کاهش تولید به امید گرانی خودرو؟

گران‌فروشی و عدم انجام تعهدات از سوی خودروسازان و واردکنندگان خودرو، از زمانی که تحریم‌ خودرویی آغاز شد، به‌دفعات گزارش شده است. اگر این‌ها را در کنار انبار خودرو، عدم تحویل به‌موقع، عرضه قطره‌چکانی و مسائل بسیار دیگری که در این ماه‌ها تکرار شده قرار دهیم، می‌بینیم سلسله مشکلاتی که از سوی خودروسازان به وجود آمده، به نظر برخی تعمدی است.

”ادعاهایی مطرح می‌شود که خودروسازان عمداً تولید خود را کاهش داده‌اند. حالا کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس می‌خواهد این ادعاها را بررسی کند.“انحصاری که خودروسازان بزرگ کشور در بازار ایران دارند می‌تواند دلیل بسیاری از مشکلات صنعت و بازار خودروی ایران باشد. در سال‌های گذشته نیز برخی مشکلات مشابه مشاهده شده بود ولی تعداد آن‌ها به‌قدری نبود که عمد و قصدی در آن‌ها دید.

حالا مجلس قصد دارد تا برای بررسی ادعای گران‌فروشی و عدم اجرای تعهدات را در تحقیق و تفحص از خودروسازان بررسی کند. آن‌طور که خبرگزاری ایرنا گزارش داده است اولین جلسه این تحقیق و تفحص از روز گذشته آغاز شده است.

مشکلات اصلی خودرو، تحریم نیست

ماجرای تحریم صنعت خودرو مشکلاتی را برای خودروسازان به وجود آورد که بر نظم طبیعی چرخه تامین، تولید، فروش و خدمات تاثیر گذاشت؛ البته مساله تحریم به گفته بسیاری آن‌قدر بزرگ نبود که چنین آشفتگی در بازار به وجود بیاید و به‌تبع آن عدم اجرای تعهدها تا این حد افزایش پیدا کند.

فارغ از تحریم، تورم تولید و برخی محدودیت‌های قانونی و مالی، کار را برای عرضه‌کننده سخت و سخت‌تر کرد تا جایی که در کار تولیدکنندگان قطعه، خودروسازان، واردکنندگان و شرکت‌های بازرگانی اخلال ایجاد کرد. در چنین شرایطی سودجویی به شکل گسترده اجتناب‌ناپذیر بود.

برخی هم مشکلات صنعت خودرو را مشکل مدیریتی می‌دانستند. به عنوان مثال چندی پیش بهروز نعمتی، نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینک‌ه مشکلات خودروسازی تنها تحریم نیست، گفته بود: «چند ماه پیش می‌گفتند علت کم شدن تیراژ خودرو تحریم است اما بعد گفتند خودروسازان با تمام ظرفیت در حال تولید هستند؛ این نشان می‌دهد که مشکل اصلی صنعت خودرو تحریم‌ نیست، بلکه مدیریت است.»

عدم اجرای تعهدات بررسی می‌شود

سعید باستانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره عدم پایبندی خودرو‌سازان به تعهداتشان گفت: «این شرکت‌ها در ماه‌های اخیر افت شدید میزان تولید داشته‌اند و اعلام می‌کنند اگر قیمت افزایش پیدا کند می‌توانیم به تعهدات خود عمل کنیم.»

باستانی با طرح این سوال که «اگر قطعات وجود دارد، چرا اکنون تعهدات گذشته اجرا نمی‌شود» بحثی را مطرح کرد که در ذهن همه به سوال تبدیل شده است. به گفته او وقتی قطعات موجود است ولی تولید متوقف می‌شود، می‌توان استنتاج کرد که خودروسازان تولیدشان را کم کرده‌اند تا در آینده بتوانند گران بفروشند.

این نماینده مجلس به‌خوبی می‌داند که چنین ادعایی تنها با حدس و گمان قابل‌اثبات نیست و با تاکید بر این‌که «اطلاعاتی که داریم شامل شنیده‌هاست»، گفت: «درباره وضعیت خودروسازان وارد می‌شویم تا موارد مطرح شده را موشکافانه‌تر بررسی کنیم، زیرا اطلاعاتی که داریم شامل شنیده‌هاست و از داخل این شرکت‌ها اطلاعی در دست نیست.»

دراین‌باره گزارش‌های متعددی از عدم تحویل به‌موقع خودروها به دست رسید ولی در برخی مواقع برخوردهای عجیب‌تری هم می‌شد. چندین بار گزارش شد که نمایندگی‌های خودروسازان یا بخش فروش آن‌ها پیشنهاد‌هایی برای تحویل به مشتریان داده‌اند که به‌وضوح خلاف تعهدات قرارداد بوده است. به‌عنوان‌مثال بر اساس ادعای یک وب‌سایت خودرویی، برای تحویل خودروی هایما S7 توربو، از خریداران خواسته شده نامه عدم ادعای درخواست جریمه و سود مشارکت را امضا کنند. پیش‌تر نیز خبرگزاری مهر گزارشی مشابه ازاین‌دست برخوردها توسط خودروسازان منتشر کرده بود.

در مقاله پیش بینی قیمت خودرو عوامل مختلفی را با هم موشکافی می‌کنیم که هر کدام می‌توانند بر یک یا چند «بخش از بازار» اثر بگذارد و باعث کاهش قیمت خودرو یا حتی افزایش قیمت خودرو شوند.

_{*عکس از خبرگزاری مهر}