ملاقات با آلفارومئو 1750 برلینا سری 1

همان‌طور که کشور ایالات متحده آمریکا به مهد وانت و شاسی بلندسازی شناخته می‌شود، کشور ایتالیا نیز در صنعت خودروسازی جهان به زادگاه خودروهای اسپرت معروف است. نه تنها به این دلیل که بسیاری از ابرخودروهای اسپرت نظیر فراری، لامبورگینی، بیتزارینی، دیتوماسو و ... در این کشور طراحی و تولید شدند، بلکه به این دلیل که برندهای ساده‌تر و معمولی‌تر این کشور نظیر فیات، لانچا (لانچیا) و مخصوصا آلفارومئو، در عین سادگی و کوچک بودن، همواره هدف‌گیری اسپرت را سرلوحه خود قرار دادند.

در میان محصولات ایتالیایی، آلفارومئو را باید شورولت ایتالیایی‌ها دانست. برندی نسبتا ارزان‌قیمت و روزمره اما با چاشنی اسپرت. برندی که در سبد محصولات رایج خود همیشه چند مدل اسپرت به همراه داشت، تا خریدار به هنگام انتخاب خودروی مورد نظر از خانواده این برند، احساس خلا نکند.

آلفارومئو برلینا (Berlina/در زبان ایتالیایی به معنای خودروی چهار در یا همان سدان) یکی از محصولات معمول و روزمره آلفارومئو بود، که بین سال‌های 1968 تا 1977 در دو سری و چند مدل متفاوت با تمایزهای جزئی به تولید رسید. این خودروی به ظاهر ساده، در بازه 10 ساله تولید خود حجم فروش نزدیک به 192 هزار دستگاه را تجربه کرد، که برای یک مدل رقم قابل توجهی به حساب می‌آید.

آنچه در این بخش از تست و بررسی خودرو در باما می‌خوانید، آشنایی با یک نسخه برلینا سری اول (1968-1969) سفارش اروپاست، که با چشمان تیزبین تیمور ریشار (پیشکسوت رانندگی و متخصص بازسازی خودرو) به زیبایی احیا شده است.

برلینا سری اول در ظاهر تفاوت‌های بسیار ریزی با نسخه سری دوم و سایر مدل‌های تولیدی دارد. بارزترین تفاوت میان نمونه 1.8 لیتری (مدل 1750) با نسخه 2.0 لیتری (مدل 2000) در نمای جلو و استفاده از چراغ‌های جلو 7.5 اینچی بیرونی و 5.0 اینچی داخلی (بزرگ و کوچک) است، در حالی که نمونه 2000 از چهار چراغ 5.0 اینچی یک اندازه بهره می‌گیرد. سایر تمایزها به واقع مینیمال و قابل چشم‌پوشی است.

این خودرو با طول 4390 میلی‌متر و عرض 1565 میلی‌متر، به واقع یک سدان ریزه میزه است که با قرارگیری بر فاصله محورهای 2570 میلی‌متری، سعی داشته است تا فضای داخلی را حداقل برای نشیمن چهار فرد بالغ در تناسب نگه دارد. با این حال به دلیل بهره‌گیری از ساختار انتقال نیرو پیشرانه جلو/متحرک عقب (FR Layout)، نمی‌توان حساب چندانی بر فضای پای نفر پنجم (نفر وسط در ردیف عقب) باز کرد، اما در صورت استفاده چهار نفره، می‌توان همچنان آن را یک سدان اسپرت دانست.

طراحی خودرو به قلم توانمند جرجتو جوجارو افسانه‌ای (بنیان‌گذارموسسه طراحی ایتالیایی ایتال‌دیزاین)، اما در موسسه طراحی برتونه (Bertone) انجام گرفته است. سبک طراحی و قلم جوجارو را می‌توان تقریبا در تمامی محصولات آلفا دهه 1960 و اوایل دهه 1970 این برند به سادگی شناسایی کرد. ساختار طراحی برلینا برخلاف مدل کوپه GT مشهور (کوپه سری 105/115) بیشتر به سدان خانواده جولیا (تیپ 105) شباهت دارد و می‌توان آن را به سادگی با جولیا هم‌دوران اشتباه گرفت.

طراحی نمای خارجی یک جعبه کامل با حداقل میزان قوس و زوایای نرم را شامل می‌شود، که برخلاف سبک طراحی آمریکایی، از کاپوت کوتاه و صندوق عقب کشیده بهره می‌گیرد. سقف خودرو به نسبت ابعاد خارجی بسیار بلند است و به جز قوس گلگیرهای جلو و شیب بسیار ملایمی که فضای اتاق را به جلو و عقب خودرو متصل می‌کند، تقریبا هیچ خبری از زاویه‌های نرم نیست. حتی طاق گلگیر عقب خودرو نیز برشی افقی دارد و بخشی از تایرهای عقب را در خود مخفی می‌کند. تزئینات بدنه در حد پوشش کرومی مینیمال بر سپرهای عقب و جلو، جلوپنجره، زه‌های شیشه‌ها و دامن خودرو در کمترین میزان ممکن انجام گرفته است. حتی در نسخه سفارش آمریکا، سپرهای خودرو تنها با اندکی پلاستیک ضربه‌گیر پوشیده شده است، که باعث می‌شود شباهت آن به نسخه سفارش اروپا در بالاترین میزان ممکن باشد. در این میان، یکی از زیباترین بخش‌های بصری خودرو، استفاده از ریم‌های آلیاژی اسپرت سوراخ‌دار 15 اینچی مشهور آلفا با نام کمپانیولو (Campagnolo) GTA سری 105 است، که از ریم‌های مشابه دوران نظیر کمپاناتورا (Campanatura) به مراتب زیباتر و بیشتر معرف برند آلفارومئو است.

به صورت کلی در طراحی برلینا، از المان‌های زیباسازی و پیچیده‌تری که در نسخه GT استفاده شده خبری نیست و نمای خارجی این خودرو بسیار ساده اما معرف برند، با شباهت‌های بارز به برخی محصولات برند لانچا نظیر مدل فولویا (Fulvia) انجام گرفته است، که می‌تواند بیننده ناآشنا را دچار خطا کند.

نمای داخلی برلینا همانند نمای خارجی آن نسبتا ساده اما شکیل است. آنچه بر جذابیت این نما می‌افزاید، استفاده از تریم رنگی در پوشش سقف و صندلی‌ها است، که با ایجاد تضاد با داشبرد مشکی رنگ در کنار تزئینات طرح چوب، دلربایی می‌کند. در کنار این حجم از سادگی، محصولات آلفارومئو با ارائه گیج‌های دایره‌ای سرعت و دور موتور در پشت غربیلک فرمان سه شاخه اسپرت و چهار نشانگر دایره‌ای دیگر بر بالای کنسول، شامل حجم سوخت موجود در باک، دمای رادیاتور، فشار روغن و ساعت آنالوگ، بر زیبایی این فضا به عنوان یک سدان اسپرت می‌افزاید. در برخی مدل‌های عرضه شده آلفا در نمای داخلی از تریم رنگی مشترک میان صندلی‌ها و رودری‌ها استفاده شده است، که با ایجاد تضاد رنگی زیبایی بیشتری به این فضا می‌بخشد.

با توجه به ابعاد کلی کمتر از 4.5 متر و فاصله محورهای کوتاه، در صورت بلندتر بودن قد سرنشینان جلو فراتر از 1.7 متر، فضای پای سرنشینان عقب به شکل چشم‌گیری کاهش خواهد یافت، که البته با در نظر گرفتن کلاس خودرو (سدان سایز کوچک) چندان جای گله و شکایت نیست.

سری اول برلینا با پیشرانه 1.8 لیتری (1750 سی سی) چهار سیلندر و سپس در سری دوم به همراه پیشرانه 2.0 لیتری چهار سیلندر به بازار عرضه شد، که در ابتدا به سیستم سوخت‌رسانی کاربراتور و بعد به صورت آپشنال به صورت انژکتور نیز روانه بازار شد. این پیشرانه‌ها به نظر دارای حجم کافی برای تولی گشتاور مورد نیاز یک خودرو سدان نیستند. پس چرا از برلینا به عنوان یک سدان نیمه اسپرت یاد می‌شود؟

برتری پیشرانه‌های کوچک آلفارومئو در استفاده آن از ساختار نسبتا مدرن توئین کم (دومیل سوپاپ) یا در زبان ایتالیایی مشهور به بیالبرو (Bialbero) است که باعث بهبود تنفس پیشرانه و دستیابی آن به دورهای بالاتر به نسبت پیشرانه‌های پوش راد (Push Rod) می‌شود. این تکنولوژی در دنیای امروزی به هیچ عنوان خیره کننده نیست، اما برای دهه 1960 میلادی و برای صنعت خودروسازی آن دوران، تکنولوژی برتر محسوب می‌شد در حالی که برای خودروسازان ایتالیایی پدیدهای بسیار رایج بود.

به همین دلیل پیشرانه 16 سوپاپ بیالبرو 1.8 لیتری برلینا 1750 می‌تواند به 5500 دور در دقیقه دست یابد. این پیشرانه در نسخه مورد بررسی این مقاله به کمک دو کاربراتور وبر (Weber) دو دهانه تغذیه می‌شود، که صدایی بسیار زیبا و شنیدنی (زیباتر از نسخه انژکتور) در دورهای بالا تولید می‌کند. توان تولیدی نسخه 1.8 لیتری برابر با 122 اسب‌بخار و گشتاور آن برابر با 186 نیوتون‌متر است که به کمک گیربکس پنج سرعت دستی به محور عقب خودرو منتقل می‌شود. این عدد اگرچه رضایت‌بخش به نظر نمی‌رسد، اما وزن خالص نهایی نسخه 1750 برلینا تنها برابر با 1100 کیلوگرم است، که در صورت وجود تنها یک سرنشین می‌تواند در کمتر از 10 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر برساعت و در آخر به سرعت نهایی 190 کیلومتر برساعت دست یابد، که برای سدانی با این ابعاد قابل توجه است.

نسخه 2.0 لیتری با توان 130 اسب‌بخار (8 اسب‌بخار قدرت بیشتر) و البته 70 کیلوگرم وزن بالاتر، توانایی فنی بسیار شبیه به نسخه 1.8 لیتری دارد. در حقیقت شباهت این دو پیشرانه بسیار زیاد و تمایز میان آنها بسیار مینیمال است. از این رو سدان برلینا توانایی‌های فنی خود را با تکیه بر وزن کم و دور موتور نسبتا بالا به سرنشینان هدیه می‌دهد. جای تعجب ندارد که در صورت سواری با ظرفیت کامل (4 سرنشین)، توان فنی خودرو به دلیل داشتن پیشرانه‌ای کم حجم، با کاهش مواجه خواهد شد.

آلفارومئو تعداد بسیار محدودی از نسخه برلینا را با گیربکس سه سرعت اتوماتیک ساخت ZF به تولید رساند. این مدل که در تیراژ کمتر از 3000 دستگاه به تولید رسید، به دلیل عملکرد ضعیف مورد استقبال اروپایی‌ها قرار نگرفت و در اصل برای بازار آمریکای شمالی تولید شده بود.

در سال 1972 شرکت آلفا رومئو مدلی تحت عنوان آلفتا (Alfetta) را به تولید رساند. این خودرو در سال 1977 با پایان تولید مدل برلینا، رسما جانشین آن شد. مدل آلفتا در دو مدل سدان (برلینا) و کوپه (GT) تا سال 1987 به تولید رسید. موفقیت و محبوبیت این مدل مخصوصا در نمونه‌های GT، GTV و GTV6 به اندازه‌ای بالا بود که تیراژ تولید کلی مدل آلفتا را به 400 هزار دستگاه رساند.

_{عکاس: محمدرضا اناری}