تست و بررسی مرسدس‌ بنز A200 مدل 2021

نیمی از عمرش را در خواب بود. خوابی شبیه اسباب‌بازی‌ها. خو‌ابی شبیه ماشین برقی‌ در شهربازی‌ها. اما نیم دیگرش. امان از نیم دیگرش. وقتی بنز A کلاس از خواب پرید، انگار 309 سال گذشته بود (زمان خواب اصحاب کهف). کرم زشت آلمانی را همه مسخره می‌کردند، ولی وقتی درون پیله‌اش مخفی شد، بعد از مدتی در قالب پروانه‌ای فریبا منتقدینش را زجرکُش کرد. مرسدس‌ بنز A200 راوی قصه سیندرلاست؛ از سیاه‌چاله تا قصر.

هنوز هم مشخص نیست که چرا مرسدس چنین خودرویی ساخت؟ آمد تا با چه چیزی رقابت کند؟ صد سال سیاه که شرکت نمی‌آید اعتراف کند که A کلاس در ابتدا فاجعه بود، ولی ما که می‌دانیم این خودرو هم راه را غلط می‌رفت هم غلط راه می‌رفت. اما این سقوط مرگبار ناگهان در دنیاهای موازی و کوانتومی تبدیل به جهشی میان‌ستاره‌ای شد. امروز در بخش تست و بررسی خودرو با نوک قله این کلاس از مرسدس وقت ملاقات داشتیم؛ A200 مدل 2021.

اون همه کلمات قشنگ قشنگ گفتیم تا برسیم به تاریخچه. اصلاً اصل بازی اینجاست. جایی که مرسدس توانست بازی 2 هیچ باخته را چهار 2 ببرد. پس بریم به سیزن یک، اپیزود یک.

 اواسط دهه 90 میلادی سبد فروش مرسدس، می‌درخشید و طلایی بود. دوره گذار کوپه‌ها، سدان‌ها و شاسی‌‌بلندهای این اَبر برند آلمانی. از CL و CLK گرفته تا E و S. از C و SLK گرفته تا M و G. خلاصه که جمع کله‌گنده‌ها جمع بود. حالا این وسط شرکت یهو خوشی می‌زند زیر دلش می‌گوید چقدر خوب که این‌همه چیزهای عالی داریم، بیایید گند بزنیم به همه افتخاراتمان.

شرکتی که گران بودن محصولاتش طی سال‌ها منطقی بود، حالا فاز مردمی گرفته بود و قصد داشت محصولی ارزان تولید کند. این شد که مرسدس سال 1994 به صورت رسمی اعلام کرد که می‌خواهد محصولی جدید به اسم A-Class بسازد. آن روز شرکت گفت که این خودرو از نظر ابعاد حتی از یک سوپرمینی نیز کوچک‌تر است ولی فضای داخلی آن به بزرگی یک خودروی خانوادگی خواهد بود. دو سال بعد نسخه نهایی آن برای رسانه‌ها به‌صورت اختصاصی معرفی و نهایتاً در نمایشگاه فرانکفورت سال 1997 رسماً رونمایی شد. ناگهان جوجه اردک زشت اشتوتگارتی وسط خوش خط و خال‌ها شروع کردن به دویدن.

طراحی A کلاس تبدیل به یک کابوس شد. بله این همان اسمارت فورتو بود که مرسدس لباس خودش را تن آن کرده بود. دنده عقبی به دهه 80. اما روزهای سیاه خودروی تازه‌وارد تازه شروع شده بود. یک نشریه سوئدی فاش کرد که مدل A160 در تست گوزن چپ کرده است. مرسدس اولش چیزی را گردن نگرفت ولی بعد برای جلوگیری از آبروریزی شدید، دست به کار شد و تمام 2600 مدل فروخته‌شده را فراخواند. کار بیخ پیدا کرده بود. درواقع طراحی بسیار سطحی A کلاس بهترین قسمت ماجرا بود. از سر ناچاری و برای خریدن زمان، فروش به مدت 3 ماه تعطیل شد. همان ایام مجله اکونومیست در مطلبی با اشاره به ماجرای A کلاس نوشت که «مرسدس خم می‌شود». کمدی تراژیک ماجرا اینجا بود مرسدس برای توسعه و بهبود مدل جدید حدود 1.5 میلیارد دلار هزینه کرد و تازه برای تعمیر مدل‌های معیوب نصب سیستم کنترل پایداری و بهینه‌سازی سیستم تعلیق هم 160 میلیون دلار دست به جیب شد.

پروژه‌ای که قرار بود به‌عنوان یک دست‌گرمیِ دم‌دستیِ ارزان تلقی شود حالا شده بود تاول. حالا A کلاس داشت برای مرسدس به اندازه C کلاس گران می‌شد. مثل بازیکنان مالدیو که از ترس خوردن گل بیشتر، منتظر سوت داور بودند، دوست‌داران مرسدس هم خدا خدا می‌کردند شرکت بالاخره پایان تولید نسل اول را اعلام کند. سال 2004 بالاخره A کلاس نسل دو معرفی شد. حواشی مربوط به مدل اولیه آنقدر مرسدس را عصبی کرده بود که از همان ابتدا A کلاس جدید را با آلیاژهای جدید فولادی و اتصالات با استحکام بالا، تقویت کرد. در بخش ایمنی حتی روی مدل‌های پایه هم، ایربگ جانبی نصب شده بود. شرکت انگار دیوانه شده بود. روی یکی از اقتصادی‌ترین خودروهای تاریخ خود، کمربندهای پیش‌کشنده و پشت‌سری فعال هم نصب کرده بودند. اما اینها هیچ‌کدام کافی نبودند. لامصب قیافه A کلاس جدید را نمی‌شد هیچ‌جوره تحمل کرد. گرافیک بصری این خودرو از زمانش عقب‌تر بود. کاری است که شده بود. متوقف کردن تولید این کلاس می‌توانست عواقب جبران‌نشدنی به همراه داشته باشد. شاید به همین دلیل بود که مرسدس‌ خانواده جدید B-Class را هم به راه انداخت.

تمام چیزهایی که درباره دو نسل اول این خودرو گفتیم ربطی به شکست آن در بازار ندارد. فروش بیش از 2 میلیون دستگاه A کلاس طی حدود 15 سال نشان می‌دهد که خریداران چنین مدلی را دوست داشته‌اند. درواقع بخش سیاه ماجرا، سبکی بود که مرسدس دنبال می‌کرد. دوست‌داران ستاره‌ نقره‌فام اصلاً انتظار نداشتند در عصر طلایی تولید محصولات خیره‌کننده، یک چیز دم‌دستی آماتور را ببینند. اما دوران عجیب A کلاس سال 2013 و با عرضه نسل سوم، متحول شد.

عضو جدید این خانواده کامبک زد. از اعماق سیاهی به وسط منظومه شمسی. طراحی‌اش همان چیزی شد که در حد شان و شخصیت مرسدس بود. حالا شاهد رقابتی سطح‌بالا بین او، آئودی A3 و البته ب‌ام‌و سری یک بودیم. اوضاع آنقدر خوب پیش می‌رفت که شرکت حتی یک مدل AMG هم برای آن در نظر گرفت. بمباران ایده‌های جذاب A کلاس در نسل بعدی (چهارم) هم ادامه پیدا کرد. خودرویی که شاید هنوز هم ارزان‌ترین کلاس مرسدس به حساب می‌آید، ولی اکنون با چهره جذابش، در حد و اندازه لوکس‌های بالادست خود نشان می‌دهد. امروز سراغ A200 مدل 2021 از نسل چهارم رفته‌ایم.

جسارت و تهاجم چیزی بود که این خودرو کم داشت. شاید بهتر باشد بگوییم، A کلاس اعتماد به نفس کافی برای اسپرت بودن را در خودش نمی‌دید. گذشته‌ها گذشته. حالا با یک شاهکار طرف هستیم. ارزان است ولی با عیار مرسدس ارزان است. مدل A200 هنوز هم از فولکس‌ واگن گلف GTI، آئودی A3، فولکس‌ واگن پاسات، سوبارو لگاسی، نیسان آلتیما، مزدا 3 و حتی کادیلاک CT4 هم گران‌تر است.

خودرویی با این لیست بلندبالا از رقبای درست و حسابی باید هم خوش‌پوش و خوش‌چهره باشد. زبان بصری صورت شکارچی (Predator Face) فلسفه‌ای بود که شرکت فقط روی همین A کلاس، نسخه جدید بنز CLS و نسخه جدید بنز CLA اجرا کرده است. این پرتره زیبا، نمی‌تواند یک اثر هنری ساده و چیپ باشد. به چهره درگیرانه و پیچیده A200 دقت کنید که چقدر استادانه جهان پیرامونی را حول محور لوگوی مرسدس‌ بنز متمرکز کرده است. جلوپنجره‌ای که با توجه به ساختار کوچک بدنه، با همان یک میله افقی تزئین شده است. اگرچه مرسدس هیچ‌وقت مثل آئودی سردمدار استفاده از LED نبوده، ولی همان خطوط ساده شکسته درون چراغ‌ها چقدر به زبان پویای این خودرو معنی داده‌اند. درعوض، در قسمت دریچه‌های هوا شاهد جوان‌گرایی بیشتری هستیم.

در نمای جانبی خطوط و زوایا چنان کشیده در نظر گرفته شده‌اند که انگار نه انگار با یک سدان سایز کوچک طرف هستیم. مثل همیشه آن فریم استیل دور پنجره‌ها هم احساس دلنشین تجمل را مضاعف کرده‌اند. زیبایی چراغ‌های مثلثی جلو تازه از کنار مشخص می‌شود. در این نما به‌خوبی می‌توان فضای خالی زیر گلگیر که توسط چرخ‌‌ها پر شده‌اند را هم دید و از این ارتفاع پایین لذت برد.

عشوه‌گری اصلی مرسدس بنز A200 در قسمت پشتی آن است. جایی که اول از همه چراغ‌های متفاوت با LEDهای زاویه‌دار جلب توجه می‌کنند. بعدش هم که مشخص است، اگزوزهای مستطیلی در طرفین. این ترکیب‌بندی یک خودروی پایین‌رده از یک خودروساز بالارده است.

اگر بگوییم فضای داخلی این A کلاس نسخه خلاصه‌شده S کلاس است، خیلی به جاده خاکی نرفته‌ایم. گفتیم که مرسدس از نسل سه فهمید که دارد اشتباه می‌زند. تنزل همه المان‌ها به بهانه اقتصادی بودن، داشت کار دست اعتبار شرکت می‌داد. اینجا، جایی است که مشخص می‌شود یک خودروی معمولی هم می‌تواند ساده و در عین حال مدرن باشد.

شباهت معنادار کابین مرسدس بنز A200 به لوکس‌های طبقات بالا، واقعاً تحسین‌برانگیز است. نورپردازی در طراحی داخلی حرف اول را می‌زند. تکنیکی خیره‌کننده که حتی روی دریچه‌های دایره‌ای هوا هم اجرا شده است. عقب‌تر بردن ستون 3 شاید باعث کشیده شدن نامتعارف شیشه پشت شده باشد ولی درنهایت به بیشتر شدن فضای داخلی و افزایش میدان دید راننده و سرنشینان کمک کرده است.

 برگشت به دنیای لوکس‌گرایی برای مرسدس که کاری نداشت. چرا این همه معطل کردند؟

شاید از خوش‌شانسی ما بوده که با یکی از فول‌ترین ویرایش‌های A200 ملاقات می‌کنیم. خودرویی که از آپشن‌های مدرنی مانند ترمز خودکار با قابلیت تشخیص عابر پیاده و موتورسوار، دستیار حفظ مسیر مستقیم، مسیریاب ماهوار‌ه‌ای، صندلی‌هایی با چرم Artico، سیستم صوتی 225 واتی، دستیار پارک نیمه خودکار، تنظیم خودکار ارتفاع چراغ، شارژ بی‌سیم موبایل و 64 حالت نورپردازی بهره می‌برد.

مرسدس‌ بنز A200 تقریباً در پایین جدول قوی‌ترین مدل‌های خانواده A کلاس نسل چهار قرار می‌گیرد. مدل پایه A160 است که می‌تواند 107 اسب‌بخار قدرت تولید کند، ولی نسخه نهایی آن A45S AMG روانی است که به طرزی غیرقابل باور 416 اسب‌بخار قدرت دارد.

خودروی موردبررسی امروز ما درون سینه‌اش یک پیشرانه 1.3 لیتری توربوشارژ قرار دارد، که خروجی‌اش 161 اسب‌بخار قدرت و 250 نیوتن‌متر گشتاور است. دایلمر برای طراحی این پیشرانه با رنو و نیسان هم همکاری کرده بود. به همین دلیل است که عین همین بلوک روی رنو آسترال (2021) و نیسان قشقایی (2021) هم دیده می‌شود. قبول اینکه یک مرسدس FWD باشد کمی سخت است ولی خب بالاخره یک سدان در سگمنت C که دیگر نمی‌تواند همه‌چیز را با هم داشته باشد.

شاید واقعاً هنوز قبول نکرده‌اید که مرسدس بنز A200 خودروی بزرگی نیست. طول 4.5‌ متری‌اش نشان می‌دهد که می‌تواند در قامت یک خانوادگی شهری نقش‌آفرینی کند. تازه مرسدس کلی روی آن مایه گذاشته وگرنه وزن خالص 1.3 تنی‌ هم برایش زیاد بود. با این حال شرکت می‌گوید که توان قابل حمل آن 610 کیلوگرم است، که نشان از پتانسیل حیرت‌انگیز آن دارد.

معمولاً خودروها روی کاتالوگ خیلی شاخ هستند ولی وقتی لاستیکشان به آسفالت می‌خورد، مثل پریدن فیلتر اینستاگرام، ناگهان آبرویشان می‌رود و همه‌چیز را به کردن کیفیت سوخت می‌اندازند. مرسدس‌ بنز A200 در ظاهر یک سدان معمولی و پایه است. ولی شتاب صفر تا صد 8 ثانیه‌ای‌اش حرف دیگری می‌زند. اگرچه که در مقابل رقبا چندان هم قابل دفاع نیست، ولی قبول کنید که رسیدن به سرعت نهایی 230 کیلومتر برساعتی برای گیربکس 7G ترونیک آن یک پدیده است.

خُب معلوم است که مثل SLS سریع و مثل G63 قدرتمند و مثل S500 لوکس نیست، این را می‌دانستیم و سوارش شدیم. می‌دانستیم که داریم پشت فرمان یکی از ارزان‌ترین خودروهای مرسدس می‌نشینیم. این‌ها را می‌دانستیم و شوکه شدیم. هول کردیم از آن سرعت و قدرت و تجمل. تازه خوبه این AMG نبود. فشردگی منطقی کابین، حس امنیت و آرامش جالبی را القا می‌کند. انگار که در آغوش گرم پدری با کت چرم قرار گرفته باشیم.

جمله مضحکی است اگر بگوییم کیفیت مرسدس بنز A200 «برخلاف تصور» سطح‌بالا و باکلاس است. شهرت فرش ایرانی، به اصالت آن است. چه کاشان، چه تبریز چه اصفهان. چه فراهان، چه نایین، چه هریس. بنز هم هرچه باشد بنز است. چه شوفرکش، چه معماری، چه دانشجویی. چه کُپل، چه اتاق تانکی، چه اتاق شبح. درواقع به اصالت این برند توهین کرد‌ه‌ایم اگر از کیفیت محصول پایین‌رده‌ای (از نظر هرم محصولات شرکت) مثل A200 شگفت‌زده شویم. ولی نمی‌توانیم پنهان کنیم که عملکرد آن روی جاده برگ‌ریزان بود.

تسلط روی هندلینگ و جاده، بی‌نظیر بود. پنچره و کاپوت کوچک است ولی قرار نیست که غربیلک و صندلی‌ها  هم کوچک باشد. به همین دلیل است که مثل یک کارت (خودروی کارتینگ) روی جاده تسلط دارید. میدان دید به اندازه‌ای که اطراف را ببینید، کفایت می‌کند.

با اینکه یکی از مشکلات همیشگی سدان‌های اسپرت FWD فرمان‌دزدی است ولی در این مرسدس یک پایداری باشکوه را در همه سرعت‌ها و همه زوایا شاهد بودیم. شاید همیشه گفته‌ایم که مغز متفکر یک خودرو پیشرانه آن است. ولی مطمئن باشید که در این مرسدس، بازیگر اصلی جعبه‌دنده ماورایی‌اش است. فراتر از گیربکس دوکلاچه معمولی. می‌گویند اگر چلنگر نبود، هیچ‌وقت برانکو نمی‌توانست به این شهرت و موفقیت دست پیدا کند. چراکه صحبت‌های این مربی کروات به بهترین شکل تفسیر و ترجمه می‌شد. جعبه‌دنده مرسدس بنز A200 هم تعریف هنرمندانه و شاعرانه‌ای از اسب‌بخار را به چرخ‌ها ارائه می‌دهد.

راستش را بخواهید در این خودرو نمی‌توان اثری از المان‌های صوتی خودروهای اسپرت یعنی اگزوزهای خاص را مشاهده کرد. چه بهتر. ساختار ظریف و دقیق این خودرو اصلاً نیازی به این لوله‌های پرصدا نداشتند.

در A200 مشکل اصلی ارتفاع سقف است. برای رفقای قدبلند کمی داستان‌دار می‌شود. با اینکه سدان است و ردیف مستقلی برای سرنشینان عقب در نظر گرفته شده ولی مسافرت با یک جمع بالغ را به کلی فراموش کنید. شرکت با حذف ملزومات دسته‌دنده سعی کرده فضای بیشتری در اختیار راننده قرار بدهد. این را هم بگوییم که دسته‌دنده به فرم خودروهای آمریکایی به پشت فرمان انتقال داده شده است. البته یک اشکال دیگر هم وجود دارد.

وزن پایین A200 شاید در بخش شتاب برایش موهبت بود ولی در نرمی و کیفیت رانندگی به ضررش تمام می‌شود. چاره‌ای هم نیست. اگر وزن اضافه می‌شد، باید ابعاد بیشتر می‌شد. اگر شاسی بزرگ‌تر می‌شد، باید پیشرانه قوی‌تر می‌شد و خُب اگر همه این‌ها اتفاق می‌افتاد دیگر چه مرضی است که A کلاس تولید شود.

نیازی به یک تست طولانی‌‌مدت نبود تا بفهمیم مرسدس بنز A200 چه شخصیتی دارد. یک بنز ملایم برای کارهای ملایم با قابلیت‌های ملایم. ولی فراموش نکنید، این خودرو هنوز هم یک بنز است.

_{عکاس: بامداد صفائیان}