راستی چه شد که بشر به این حد از انحطاط رسید؟ چرا ارزش‌های اخلاقی این‌گونه سقوط کرده‌اند؟ پس ایدئولوژی آرمان‌شهر کجا رفت؟ این مرثیه‌ای است برای پایان یک رویا؛ رویایی به اسم زیبایی. چطور توانستیم استون‌مارتین Vanquish و فورد GT را فراموش کنیم؟ چگونه با خیانت به سیتروئن DS و جگوار F-Type کنار آمدیم؟ واقعاً چه بلایی سر ما آمده که از لامبورگینی Miura و فراری 250 GTO رسیدیم به اینجا؟ این چه عذابی بود که نیسان Juke برایمان آورد؟
”نیسان جوک پلاتینیوم، پراید است از نظر مصرف سوخت، توسان است از نظر نرمی، اسپورتیج است از نظر کم‌استهلاکی و چرنوبیل است از نظر فاجعه طراحی.“این محصول نه فقط در ایران بلکه در تمام بازارهای جهانی با موج عجیبی از اقبال و استقبال روبه‌رو شده. این را بگذاریم به حساب مشخصات فنی خوبش؟ چگونه می‌توان آن صورت عجیبش را هضم کرد؟ البته قرن‌ها پیش در ایران (شما بخوانید یک سال پیش) قیمت معقول و مقرون به صرفه‌ای هم داشت. شاید خرید یک ژاپنی اصیل با آن قیمت هم در محبوبیتش بی‌تاثیر نبوده. به هر حال او موفق‌ترین خودروی زشت تاریخ است شاید هم زشت‌ترین خودروی موفق دنیا.
نیسان جوک از کجا آمد؟
می‌دانید «قازانا» چیست؟ درواقع Qazana رمز عملیات بزرگ نیسان بود. این اسم عجیب اشاره به کانسپت عجیب‌تری دارد که سال 2009 در نمایشگاه ژنو معرفی شد. خودرویی که کسی نمی‌دانست دورخیز ژاپنی‌ها برای تولید یک کراس‌اور ریزاندام به اسم Juke است.
همان موقع هم مثل امروز، گروهی یک دل نه صد عاشقش شدند و گروهی دیگر نیز برایش دندان قروچه کردند. جوک یک اتفاق ساده در نیسان نبود. شرکت با سرمایه‌گذاری سنگین آن را در دفتر انگلیس خود طراحی کرد و توسعه داد و سرانجام نسخه نهایی‌اش سال بعد در همان نمایشگاه رونمایی شد.
برخی از ناظران می‌گویند نیسان جوک آمد تا جانشین مدل Dualis در ژاپن شود و برخی دیگر بر این باورند که محصول جدید نیسان به اسم کیکس جانشین جوک خواهد شد. هرچه هست، از این خودرو فقط در بازار پررقابت آمریکا حدود 215 هزار دستگاه فروخته شده است. حالا نیسان با این کارنامه موفق ساخت نسل دوم کراس‌اور جدیدش را برنامه‌ریزی می‌کند.
طراحی نیسان جوک
همه مطلب به کنار، این بخش طراحی چه ماجرایی شود. حالا شما مدام بگویید که فلانی دارد نظر شخصی خودش را اعمال می‌کند. ولی نیسان جوک از نظر سایت کار تروتل، سایت اتوکار، تالار گفتگو معتبر کورا، مجله تایم، روزنامه نیویورک دیلی، روزنامه تلگراف و صدها سایت و مجله دیگر یا به‌عنوان زشت‌ترین خودروی دنیا و یا به‌عنوان یکی از زشت‌ترین‌ها نام‌گذاری شده است.
637024385915305221.jpg)
حالا چرا طراحی‌اش تا این اندازه از سوی مشتریان محبوب شده، دلیل دارد. این روزها مشتریان جهانی دیگر از گرافیک‌های سنتی و زبان بصری کلاسیک خسته شده‌اند. اینکه همه اجزای بیرونی خودرو باید پیرو قوانین قدیمی باشند و الگوهای همیشگی را تکرار کنند، خیلی‌ها را آزرده می‌کند. اگر از پیروان این فلسفه هستید که قطعاً نیسان جوک برای شما یک گزینه طلایی است.
از آنجایی که این بخش مربوط به بررسی طراحی است، پیشنهاد می‌کنیم اگر جزء افرادی هستید که با دیدن این ژاپنی تاول می‌زنند، از خواندن ادامه مطلب خودداری کنید. چون تا آخر می‌خواهیم از آن تعریف و تمجید کنیم.
637024386064343672.jpg)
نیسان می‌دانسته که قصد دارد با ظاهر این فرزند خود چه کند. او آمده و تمام ساختار صد و چند ساله طراحی خودرو را به هم ریخته است. اگر همیشه این‌طور بوده که از بالا به پایین اول چراغ اصلی، بعد LED نور روز و بعدش هم مه‌شکن‌ها قرار می‌گرفتند، حالا در این خودرو شاهد LED نور روز مثل چراغ اصلی در بالا، چراغ اصلی مثل مه‌شکن در وسط و چراغ مه‌شکن مثل چراغ اصلی در پایین هستیم. این یعنی افسارگسیختگی و خلاقیت.
اگر طرفدار ب‌ام‌و هستید می‌دانید که این شرکت تعصب خاصی روی جلوپنجره سنتی‌اش دارد. در واقع امضای اصلی تمام خودروهای باواریایی‌ها همین جلوپنجره موسوم به kidney (به معنی کلیه) است؛ اما ایراد کار اینجاست که ب‌ام‌و از ساختاری مشابه برای همه خودروهایش بهره می‌برد و نهایتاً فقط سایز آن‌ها را کوچک و بزرگ می‌کند. این در حالی است که نیسان جوک بیش و پیش از آنچه شما تصور کنید، سنت‌گرا و پایبند به اصول قدیمی است ولی چون هوشمندانه از آن بهره گرفته، کسی آن را حس نمی‌کند. مثلاً همان چلو پنجره‌ای که گویا فقط برای این خودرو طراحی شده در واقع هم‌زمان روی نسخه‌های جدید GT-R، قشقایی و پت‌فایندر هم تعبیه شده است. به نظرتان چراغ‌های این خودرو خیلی خاص هستند؟ ژاپنی قصه ما از این فرم در مدل جدید آلتیما، ماکسیما و حتی مورانو هم استفاده کرده است.
637024386344035113.jpg)
داخل کابین جوک ناخودآگاه چند سالی جوان‌تر می‌شوید. نیسان با ریسک فراوان در مرز بین فانتزی و ابتذال حرکت می‌کند. اگر در استفاده ساختار دایره و بیضی زیاده‌روی می‌شد، آن‌وقت فقط جای لوگو Hello Kitty را کم داشتیم. استفاده از رنگ بیرونی روی برخی از المان‌های داخل کابین، ایده دوست‌داشتنی نیسان برای خریداران جوان‌گرایش بوده است. محل قرارگیری دسته‌دنده واقعاً در نوع خودش جالب است. نمایشگر اصلی و ادوات مربوط به سیستم تهویه مطبوع نیز همین‌طوری به امان خدا رها نشده‌اند.
شاید این‌طور به نظر برسد که نیسان جوک در حالت تخم‌مرغی بدنه‌اش زیادی اغراق کرده ولی حقیقت این است که این کار باعث شده تا برخلاف اغلب کراس‌اورهای جمع‌وجور، فضای سرنشینان عقب نیز مناسب و جادار باشد.
تجهیزات و امکانات نیسان جوک پلاتینیوم
تا اینجا هرچه گفتیم کلی‌گویی بود. درواقع مباحث مطرح‌شده مربوط به کل خانواده نیسان جوک بود؛ اما از آنجایی که خودروی تست‌شده ما ویرایش پلاتینیوم از این خانواده است، باید کمی درباره تیپ‌ها هم توضیح بدهیم. جوک در سه تیپ به ایران آمد. اسپرت، پلاتینیوم و اسکای‌پک.
نیسان جوک اسپرت در واقع فول‌ترین و قوی‌ترین عضو خانواده است. تنها مدلی که با پیشرانه 1.6 لیتری توربو می‌تواند 190 اسب‌بخار قدرت تولید کند. این مدل از نظر کارایی و آپشن مرگ ندارد. ولی جالب اینجاست که به دلیل قیمت خیلی بالاتر چندان با استقبال روبه‌رو نشده است.
مدل دیگر اسکای‌پک است. ویرایش پایه با پیشرانه 1.6 لیتری ساده 117 اسب‌بخاری که از کمترین آپشن‌های گروه نیسان بهره می‌برد؛ اما تیپ پلاتینیوم که در واقع همان نسخه پرفروش این خودرو است، مشخصات فنی مدل پایه را دارد و آپشن‌های مدل فول را. به همین دلیل است که آن زمان که تازه وارد بازار شده بود، نسبت به کارایی و تجهیزاتش، قیمت معقولی داشت.
637024387875901464.jpg)
شاید تیپ پلاتینیوم در برابر تیپ اسکای‌پک یک فول‌آپشن کامل به حساب بیاید ولی وقتی او را مقابل تویوتا C-HR قرار می‌دهیم، تقریباً چیزی برای عرضه ندارد. اول از همه اینکه رینگهای این خودرو کوچک‌تر است و این خودش تاثیری مستقیمی روی فرمان‌پذیری و چسبندگی دارد.
امکاناتی که C-HR دارد و جوک ندارد شامل این‌ها می‌شود. کروز کنترل هوشمند، دستیار هوشمند ماندن در خط، کنترل پایداری، نقشه‌خوان، کنترل سرعت در سربالایی و سرپایینی، سیستم تشخیص علائم راهنمایی و رانندگی یا همان تابلو خوان، پشت‌سری فعال، ترمز پارک برقی، ترمز اضطراری و پارک خودکار.
نیسان برای فرمان این خودرو دو حالت تعبیه کرده و به خیال خودش بازی را برده ولی تویوتا از چهار حالت تنظیم موقعیت فرمان استفاده می‌کند. هر دو خودرو از نظر ایمنی حرف اول را می‌زنند اما تویوتا کمی اول‌تر است چون با 7 ایربگ (یکی بیشتر) ایمنی زانوها را نیز تأمین کرده است.
تا اینجا هرچه نیسان جوک نداشت را می‌گذاریم به حساب اینکه حالا چیز خاصی هم نبوده ولی اینکه این خودرو سنسور جلو و عقب ندارد دیگر خیلی نامردی است. البته با وجود دوربین عقب جبران مافات کرده است. هی می‌خواهیم چیزی پیدا کنیم که تویوتا را پایین بکشیم، نمی‌شود. در بخش چندرسانه‌ای جوک سیستم صوتی استاندارد 6 بانده و نمایشگر 5.8 اینچی دارد ولی حریف 9 اسپیکر JBL و نمایشگر 8 اینچی دارد.
637024387109711896.jpg)
نیسان درست آنجا که کسی انتظارش را ندارد می‌آید و یک چیزی رو می‌کند که تویوتا با آن عظمتش هاج و واج می‌ماند. جوک دوربین 360 درجه و چراغ‌شور دارد که تویوتا حتی خوابش را هم نمی‌تواند ببیند. اصلاً شما بگو تویوتا C-HR مجهزترین خودروی تمام تاریخ. شما فکرش را می‌کردید که این خودرو سانروف نداشته باشد؟ نیسان جوک نه فقط سانروف زیبا دارد بلکه با آن قد و قواره کوچکش سقف پانوراما هم دارد. هیچ‌کس در دنیا بهتر از ما ایرانی‌ها نمی‌داند که سانروف چقدر در یک خودرو مهم است.
مشخصات فنی نیسان جوک پلاتینیوم
اگر نیسان جوک در دنیا با رقبایی مثل هوندا HR-V، مزدا CX-3 و فورد EcoSport سر و کله می‌زند، در ایران فقط و فقط با تویوتا C-HR سر جنگ دارد. دو هم‌وطنِ هم‌کلاس با طراحی رومخی. هر دو خودرو تقریباً مشابه هم قدرت تولید می‌کنند با این تفاوت که نیسان جوک این خروجی را از پیشرانه 1.6 لیتری تنفس طبیعی بیرون می‌کشد و تویوتا C-HR از دل یک پیشرانه 1.2 لیتری توربو. تویوتا به لطف وجود همین توربو گشتاور بالاتری هم دارد. نکته اینجاست که این تفاوت در ساختار پیشرانه همان‌طور که تغییری در قدرت نداشته، تاثیری در شتاب صفر تا صد هم نداشته و هر دو تقریباً به رکورد 11.5 ثانیه‌ای رسیده‌اند. تازه این در حالی است که سیستم انتقال قدرت تویوتا AWD و انتقال قدرت نیسان دیفرانسیل جلو است.
637024389753431668.jpg)
البته نباید از تفاوت در جعبه‌دنده‌ها غافل شویم. جایی‌که نیسان جوک پلاتینیوم از نمونه CVT با X ترونیک بهره برده و حریف از همان CVT خشک و خالی. با این حال دلیل این شباهت نزدیک در رکوردها، هنر نیسان نبوده بلکه راستش را بخواهید فاجعه در تویوتا بوده است. باورکردنی نیست که در این رقابت تنگاتنگ، تویوتا C-HR حدود 400 کیلوگرم از نیسان جوک سنگین‌تر است. تنها جایی که این خودرو برتری ملموسی را ثبت کرده در سرعت نهایی است که آن هم به زور فقط 9 کیلومتر برساعت پیش می‌افتد.
نیسان جوک به طرز مشهودی از رقیب خود کوچک‌تر است. چه در ابعاد سه بعدی و چه در فاصله بین دو محورش. فرزند نیسان باک کوچک‌تری هم دارد چون مصرف سوختش هم پایین‌تر است.
تجربه رانندگی با نیسان جوک
یک سیستم صوتی تصویری خانگی را تصور کنید که تلویزیونش از این خمیده‌ها با سایز 80 اینچ و فناوری Ultra HD با وضوح 8K باشد ولی برای دیدن فیلم باید از دستگاه ویدیو VHS استفاده کنید. می‌بینید چه ضدحالی است؟ در حالی که تلویزیون در نوع خودش بهترین و ویدیو هم در زمان خودش بهترین بود. ایراد اصلی اینجاست که این سیستم‌ها هماهنگ نیستند. حالا شما از یکی این تلویزیون LCD های معمولی را به پخش ساده DVD وصل کنید آن وقت شاهد یک خروجی صاف و شفاف و باکیفیت و به عبارتی هماهنگ هستید. هرچند در سطح پایین ولی در نهایت آنچه می‌بینید، معقول و متعادل است.
637024389917628599.jpg)
نیسان جوک هم دقیقاً همین سیستم هماهنگ را دارد. نمی‌آید پیشرانه توربو را کنار جعبه‌دنده معمولی بگذارد. آمده یک قوای محرکه تازه‌نفس معمولی را در کنار یک جعبه‌دنده خوب گذاشته. بعد برای اینکه بازده پیشرانه را افزایش دهد، وزن خودرو را هم کم کرده است. در نهایت برای راننده‌هایی که نمی‌توانند با جعبه‌دنده آزاردهنده CVT کار کنند، سیستم نیمه اتوماتیک X-Tronic گذاشته تا مانع از کات‌آف بی‌مورد دور موتور شود. این یک تحلیل تکنیکال نبود. این درست چیزی است که ما روی جاده حس می‌کنیم. وقتی می‌دانیم پشت فرمان خودرویی هستیم که سازنده‌اش اسطوره‌ای مثل GT-R را در کارنامه دارد، تازه می‌فهمیم این بالانس خیره‌کننده از کجا آمده.
راه رفتن نیسان جوک چیزی نیست که در هر خودرویی تجربه کنید؛ یک مکعبِ کوچکِ باکیفیتِ بی‌صدا. چون فاصله محوری کوتاهی دارد و دیفرانسیل جلو نزدیک پیشرانه است، به طرزی باورنکردنی کنترل خودرو را در دست دارید.
فقط درباره فرمان‌پذیری صحبت نمی‌کنیم. هندسه سیستم تعلیق جوک به گونه‌ای است که انگار بین راننده و صندلی یک فنربندی است، بین صندلی و شاسی یک فنربندی، بین شاسی و اکسل‌ها یک فنربندی و بین اکسل‌ها و چرخ‌ها یک فنربندی دیگر. نمی‌گوییم که نیسان جوک نرم است، منظورمان این است که بسیار پایدار است. اساساً خودرویی با این وزن سبک نمی‌تواند چندان نرم باشد. چراکه یکی از بایسته‌های نرمی خودرو، وزن بالای روی محورهای آن است.
637024390132761823.jpg)
شاید به نظر می‌آید که با آن قد و قواره کوچکش فقط باید در شهر رفت و آمد کند ولی از ما به شما نصیحت، نصف لذت رانندگی با این خودرو در مسافرت‌های طولانی است. مبادا فکر کنید یک درصد هم قابلیت آفرود دارد. با نیسان جوک منطقی رفتار کنید تا منطقی جواب شما را بدهد. اگر به سرتان زد شش هفت نفری سوارش شدید و در کویر ریگ‌جن آفرود رفتید، یادتان باشد مشکلات پیش‌آمده را نباید با نیسان حل کنید. انشاا... با پزشکی قانونی در میان بگذارید.
طبیعتاً چون جعبه‌دنده آن CVT اتوماتیک است و پیشرانه‌اش توربو ندارد، این گزینه برای آن‌هایی که دنبال سرعت و شتاب خانه خراب‌کن می‌گردند، مناسب نیست. این جماعتی که گفتیم از بدِ روزگار الان پرشیا و 206 سوار می‌شوند وگرنه در زندگی قبلی‌شان در دنیاهای موازی پورشه سوار می‌شده‌اند و فراری می‌راندند و در بهترین حالت که با یک چری تیگو 5 از بازی با چهره‌ای راضی بیرون می‌روند.
جدول کامل مشخصات فنی و آپشن‌های نیسان جوک پلاتینیوم
خیلی خوب است که روی جعبه‌دنده آن X ترونیک تعبیه شده. این CVT ها اعصاب آدم را خرد می‌کنند. می‌دانید که این نوع جعبه‌دنده‌ها چیزی مانند چرخ‌دنده سنتی ندارند. درواقع اصلاً دنده‌ای به اسم یک و دو و معکوس و این‌ها برایشان معنی ندارد. شما گاز می‌دهید و دور موتور بالا می‌رود سرعت بیشتر می‌شود. گاز، دور موتور، سرعت و این داستان اینقدر کند و آهسته است که خونتان را به جوش می‌آورد. حالا نیسان جوک با X ترونیک آمده تا حداقل اوضاع را برای کنترل دور موتور بهتر کند.
راند نهایی با نیسان جوک
637024391262495356.jpg)
نیسان جوک پلاتینیوم، پراید است از نظر مصرف سوخت، توسان است از نظر نرمی، اسپورتیج است از نظر کم‌استهلاکی و چرنوبیل است از نظر فاجعه طراحی. این خودرو الان و این لحظه، قیمتی حدود 470.000.000 تومان دارد. ما نمی‌گوییم این مبلغ نسبت به امکانات و کارایی جوک می‌ارزد یا نه، فقط به شما یادآوری می‌کنیم که یک زمان با صدای بلند و پرابهت و گردنی افراشته می‌گفتند چهارصد و هفتاد میلیون تومان، اما الان خیلی خونسرد و خودمانی و بی‌استرس می‌گویند چهارصد و خورده‌ای؛ به همین سادگی. بنابراین خیلی حرص و جوش گران بودن نیسان جوک را نخورید که فایده ندارد. اگر پولش را دارید و این خودرو شما را هوایی کرده، بخریدش و قال قضیه را بکنید. اگر نه که همان تندر 90 را سوار شوید و خدایتان را هم شکر کنید.
*عکاس: بامداد صفائیان
