد.

در این حالت حتی میزان جذب دی‌اکسید کربن از جو نیز بسیار بیشتر از وضعیت کنونی یا سیاست‌های جدید خواهد بود. در سال 2017 جذب دی‌اکسید کربن حدود 20 مگاتن بود. این میزان در سال 2040 با دو عدد بسیار متفاوت روبه‌روست. در صورت اجرای سیاست‌های جدید این میزان به 80 مگاتن خواهد رسید و در سناریو توسعه پایدار به 2.36 گیگاتن خواهد بود.

مصرف سوخت در سال 2040

اما کدام سوخت‌های نفتی کاهش پیدا می‌کنند و کدام افزایش؟ در ادامه این گزارش برای تغییرات میزان سوخت‌های نفتی دو سناریو دوم و سوم بررسی‌شده است.

بر اساس سناریو سیاست‌های جدید نفت کوره بیشترین کاهش را خواهد داشت و حدود 700 هزار بشکه در روز از الان کمتر خواهد بود. بنزین نیز 300 هزار بشکه در روز کمتر می‌شود. گازوئیل حدود 2.8 میلیون بشکه در روز افزایش تقاضا پیدا می‌کند. در این سناریو نفت سفید 3 میلیون بشکه، برای ال‌پی‌جی 3.9 میلیون بشکه و برای نفتا 3.5 میلیون بشکه در روز، تقاضا افزایش خواهد یافت.

در سناریو توسعه پایدار وضعیت بسیار متفاوت است. تقاضای بنزین نسبت به اکنون تا 12.5 میلیون بشکه در روز کاهش پیدا می‌کند. میزان کاهش تقاضای روزانه برای گازوئیل 9.4 میلیون، نفت کوره 3.2 میلیون و نفت سفید 1.4 میلیون بشکه در روز خواهد بود. درعین‌حال مصرف ال‌پی‌جی 1.6 میلیون و مصرف نفتا 2.7 میلیون بشکه در روز افزایش پیدا می‌کند.

بر اساس این گزارش سهم بخش خودرو از سوخت نفتی (تنها در سناریو دوم بررسی شده است) بیشترین تلاطمات را خواهد داشت ولی درعین‌حال افزایش آن ناچیز خواهد بود. در سناریو دوم، در بخش خودروها پیش‌بینی می‌شود تا سال 2040 تقاضای سوخت نفتی مقدار کمی بیشتر شود. تقاضای نفت برای حوزه خودرو در کشورهای پیشرفته تا حدود 5 میلیون و 20 هزار بشکه در روز کاهش خواهد داشت. در کشورهای در حال‌ توسعه روند تقریباً به همین میزان ولی جهت آن معکوس است. در این کشورها تقاضای نفت برای بخش خودرو حدود 5.4 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد داشت؛ یعنی به‌صورت متوسط سهم این بخش 380 هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد.