افزایش واردات قطعه به کشور

گمرک ایران آمارهای مربوط به تجارت خارجی کشور را در هشت ماه امسال اعلام کرد و طبق آن مشخص شد قطعات منفصله خودرو پس از ذرت دامی، دارای بیشترین سهم در بخش واردات است.

”در 8 ماه ابتدایی سال قطعات منفصله برای مونتاژ با واردات بیش از یک میلیارد دلار در رده دوم محصولات وارداتی قرار گرفت.“براساس گزارش گمرک، در هشت ماه امسال در مجموع یک میلیارد و 134 میلیون دلار انواع قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری ردیف 8703 بنزینی با حجم سیلندر 2000 سی‌سی و با ساخت داخل 14 تا کمتر از 30 درصد به کشور وارد شده است. طبق اعلام گمرک، این میزان واردات قطعات منفصله بدون احتساب تایر، محاسبه شده است.

به گزارش دنیای‌اقتصاد با یک حساب سرانگشتی مشخص می‌شود واردات قطعات منفصله خودرو به کشور در هشت ماه امسال و نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته، حدود 17 درصد افزایش یافته است. گمرک البته ارزش وزنی قطعات منفصله را منتشر نکرده، با این‌ حال طبق ارزش دلاری، قطعات خودرو در رده دوم کالاهای وارداتی به کشور جای گرفته‌اند. طی یکی دو سال گذشته، قطعات منفصله خودرو معمولاً جزء صدرنشینان جدول واردات کالا به کشور بوده که نشان از تشدید میل خودروسازان و حتی قطعه‌سازان به قطعات وارداتی و البته افزایش تیراژ مونتاژی‌ها بوده است.

دلایل افزایش تولید

دراین‌بین، وجود برخی محصولات با وابستگی ارزی متوسط و رو به بالا در خودروسازان نیمه‌دولتی و بزرگ، یکی از دلایل افزایش واردات قطعه بوده است. درواقع با توجه به بالا رفتن تیراژ این مدل محصولات، واردات قطعات منفصله آن‌ها نیز روندی صعودی پیدا کرده است. به‌عنوان‌مثال، خانواده تندر-90 باوجود داخلی‌سازی صورت گرفته، وابستگی 40 درصدی به قطعات خارجی داشته است.

در کنار این موضوع، خودروسازان بخش خصوصی نیز که با داخلی‌سازی ضعیفی مشغول فعالیت هستند، سهم قابل‌توجهی در رشد واردات قطعه به کشور داشته و دارند. خصوصی‌ها که بیشتر با شرکت‌های چینی مشارکت دارند، در این سال‌ها چندان توجهی به داخلی‌سازی نداشته و بیشتر آن‌ها بین 70 تا 80 درصد به قطعات وارداتی وابسته‌اند. محصولات چینی البته در خودروسازی نیمه‌دولتی کشور نیز حضور دارند و اتفاقاً آن‌ها هم با توجه به داخلی‌سازی پایین، از وابستگی بالایی به قطعات وارداتی برخوردار هستند. گذشته از محصولات چینی، مونتاژ محصولات به‌اصطلاح پسابرجامی در کشور نیز به‌نوبه خود در افزایشی شدن روند واردات قطعه نقش داشته، هرچند سهم آن‌ها اندک بوده است.

اما موضوع دیگری که سبب افزایش قابل‌توجه واردات قطعات منفصله به کشور طی چند سال گذشته شده، روی آوردن قطعه‌سازان به واردات است. درواقع قطعه‌سازانی که رسالتشان تولید است، گاهی به سراغ واردات رفته‌اند و دلیل این موضوع نیز ظاهراً کمتر بودن هزینه واردات در مقایسه با تولید داخل است. به عبارت بهتر، برخی قطعه‌سازان در این سال‌ها در راستای کاهش هزینه‌های تولید، واردات را به تولید (در برخی محصولات) ترجیح داده‌اند.

اما واردات قطعه به کشور طی چند ماه گذشته نیز روندی افزایشی داشته که به نظر می‌رسد با ذخیره‌سازی قطعات در دوران تحریم، در ارتباط است. پس‌ از آن‌که آمریکایی‌ها در اردیبهشت امسال ضرب‌الاجلی سه‌ماهه برای تحریم خودروسازی ایران تعیین کردند، زنجیره خودروسازی کشور ثبت‌سفارش قطعات را افزایش داد تا ذخایر قطعه خود را بالا ببرد و بتواند تولید را در دوران تحریم حفظ کند.