دیدید این دانشجوها را که به طرز عجیب و ترسناکی در همهچیز خوب هستند؟ هم خوشتیپ هستند هم پولدار. هم درسشان خوب است هم اخلاقشان. در تیم بسکتبال هستند و گالری نقاشی هم برگزار میکنند. شعر میگویند و موبایل هم تعمیر میکنند. صخرهنورد ماهری هستند و هفت هشت تا هم ثبت اختراع دارند. این حکایت ولوو XC90 ماست. بیانصاف در همهچیز خوب است. هم زیباست هم قوی. هم پرآپشن است هم راحت. ایمنیاش هم که حرف ندارد. میماند که قیمتش که وای چقدر هوا سرد شده!
ولوو XC90 از کجا آمد؟
والا XC90 تاریخچه پرحاشیهای ندارد. سوئدیها آن را روی پلتفرم S80 سدان ساختند. نسل اولش سال 2002 رونمایی شد. نسل دومش هم سال 2015 رونمایی شد. این همان مدلی است که به ایران هم آمد و الان روبروی ماست. فقط چیزی که باید درباره این خودرو بدانید آن است که برخلاف تصور XC90 فقط در سوئد ساخته نمیشود. مالزی و هند هم خط تولیدهایی برای مونتاژ این شاسیبلند دارند. هر دو نسل ولوو XC90 هر بار که آمدند از سوی مجله موتور ترند بهعنوان بهترین شاسیبلند سال انتخاب شدند. همین.
بررسی طراحی ولوو XC90
بعضی وقتها خودروسازان آمریکایی برای بازار اروپا محصول تولید میکنند که میشود مثلاً فورد فوکوس. باز هم رگههای جسارت یانکیها را دارد. بعضی وقتها هم ژاپنیها برای بازار اروپا محصول تولید میکنند مثل تویوتا آیگو. همان فانتزی قبلی که حالا فقط چراغهایش تیزتر شده است. محصول کرهایها برای اروپاییها میشود هیوندای کونا. شاسیبلندی که به زور میخواهد خودش را طرفدار محیطزیست نشان دهد. ولی وقتی خود اروپاییها برای خودشان چیزی تولید میکنند، داستان فرق میکند. ولوو XC90 یک اروپاییِ اروپاییپسند به معنی واقعی کلمه است. دقیقا به همین خاطر است که یا خیلیها شیفته چهرهاش میشوند و یا خیلیهای دیگر متنفر. هرچه هست، این سوئدی طراحی درستوحسابی دارد. حداقل آنقدر که ادعا میکند شیک است، شیک.
چراغها، در ولوو XC90 بازیگر نقش اول هستند. مخصوصاً آن چراغ جلو که با آن LED میانی که با روشن کردنش در نور روز، جلوهای استادانه به خود میگیرد. ولوو هوشمندانه از المانهای دایرهای روی نمای جلویی این خودرو استفاده نکرده است. به همین دلیل که بتواند فاصله خوبی از نسل اولش بگیرد و هم اینکه لوگوی VOLVO همینطوری نچسب است، که نیازی به یک دایره دیگر نبود. تمام ستونهای چهارگانه تلاش کردهاند حالت مکعب مستطیلی را تا انتها حفظ کنند. یک بار دیگر نگاه کنید. بعید است تا به حال این فرمت طراحی گلگیرها را دیده باشید. هم فرورفته، هم بیرونزده.
در قسمت عقب همانطور که گفتیم دوباره شاهد یک شگفتی هستیم. چراغهایی بزرگ و عمودی با زوایای بسیار که ابداً زننده نشان نمیدهند. چیزی که ولوو سالها آن را به اجرا درمیآورد ولی هیچگاه تا این اندازه زیبا نشده بود. اساساً امضای چراغ ترمز روی ستون عقب فقط در انحصار ولوو است و بس.
حس مدرنیته بیرونی را به خوبی در داخل کابین هم تجربه میکنیم. برای ماهایی که شدیداً دنبال خلاقیت در جانمایی دریچههای تهویه مطبوع هستیم، کابین ولوو XC90 یک سمبل است. لوکسگرایی به سبک ولوو از زبان خاصی پیروی میکند. مثلاً کمتر شرکتی میآید دکمه استارت را اینگونه درخشان بسازد.
آپشنها و تجهیزات ولوو XC90
رسمی و غیررسمی، ولوو XC90 در سه تیپ وارد بازار ایران شد. مدل پایه Momentum بود که بنده خدا سنسور جلو و رادار نقطه کور هم نداشت. مدل میانی R-Design بود که اغلب آپشنهای مومنتوم را داشت ولی خیلی چیزهای دیگر را باید بهصورت سفارشی روی آن تعبیه میکردید. دست آخر میماند مدل Inscription که فولآپشن خانواده لقب میگیرد. این دانشجوی نابغه ما در این قسمت هم کارنامه خوبی دارد. خوب که چه عرض کنیم، عالی. پس مثل همیشه از نام بردن همه آپشنها فاکتور میگیریم و به جای کاتالوگ خوانی، فقط آن چیزهایی جذابتر هستند را اشاره میکنیم.
در این خودرو شاهد ست کاملی از زیرسامانههای ESP هستیم. هر سیستم کنترل الکترونیکی که تصور میکنید، اینجا داریم. از انواع و اقسام کروز کنترل استاندارد و تطبیقپذیر تا کنترل کشش و پایداری. همه اینها را گفتیم ولی به نظر ما آن چیزی که ولوو XC90 را در بازار ایران خاص میکند، همان چیزی است که به خاطرش معروف شده؛ ایمنی. چیزی که خود ولوو دوست دارد همه دربارهاش حرف بزنند. تقریباً XC90 همه را بدون مساوی برده است. از NHTSA (سازمان ملی امنیت بزرگراههای آمریکا) در تمام 5 قسمت 5 ستاره کامل به دست آورد. از یورو NCAP هم 5 ستاره کامل به دست آورد. کمترین نمرهاش در بخش برخورد با عابر پیاده بود که آن هم 72 درصد ثبت شده بود. اینکه خودرویی بتواند از موسسه سختگیر IIHS (مؤسسه بیمه و ایمنی بزرگراههای آمریکا) در همه موارد نمره Good بگیرد واقعاً شاهکار است. اگر باز نسبت به ایمنی این خودرو قانع نشدهاید، بد نیست بدانید که کپسول آتشنشانی در این خودرو به صورت پیشفرض وجود دارد.
فرقی ندارد کدام مدل را انتخاب کنید، همگی 6 کیسه هوا به صورت استاندارد دارند. در این خودرو آپشنی وجود دارد به اسم ROPS (یا سیستم محافظت از واژگونی). در صورتی که با سرعت نامناسب با زاویه و چرخشی نامناسب قرار بگیرید، اگر خودرو وارد فاز غلتیدن شود شش بازوی مکانیکی از بالا و پایین خودرو به صورت خودکار بیرون میآید و با چسبیدن به خودروها و ساختمانهای کناری، مانع از واژگونی میشود. چرخها به حالت افقی درمیآیند و شش موشک کوچک خودرو را به صورت معلق بین زمین و هوا نگه میدارند. البته این چیزی که گفتیم، تصور خیلیها از سیستم ضدواژگونی است که راستش را بخواهید فقط در آخرین قسمت از اسپایدرمن میتوان آن را دید. کارکرد این سیستم را فضایی نکنید. این فناوری با تشخیص مداوم شتاب جانبی، در صورتی که مثلاً در یک پیچ فشاری بیش از حد وارد شود، ترمز چرخهایی که در سمت بیرون پیچ هستند فعال میشوند. همین.
ولووی امروز ما تقریباً همه سنسورها و رادارهایی که باید داشته باشد را دارد. پکیج ترمز هم شامل همه آن آپشنهای سه حرفی انگلیسی میشود. سیستم نور و چراغش هم همهچیز تمام است. محض اطلاع که در مدل فولآپشن چراغشور هم موجود است.
اینکه میگویند ولوو XC90 در حالت ایستاده هم هیجانانگیز است، دلیل دارد. مهمترینش سیستم صوتی دیوانهکنندهاش است. سیستمی که در حالت استاندارد 8 بانده از برنده Bowers است. یک پله بالاتر مدل 10 بانده را داریم و اگر خیلی برایتان مهم باشد، سیستم صوتی 19 بانده 1400 واتی هم قابل سفارش است.
در این خودرو سیستم دوربین 360 درجه که روی نمایشگر 9 اینچی پخش میشود، یکی از بهترینها و باکیفیتترینهاست. برخلاف مدلهای دیگر که تصاویر حاصل از چهار دوربین را به صورت بچهگانهای به هم میچسباند، در این ولوو واقعاً انگار یک پهپاد بالای سر شما حرکت میکند.
مشخصات فنی ولوو XC90
این رفیق سوئدی ما در بحث فنی هم گویا بیرقیب است. ولوو XC90 اولین خودروی بازار ایران است که از پیشرانه ترکیبی توربوشارژ و سوپرشارژ استفاده میکند. همین است که با 2 لیتر حجم توانسته 316 اسببخار قدرت تولید کند. اگرچه هنوز با رکورد مرسدسبنز CLA45 فاصله دارد ولی در نظر بگیرید که این خودرو شاسیبلند با وزنی به مراتب بیشتر است. با این حال انتظار داشتیم XC90 در بحث گشتاور عملکردی بهتر از 400 نیوتنمتر داشته باشد.
این قبول که وزنش شیرین 2000 کیلوگرمی میشود ولی راستش را بخواهید شتاب صفر تا صد 6.5 ثانیهایاش کمی سوالبرانگیز است. با این حال خوشی زیر دلمان نزند. باز یادآوری کنیم که این یک شاسیبلند سایز بزرگ است و اساساً نیازی به شتابگیریهای زیر 5 ثانیه ندارد. همینکه سرعت نهاییاش به 230 کیلومتر برساعت میرسد، خودش اسکار دارد.
اگر ولوو میخواست با شتاب و سرعت چشم و چال بقیه را دربیاورد که یککاره نمیرفت سراغ جعبهدنده 8 سرعته دوکلاچه. حتماً حساب و کتابی بوده دیگر. مثلاً همینکه مصرف سوختش با این پیشرانه پیچیده زیر 8 لیتر در هر 100 کیلومتر است، آفرین دارد. این برای یک خودروی دو دیفرانسیل رکورد معرکهای به حساب میآید.
این XC90 واقعاً بزرگ است. با کمی ارفاق طولش 5 متر میشود. تویوتا لندکروزر با آن عظمتش 30 میلیمتر عرض کمتری دارد. در حالی که اغلب شاسیبلندهای این کلاس از فاصله محوری 2.7 متری بهره میبرند، رکورد این خودرو حدود 3 متر است. خیلی وقت بود که در یک خودروی امروزی مخزن سوختی با حجم 71 لیتر ندیده بودیم که به لطف سوئدیها دیدیم.
تجربه رانندگی با ولوو XC90
حداقل روی کاغذ دلایل زیادی برای هیجانانگیز بودن راندن XC90 وجود دارد. قبول کنید که تا پیش از این تجربه خاصی با خودروهای سوئدی نداشتیم. البته اگر ولووهای 144 و 244 کلاسیک را ندید بگیریم و سلطان جادهها، اِفهاش (FH16) را وارد این ماجرا نکنیم. از طرفی دیگر اینکه میدانیم Zenvo ST1 ابرخودروی دانمارکی هم از فناوری TwinCharge (ترکیب توربوشارژ و سوپرشارژ) استفاده میکند هم XC90 را خواستنیتر میکند.
آدم احساس میکند با آن وضع مشخصات فنی بعد از استارت باید آسفالت زیر لاستیک ترک بخورد و محفظه موتور 20 درجه منحرف شود. ولی خُب معلوم است که اینطور نشد. رفتارش درست مثل یک اروپایی است. منطقی و حسابشده. نه از آن بیصداهای جعلی که فقط موقع استارت آرام هستند و تازه بعد از حرکت تق و توقشان درمیآید.
شما نیازی به یاد گرفتن قلق گاز دادن ندارید،ولوو XC90 خود میفهمد که سبک رانندگی شما چیست. به محض اینکه پرفشار گاز میدهید، محور جلو کمی بالا میآید و اکسل عقب کمی پایین میرود تا تنش ریز تعویض دندههای متعدد، چندان حس نشود. بعد از فقط چند دقیقه راندن ساده در شهر، دستیگرمان میشود که چند چند هستیم.
سبک و سلیقه ما بیشتر به خودروهای کرهای میخورد؛ یعنی دوست داریم همهچیز را حس کنیم. لمس کنیم و تحت کنترلمان باشد. برای همین شاید این ولوو باب میل ایرانی جماعت نباشد. انبوه سیستمهای هشداردهنده و کنترلی اگر نگوییم اعصابخردکن است ولی کمی لذت سنتی رانندگی را کاهش میدهد. میدانید داستان چیست؟ ولوو XC90 از آنهایی نیست که وقتی سوار شدید دیگر دلتان نخواهد که از آن پیاده شوید. دلمان برایش تنگ نمیشود. آن همه زرق و برق، آن همه قدرت و آپشن انگار برای شما طراحی نشده و راننده فقط ناظر است. میگیرید چه میگوییم. با این خودرو نمیشود دوست شد. نه اینکه آزاردهنده باشد ولی به درد رفاقت نمیخورد. سرد و بیروح است. مثل یک ربات هوشمند. کار شما را با به بهترین شکل ممکن راه میاندازد ولی وقتی موتور خاموش میشود یک حس «دیگر همهچیز بین ما تمام شده است» به راننده دست میدهد.
در قسمت حالتهای رانندگی، مُد آفرود هم دیده میشود. شاید به نظر کمی زیادهروی به نظر بیاید ولی تا حدودی میتوانید روی این قابلیت ولوو حساب باز کنید. یادتان باشد اغلب آفرودرهای بزرگ دنیا از پیشرانههای توربوشارژ استفاده نمیکنند. چراکه این پیشرانهها در دورهای پایین نمایش خاصی ندارند. اینجاست که سوپرشارژ XC90 به دادش میرسد. حتی در دور موتور نزدیک به Idle نیز میتواند سانت به سانت با این خودرو حرکت کرد.
دیالوگ شارژرهای پیشرانه این خودرو مثل مسابقه دو امدادی است. یکی دور موتور را بالا میآورد و در اوج به بعدی میرساند و این داستان تا دنده هشتم ادامه دارد.
در آخر کاش میشد صندلیهای این خودرو را از جایش میکندیم و میآوردیم به جای مبلمان منزل.
نظر نهایی با ولوو XC90
برخی میگفتند چون در سوئد هوا سرد است، ولوو روی XC90 کولر نمیگذارد. مثل این است که چون در نروژ پایینترین میزان مرگ و میر جادهای وجود دارد، روی خودروهای وارداتیشان ایربگ نگذارند. بحث تصادف و اینها شد؛ بگذارید یک چیز مهم درباره این خودرو بگوییم. اینکه زمین و زمان میگویند خودروهای ولوو ایمن هستند، به معنی ضدضربه بودنشان نیست. اینطور نیست که این خودروها هیچوقت تصادف نکنند. محض اطلاع که بالاترین سرعت در تست تصادفات رانندگی موسسات بزرگ زیر 60 کیلومتر برساعت است؛ یعنی فکر نکنید اگر با 180 تا به دیوار بکوبید، آب از آب تکان نمیخورد.
همهچیز را درباره این خودرو گفتیم بگذارید حرف دلمان را هم بزنیم و برویم. میدانید XC90 آنقدر گران است که آن همه آپشن و آن همه قدرت و آن همه ایمنیاش کمی خریدار را مردد میکند. میدانید قضیه چیست؟ قضیه این است که این خودرو مستقلاً گزینه طلایی است ولی وقتی مقابل دیگر بزرگان بازار (حالا اسم نمیبریم ریا نشود) قرار میگیرد اوضاع خراب میشود. از طرفی دیگر اوضاع خدمات پس از فروش ولوو در ایران واقعاً فاجعهآمیز است. والا سرویس دورهای پراید 131 در اسپانیا به مراتب بهتر از XC90 در تهران است. همین امر باعث سرویسهای نادرست و آتشسوزیهای متعدد برای این شاسیبلند سوئدی شده.
عکاس: عرفان اسلامپناه