آشنایی با انواع مکمل بنزین

حتماً برای شما هم پیش آمده که هنگام سوخت­گیری در جایگاه سوخت، متصدی پیشنهاد استفاده از مکمل بنزین را به شما داده باشد. در چنین شرایطی، معمولاً متصدی مربوطه سعی می­‌کند با ترساندن شما از عواقب احتمالی استفاده نکردن از مکمل بنزین و بیان ادعاهایی در خصوص کاهش مصرف سوخت و افزایش عملکرد خودرو در صورت استفاده از آن، شما را مجاب به خرید مکمل کند. اما آیا واقعاً این ادعاها حقیقت دارند؟ آیا واقعاً استفاده از مکمل بنزین تاثیری در مصرف سوخت و عملکرد خودرو خواهد داشت؟

در این نوشته، علاوه بر پاسخ به سوالات ذکر شده، شما را با انواع مکمل بنزین هم آشنا خواهیم کرد و راهنمایی جهت انتخاب و استفاده از آن­‌ها را ارائه می­‌دهیم. البته به این موضوع هم خواهیم پرداخت که مکمل بنزین برای چه خودروهایی مناسب است، لطفا «باما» همراه باشید.

به زبان ساده، مکمل بنزین نوعی ترکیب است که کیفیت و بازدهی سوخت خودرو را بهبود می‌­دهد. مکمل، عدد اکتان بنزین را افزایش می‌­دهد یا به عنوان روان­‌کننده عمل می­‌کند که امکان ارائه بازدهی و قدرت بیشتر را برای پیشرانه فراهم می­‌سازد. عدد اکتان بنزین، استانداردی برای سنجش عملکرد آن محسوب می­‌شود و هر چه این عدد بیشتر باشد، یعنی بنزین مورد نظر می­‌تواند تراکم بیشتری را پیش از منفجر شدن تحمل کند. به عبارت دیگر، می­‌توان گفت که استفاده از مکمل بنزین، تاثیر مثبتی در عملکرد خودرو داشته و باعث کاهش مصرف سوخت و آلایندگی می‌­شود. البته باید در نظر داشته باشید که ممکن است استفاده از مکمل باعث کاهش جزئی مصرف سوخت شده و در نهایت، با احتساب هزینه مکمل، هزینه سوخت خودروی شما افزایش پیدا کند (این موضوع برای بسیاری از مکمل‌­ها صدق می­‌کند و بهتر است روی ویژگی کاهش مصرف سوخت در یک مکمل بنزین چندان حساب نکنید).

با وجود موارد ذکر شده، باید دقت داشته باشید که در بسیاری از مکمل‌­ها، ادعاهای افزایش قدرت پیشرانه و عدد اکتان بنزین جنبه تبلیغاتی داشته و ممکن است در عمل تاثیر محسوسی در این زمینه­‌ها ایجاد نشود. از تاثیرات احتمالی مکمل بنزین در پیشرانه، می­توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

• رفع مشکل لرزش خودرو هنگام کار کردن پیشرانه به صورت در جا
• افزایش شتاب
• رفع مشکل وقفه در آغاز شتاب­‌گیری
• رفع مشکل خاموش شدن ناگهانی پیشرانه
• تمیز نگه داشتن انژکتورها و سوپاپ­‌های ورودی

مکمل می­‌تواند به صورت­‌های مختلف از جمله مایع یا قرص عرضه شود. طبق ادعاهای شرکت‌­هایی که مکمل بنزین تولید می­‌کنند، استفاده از آن تاثیرات مختلفی روی سوخت خواهد داشت که می­‌توان به کاهش میزان دوده ناشی از احتراق ناقص، بهبود احتراق و خارج کردن آب از سیستم سوخت‌رسانی اشاره کرد. ترکیب برخی مکمل‌­ها طوری طراحی شده که تاثیر مستقیم  روی مبدل کاتالیزوری و اجزای سیستم اگزوز داشته باشند.

اما موضوع فقط به همین جا ختم نمی­‌شود، چرا که استفاده از مکمل بنزین می­‌تواند در افزایش دوام پیشرانه هم موثر باشد. مکمل به عنوان یک روان‌کننده، می‌­تواند روی عملکرد اجزای متحرک پیشرانه تاثیر مثبتی داشته باشد. در نتیجه، اجزای متحرک پیشرانه کمتر فرسوده شده و دوامشان بیشتر خواهد شد.

پاسخ این سوال به شرایط خودروی شما و نوع مکملی که استفاده می­‌کنید بستگی دارد. به طور مثال، اگر مدت کوتاهی از عمر خودروی شما گذشته و کارکرد کمی دارد، می­‌توان گفت نیازی به مکمل ندارید. اما اگر خودروی شما چنین شرایطی ندارد و خصوصاً اگر در رسیدگی به پیشرانه آن کوتاهی کرده‌اید، پاسخ این سوال می­‌تواند مثبت باشد؛ به طور مثال استفاده از نوع شوینده از مکمل بنزین می‌­تواند از آسیب احتمالی به پیشرانه بر اثر تجمع رسوبات جلوگیری کند.

در نقطه مقابل، استفاده از مکملی که ادعا می‌­شود باعث کاهش قابل توجهی در مصرف سوخت خواهد شد، ممکن است مضر هم باشد؛ چرا که در واقع استفاده از چنین مکملی می‌­تواند هزینه سوخت خودروی شما را تا حد زیادی افزایش داده و در نهایت منجر به کاهش جزئی مصرف سوخت شود. با توجه به موارد ذکر شده، پیشنهاد می­‌کنیم برای یافتن پاسخی دقیق برای سوال مطرح شده با توجه به شرایط خودروی شما، ادامه این مطلب را مطالعه کنید.

به طور کلی، اگر خودروی شما مجموعه شرایط زیر را داشته باشد، می­‌توانید انتظار بیشترین و محسوس‌­ترین تاثیر را با استفاده از مکمل بنزین داشته باشید:

• مدت زیادی از عمر خودروی شما گذشته باشد.
• خودروی شما کارکرد زیادی داشته باشد.
• به پیشرانه به طور منظم رسیدگی نشده باشد یا رسیدگی به آن کاملاً فراموش شده باشد.

با این حساب، اگر کمتر از دَه سال از عمر خودروی شما گذشته و در همین مدت هم به طور مرتب به پیشرانه آن رسیدگی کرده‌­اید، احتمالاً استفاده از مکمل بنزین تاثیر خاصی روی پیشرانه خودروی شما نخواهد داشت و استفاده از هیچ نوع مکملی به شما توصیه نمی­‌شود. دلیل این موضوع این است که در چنین شرایطی بدون نیاز به مکمل، سیستم‌­های الکترونیکی و سیستم سوخت‌رسانی خودرو به صورت اتوماتیک طوری عمل می­‌کنند که ترکیبی متعادل از عملکرد پیشرانه و مصرف سوخت ارائه شود.

به طور کلی، مکمل بنزین با توجه به تاثیری که در پیشرانه و سیستم سوخت‌رسانی خواهد داشت، به چند نوع مختلف تقسیم می­‌شود که عبارتند از:

• مکمل­‌های «ضد ناک زدن» (Antiknock): این نوع مکمل، از ناک زدن – یا همان منفجر شدن زود هنگامِ سوخت در محفظه احتراق – جلوگیری می‌کند که این موضوع، باعث جلوگیری از آسیب رسیدن به پیشرانه خواهد شد.
• مکمل­‌های «افزایش‌دهنده عدد اکتان بنزین» (Octane Booster): این نوع مکمل، با افزایش عدد اکتان بنزین، امکان نسبت تراکم بالاتری را برای پیشرانه فراهم می­‌سازد که نتیجه آن، افزایش قدرت پیشرانه و عملکرد روان­‌تر آن خواهد بود.
• مکمل­‌های «اکسیژن­‌دار» (Oxygenate): به واسطه وجود اکسیژن در ترکیب این نوع مکمل، میزان مونواکسید کربن و دوده تولید شده توسط خودرو کاهش خواهند یافت.
• مکمل­‌های «ضد اکسایش» (Antioxidant): این نوع مکمل، علاوه‌بر تثبیت سوخت، از اکسایش آن هم جلوگیری می­‌کند. اکسایش بنزین می‌­تواند باعث کثیف شدن انژکتورها شود.
• مکمل­‌های «بازدارنده خوردگی» (Corrosion Inhibitor): این نوع مکمل، باعث کاهش خوردگی فلزات در سیستم سوخت‌رسانی و پیشرانه خواهد شد.
• مکمل­‌های «شوینده» (Detergent): این نوع مکمل، علاوه‌بر جلوگیری از تجمع رسوبات در انژکتورها و محفظه­‌های احتراق، رسوبات موجود در آن­‌ها را نیز پاک می­‌کند.
• مکمل­‌های «روان­‌کننده» (Lubricant): این نوع مکمل، علاوه‌براین که باعث کاهش تشکیل شدن رسوبات چسبناک می­‌شود، در انژکتورها هم به عنوان روان­‌کننده عمل خواهد کرد.

معمولاً نوع مکمل روی قوطی یا بسته­‌بندی آن درج می‌­شود (می­‌توانید از معادل­‌های انگلیسی ذکر شده در لیست بالا کمک بگیرید). به این ترتیب، با توجه به شرایط خودرو، می­‌توانید نوع مکمل بنزین مورد نظرتان را انتخاب کنید. البته لزوماً مکمل­‌ها فقط از یک نوع خاص نیستند و یک مکمل می­‌تواند مجموعه­‌ای از ویژگی­‌های ذکر شده در لیست بالا را داشته باشد.

همان‌طور که می­‌دانید، در سیستم سوخت‌رسانی خودرو شلنگ‌­های باریکی وجود دارند. این شلنگ­‌ها مستعد گرفتگی هستند که نتیجه آن، اختلال در عملکرد سیستم سوخت‌رسانی و پیشرانه خودرو خواهد بود. در پیشرانه خودرو، در هر ثانیه انفجارهای متعددی رخ می­‌دهد و همین موضوع، باعث تشکیل شدن رسوب خواهد شد. به مرور زمان، تجمع رسوبات می‌­تواند عملکرد پیشرانه را دچار مشکل کند. در چنین شرایطی، استفاده از نوع شوینده از مکمل بنزین می­‌تواند ایده خوبی باشد، چرا که باعث پاک شدن این رسوبات خواهد شد. به این ترتیب، بازدهی پیشرانه افزایش یافته و شاهد بهبود عملکرد آن و کاهش جزئی مصرف سوخت خواهید بود.

همان‌طور که پیش از این هم اشاره شد، استفاده از مکمل بنزین با هدف کاهش مصرف سوخت ایده چندان خوبی نبوده و مصرف سوخت خودرو، بیشتر به سبک رانندگی و شرایط ترافیکی بستگی دارد. به علاوه، نباید انتظار داشته باشید با اضافه کردن این نوع مکمل به سوخت، شتاب خودروی شما در حد محسوسی افزایش پیدا کند. اما موضوع فقط به همین جا ختم نمی­‌شود، چراکه به مرور زمان، گرفتگی انژکتورها می­‌تواند باعث آسیب رسیدن به پیشرانه شده و هزینه تعمیر سنگینی را به شما تحمیل کند. استفاده به موقع از مکمل شوینده می‌­تواند از این موضوع جلوگیری کند.

به طور کلی، پیشنهاد می‌­کنیم هر چند وقت یک بار از مکمل شوینده استفاده کنید. حتی اگر هیچ تاثیر مثبتی در عملکرد خودرو احساس نکنید، حداقل از آسیب رسیدن به پیشرانه جلوگیری کرده‌­اید. این نکته را فراموش نکنید که اگر مدت زیادی از عمر خودروی شما گذشته و کارکرد زیادی دارد، ممکن است با استفاده از این نوع مکمل، تاثیرات محسوسی در زمینه‌­های افزایش عملکرد خودرو و کاهش مصرف سوخت تجربه کنید.

در اکثر موارد، استفاده از مکمل – چه به صورت مایع و چه به صورت قرص – بسیار آسان است: فقط باید مایع یا قرص در هنگام سوخت­گیری و در شرایطی که باک از سوخت پُر باشد، درون باک بنزین ریخته شود (با این وجود، پیشنهاد می­‌کنیم همیشه پیش از استفاده، راهنمای ذکر شده روی بطری یا بسته‌بندی را مطالعه کنید). به این ترتیب، مکمل در بنزین حل شده و توسط پمپ سوخت، به انژکتورها هدایت می­‌شود. پس از آن، مکمل وارد محفظه‌­های احتراق می­‌شود و باعث تمیز شدن تمام قسمت‌­هایی که از آن­ها عبور کرده خواهد شد (البته در صورتی که از نوع شوینده از مکمل بنزین استفاده کنید).

برای اطلاع از چگونگی پیگیری کارت سوخت خودرو، پیگیری کارت سوخت موتورسیکلت و همچنین استعلام کارت سوخت از شرکت پست، مقاله پیگیری کارت سوخت را مطالعه کنید.