در هفته منتهی به شنبه 1 تیر 1398، ترخیص خودروهای وارداتی و مشکلاتی که هنوز بر سر راه آنهاست از مهمترین اخبار بود. در کنار آن بازار خودروهای داخلی همچنان درگیر خودروهای ناقصی است که در کارخانه‌ها منتظر قطعه هستند. با این وجود قائم‌مقام ایدرو سودای ساخت تندر 90 با ظرفیت‌های داخلی را در سر دارد.

”ترخیص خودروهای وارداتی، تولید خودرو و برنامه‌ریزی برای تولید خودروهای پرتیراژ با کمک ظرفیت‌های داخلی در کنار افزایش قیمت لوازم مصرفی خودرو از مهمترین اخبار هفته گذشته بود.“نفس ترخیص خودروها به شماره افتاد

مهلت دوباره دولت مبنی بر ترخیص خودروهای بحث‌برانگیز مانده در گمرک چیزی حدود 3 هفته دیگر به پایان می‌رسد. ضرب‌الاجلی که بعید به نظر می‌رسد دولتمردان بخواهند تمدیدی روی آن بگذارند. در این مدت بسیاری از شرکت‌ها موفق به اخذ الحاقیه شده‌اند ولی مشکل اینجاست که این الحاقیه اشاره مستقیمی به افزایش قیمت تمام‌شده که گاهی تا 3 برابر هم می‌رسد، دارد. حالا دیگر چالش اصلی بیرون آوردن خودروها از گمرک نیست. چراکه مشکل اصلی تحویل خودرو با قیمتی جدید به مشتری است که در زمان خودش پول قابل توجهی را پرداخت کرده است و در صورتی که با ارسال دعوتنامه اقدام به تسویه حساب نکند، از اولویت تحویل خودرو خارج می‌شود.

بحث ترخیض خودرو از گمرک نمی‌تواند بی‌ربط به ماجرای ورود خودروهای دست‌دوم به کشور باشد. خودروهایی که چندی پیش وارد گمرک خرمشهر شدند ولی این مرکز اجازه ترخیص به آن‌ها را نداده است. البته مدتی بعد گفته شد که این خودروها اساساً به مقصد ایران ارسال نشده بودند چراکه قرار بود از ایران به عنوان ترانزیت به خارج از کشور (احتمالاً ارمنستان) صادر شوند. بحث واردات خودروهای دست‌دوم هم‌چنان محل مناقشات بسیاری است و هم‌چنان رویه اجرایی ندارد.

جزئیات بیشتر از خودروهای ناقص‌التولید

ایران‌خودرو که پیش‌تر به خاطر انتشار تصاویر هزاران دستگاه خودرو در انبارهایش در مضان شدیدترین انتقادات قرار داشت، اکنون مدعی است که روزانه 1500 دستگاه را تحویل مشتریانش می‌دهد. این شرکت می‌گوید حجم تولید خودروهای ناقص را کاهش داده و قصد دارد این روند را با سرعت بیشتر در پیش بگیرد. آمار ایران‌خودرو حکایت از آن دارد که از روز هفتم تا 25 خرداد ماه 20 هزار خودروی ناقص تکمیل و راهی بازار شده است.

تندر 90 ایرانی در راه است

قائم‌مقام ایدرو (سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران) می‌گوید این مجموعه قصد دارد به هر نحو که شده تندر 90 را از قید رنو آزاد کند و با ظرفیت‌های داخلی به تولید برساند. به گفته اعتمادی خروج رنو بعد از ماجرای پشت پای آمریکا به برجام، شکل جدی‌تری به خود گرفت و طبیعتاً اولین تاثیر خود را روی پروژه‌های مشترک دو طرف گذاشت. این مقام مسئول مدعی است سازمان مربوطه قصد دارد تندر 90 را با پیشرانه‌ای دیگر تولید کند. بد نیست بدانید سازمان گسترش سهام‌دار اصلی سایپا و سایپا نیز مالک پارس‌خودرو است.

بحث داخلی‌سازی خودروهای پرتیراژ در حالی مطرح می‌شود که معاون وزیر صنعت می‌گوید در بهترین حالت تنها 85 درصد قطعات خودرو در کشور تولید می‌شود. این در حالی است که طی سال‌های گذشته می‌بایست از نظر کمی و کیفی درصد بیشتری را ثبت می‌کردیم. زرندی معتقد است طی جلسات متعدد، میزان داخلی‌سازی هر خودرو مشخص شده و سازمان گسترش برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرده است.

اعلام میزان تورم صنعت خودرو

مرکز آمار می‌گوید در سال 96 شاخص تورم صنعت خودرو عدد 239.5 را نشان می‌داد که در سال بعد با رشدی 32.5 درصدی به 317.2 واحد رسید. این عدد یک رشد 3.17 برابری را نسبت به سال پایه (1390 شمسی) نشان می‌دهد. کارشناسان بر این باورند که بازگشت تحریم‌ها و افزایش هزینه‌های تولید عامل اصلی این رشد بیش از 30 درصدی در تورم صنعت خودرو بوده است. تورمی که مصرف‌کننده و بازار را قربانی می‌کند.

تایر گران نخواهد شد

رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان (متفاوت با سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان) می‌گوید پیرو جلسات ستاد تنظیم بازار، افزایش 22 درصدی قیمت تایر مورد موافقت قرار نگرفته است. این انجمن پیش‌تر به عنوان عضو ناظر در جلسات ستاد تنظیم بازار حضور پیدا می‌کرد ولی اکنون حق رای دارد. پیش‌تر اعلام شده بود که شرکت‌های بزرگ تولیدکننده تایر قصد دارند برای جبران هزینه‌های خود اقدام به افزایش قیمت کنند.

بررسی قیمت خودرو توسط مجلس پشت درهای بسته

یکشنبه 26 خرداد گذشته بود که وکلای مردم در جلسه‌ای غیرعلنی با وزیر صمت، بررسی قیمت خودرو و حواشی اخیر بازار را بررسی کردند. نکته مهم این جلسه آن بود که یکی از اعضای هیات‌ رئیسه مجلس مدعی شده جلسه فوق قرار بود به صورت علنی برگزار شود ولی گویا بنا به دلیل بازگو شدن برخی مسایل غیرعلنی خواهد بود.

هشدار جدی قوی قضائیه به واسطه‌ها

مدیرکل پیشگیری‌های امنیتی، انتظامی و وقوع جرم قوه قضاییه می‌گوید این نهاد باهرگونه دلالی و آگهی صوری در حوزه خرید و فروش خودرو برخورد می‌کند. مسعودی‌فرد هم‌چنین با هشدار به سایت‌های خرید و فروش نیز اظهار کرد تحرکات فضای مجازی تاثیر مستقیمی بر وضعیت اقتصادی دارد و افزایش کاذب قیمت خودرو نیز یکی از همین عوامل است. به گفته این مدیر دستگاه قضا سایت‌های خرید و فروش اینترنتی می‌بایست قیمت کارشناسی را نیز در کنار قیمت پیشنهادی لحاظ کنند.

اظهارنظر وزیر صمت درباره اوضاع فعلی صنعت و بازار خودرو

رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید که این وزارتخانه هیچ مماشاتی با خودروسازان ندارد و هرجایی که سازمان حمایت اعلام کوتاهی کند، وارد عمل می‌شود. وزیر صنعت با اشاره به جلسه خود با مجلس می‌گوید بارها به خودروسازان اعلام شده است که می‌بایست نسبت به تعهدات خود موظف باشند.

روغن موتور خودرو گران شد

رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو می‌گوید قیمت روغن موتور چیزی حدود 70 درصد افزایش یافته است. این افزایش قیمت تنها خبر بازار لوازم یدکی و مصرفی خودروها نیست. چراکه حالا مسئولین هم اذعان می‌کنند که روغن موتورهای تقلبی نیز به وفور در بازار یافت می‌شوند. نیک‌آئین می‌گوید چهار شرکت اصلی اقدام به افزایش قیمت روغن موتور به میزان 70 درصد کرده‌اند. جالب آنکه قیمت روغن موتور تقلبی نیز تا 2 برابر افزایش یافته است.

آمار تلخ مرگ و میر موتورسواران

پزشکی قانونی می‌گوید سال گذشته 3 هزار و 745 موتورسوار در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده‌اند. از این تعداد 137 نفر نیز زن بوده‌اند. مرگ و میر موتورسواران به تنهایی 21.8 درصد کل تلفات حوادث رانندگی را به خود اختصاص داده است. البته لازم به ذکر است که تهرانی‌ها در این زمینه رکورددار هستند.

اوضاع موتورسازان خوب نیست

دبیر انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت می‌گوید تا این لحظه زیر 10 هزار دستگاه موتورسیکلت تولید شده است. ضیا مقدم می‌گوید تقریباً تولید تمام شرکت‌ها متوقف شده است. به گفته این مقام صنفی سال گذشته حتی با وجود 8 ماه توقف تولید 153 هزار دستگاه موتورسیکلت تولید شد. البته در این میان مشکلاتی مانند اجرای مصوبه اسقاط نیز ضرر دوچندانی به وضعیت تولید وارد کرد. مصوبه‌ای که ضیا مقدم به آن اعتراض دارد تولید 10 درصد از محصولات موتوری طی یک دوره 3 ماه است که باید صرف تولید مدل‌های برقی شود. در حال حاضر خرید و فروش مدل‌های صفر کیلومتر به سختی انجام می‌شود و البته تقاضا برای مدل‌های کاربراتوری نیز هنوز بالاست.

ایران‌خودرو زیان‌ده شد

دومین خودروساز بزرگ کشور پس از چهار سال سودآوری، امسال با زیان روبه‌رو شده است. ایران‌خودرو مدعی است قیمت‌گذاری غلط و دستوری و پیش‌فروش‌های تحمیلی آن هم با قیمت قطعی موجب زیان بزرگ‌ترین خودروساز وقت کشور شد. این شرکت از سال 93 تا 96 در حاشیه سود به سر می‌برد. اما حالا به گفته این شرکت مواد اولیه 3.5 برابر شده ولی مجوز افزایش قیمت زیر 8 درصد بوده است.

خودروسازان ملزم به اسقاط شدند

مجلس سرانجام طرح الزام خودروسازان و موتورسیکلت‌سازان به اسقاط را که تا پیش از این چندان جدی گرفته نمی‌شد را تصویب کرد. این یعنی حالا طرح فوق در قالب قانون می‌بایست اجرایی شود. نمایندگان مجلس با اکثریت موافق شرکت‌های خودروساز و موتورسیکلت‌ساز را موظف کردند که معادل 25 درصد تولید ماهانه خود را نسبت به اسقاط مدل‌های فرسوده اختصاص بدهند. این طرح می‌تواند اوضاع آشفته مراکز اسقاط را نیز ساماندهی کند. چراکه تا پیش از این تنها راه درآمدزایی آن‌ها تایید گواهی اسقاط برای شرکت‌های واردکننده خودرو بود.

پیش‌تر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو مدعی شده بود که شرکت‌های واردکننده مجبور به اخذ گواهی اسقاط از تنها یک مرکز هستند که ارزش هر گواهی نیز 6 میلیون تومان اعلام شده است. به گفته دادفر این قیمت تابع هیچ فرمول و قانونی نیست.

خودروهای داخلی 3 برابر خارجی‌ها بیشتر نقص فنی دارند

یک عضو هیات مدیره کنون انجمن‌های صنفی مراکز معاینه فنی کشور می‌گوید به راحتی 30 درصد خودروهایی که به مراکز معاینه فنی مراجعه می‌کنند نقص فنی دارند. بیشترین فراوانی نقص فنی نیز مربوط به آلایندگی خودروها می‌شود که به تنهایی 25 درصد عیوب را به خود اختصاص داده است. به گفته جعفریان وانت، پراید، تیبا، پژو آردی، رانا و حتی سمند رکوردداران نقص فنی هستند.

البته مدیرعامل ستاد معاینه فنی می‌گوید خودروهایی که موفق به اخذ معاینه فنی برتر شوند با کاهش یک میلیونی هزینه عواض تردد روبه‌رو خواهند بود. به گفته حسینی منش این خودروها با 25 درصد تخفیف می‌توانند اقدام به خرید عوارض تردد در محدوده طرح سابق زوج و فرد کنند.

شرایط شماره‌گذاری خودروهای دیزلی

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا می‌گوید با شماره‌گذاری‌ خودروهای گازوئیل‌سوز مشکلی نخواهد داشت ولی به شرطی که سازمان استاندارد نیز آن‌ را تایید کند. البته این سازمان نیز بارها مخالفت شدید خود را نیز نسبت به تولید و شماره‌گذاری این خودروها اعلام کرده است.

7500 دستگاه خودروی وارداتی آماده ورود به بازار

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو می‌گوید با انجام تشریفات گمرکی مربوط به ترخیص تعدادی از خودروهای دپو شده، حدود 7500 دستگاه از این محصولات برای شماره‌گذاری آماده می‌شوند. دادفر می‌گوید از لحظه شماره‌گذاری تنها 48 ساعت زمان برای رسیدن خودرو به دست مشتری فرصت نیاز است. البته مشتریان برای تحویل خودرو می‌بایست مابه‌التفاوت نرخ ارز را بر اساس سامانه سنا پرداخت کنند.