گاز طبیعی بهصورت فشرده یا مایع آن، یکی از جایگزینهای نسبتاً موفق بنزین است. بر اساس اطلاعات «انجمن بینالمللی خودروهای گازسوز» (IANGV) تا نیمه تیرماه 1397، تعداد 24 میلیون و 452 هزار دستگاه خودروی گازسوز (NGV) و 31 هزار و 46 ایستگاه سوخت مرتبط در جهان وجود دارد.
”ایران با 4.5 میلیون دستگاه و سهم 17 درصدی در رتبه دوم بازار خودروهای گازسوز قرار دارد.“پیشینه خودروهای گازسوز در جهان
تاریخ استفاده از خودروهای گازسوز به دهه 30 میلادی برمیگردد. استفاده از خودروهای گازسوز در (دشت پادان) یکی از مناطق شمالی ایتالیا آغاز شد و بعدها در دهه 80 میلادی نیوزیلند این راه را ادامه داد. گرچه بعدها روند گازسوز کردن خودروها در نیوزیلند کاهش یافت اما در سالهای اوجش خودروهای گازسوز به حدود 110 هزار دستگاه، 10 درصد کل خودروهای نیوزیلند، میرسید. در سال 1356 ایرانخودرو (ایران ناسیونال) نیز چند دستگاه اتوبوس و تاکسی گازسوز تولید کرد که به دلیل تغییر مدیریت کارخانه این پروژه به انجام نرسید.
پیشینه خودروهای گازسوز در ایران
بر اساس آرشیو اطلاعات روزنامه اطلاعات در فروردین 1356 مدیرعامل وقت ایرانخودرو از دو دستگاه اتوبوس و سه دستگاه پیکان گازسوز رونمایی کرد.
در روزنامه اطلاعات به تاریخ 24 فروردین 1356 نقلشده است: «محمود خیامی، مدیرعامل کارخانجات ایران ناسیونال، در جریان این رونمایی ضمن توضیحاتی گفت: بنا به تصمیم دولت، برای تبدیل تاکسیهای بنزینی به گازسوز، شرکت ایران ناسیونال پیکان گازسوز میسازد. تاکنون سه دستگاه از این نوع پیکان تولید و آماده آزمایش شده است. گازسوز کردن اتومبیلها ابتدا در شیراز آغاز میشود و در صورت موفقیت به تدریج تاکسیهای تهران نیز گازسوز خواهند شد.»
اتوبوسها توسط مرسدسبنز ساخته شده بودند و قرار بود با گاز مایع (الپیجی) به تولید برسند. پیکان نیز قرار بود در همکاری با شرکت ملی گاز و شهرداری جایگزین تاکسیهای شهری شود.
پروژه گازسوز کردن خودرو در ایران تا دهه 80 به تأخیر افتاد و در سال 1385 اولین پیشرانه پایه گازسوز به کمک آلمانیها برای ایرانخودرو طراحی شد. ایران در حال حاضر دومین ذخایر گاز طبیعی جهان را دارد و دومین دارنده ناوگان خودرویی گازسوز در جهان است.
از نگاه آمار
جدول شماره یک 10 کشور دارای بیشترین تعداد خودروی گازسوز در جهان را نشان میدهد. آنطور که در جدول شماره یک آمده است چین با حدود 6 میلیون دستگاه و سهم 23.3 درصدی از کل خودروهای گازسوز بزرگترین ناوگان این خودروها را در اختیار دارد. بر اساس جدیدترین اطلاعات ایران با 4.5 میلیون دستگاه و سهم 17 درصدی در رتبه دوم قرار دارد.
در جدول دوم هم 10 کشورها با بیشترین محبوبیت خودروهای گازی آمده است. معیار سنجش این محبوبیت هم تعداد خودروهای گازسوز نسبت به کل خودروهاست. بر اساس این جدول ارمنستان با اشباع 70 درصدی بالاترین رتبه را دارد. به دنبال آن ازبکستان با درصد اشباع 40 درصدی و ایران با درصد اشباع 32 درصدی آمده است.
کشور | تعداد (دستگاه) | سهم از خودروهای جهان |
---|---|---|
چین | 6,080,000 | 23.2 درصد |
ایران | 4,502,000 | 17.2 درصد |
هند | 3,090,139 | 11.8 درصد |
پاکستان | 3,000,000 | 11.5 درصد |
آرژانتین | 2,185,000 | 8.4 درصد |
برزیل | 1,859,300 | 7.1 درصد |
ایتالیا | 1,004,982 | 3.8 درصد |
ازبکستان | 815,000 | 3.1 درصد |
کلمبیا | 571,668 | 2.2 درصد |
تایلند | 474,486 | 1.8 درصد |
کشور | تعداد (دستگاه) | سهم در بازار کشور |
---|---|---|
ارمنستان | 300,000 | 69.09 درصد |
ازبکستان | 815,000 | 40.75 درصد |
ایران | 4,502,000 | 31.86 درصد |
بولیوی | 351,398 | 20.54 درصد |
پاکستان | 3,000,000 | 13.95 درصد |
پرو | 262,268 | 10.73 درصد |
بنگلادش | 220,000 | 10.53 درصد |
آرژانتین | 2,185,000 | 9.45 درصد |
گرجستان | 80,600 | 7.72 درصد |
کلمبیا | 571,668 | 4.65 درصد |
نویسنده : مسلم تقوی
منبع : باما