تست و بررسی ب‌ ام‌ و Z4 نسخه sDrive 28

رودسترها احتمالاً رویایی‌ترین خودروها برای جوانان به حساب می‌آیند چراکه پشت فرمان آن‌ها می‌توان از قدرت، زیبایی، تسلط و صد البته احساس خوش خاص بودن و جلب‌توجه بی‌نیاز شد و همزمان از لذت خالص یک رانندگی بی‌نقص نیز بهره‌مند گردید. داخل چنین خودرویی تمامی مشکلات جهان را به دست فراموشی می‌سپارید و در نهایت فقط به ماشین و تنها همسفری که کنارتان نشسته فکر خواهید کرد. البته وقتی کمی سن و سالتان بالا برود احتمالاً مجبور می‌شوید خودرو محبوب خود را با یک کوپه 2+2 و پس از آن سدان اسپرت و در نهایت استیشین یا کراس‌اور خانوادگی تعویض کنید تا جای کافی برای بچه‌ها و اسباب‌بازی‌هایشان مهیا شود، اما قطعاً تا پایان عمر، خاطرات خوش رودستر روزگار جوانی از یادتان بیرون نخواهد رفت.

ب ام و Z4 یکی از همین کوپه‌های روباز رویایی است. خودرویی با طراحی جذاب، پرفورمنس بالا و آپشن‌های قابل‌قبول که تمام آنچه از یک خودروی دونفره انتظار دارید را به شما هدیه می‌دهد. امروز در این بخش از تست و بررسی خودرو فرصتی دست داد تا چند ساعتی با یکی از این زیبارویان باواریایی همراه شویم و به مزیت‌های پرشمار و نکات منفی اندک آن بپردازیم. خودرو یمورد آزمایش از نوع sDrive 28i است که هرچند قوی‌ترین نسخه حاضر در کشور به حساب نمی‌آید، اما به نوعی پرتیراژترین نسخه از ب ام و Z4 است چراکه بواسطه پیشرانه کوچک خود موفق شده از قانون منع واردات خودروهای با پیشرانه حجیم، قسر در برود و برخلاف بسیاری از خودروهای چالاک بازار تا سال 2015 به کشورمان وارد گردد. لطفاً در ادامه «باما» همراه باشید تا ببینیم این قاتل ریزنقش بایرنی چه سورپرایزهایی برایمان تدارک دیده است.

نام ب ام و همواره یادآور خودروهای زیبا، خشن و مملو از خصلت‌های مسابقه‌ای بوده و در طول تاریخ کمپانی هم به غیر از چند استثنا (مثل اتاق F46)، همواره شاهد خلق نهایت جسارت و جذابیت توسط مهندسان این کمپانی خوشنام بوده‌ایم. Z4 امروز ما نیز در میان همین ژن‌های خوب متولد شده و طبیعتاً زیبایی‌های ذاتی خاندان خود را به ارث برده است. بخصوص که باواریایی‌ها متخصص ساخت خودروهای اسپرت هستند و اگر در سگمنت سدان‌های لوکس در برابر مرسدس کم بیاورند، اینجا تاحدودی جبران می‌کنند و روح جوانی و تازگی ناب یک خودرو چالاک و جوان‌پسند را به رخ حریف سنتی می‌کشند.

خودرو مورد بررسی نسل دوم از سری Z4 به حساب می‌آید که با کد اتاق E89 شناخته می‌شود. به طور کلی ابعاد عجیب و متفاوت خودروهای رودستر، که بواسطه عدم وجود صندلی عقب، دماغه‌ای کشیده و انتهایی کوتاه را شامل می‌شود برای جلب‌توجه کافی است، اما جذابیت‌های Z4 به این مورد محدود نمی‌شود. چراغ‌های زیبا، جلوپنجره کشیده، ورودی هوای سپر شکیل و خطوط سیال بکار رفته در جای‌جای بدنه تنها بخشی از نکات جالب توجه E89 هستند. بخصوص که خودرو مورد بررسی به پکیج M تجهیز شده و با رینگ‌های بزرگ و سپرهای خوش‌استایلش، حسابی خودنمایی می‌کند. هواکش‌های کناری و نشان تجاری ب ام و روی گلگیرهای جلو هم که به نوعی اصالت سری Z را به یادمان می‌آورند و در این بین قرار گرفتن چراغ سوم ترمز روی صندوق عقب بر جاذبه‌های ب ام و Z4 افزوده است.

جدا از تمامی این‌ها نسبت جالب میان عرض و ارتفاع، ما را با یک خودروی عریض مسابقه‌ای مواجه نموده که این نکته روی بهبود پایداری خودرو نیز تاثیرگذار خواهد بود. همچنین اگر به مواردی مثل ابعاد گلگیر جلو، نحوه باز شدن در موتور و هارمونی میان قسمت‌های مختلف دقت نمائید، متوجه ریزه‌کاری‌های بسیار می‌شوید که با وسواس تمام روی بدنه کار شده‌‎اند تا ظاهر ب ام و Z4 به بالاترین سطح از جذابیت دست یابد. تازه کافی است سقف به اصطلاح «هاردتاپ» را باز کنید و یک بار دیگر از اول E89 را به نظاره بنشینید تا حسی متفاوت را تجربه کنید! در واقع Z4 برخلاف برخی از رودسترها که فقط در حالت سقف‌باز زیبا هستند، در هر دو چهره خود دلربایی می‌کند و از هر زاویه عالی و هماهنگ به نظر می‌رسد. فکر می‌کنم ترجیح دهید بجای متن نوشتاری، عکس‌ها را مشاهده کنید، پس بهتر است سخن را کوتاه کنم تا تصاویر خودشان با شما سخن بگویند.

با گشودن در کشیده ب ام و Z4 و قرار گرفتن داخل کابین با فضایی نسبتاً متفاوت مواجه می‌شویم که شاید به مذاق برخی از طرفداران سنت‌گرای ب ام و خوش نیاید. البته اگر واقع‌بین باشیم باید اعتراف کنیم که داشبورد تمامی محصولات ب ام و زیادی به هم شبیه شده بود و در چنین شرایطی استفاده از یک طرح غیرتکراری، تصمیم بدی به نظر نمی‌رسید. تازه در این بین فرمان خوش‌دست سه شاخه، اهرم تعویض دنده، نشانگرهای نسبتاً بی‌روح پشت‌آمپر، پنل ساده سیستم صوتی و بسیاری از قسمت‌ها همچنان اصالت فضای داخلی بیمر را حفظ نموده‌اند، تا سنت‌شکنی کاملی صورت نگرفته باشد، اما به هر حال خطوط کلی، کلیدهای کنترلی تهویه، دریچه‌های هوا و برخی جزئیات دیگر با شکل و شمایل متفاوتی ترسیم شده‌اند که قضاوت در مورد خوب و بد شدن آن‌ها را به سلیقه شخصی خودتان واگذار می‌کنم.

در خصوص فضاسازی هم صحبت خاصی وجود ندارد چراکه اینجا نه از صندلی عقب خبری هست و نه می‌شود انتظار چندانی از محفظه صندوق یک رودستر هاردتاپ داشت؛ فقط این نکته را بگوئیم که Z4 از صندلی‌های جلوئی ارگونومیک با دربرگیرندگی عالی پهلوها و زیر زانوها بهره می‌برد و گنجایش صندوقش هم به نسبت توقعی که از این سگمنت خاص می‌رود راضی‌کننده است. در واقع حتی در حالت جمع شدن سقف، همچنان به یک محفظه کوچک دسترسی داریم که برای چنین خودرویی غنیمت محسوب می‌شود.

ضمناً فضای کلی کابین و ادوات خودرو سازگاری بسیار مناسبی با بدن انسان دارند که این مورد باعث می‌شود خیلی زود با ب ام و Z4 اخت شوید، به شکلی که شاید بعد از یک ساعت رانندگی حس کنید هفته‌ها با خودرو همراه و همسفر بوده‌اید. بویژه که ابعاد کلی ب ام و Z4 آنقدر جمع‌وجور است که حس تسلط کم‌نظیری به شما هدیه خواهد داد. از لحاظ کیفیت هم که بعید می‌دانم منتظر خواندن نقد عجیب و غریبی از جانب من باشید، چراکه ب ام و در این پارامتر همواره سنگ تمام گذاشته و اینجا هم مطابق انتظار با چرم عالی و دوخت دقیق و مونتاژ بی‌نقص قطعات روبرو هستیم. فقط در برخی قسمت‌ها از پلاستیک نسبتاً خشک استفاده شده که شاید در برابر رقبایی نظیر مرسدس بنز SLK و پورشه باکستر حس و حال اقتصادی به کابین بخشیده باشد، اما نباید از یاد برد که Z4 در حقیقت هم خودرو ارزان‌تری نسبت به این رقباست.

ب ام و Z4 یک سدان تشریفاتی نیست و به کسی هم وعده رفاه و آسایش ایده‌آل را نداده است، اما با این حال وقتی برچسب لوکس‌ بر پیشانی خودرویی بچسبد و قیمتش تا چند برابر خودروهای اقتصادی افزایش یابد، انتظارات به همان نسبت بالا خواهند رفت. خوشبختانه میهمان امروز ما هم در این پارامتر خودرو دست و پا بسته‌ای نبوده و با ارائه گزینه‌هایی نظیر: نمایشگر عریض چند منظوره مرکزی (با قابلیت تاشوندگی)، سیستم iDrive ب ام و، سامانه ورود و استارت بدون کلید، چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن هوشمند، تنظیم ارتفاع خودکار ارتفاع نور چراغ‌ها، امکان انتخاب مود رانندگی راحت و اسپرت، ترمز پارک برقی، فرمان چند حالته، سنسورهای پارک جلو و عقب، آینه الکتروکرومیک، سیستم پایش فشار باد تایرها، کروزکنترل، روکش‌های چرمی، تهویه مطبوع اتوماتیک دوکاناله و از همه مهم‌تر سقف هاردتاپ جمع‌شونده برقی، اکثر نیازهای مشتریان این سبک خودروها را پاسخ داده است. البته قطعاً با پول مشابه می‌توانید به خودروهایی از برند ضعیف‌تر اما لیست آپشن‌های کامل‌تر از Z4 دسترسی داشته باشید، اما بدون شک هیچکدام از آنها جذابیت‌های رودستر محبوب آلمانی‌ را به شما ارائه نخواهند کرد.

در بحث ایمنی هم انواع و اقسام سیستم‌های کمکی ترمز و پایداری از قبیل ABS , DTC , BA , DSC , CBC  در کنار ایربگ‌های جلو، جانبی و زانویی و همچنین سیستم محافظت در هنگام واژگونی از شما حراست خواهند کرد، اما با این حال همچنان نمی‌شود اتاق E89 را صد در صد ایمن توصیف نمود. در واقع این نسل از Z4 در آزمون‌های موسسه معتبر Euro-NCAP عملکرد شگفت‌انگیزی نداشته و تنها 3 ستاره از 5 ستاره ممکن را بدست آورده است. در خصوص تصادف با عابرین پیاده امتیاز بسیار خوب 91 بدست آمده است، اما در موارد سرنشین بزرگسال، خردسال و سیستم‌های امنیتی کمکی نمرات به ترتیب 69، 61 و 46 درصد بوده که برای کمپانی مطرح آلمانی جالب به نظر نمی‌رسد. البته ممکن است بگوئید دست‌یابی به سطح ایمنی ایده‌آل برای خودروهای کوچک رودستر اندکی دشوارتر است، که من هم این را قبول دارم اما وقتی آئودی TT در همان سال 2015 توانسته 4 ستاره دریافت کند و یا نسل جدید ب ام و Z4 (G29) با اصلاحات ساختاری به 5 ستاره دست یافته، دیگر بهانه‌ای قابل‌قبول نخواهد بود.

موتورهای بسیار متنوعی برای Z4 E89 درنظر گرفته شده که چند مدل از آن‌ها به ایران هم راه پیدا کرده‌اند. با این حال میهمان امروز ما یعنی نسخه 28i، پرتیراژترین مدلی است که در کشورمان حضور دارد و با اینکه قوی‌ترین گزینه موجود به حساب نمی‌آید، اما پرفرومنس بسیار خوبی ارائه می‌کند که برای خودرویی با این حجم موتور قابل تحسین و ستایش است.

پیشرانه 28i با کد N20 شناخته می‌شود که عاشقان ب ام و کم و بیش با آن آشنایی دارند. این موتور 4 سیلند 16 سوپاپ با کمک تزریق مستقیم سوخت و پرخوران توربوشارژر قادر است در بهترین حالت حدود 245 اسب‌بخار قدرت و 350 نیوتن‌متر گشتاور را با سخاوت تمام به راننده پیشکش نماید. البته Z4 به دلیل حالت کروکی خود مقداری سنگین‌ شده و وزنش به حدود 1475 کیلوگرم رسیده است، اما با این حال قدرت و گشتاور بسیار خوب در ترکیب با گیربکس 8 سرعته چالاک ب ام و ، Z4 را به یک قاتل بی‌رحم تبدیل کرده که به سختی می‌شود از چنگالش در امان ماند. در واقع با چنین مشخصاتی دیگر صحبت از شتاب رسمی 5.7 ثانیه و حداکثر سرعت 250 کیلومتر برساعت چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.

مصرف سوخت ترکیبی هم 6.8 لیتر در هر صد کیلومتر عنوان شده که با توجه به وزن و توانایی‌های حرکتی ب ام و Z4 واقعاً عالی است. البته دست‌یابی به چنین تکنولوژی که در آن از پیشرانه‌ای کوچک، توانی بالا استخراج می‌گردد دردسرهای خاص خودش را خواهد داشت و پیشرانه Z4 هم به کیفیت و عدد اکتان سوخت و همچنین سرویس‌های دوره‌ای، حساسیت بسیار زیادی نشان می‌دهد و سهل‌انگاری در این موارد می‌تواند هزینه گزافی به دنبال داشته باشد.

برای مجموعه تعلیق نیز در جلو از مدل جناغی دوبل و عقب چنداتصالی یا همان مولتی‌لینک استفاده شده است، که با توجه به ماهیت خودرو، سواری خشک و اسپرتی را ارائه می‌کنند اما در هنگام بازی با فرمان و عبور از پیچ‌های تند، از این ذات خشن و مسابقه‌ای لذت خواهید برد.

با قرار گرفتن پشت فرمان خودتان را در فضایی کوچک و نسبتاً خفه پیدا میکنید؛ پس اگر در خیابان دیدید که مالک ب ام و Z4، حتی در هوای نه چندان مناسب، سقف ماشینش را باز کرده تصور نکنید قصد خودنمایی داشته! بلکه به احتمال زیاد هدف صرفاً دست‌یابی به فضایی دلبازتر و روح‌انگیزتر بوده است. طراحی اتاق و صندلی‌ها هم به گونه‌ای است که احساس می‌کنید در فاصله کمی از سطح اسفالت قرار گرفته‌اید که این حالت به افزایش تسلط راننده در شرایط مسابقه‌ای منتهی خواهد شد، اما برای ترددهای معمول شهری حس عجیبی دارد.

در هر صورت رانندگی را ادامه می‌دهیم. کوچک‌ترین اشاره به پدال گاز Z4 28i کافی است تا خوی درنده این بچه کوسه قاتل برایتان نمایان شود و خودتان را در موقعیت شکار احساس کنید. ب ام و Z4 این شتاب عالی و یکنواخت را مدیون گشتاور 350 نیوتن‌متری است که از دور موتور بسیار پایین 1250 RPM در دسترس قرار دارد و مهم‌تر اینکه تورک تولیدی بصورت خطی تا حوالی 4800 RPM همچنان در اوج باقی می‌ماند و برخلاف خودروهای تنفس‌طبیعی با افت زودهنگام مواجه نمی‌شود.

عملکرد گیربکس 8 سرعته هم واقعاً بی‌نقص است و اجازه نمی‌دهد دلتنگ جعبه‌دنده‌های منوال شوید. هماهنگی عالی میان پیشرانه و گیربکس باعث شده پدال گاز همواره گوش به فرمان راننده باشد و با کمترین لگ، آماده شلیک شدن در هر موقعیت باشیم. البته ب ام و Z4 به عنوان یک خودرو رودستر آن هم با سقف فلزی با مشکل وزن بالا روبرو است و از این رو علیرغم ابعاد کوچکش نمی‌تواند از فاکتور سبک‌بالی برای شتاب‌گیری استفاده کند.

همانطور که می‌دانید خودروهای کروک، جدا از اضافه وزن موتورها و اهرم‌های سیستم بازشو سقف، مجبورند کلاف پیرامونی و شاسی خود را نیز تقویت کنند تا جلو از هم گسیختگی خودرو (بدلیل حذف یکی از اضلاع فریم اتاق) گرفته شود و این نکته به افزایش وزن خودرو (در قیاس با خودروهای هم‌سایز) منتهی می‌شود. دقیقاً به همین دلیل است که بسیاری از خودروهای کروک از جمله نسل جدید Z4 با سقف پارچه‌ای عرضه می‌شوند تا ضمن اشغال فضای کمتر در صندوق عقب، بخشی از این اضافه وزن اجباری جبران شود. در هر صورت هنر ب ام و اینجاست که علیرغم این مشکلات، خودرویی با شتاب بسیار خوب 5.7 ثانیه و تاپ‌اسپید 250 کیلومتر برساعت در اختیارمان گذاشته که بواسطه تقسیم وزن عالی، در پیچ‌ها نیز فوق‌العاده ظاهر می‌شود.

البته هندلینگ مطلوب Z4 صرفاً به دلیل تقسیم وزن مناسب نیست و فاکتورهای دیگری مثل: طراحی شاسی، مرکز ثقل، سایز و زاویه چرخ‌ها، سیستم تعلیق، عملکرد دیفرانسیل و سیستم‌های کمکی الکترونیکی، همگی در رسیدن به هدف دخیل بوده‌اند. هرچند در این مسیر، قربانی هم داشته‌ایم که اولین و مهم‌ترینش راحتی است! کوچک‌ترین چاله یا سرعت‌گیر که خداروشکر در کشورمان هم کم نداریم(!) ضربه‌ای مهلک به آسایش سرنشینان وارد می‌کند که شاید در مسیرهای کوتاه مشکل‌ساز نباشد اما در مسافت‌های طولانی، رانندگی را به امری خسته‌کننده بدل خواهد نمود. البته برای یک عشق ماشین واقعی این مشکلات می‌توانند، مصائب شیرین تلقی شوند! بالاخره رسیدن به هر عشقی بهائی دارد و تاوان چسبندگی عالی ب ام و Z4 نیز همین سواری خشک و آزاردهنده است.

به لطف این هندلینگ عالی و فرمان دقیق، می‌شود در مسیرهای پرپیچ و خم از پس خودروهای قوی‌تر (با هندلینگ ضعیف‌تر) نیز برآمد و حتی در صورت سر دادن عمدی خودرو، بازهم می‌توانید از حس تسلط کافی برخوردار باشید. شاید فقط خودروهای موتور وسط یا کوپه‌های چهارچرخ محرک در این پارامتر برتر از ب ام و Z4 ظاهر شوند. فقط ای کاش از ترمز دستی ساده به جای مدل برقی استفاده می‌شد تا شیطنت کردن ساده‌تر شود!

صندلی‌ها نیز با این‌که نسبتاً تنگ هستند، اما با دربرگیرندگی عالی، اجازه نمی‌دهند اسیر نیروی گریز از مرکز شویم و ترمزهای محکم و قابل اعتماد خودرو که از نوع چهارچرخ دیسک خنک‌شونده هستند، یک پله دیگر به اعتماد به نفس‌مان افزوده‌اند. در واقع به محض فشردن پا روی پدال گاز شاهد بلند شدن دماغه و اوج‌گیری ب ام و Z4 هستیم و بلافاصله پس از ترمزگیری باید نگران برخورد خودروی پشتی با خودمان باشیم!

به طور کلی اگر بتوانید با خشکی سواری و محدودیت فضا در ب ام و Z4 کنار بیائید، پشت فرمان چیزی جزء لذت و هیجان تجربه نخواهید کرد. شاید سخت‌ترین مرحله آزمایش پیاده شدن و ترک خودرو باشد که اکنون زمانش فرا رسیده است.

ب ام و Z4 28i یکی از خاص‌ترین خودروهای موجود در بازار کشورمان به حساب می‌آید. محصولی که شاید از نظر کاربری، کیفیت سواری، ستاره‌های ایمنی و حتی آپشن‌های جانبی بهترین انتخاب این رده قیمتی نباشد، اما  عشق این حرف‌ها سرش نمی‌شود! اگر عاشق ب ام و Z4 باشید دیگر محدودیت فضا و بازار دست‌دوم و این جور مشکلات (که البته طبیعت یک خودرو رودستر هستند) برایتان اهمیتی نخواهند داشت بلکه چیزهایی مثل: چشم و ابروی زیبای ماشین، صدای غرش پیشرانه و اگزوز، شتاب و پرفورمنس عالی و لذت رانندگی هستند که در نظرتان مهم جلوه می‌کنند و اینجاست که ب ام و Z4 تمامی خواسته‌های شما را یکی پس از دیگری و به بهترین شکل ممکن پاسخ خواهد داد. به خصوص که نماینده ب ام و از بسیاری جهات در کشورمان بی‌رقیب است.

ب ام و Z4 از لحاظ تیراژ واردات و خدمات پس از فروش شرایطی به مراتب بهتر از امثال مرسدس بنز SLK و پورشه باکستر دارد و از نظر قیمت و هزینه‌های نگهداری نیز، برتر از این رقبا ظاهر می‌شود. البته نمی‌شود منکر این واقعیت شد که پورشه باکستر از مزیت‌هایی مثل کیفیت سواری بهتر، کابین خوش‌ساخت‌تر و هندلینگ برتر برخوردار است اما در هر صورت نماینده ب ام و در مدل مشابه قیمت مناسب‌تری دارد و به لطف اشتراکات فنی با سایر محصولات باواریایی حاضر در کشور و گستردگی بیشتر مراکز خدماتی، انتخاب کم‌ریسک‌تری به نظر می‌رسد. پس اگر قصد خرید یک رودستر چالاک و خوش‌ساخت را دارید پیشنهاد می‌کنم خیلی شک به دلتان راه ندهید و با خرید Z4 28i خیال خود را از هر جهت آسوده سازید.

_{عکاس: عرفان اسلام‌پناه}