تجربه دو سال رانندگی با رنو تندر 90

خودرویی که زمانی از آن به عنوان جانشین پیکان یاد می‌­شد، این روزها با قیمت چند صد میلیون تومانی معامله می­‌شود، درحالی‌که دیگر جایی در خط تولید ندارد. داچیا لوگان یا همان رنو تندر90 خودمان نزدیک به 20 سال پیش و به عنوان خودرویی اقتصادی و با تاکید بر قابلیت­‌های کاربردی معرفی شد ولی اوضاع بازار خودرو در ایران به گونه‌­ای پیش رفته که همین محصول هم از دسترس بسیاری از مشتریان خارج باشد، آن‌هم درست در زمانی که نسل سوم داچیا لوگان در بازار اروپا به فروش می‌­رسد.

علی‌رغم طراحی ظاهری نه چندان زیبا، کیفیت مناسب و اعتماد مشتریان به رنو تندر90، مهمترین عواملی است، که این خودرو را در میان بخشی از مخاطبان محبوب ساخته. اکنون با ما همراه باشید تا یکی از آخرین نمونه­‌های تولید شده از تندر 90 را پس از پیمودن بیش از 14 هزار و ششصد کیلومتر مسافت مورد بررسی قرار دهیم.

یک سال پس از خریداری شرکت رومانیایی داچیا توسط رنو در 1998، خودروساز فرانسوی پروژه X90 را با هدف طراحی خودرویی اقتصادی برای عرضه در بازار کشورهای در حال توسعه کلید زد. یک‌سال پس از عرضه ثمره این پروژه یعنی لوگان و با مشاهده استقبالی که از آن به عمل آمد، نسخه‌های گران‌تر آن به اروپای غربی هم ارسال شد. این خودرو با نام نیسان آپریو به مکزیک صادر و با نام ماهیندرا وریتو در هندوستان نیز تولید شده است. خودروساز هندی به تازگی اعلام نموده که قصد دارد نسخه برقی آن را به‌زودی تولید کند.

بد نیست بدانید در حدود سال 2010 قرار بود نسخه­ برقی وانت و استیشن رنو لوگان تحت برند EMC توسط شرکت EnVision Motor به ایالات متحده صادر شود، امری که به دلایل مختلف از جمله ورشکستگی شرکت مذکور برای همیشه به فراموشی سپرده شد.

در نیمه اول دهه گذشته شمسی، نام رنو ال 90 (که بعدها با نام تندر 90 به بازار آمد) به گوش مخاطبان ایرانی رسید. قرار بود این خودروی فرانسوی تحت همکاری مشترک به عنوان جایگزین پیکان و با قیمت 6 میلیون تومان وارد بازار و 20 درصد از تولیدات هم به سایر بازارها صادر شود، امری که البته هرگز تحقق پیدا نکرد.

پس از کشمکش‌­های فراوان، تندر 90 از سال 86 درحالی قدم به خیابان‌های ایران گذاشت که برای نخستین بار در صنعت خودروی کشور به صورت همزمان توسط دو شرکت ایران‌خودرو و پارس‌خودرو تولید می­‌شد. در اواخر دهه 80 شمسی نسخه استیشن با نام MCV و در تیراژ محدود وارد شد، که مشتریان استقبال چندانی از آن نکردند.

اوایل دهه 90 شرکت پارس‌­خودرو با اضافه کردن چراغ به در صندوق و نصب نمایشگر روی داشبورد، پارس تندر را معرفی کرد که البته محبوبیت چندانی به دست نیاورد. علیرغم نیاز مشتریان به یک وانت ارزان و باکیفیت، نسخه وانت هم در سال 1394 معرفی و تا پایان حضور رنو در ایران در تیراژ بسیار محدود تولید شد.

در سال 95 و با تاخیر 8 ساله! نسبت به بازار جهانی، فیس‌لیفت سال 2008 لوگان با نام تندر پلاس با جعبه‌دنده دستی و اتوماتیک معرفی شد که علاوه‌بر برخی بروزرسانی‌­های ظاهری، در فضای داخلی مشابه با رنو ساندرو بود.

شکل ظاهری رنو تندر 90 از بدو ورود این خودرو به بازار ایران مورد انتقاد بسیاری از مخاطبان قرار داشته است. البته این انتقادات چندان هم بی‌­پایه و اساس نبوده چراکه فرم جعبه­‌ای بدنه لوگان در همان روزهای آغازین معرفی این خودرو، یعنی نیمه نخست دهه 2000 هم تاحدی نامتعارف و از بسیاری خودروهای آن دوران عقب‌تر بود.

فرم ذوزنقه‌­ای چراغ‌های جلو در طراحی جلوپنجره و هواکش پایین سپر تکرار شده و نمایی همگون به چهره تندر 90 بخشیده است، هرچند که فرم دایره‌ای شکل چراغ‌های مه­‌شکن، کمی نامتجانس به نظر می­‌رسد.

درها و پنجره­‌های جانبی بزرگ به همراه ارتفاع بلندتر از اکثر خودروهای سواری­، نحوه اتصال خط سقف به بخش انتهایی بدنه، گلگیر بزرگ عقب که فرم مکعبی شکل تندر 90 را تشدید کرده به همراه شکستگی که از گلگیر جلو تا گلگیر عقب امتداد یافته، مهمترین نکات قابل اشاره در نمای جانبی بدنه تندر 90 است. با توجه به حذف رینگ آلومینیومی از تولیدات ایران‌خودرو در سال 98، رینگ فولادی همراه با قالپاق روی چرخ‌های نمونه موردنظر دیده می­‌شود.

اما نمای عقب تندر 90 را می‌­توان پاشنه آشیل طرح بدنه این خودرو دانست که با فرم مکعبی و مرتفع طراحی شده و به جزء دو چراغ عمودی نکته قابل بیان دیگری ندارد. البته همین طرح مکعبی بدنه در بخش عقب، به افزایش فضای سرنشین و ظرفیت 510 لیتری محفظه بار منجر شده است.

یکی از عجایب خانواده تندر 90 و ساندرو، حذف برخی اقلام همچون توری زیر برف پاک‌کن، نوار آب­‌بندی در موتور، نمد کاپوت و ... است، که با هزینه اضافه توسط خریدار اضافه می­‌شود.

با ورود به کابین تندر 90  با داشبوردی یک‌تکه و ساده مواجه می­‌شوید که برخلاف پژو 206 از فرم‌­های حجمی در آن خبری نیست. خروجی­‌های دایره‌­ای شکل سیستم تهویه و دکمه‌­های بزرگ کنسول میانی تنها جزئیات قابل ذکر این داشبورد ساده است، اما عدم برآمدگی این قطعه به همراه فرم صندلی‌ها، افزایش وسعت فضای داخلی را به همراه داشته که یکی از بزرگترین مزایای تندر 90 به شمار می­‌آید.

جنس ادوات داخلی این خودرو از پلاستیک خشک است که به واسطه تزئین با رنگ خاکستری، کمی بدتر از آنچه هست به نظر می­‌رسد. با وجود برخی عیوب مربوط به مونتاژ همچون فاصله نامیزان در داشبورد، کیفیت کلی قطعات کابین اگر از اکثر خودروهای داخلی بالاتر نباشد، کمتر هم نیست و در طولانی مدت افت کیفیت شدیدی در آن مشاهده نمی‌شود.

در مجموع باید گفت که طراحی نسل اول داچیا لوگان به عنوان یک خودروی ارزان‌قیمت و جادار با کمترین هزینه در سال 2004، تاحد زیادی قابل قبول است، اما با سلیقه امروزی مخاطبان چندان همخوانی ندارد.

در ابتدای عرضه تندر 90 قرار بود سه تیپ از این خودرو در هفت رده تجهیزاتی عرضه شود که البته در فاصله زمانی کوتاه، عرضه به سه تیپ محدود شد. با افزایش تدریجی قیمت تندر 90، خرید تیپ E0 غیرمنطقی به نظر رسید و تیپ E1 هم در اوایل دهه 90 از گردونه خارج شد. نمونه مورد بررسی از تریم E2 است و مواردی همچون کیسه هوای راننده و سرنشین، تهویه مطبوع با تنظیم دستی، بالابر برقی شیشه­‌ها، تنظیم برقی آینه­‌های جانبی، سیستم صوتی با پشتیبانی از CD و USB، پشت سری صندلی­‌های عقب و ریموت قفل مرکزی به همراه ایموبیلایزر را به همراه دارد.

نکته ناخوشایند در این میان عدم وجود زیرآرنجی و همچنین اهرم باز کردن در صندوق از کابین است که در نمونه موردبحث به صورت افترمارکت اضافه شده. نکته قابل توجه اینکه طیف گسترده‌­ای از لوازم جانبی برای تزئین بدنه و کابین تندر 90 در بازار وجود دارد، که صفحه کیلومترشمار متفاوت با نمونه استاندارد، یکی از آن‌هاست.

پیشرانه 16 سوپاپ 1.6 لیتری 4 سیلندر تنها گزینه­ عرضه شده برای تندر 90 در بازار ایران بود، که مستقیماً از نسل دوم رنو کلیو به عاریت گرفته شده است. پیشرانه K4M تندر 90 با 105 اسب­‌بخار قدرت و 148 نیوتن‌متر گشتاور، برخلاف محصولات پژو حساسیت چندانی به گرما ندارد و در صورت سلامت کارکرد، شاهد بالا رفتن دمای آب نخواهید بود. با توجه به نسبت تراکم 9.8، پیشرانه مذکور سازگاری زیادی با کیفیت بنزین موجود نشان می‌­دهد.

نمونه مورد بررسی تولید سال 98 است و به نسخه جدید جعبه‌دنده خانواده تندر90 و ساندرو یعنی JHQ مجهز شده است. این جعبه‌دنده ابتدا روی استپ‌وی دنده‌ای معرفی شد و از اواخر سال 96 روی تندر90 ساخت ایران‌خودرو قرار گرفت.

مزیت اصلی جعبه‌دنده JHQ نسبت به نمونه قدیمی‌تر یعنی JH3، نصب کلاچ هیدرولیکی به جای کلاچ سیمی و رفع مشکل روغن‌ریزی از ناحیه نزدیک به پلوس است. بهسازی­‌های دیگری مانند حذف گردگیرهای پلوس و استفاده از کاسه نمد برای آب‌بندی روغن گیربکس نیز اعمال شده که تعویض روان‌تر دنده، دوام بیشتر سیستم کلاچ و جعبه‌دنده و در نهایت کاهش یک لیتری روغن گیربکس را به همراه داشته است.

هرچند راننده تندر 90 در موقعیتی بالاتر از سایر خودروهای سواری قرار می‌گیرد و دید نسبتاً خوبی به محیط اطراف دارد، ولی ارتفاع زیاد بخش عقب و ضخامت ستون‌ها، کاهش تسلط بر این قسمت را به همراه دارد بنابراین نصب سنسور و دوربین دید عقب در تندر 90 بسیار واجب به نظر می­‌رسد. آینه‌های جانبی هم ابعادی کوچک دارد و کنار آمدن با دید محدود آن‌ها در شهری همچون تهران کار راحتی نیست. به همین دلیل است، که از سال 2008 و در نسخه فیس‌لیفت لوگان از آینه­‌های مشابه با ساندرو استفاده شده است. در خودروی مورد بررسی هم شاهد نصب آینه­‌های اصطلاحا ساندرویی به همراه چراغ راهنما هستیم، که بازهم قابلیت کاربردی این قطعه را افزایش داده است.

صندلی‌های این خودرو نسبتاً راحت است و در رانندگی نه چندان طولانی ایجاد ناراحتی نمی­‌کند، اما هیچ‌گونه احساسی از دربرگیرندگی را نیز منتقل نمی‌کند و در مسافت طولانی ایجاد خستگی خواهد کرد.

دورگیری موتور بسیار نرم و نسبتاً سریع انجام می‌شود و شتابگیری خوبی از خودرو شاهد هستیم، اما به یاد داشته باشید که حرکت سریع با تندر 90 در مسیرهای غیرمستقیم، حس بدی به راننده منتقل می‌کند و احتمالاً به انحراف ختم می‌­شود. عملکرد پدال کلاچ و جعبه‌دنده بسیار راضی‌کننده است و خستگی کمتری از رانندگی با یک خودروی دنده دستی را به همراه خواهد داشت.

عملکرد ترمزهای تندر 90 مناسب به نظر می‌­رسد، هرچند که می­‌توانست کمی بهتر باشد. مجموعه سیستم تعلیق هم عملکردی راضی‌­کننده در مواجهه با ناهمواری­‌ها دارد و ارتفاع نسبتاً زیاد کف خودرو از سطح زمین، جسارت راندن با تندر 90 را در خارج از مسیرهای آسفالت افزایش می­‌دهد.

کولر خودرو عملکرد نسبتاً مناسبی دارد و تنها در صورت تکمیل بودن ظرفیت سرنشین و شیب مسیر، با افت توان پیشرانه مخصوصاً در شتاب­گیری ثانویه مواجه می‌­شوید.

رقم رسمی مصرف سوخت 7.1 لیتر در صد کیلومتر اعلام شده است، اما در شرایط واقعی، مصرف شهری و بزرگراه به ترتیب حدود 10 لیتر و بین 7.5 تا 8 لیتر در هر 100 کیلومتر برآورد می‌­شود که با توجه به فناوری قدیمی پیشرانه و ظرفیت 50 لیتری محفظه سوخت قابل قبول است.

بنابر نظر شرکت سازنده، سرویس اولیه تندر 90 باید در کیلومتر 10 هزار انجام شود. خودروی مورد بررسی که در دوره‌­ای به صورت روزمره مورد استفاده قرار گرفته و پس از آن در مسیرهای اغلب کوتاه پیمایش دارد، با وجود عبور عقربه کیلومترشمار از رقم 14600 به غیر از سرویس‌های دوره‌­ای به رسیدگی دیگری نیاز نداشته و با هیچ مشکل فنی روبرو نشده است.

واقعیت این است که در صورت نگهداری مناسب از پیشرانه و انجام منظم سرویس‌­های دوره­‌ای محصولات خانواده تندر 90 و ساندرو، تنها با هزینه تعویض قطعات مصرفی روبرو خواهید شد.

عملکرد متناسب پیشرانه به همراه تعویض­ دنده روان، کلاچ نرم و سیستم تعلیق ساده ولی کارآمد، مجموعه­‌ای اقتصادی، کاربردی و البته فارغ از پیچیدگی­‌های فنی و دردسرهای تعمیرات را پدید آورده است.

اگر این روزها برای خریداری یکی از معدود نمونه‌­های صفر کیلومتر موجود از تندر 90 مجهز به گیربکس اتوماتیک به بازار خودرو مراجعه کنید، احتمالاً با شنیدن رقم قیمت متعجب خواهید شد، اما وضعیت برای سایر خودروها هم چندان بهتر نیست.

اگر خواهان خودرویی با کیفیت ، اقتصادی و جادار با هزینه نگهداری مناسب باشید، تندر 90 یکی از بهترین گزینه‌های موجود در بازار محدود کشورمان به شمار می‌­آید.

_{عکاس: عماد رحمتی‌راد}