اوایل دهه 80 شمسی، دوران محبوبیت بی حد و حصر پژو 206 هاچبک در بازار بود. پس از گذشت قریب به 10 سال از به بازار آمدن پراید و پژو 405، در شرایطی که بازار خودرو رنگ و بوی کهنگی به خود گرفته بود، پژو 206 توسط ایران خودرو معرفی شد. در آن زمان 206 تنها خودرویی بود که به عنوان یک محصول به روز و همگام با صنعت خودرو جهان در حجم انبوه عرضه میشد و علیرغم قیمت قابل توجه آن به عنوان یک خودرو شهری، با استقبال گستردهای از سوی مشتریان روبهرو شده بود.
در چنین اوضاع و احوالی مدیران ایرانخودرو و پژو به فکر افتادند که شاید پژو 206 صندوقدار، بتواند در بازار برخی کشورها عرض اندام کند. پروژه مذکور به سرعت برای اجرا چراغ سبز گرفت و قرار شد تا ایران خودرو با تامین مالی این پروژه، به تنها تولیدکننده پژو 206 صندوقدار در دنیا بدل شود و در نهایت با صادرات بخشی از ظرفیت تولید، این محصول، به عنوان اتصالدهنده صنعت خودروسازی ایران به زنجیره عرضه بینالمللی خودروهای پژو مطرح میشد. از این رو میتوان پروژه تولید پژو 206 صندوقدار را در ذات خود، پروژهای موفق و منطقی قلمداد کرد هرچند که در نهایت قول و قرارهای بین ایران خودرو و پژو در اثر وضع تحریمهای صنعت خودروسازی در سال 91 به سرانجام مشخصی نرسید و روند اتصال ایران خودرو به زنجیره جهانی تامین محصولات پژو عملاً ناکام ماند.
طراحی ظاهری پژو 206 صندوقدار
باید اذعان کرد که پژو 206 هاچبک از نظر طراحی به راستی خودروی کمنقص و کاملی است و همین عامل نیز سبب شده تا فروش این مدل نسبت به تمام محصولات دیگر پژو بیشتر باشد و از سه میلیون دستگاه فراتر رود، اما تکرار چنین توصیفاتی برای پژو 206 صندوقدار به هیچ عنوان آسان نیست. در واقع طراحان این پروژه نهایت تلاش خود را به کار بستهاند تا با حداقل تغییرات، پژو 206 هاچبک را تبدیل به خودرویی صندوقدار کنند و چنین تصمیمی به بهای ظاهر نه چندان مطلوب این خودرو تمام شده است.
در نگاه اول به نظر میرسد که مهندسان درگیر در این پروژه با بیحوصلگی کامل، تنها گلگیرهای خودرو را امتداد دادهاند و در صندوق عقب را نیز متناسب با خط منحنی شکل مدل هاچبک بر روی آنها سوار کردهاند. اما واقعیت این است که ایران خودرو برای این پروژه از متخصصان مختلف بهره گرفت و حتی در تبلیغات اولیه نامی از یک شرکت آلمانی مشاور نیز برده شد. اما در هر حال، ماحصل این تغییرات را به سختی میتوان زیبا یا جذاب توصیف کرد. به خصوص که حتی چراغهای عقب نیز نسبت به نمونه هاچبک تغییری نکردهاند و چنین رویکردی این تفکر را تقویت میکند که هدف طراحان، صرفهجویی حداکثری بوده است که به قیمت آسیب رساندن به طراحی هماهنگ خودرو منجر شده است. البته در مجموع میتوان گفت که شکل و شمایل نمای عقب پژو 206 صندوقدار چندان هم بد به نظر نمیرسد، هرچند که دیده شدن بازوهای کمکی سیستم تعلیق عقب از فاصله دور میتواند کمی عجیب و غیر معمولی تلقی شود.
اما بیهیچ شک و تردید، بدترین زاویه دیداری برای پژو 206 صندوقدار، چیزی نیست جز نمای بغل که بسیار عجیب به چشم میآید و این عجیب بودن نخست بخاطر ذهنیت ناخوداگاه بیننده از طراحی زیبای مدل هاچبک است و دوم به دلیل شیب زیاد کاپوت در مقابل زاویه نسبتا افقی در صندوق عقب و حالت منحی شکل سقف که در مجموع بسیار ناهماهنگ به نظر میآیند. از طرف دیگر در نمای جلو با یک 206 هاچبک کامل طرف هستیم و عملاً کوچکترین تفاوتی بین تیپ صندوقدار و هاچبک وجود ندارد که البته نکته عجیبی هم نیست.
با این حال در مجموع میتوان تاکید کرد که اثر چندانی از طراحی هماهنگ و زیبای 206 هاچبک در مدل صندوقدار دیده نمیشود و به لطف طراحی نه چندان پخته، یکی از زیباترین خودروهای جهان حالا تبدیل به محصولی معمولی و نسبتاً زشت شده بود.
فضای داخلی و امکانات پژو 206 صندوقدار
طراحی داخلی 206 هنوز هم بعد از گذشت این همه سال زیبا و مدرن به نظر میرسد و اگر افت کیفی سالهای اخیر را کنار بگذاریم، همچنان میتوان این کابین را جذاب دانست.
احتمالاً میدانید که پژو 206 هاچبک در شش تیپ مختلف از یک تا 6 در ایران عرضه شده است که شامل دو پیشرانه مختلف 1.4 و 1.6 لیتری و سطوح مختلف تجهیزات میشود. اما در خصوص مدل صندوقدار، ایران خودرو تصمیم گرفت تا با گذر از این روش ساده تیپبندی، روش عجیب و غریب خودش را مبتنی بر حرف انگلیسی V ابداع کند. از این رو طی چند سال پژو 206 صندوقدار که در ابتدای امر با نام آریان به بازار عرضه شده بود، جای خود را به SD داد و تیپبندیهای مختلفی از V1 تا V20 را در بر گرفت که از این میان تنها مدلهای V8 و V9 با استقبال مشتریان مواجه شد. این دو خودرو از نظر مشخصات فنی مشابه پژو 206 تیپ 5 و تیپ 6 هستند. تفاوت این دو در وجود جعبهدنده دستی برای مدل V8 و اتوماتیک برای مدل V9 مشخص میشود. بنابراین میتوان تاکید کرد که پژو 206 صندوقدار V8 و V9 به امکاناتی نظیر تهویه مطبوع اتوماتیک، چهار شیشه و آینههای جانبی برقی و امکاناتی از این دست مجهز هستند، اما پایینترین سطح پژو 206 صندوقدار که برای مدت کوتاهی با نام V4 عرضه میشد از نظر سطح امکانات و مشخصات فنی در حد تیپ 2 هاچبک ارزیابی میشود.
مشخصات فنی و ایمنی پژو 206 صندوقدار
به طور کلی میتوان گفت که پژو 206 صندوقدار تفاوت فنی بارزی نسبت به نسخه هاچبک ندارد. تنها اصلاح فنی صورت گرفته در ساختار این خودرو به تغییر فنربندی چرخهای عقب مربوط میشود که در نسخه صندوقدار در واقع با مدل مشهور 206RC مشترک است و از مکانیزم پیچیدهتر و مشخصات بهتری نسبت به نسخه هاچبک بهره میبرد. نتیجه این تغییر، فرمانپذیری بهتر نسخه صندوقدار نسبت به مدلهای هاچبک در گذر از پیچهاست. جالب است بدانید که اعمال چنین تغییری برای خودروهای هاچبک نیز امکانپذیر است که البته چند میلیون تومان هزینه و تغییرات در سیستم اگزوز را به دنبال دارد. فارغ از این مساله در تیپ کمتیراژ و تولید محدود پژو 206 صندوقدار V4 شاهد استفاده از پیشرانه 1.4 لیتری و 75 اسببخاری هستیم و برای سایر تیپها (به خصوص V8 و V9) از پیشرانه TU5 با قدرت 105 اسببخار استفاده میشود.
جالب است بدانید که پژو 206 صندوقدار در تیپهایی به صورت دوگانهسوز نیز عرضه میشد و خلاصه آنکه طیف مختلفی از انواع دو پیشرانه مشهور پژو بر روی این خودرو در نظر گرفته شد. حتی سری نخست صندوقدار که به نام آریان به بازار معرفی شده بود در نوع اتوماتیک فاقد قابلیت تیپترونیک بود و به نوعی از جعبهدنده یکسان با پژو 206 هاچبک تیپ چهار بهره میبرد. این درحالیست که کاملترین 206 برای شهرهای پر ترافیک امروزی بیهیچ شک و تردید تیپ 6 هاچبک و تیپ V9 صندوقدار است. در نهایت گفتنی است که تیپهای مجهز به پیشرانه TU5 درست مانند نسخه هاچبک از سیستم ترمز چهارچرخ دیسک بهرهمند هستند که توان توقف فوقالعاده مناسبی را در مقایسه با رقبای هم کلاس ارائه میدهد.
ایران خودرو تاکنون مشخصات دقیقی در مورد ایمنی و تست تصادف پژو 206های تولید خود منتشر نکرده است، اما با سابقه دو تست تصادف Euro-NCAP و Latin-NCAP که نسخههای فرانسوی و برزیلی پژو 206 را مورد بررسی قرار دادهاند میتوان گفت که ایمنی این خودرو با استانداردهای سال 2018 در سطح مناسبی قرار ندارد و شاید به سختی کسب یک ستاره ایمنی برای چنین خودرویی قابل تصور باشد. این درحالیست که در ابتدای قرن بیستویکم پژو 206 توانسته بود چهار ستاره ایمنی را در تست مخصوص اروپایی Euro-NCAP از آن خود کند و به نوعی در زمان خود خودروی نسبتاً ایمنی به حساب میآمد.
تجربه رانندگی با پژو 206 صندوقدار
این روزها حدود یازده سال از اولین عرضه پژو 206 صندوقدار به بازار میگذرد، از این رو توضیح و توصیف رانندگی با چنین خودرویی دیگر چندان موضوعیتی ندارد، اما با این حال میتوان گفت که پژو 206 به طور کلی خودرو لذتبخشی برای رانندگی محسوب میشود و این ویژگی وقتی بیشتر نمایان است که بخواهید این خودرو را با رقبای چینی یا خودرویی مانند تندر 90 و رنو ساندرو مقایسه کنید. در واقع پژو 206 ذاتاً یک هاچبک رده جمعوجور اما حرفهای اروپایی است که علیرغم پلتفرم قدیمی خود میتواند تجربه مناسبی از فرمانپذیری و هماهنگی بین اجزای فنی را ارائه دهد و این درحالیست که رقبای چینی و ساختههای ترسیم شده بر مبنای پلتفرم تندر 90 از چنین ویژگیای برخوردار نیستند. اما در خصوص مدل صندوقدار دو نکته مهم به این مباحث اضافه میشود. نخست آنکه علیرغم وجود صندوق عقب بزرگ، پژو 206 صندوقدار قابلیت استفاده خانوادگی چندان بالایی ندارد که به کابین جمعوجور و فاصله کم بین صندلیهای جلو و عقب مربوط میشود. در واقع فضای صندلی عقب پژو 206 به گونهای است که حتی ممکن است فضای پا برای دو سرنشین نیز ناکافی باشد! حال آنکه با رسیدن تعداد سرنشینهای عقب به سه نفر، با یک معضل تمام عیار روبهرو خواهید شد. درواقع افزوده شدن صندوق عقب باعث نشده تا مهندسان پژو و ایران خودرو بتوانند موقعیت قرارگیری سرنشینان را تغییر دهند و از این رو ابعاد و اندازههای داخل کابین کوچکترین تفاوتی با مدل هاچبک (به عنوان یک خودرو صد در صد درون شهری) ندارد.
نکته دوم نیز به فرمانپذیری مناسب و ویژگیهای فنی قابل قبول (به خصوص در مدل با جعبهدنده دستی) مربوط میشود. به شکلی که اگر شتاب رسمی حدود 11.4 ثانیهای این خودرو را مد نظر داشته باشید؛ با توجه به ضرایب دنده مناسب جعبهدنده، ترمزهای قدرتمند و فرمانپذیری خوب، تقریباً شکی وجود نخواهد داشت که پژو 206 صندوقدار میتواند در رده قیمتی خود یکی از بهترینها باشد. این درحالی است که ذهنیت عموم مشتریان در خصوص یافتن یک خودرو با روح اسپرت، بر روی گزینههایی مانند پژو 206 هاچبک یا پژو پارس متمرکز است اما در واقع پلتفرم پژو 206 صندوقدار با توجه به اصطلاحات انجام شده بر روی سیستم تعلیق عقب، از ویژگی مناسبتری نسبت به خودروهای مذکور برخوردار است. تازه این نکته هم از قلم نیفتد که اصلاحات صورت گرفته برروی سیستم تعلیق علاوهبر پایداری بهتر، کیفیت سواری را نیز در قیاس با مدل هاچبک بهبود بخشیدهاند.
در خصوص مدل اتوماتیک میتوان گفت که جعبهدنده عملکرد چندان مناسبی را در شرایط رانندگی پر فشار و ترافیکهای سنگین ارائه نمیدهد. لگد زدنهای پی در پی (ضربه زدن در زمان تعویض دنده) در خصوص جعبهدنده AL4 مورد استفاده برای نسخههای اتوماتیک پژو 206 بسیار معمول است و از این رو میتوان گفت که رانندگی با 206 اتوماتیک نمیتواند به اندازه نسخه دنده دستی جذابیت داشته باشد. هرچند نسخههای دست دوم 206 اتوماتیک جزء ارزانقیمتترین خودروهای اتوماتیک موجود در ایران محسوب میشوند و برای بسیاری از مشتریان به دلیل محدودیتهای بودجهای، عملاً جایگزینی برای این خودروها در بازار دست دوم وجود ندارد.
سخن پایانی
در نهایت میتوان گفت که پژو 206 صندوقدار خودرویی قابل قبول، با پلتفرمی نسبتاً مدرن و ساختار مناسب است که به خصوص به عنوان خودروی خانوادههای جوان میتواند مورد قبول واقع شود؛ اما واقعیت این است که در طول یک دهه گذشته، ایران خودرو نه تنها نسبت به بهبود مشخصات و توسعه این خودرو اقدامی نکرده، بلکه با کاهش مستمر کیفیت و تولید مدل اقتصادیتر رانا گامی در خلاف جهت مسیر توسعه و مهندسی محصول برداشته است. چنین رویکردی باعث شده تا خودرو قابل قبول در سال 1386 به محصولی گران، بیکیفیت و خستهکننده در سال 1397 مبدل شود. خودرویی که هزینه نگهداری نسبتاً بالایی را نیز به خریداران تحمیل میکند و خریدش تنها با استناد به ضرب المثل «نعمت بودن لنگه کفش در بیایان» توجیه دارد.
جدول کامل مشخصات فنی و آپشنهای پژو 206 صندوقدار
از این رو باید گفت که هرچند در شرایط فعلی، انتخابهای زیادی برای مشتریان وجود ندارد، اما خودروهای چینی در مجموع از شرایط مناسبتری برای رقابت با این خودرو برخوردارند و اگر ایران خودرو در راستای تغییر رویه سالهای اخیر اقدامی نکند، دیر یا زود زیر سایه رقبای چینی خود قرار میگیرد.
*عکاس: بامداد صفائیان
نویسنده : امین امیریفر
منبع : باما