راهنمای تشخیص کهنگی تایر موتورسیکلت

بعضی مواقع تایرهای موتورسیکلت تا حدی کهنه و قدیمی می‌­شوند که دیگر قابل استفاده نخواهند بود.

”در بسیاری از موارد، زمان زیادی طول می‌­کشد که عاج لاستیک از بین رفته و ظاهری نامناسب پیدا کند. به این ترتیب، پیش از این که تایرهای موتورسیکلت شما در ظاهر غیر قابل استفاده به نظر برسند، عمر مفید آن­‌ها به پایان می‌­رسد.“همان‌طور که می­‌دانید، تکنولوژی ساخت تایر در یک دهه گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته است. به همین دلیل، داشتن اطلاعات درباره تایرهای جدید برای مصرف‌کنندگان آن­‌ها به امری ضروری تبدیل شده است. یکی از همین اطلاعات، نحوه تشخیص کهنگی تایر موتورسیکلت است.

یکی از فاکتورهای مهمی که هنگام خرید یک تایر باید به آن توجه کنید، عمرِ آج است. در واقع، عمر آج نشان می­‌دهد که عمر مفید یک تایر چند کیلومتر خواهد بود (به طور مثال 24,000 کیلومتر برای تایر موتورسیکلت). نکته مهم این است که امکان دارد شما در مدتی طولانی حتی 10 درصد از رقم اعلام شده برای عمر آج تایر را هم با آن پیمایش نکرده باشید، اما به دلیل کهنگی، تایر مورد نظر عملاً قابل استفاده نبوده و حتی ممکن است خطرناک باشد. «باما» همراه باشید تا با نحوه تشخیص کهنگی تایر موتورسیکلت آشنا شوید.

اگر چند سال پیش یک جفت تایر برای موتورسیکلت خود خریده‌اید، اما در طول این مدت حتی 1,000 کیلومتر مسیر را هم با آن­‌ها پیمایش نکرده‌اید و حال این سوال برای شما پیش آمده که آیا این تایرها هنوز قابل استفاده هستند یا خیر، باید در پاسخ این سوال بگوییم: بستگی دارد. به بیان دقیق‌­تر، این موضوع به سه چیز بستگی دارد که عبارتند از:

• شرایط نگهداری تایرها در این مدت
• نوع تایر
• ریسک‌پذیری شما

واقعیت این است که بسیاری از افراد به تایرهای موتورسیکلت خود چندان اهمیت نداده و از وضعیت آن‌­ها غافل هستند. در حقیقت، بهتر است این سوالات را از شما بپرسیم: تا به حال چند بار پیش آمده است که آج تایرهای موتورسیکلت خود را به دقت بررسی کنید؟ از آخرین باری که این کار را انجام داده‌اید چه مدتی گذشته است؟ احتمالاً جواب­‌های چندان مناسبی برای این سوالات نخواهید داشت. اما سوال اصلی این است:

نکته مهم این است که امکان دارد تایرهای موتورسیکلت خود را از نظر ظاهری بررسی کنید و همه چیز مرتب به نظر برسد، اما به دلیل کهنه بودن آن­‌ها، در یک پیچ تند با سرعت بالا در هوای بارانی، عملکردی ضعیف داشته باشند. دلیل این امر این است که در بسیاری از موارد، زمان زیادی طول می‌­کشد که آج لاستیک از بین رفته و ظاهری نامناسب پیدا کند. به این ترتیب، پیش از این که تایرهای موتورسیکلت شما در ظاهر غیر قابل استفاده به نظر برسند، عمر مفید آن­‌ها به پایان می‌­رسد و مواد تشکیل‌دهنده آن­‌ها خاصیت خود را از دست می­‌دهند.

بیشتر تولیدکنندگان تایر، معمولاً تایرهایی با عمر بیشتر از پنج سال را به فروش نخواهند رساند. اما مشکل این است که بیشتر افراد تایر را به طور مستقیم و بدون واسطه از تولیدکننده خریداری نمی­‌کنند و متاسفانه عاملین فروش هم لزوماً تایرهایی با عمر کمتر از پنج سال را به شما نخواهند فروخت. با این حساب، دانستن نحوه خواندن تاریخ تولید تایر موتورسیکلت امری ضروری به شمار می‌رود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

برای پیدا کردن تاریخ تولید تایر، ابتدا باید نوشته DOT را روی تایر پیدا کنید. تاریخ تولید – که یک کد چهار رقمی است – نزدیک به این نوشته خواهد بود. در این کد چهار رقمی، دو رقم سمت راست سال تولید تایر را نشان داده و دو رقم سمت چپ نشان می‌­دهند که تایر در چندمین هفته از سال به تولید رسیده است. به طور مثال، تاریخ تولید 0818 بر روی یک تایر موتورسیکلت به این معنی است که تایر مورد نظر در هفته هشتم سال 2018 به تولید رسیده است. دو تصویر زیر، دو نمونه دیگر از نحوه خواندن تاریخ تولید تایر را نشان می‌دهند.

همان‌طور که مشاهده (تصویر بالا) می­‌کنید، در سمت چپ تصویر نوشته DOT به چشم می­‌خورد و کد چهار رقمی مربوط به تاریخ تولید هم در سمت راست تصویر و نزدیک به این نوشته قابل مشاهده است. این کد 2019 است یعنی این تایر در هفته بیستم سال 2019 به تولید رسیده است.

در تصویر پایین، کد چهار رقمی 1017 است یعنی این تایردر هفته دهم سال 2017 به تولید رسیده است.

حال می‌­توانید به سادگی تاریخ تولید تایر را از بین نوشته­‌های روی دیواره جانبی آن پیدا کرده و بخوانید. اگر تایر را از فروشگاه‌­های اینترنتی سفارش داده و تصمیم دارید خودتان آن را بر روی موتورسیکلت نصب کنید، پیشنهاد می­‌کنیم هنگام تحویل گرفتن حتماً تاریخ تولید را چک کنید. اگر تصمیم ندارید خرید را از طریق اینترنت انجام دهید، حتماً قبل از این که تایر را بر روی موتورسیکلت شما نصب کنند، تاریخ تولید آن را چک کنید. اگر از تاریخ تولید تایر بیشتر از پنج سال گذشته باشد، می­‌توانید به همین بهانه درخواست تخفیف کنید.

اگر تصمیم دارید تایر را در آینده بر روی موتورسیکلت خود نصب کنید، بهتر است آن را در فضای بسته نگهداری کنید. از عواملی که سبب می­شوند تایر نو زودتر از زمانی که انتظار می­‌رود کهنه شود می‌­توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

• قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب
• قرار گرفتن در محیطی با دمای بسیار پایین یا بسیار بالا

پیشنهاد می­‌کنیم هر بار که روغن موتور را تعویض می‌­کنید، وضعیت تایرهای موتورسیکلت خود را هم بررسی کنید.

هنگام بررسی وضعیت تایرها، مواردی که می‌­توانید چک کنید عبارتند از:

• تایرها به چه شکلی فرسوده و ساییده شده است؟ آیا تایر در همه قسمت‌­ها به صورت منظم و یکنواخت ساییده شده است؟ یا این که در بعضی قسمت‌­ها تکه­‌های بزرگی از آج تایر جدا شده است؟
• آج تایر در چه وضعیتی قرار دارد؟ آیا هنوز تایر نرم بوده و انعطاف‌پذیری خوبی دارد؟ یا این که به مرور زمان خشک و سفت شده و رنگ آن هم به خاکستری متمایل شده است؟ آیا بر روی آج تایر ترک­‌های ریز یا درشت به چشم می­‌خورد؟ آیا در ظاهر و هنگام لمس کردن، تایر بیش از حد سفت بوده و مستعد ترک خوردن به نظر می‌­رسد؟
• دیواره­‌های جانبی تایر را به دقت مورد بررسی قرار دهید. آیا در این قسمت ترک به چشم می­‌خورد؟ برخی مواقع، کهنگی تایر به صورت ترک‌­هایی بر روی دیواره‌­های جانبی آن ظاهر می‌­شود.
• مورد بعدی که باید مورد بررسی قرار گیرد، سوپاپ تایر موتورسیکلت است. معمولاً توصیه می­‌شود با هر بار تعویض تایر، این سوپاپ هم تعویض شود. این سوپاپ قیمت کمی دارد، اما همان‌طور که می‌­دانید، همین سوپاپ از خروج باد از تایر جلوگیری می­کند. با این حساب، سوپاپ تایر اهمیت ویژه‌­ای دارد و توصیه می‌شود هر چند وقت یک بار، آن را بررسی کرده و از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید.
• آیا تایر موتورسیکلت در نقاط متعددی پنچرگیری شده است؟ آیا تایر برای مدتی طولانی در حالت پنچر بر روی موتورسیکلت نصب بوده و وزن موتورسیکلت بر روی تایر بوده است؟ اگر پاسخ شما به این دو سوال مثبت است، پیشنهاد می­‌کنیم تایر مورد نظر را تعویض کنید.

هنگام تعویض یک تایر بسیار قدیمی و کهنه، جدا کردن تایر از رینگ کار چندان ساده­‌ای نخواهد بود. اما نکته جالب این است که یک تایر نو با تاریخ تولید جدید، با وجود آج بیشتر در مقایسه با یک تایر کهنه، انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری خواهد داشت. این موارد نشان می­‌دهند که عملکرد تایر موتورسیکلت کهنه و خشک تفاوت قابل ملاحظه‌­ای با عملکرد یک تایر نو و نرم خواهد داشت.

توصیه می­‌شود پیش از این که تایر موتور سیکلت شرایط نامناسبی پیدا کرده و آج آن بیش از حد ساییده شود، آن را با یک تایر نو تعویض کنید. چسبندگی یک تایر کهنه – که خشک و سفت شده – تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. این نکته را فراموش نکنید که قیمت یک جفت تایر نو بسیار کمتر از هزینه‌­ای خواهد بود که یک تصادف به دلیل کهنگی تایرها به شما تحمیل خواهد کرد.

نحوه ثبت نام لاستیک‌ دولتی و شرایط خرید تایر دولتی با نرخ مصوب، قیمت شرکتی انواع لاستیک بارز و همچنین قیمت روز انواع تایرهای ایرانی و تایرهای خارجی پرفروش بازار کشورمان را در مجموعه مقالات منتخب زیر بخوانید:

• قیمت لاستیک بارز
• ثبت نام لاستیک دولتی
• قیمت روز لاستیک