موزه خودروهای تاریخی پس از چند سال تعطیلی بالاخره در یکم آبان ماه بازگشایی شد. موزه‌ای که برای علاقه‌مندان خودروهای تاریخی و میراث دوران معاصر کشورمان همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده و گنیجنه‌ای از خودروهای ارزشمند در سطح داخلی و بین‌المللی را در خود جای داده است. تا سال‌ها محوطه این موزه از استاندرادهای جهانی فاصله قابل توجهی داشت و ساخت موزه‌ای با شکل و شمایل مناسب و تغییر در نحوه نگهداری این خودروها می‌توانست خبری مسرت بخش باشد. اما آیا در موزه جدید انتظارات برآورده شده است؟
بازگشایی موزه خودروهای تاریخی در فضایی جدید
پس از نزدیک به شش ماه انتظار، بالاخره موزه خودروهای تاریخی ایران با حضور آقای مهندس ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و همچنین آقای فتاح رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در روز اول آبان افتتاح شد. در این مراسم آقای اربابی مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، آقای درویشی، مدیر حوزه اتومبیلرانی کانون، آقای کارگر، مدیرکل امور موزه‌های وزراتخانه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی، آقای توسل، مسئول کلوپ خودروهای تاریخی کانون و آقای صالحخو، نایب رئیس انجمن وسیله‌های نقلیه تاریخی ایران نیز حضور داشتند.
به گزارش وبسایت خبری بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، این موزه با هزینه‌ای معادل 120 میلیارد تومان در فضایی به وسعت 11 هزار متر و در چهار سالن در همان محل قبلی موزه مابین کیلومترهای 10 و 11 جاده مخصوص کرج به بهره‌برداری رسیده است. از نکات جالب توجه موزه جدید می‌توان به فضای بسیار مدرن و نورپردازی مناسب ساختمان اشاره کرد.
موزه خودروهای تاریخی ایران برای اولین بار در 29 اردیبهشت سال 1382 گشایش یافت. در آن زمان این موزه در حقیقت برای حفظ خودروهای باقی مانده در گنجینه خودروهای مصادره‌ای و اتومبیل‌های تشریفاتی به جا مانده از حکومت پهلوی تاسیس شد. تا پیش از آن متاسفانه تعداد قابل توجهی از این خودروها به اشخاص واگذار شده، برخی از بین رفته بودند و تعدادی نیز به طرق قانونی و حتی غیرقانونی از کشور خارج شده بودند. با این حال در طول بیش از یک دهه انتقادهای متعددی نسبت به نحوه نگهداری، فضای موزه و همین طور نوع نمایش خودروها مطرح شده بود. فضای موزه قبلی در حقیقت دو سالن از سوله‌هایی بود که به این کار اختصاص یافته بود و از استاندارهای داخلی و خارجی بسیار دور بود.
علاوه بر سالن مدرن، راهنمای دقیق بازدید و نورپردازی مناسب باید به تابلوهای جدیدی اشاره کرد که به توضیحات هر خودرو اختصاص یافته‌اند. تابلوهایی نیز روی دیوارهای موزه نصب شده‌اند که فرایند بازسازی خودروهای مجموعه را به نمایش می‌گذارند. در این موزه 61 دستگاه از بهترین و ارزشمندترین خودروهای گنجینه بنیاد مستضعفان به نمایش درآمده‌اند. در این بین برخی خودروها همانند مرسدس‌بنز 500K اتوبان کوریر، مرسدس‌بنزهای 600 پولمن، لامبورگینی میورا و کونتاش، فراری برلینتا باکسر و رولزرویس‌های تشریفات به لطف نمایش در موزه قبلی شناخته‌شده‌تر هستند و برخی دیگر مثل سیتروئن SM، آلفارومئو 6C و لامبورگینی اسپادا نیز به مجموعه خودروهای گالری افزوده شده‌اند.
بازسازی خودروهای تاریخی و انتقادهای متعدد
همان طور که قبلاً گفتیم، انتقادهای زیادی نسبت به وضعیت نگهداری از این خودروها در مجموعه قبلی وارد بود و خودروها اکثر در شرایطی نامناسب و بدون تعمیر و بازسازی و حتی تمیزکاری در انبار در حال خاک خوردن بودند و خودروهای به نمایش درآمده در گالری نیز روی خرک‌هایی با شرایط بد نگهداری می‌شدند. علاوه‌براین در طول سالیان متمادی عدم نگهداری صحیح و جابجایی غیراصولی آسیب‌هایی جدی و بعضاً جبران‌ناپذیر به وضعیت ظاهری و حتی فنی خودروها وارد کرده بود. همین وضعیت و شرایط ذکر شده، رسیدگی به این خودروها را ضروری می‌نمود.
با انتشار تصاویری از روند بازسازی این خودروها توسط صفحه رسمی موزه در اینستاگرام در اواخر سال 1399 و اوایل سال جاری، علامت سوال‌های زیادی پیرامون چگونگی و کیفیت و دقت بازسازی خودروهای موزه مطرح شد و بسیاری از متخصصان و علاقه‌مندان نسبت به این موارد اعلام نگرانی کردند. با این حال مدیران جدید موزه قول مساعد دادند که اقداماتی در راستای نقدهای وارد شده انجام خواهند داد و همگان باید منتظر بازگشایی موزه در آینده نزدیک باشند. علاوه‌براین در توضیحات منتشر شده در صفحات رسمی بنیاد، کلوپ وسیله‌های نقلیه تاریخی و خبرگزاری‌های دولتی و رسمی، فرایند مرمت و بازسازی این خودروها منطبق بر به روزترین و اصولی‌ترین روش‌های جهانی و با بهره‌گیری از بهترین متریال ارزیابی شد.
با گشایش موزه اما متاسفانه مشخص شد که وسعت تغییرات غیراصولی و اشتباه به وجود آمده بسیار بیشتر از چیزی است که تا پیش از این مطرح شده بود و به اصالت بسیاری از خودروها صدمه‌های جبران ناپذیری وارد شده است. امری که در کمال ناباوری با سکوت بسیاری از مدعیان و متخصصان امر مواجه شده است.
خودرویی که در چند ماه گذشته در بین متخصصان داخلی بیش از پیش مطرح شده، پورشه 934 توربویی است که توسط مرحوم فیروز سعید انصاری برای شرکت در مسابقات اتومبیلرانی کمی پیش از انقلاب اسلامی به ایران وارد شده بود. این خودرو که سابقاً در آلمان با رنگ نارنجی و طرح شرکت مطرح Jagermeister در اختیار تیم مکس موریتز بود و مقام‌هایی نیز در مسابقات استقامت کسب کرده بود، به سفارش شخص انصاری در آلمان مشکی شده، و روی در آن نوشته F. S. Ansari حک شد. علاوه‌براین روی فلاپ جلوی آن نیز نام تیونر ایرانی خودرو یعنی برادران رهی نیز درج شده بود. در طی پروسه بازسازی، علاوه‌بر تغییر رنگ این خودرو از مشکی به نارنجی، متاسفانه نوشته‌های انصاری و رهی که بخشی از هویت ایرانی این خودرو و تاریخ اتومبیلرانی کشورمان بودند به طور کامل حذف شدند.
خودروی دیگری که اصالت آن خدشه دار شده، آلفارومئو 6C 2500 کابریو پینین‌فاریناست. این خودرو به شماره شاسی 915773 توسط پهلوی دوم سفارش داده شده بود و در کنار مرسدس‌بنز 500K شاید در عرصه بین‌المللی ارزشمندترین آیتم‌های موزه محسوب می‌شوند. متاسفانه رنگ این خودرو از بادمجانی به یشمی تغییر کرده، سپرهای آن حذف شده، رینگ‌های آن تیره شده، تایرها به شکلی غیراصولی دورسفید شده، متاسفانه تغییراتی نیز در صندوق عقب آن داده شده است که خدشه غیرقابل بازگشتی به اصالت آن وارد کرده است.
637712124098855299.jpg)
خودروی دیگری که در طی بازسازی دست خورده، لامبورگینی کونتاش پسر بزرگ پهلوی دوم است. این خودرو به شماره شاسی 1120190 توسط خواهر پهلوی دوم از موناکو موتورز خریداری شده، به مناسبت تولد 18 سالگی به او داده شده بود. متاسفانه در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی این خودرو چند آسیب جزئی دیده بود، از جمله این که زیر یکی از چراغ‌های جلوی آن یک فرورفتگی دیده می‌شد و یکی از شیشه‌های کناری آن نیز شکسته بود. خوشبختانه این ایرادهای جزئی رفع شده‌اند، اما بخشی از استیکر موناکو موتورز (Verde Par: Monaco Motors – G. Cavallari ) برداشته شده است که به هویت اصلی این خودروی ارزشمند خدشه وارد کرده است.
متاسفانه چندین مورد دیگر در طی پروسه بازسازی و رنگ شدن این خودروها نیز مشخص است که از این جمله باید به لوگوی جدید تاج پیرس ارو و چند نمونه دیگر اشاره کرد. عدم دعوت از رسانه‌های فعال در حوزه خودرو در مراسم بازگشایی در کنار این تغییرات و انتقادهایی که سابقاً به این پروسه وارد شده بود، شائبه‌هایی را برای علاقه‌مندان ایجاد کرده است.
سخن پایانی
موزه خودروهای تاریخی ایران صاحب یکی از ارزشمندترین گنجینه‌های خودرویی در سطح بین‌المللی است که به لطف توجه مدیریت جدید و پرداخت وقت و هزینه‌ای هنگفت، این روزها بالاخره صاحب یک ساختمان مدرن و زیبا مطابق با استاندرادهای بین‌المللی شده است. با این حال متاسفانه ایرادهای متعددی به بازسازی و وضعیت خودروها وارد است، که شانس بدل شدن موزه به یک مجموعه ایده‌آل را از بین برده است.
منبع : باما
مطالب مرتبط
تست و بررسی مرسدس بنز E230 مدل 1991 اتاق W124
یک انتخاب منطقی
خودرو کلاسیک؛ روش جدید سرمایه‌گذاری
رشد شدید قیمت‌های کلکسیونی طی دهه گذشته
معرفی آبارث کلاسیکه 500 رکورد مونزا 58
بازسازی خودرویی خاص به مناسبت صد سالگی پیست مونزا
