دورنمای خودروسازی برای نیمه دوم سال 98

خودروسازان داخلی نیمه ابتدایی سال را با کارنامه‌ای نه‌چندان درخشان به پایان رساندند. آمارها حکایت از آن دارد که در این مدت 377 هزار و 517 دستگاه انواع خودروی سواری تولید شده است. این یعنی یک کاهش حدود 35 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته. اگرچه وزیر صنعت هدف‌گذاری امسال صنعت خودرو را رسیدن به مرز یک میلیون دستگاه عنوان کرده است، با این حال کارشناسان بر این باورند که دستیابی به این رکورد کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد.

”گروهی معتقدند که نیمه دوم سال همواره با افت تقاضا روبه‌رو خواهد بود و غیر از ایام شب عید دیگر هیچ امیدی برای رشد خرید و فروش دیده نمی‌شود همین امر موجب خواهد شد تا رابطه مورد نظر بین تولید و قیمت شکل نگیرد.“آمارهای منتشره حکایت از آن دارند که ایران‌خودرو 159 هزار و 497 دستگاه و سایپا 200 هزار و 11 دستگاه خودرو در این مدت تولید کرده‌اند که به ترتیب کاهش 36.7 و 20.7 درصدی را نسبت به شش ماهه نخست سال قبل نشان می‌دهند. این‌ها آمار خوبی برای دو خودروساز بزرگ کشور نیستند. بزرگان جاده مخصوص برای برگشت به شرایط قبلی راه طولانی، پرهزینه و دشواری را در پیش دارند. البته نباید از شرایط وخیم اقتصادی خودروسازان و قطعه‌سازان در این مدت چشم‌پوشی کرد. شرایطی که با فشار بین‌المللی نیز حالت بدتری به خود گرفته است.

برخی از تحلیلگران بر این باور هستند که قسمت سخت بازی همان نیمه اول سال بود. چراکه در ادامه بازار با ثباتی که پیدا کرده باعث سر و سامان یافتن خودروسازان می‌شود. اما گروهی دیگر معتقدند که نیمه دوم سال همواره با افت تقاضا روبه‌رو خواهد بود و غیر از ایام شب عید دیگر هیچ امیدی برای رشد خرید و فروش دیده نمی‌شود.

آغاز پاییز و تشدید رکود

با توجه به شرایط فعلی بازار می‌توان اینگونه بیان کرد که تقاضای کاذب کمی بهبود پیدا کرده و دیگر خبری از آن حجم عظیم درخواست برای سرمایه‌گذاری نیست. اما این به معنی کشف قیمت‌ها و شفاف شدن خریداران واقعی نخواهد بود. چراکه در همین روزها نیز پروسه فروش خودرو، سخت‌تر از ایام گرانی فزاینده خودروها پیش می‌رود. در واقع نه خریدار و نه فروشنده اطلاع دقیقی از قیمت واقعی و فعلی محصول خود ندارد.

اوضاع فعلی بازار تاثیر مستقیمی بر تولید خودرو می‌گذارد. به عبارتی دیگر شرکت‌های خودروسازی با رصد بازار است که می‌توانند درباره افزایش یا کاهش تولید برنامه‌ریزی کنند. حال آنکه این روزها حداقل کمبودی در بازار خودروهای پردرخواست دیده نمی‌شود ولی آنطور که شاهد آن هستیم تقاضای موثری نیز برای آن وجود ندارد. ادامه داستان نیز در دستان خودروسازان است که با افزایش عرضه موجب کاهش قیمت و ریزش حاشیه سود خود شوند و یا با کنار ایستادن و نظاره کردن به شرایط فعلی دامن بزنند.

تولید وابسته به پیش‌فروش

شرایط فروش خودرو فارغ از ماهیت کنترلی آن بر جریان نقدینگی، برای خودروسازان نیز یک فرصت بازیابی است. در واقع شرکت‌های خودروساز با این روش بخشی از فرایند تولید خودرو را به تعویق می‌اندازند تا بتوانند سرمایه‌های خود را سامان بدهند. برنامه‌ریزی برای تولید بعدی، تعامل با قطعه‌سازان، سهام‌داران، بهبود زیرساخت‌ها، بازنگری خط تولید، آموزش نیروی انسانی، نمایندگی‌ها و چندین و چند عامل دیگر است که پیش‌فروش و شرایط فروش خودرو می‌تواند به کمک خودروسازان بیاید. به همین ترتیب است که در شرایط فروش ایران‌خودرو و سایپا می‌توانیم بازی طولانی پرداخت و تحویل را مشاهده کنیم. دو شرکت از این طریق می‌توانند فارغ از تمام دلایل گفته شده، از زیر بار سنگین تعهدات عمل‌نشده خود نیز بیرون بیایند.

کاهش قیمت و افزایش تولید

ماحصل تمام راهکارهای کارشناسان اقتصادی سرانجام به این نقطه می‌رسد که نسخه برون‌رفت از معضل فعلی بازار خودرو به ویژه افزایش قیمت، تزریق و عرضه بیشتر است. ناگفته پیداست که عرضه بیشتر نیز رابطه مستقیمی با افزایش تولید دارد. نتیجه‌گیری نمی‌تواند چندان سخت باشد که در صورت عدم افزایش تولید و یا حفظ سطح تولید فعلی امیدی به بهبود قیمت روز خودرو نیست. حالا که قیمت خودرو کمی نسبت به ایام ابتدایی سال باثبات‌تر شده است، مدیران باید نسبت به کنترل وضع موجود تدابیری را اتخاذ کنند. اگر روند تولید خودرو به سمت نزول و کاهش پیش برود طبیعی است که بازگشت قیمت‌ها به مدار افزایشی نباید تعجب‌برانگیز باشد.