مقایسه دنا پلاس توربو و بسترن B30

اگرچه شاسی ‌بلندها و کراس‌ اورها سریع‌ترین رشد میزان محبوبیت و فروش را در بین سایر سگمنت‌های خودرویی به خود اختصاص داده‌اند ولی هم‌چنان برای دست‌یابی به تاج و تخت سدان‌ ها، راه درازی را در پیش دارند. چهار در‌های صندوقدار هنوز هم گزینه اول خانواده‌ها به حساب می‌آید. به‌ویژه اگر کمی در طراحی و آپشن‌های آن وسواس به خرج داده شود، جوان‌ترها را نیز به سوی خود می‌کشند.

در بازار کشور ترافیک جذاب سدان‌ های هم‌کلاس وجود دارد. اگرچه این تنوع هنوز با استانداردهای جهانی فاصله دارد ولی هرچه هست، می‌توان گزینه‌های معقولی را مقابل هم قرار داد. بازار خودرو بعد از معرفی ویرایش توربوشارژ از خانواده دنا پلاس، رنگ و بویی دیگر به خود گرفت. محصولی که از یک سو به دلیل کارایی فنی‌اش مورد توجه قرار گرفته ولی از سوی دیگر به‌دلیل قیمت بالا با انتقادهایی روبه‌رو است. با در نظر گرفتن شرایط فعلی بازار، عقلانی است رقیب دنا پلاس توربو، خودرویی همرده در کلاس قیمتی باشد. بنابراین کاندیداتوری بسترن B30 بیش از همه خودنمایی می‌کند. تقابل خودرویی که در قامت خودروسازی ایران یک سدان لوکس-اسپرت به حساب می‌آید و خودروی دیگری که در بازارهای در حال توسعه یک محصول معمولی تلقی می‌شود، نتایج جالبی را به همراه دارد.

طراحی بدنه و کابین

• بسترن B30

فاو کار خود را خوب بلد است. حداقل از همکاری با فولکس‌واگن به‌عنوان شریک تجاری، منطق در زبان بصری را یاد گرفته است. چهره جلویی این خودرو برگ برنده آن است. ایده استفاده از پیش‌زمینه مشکی در جلوپنجره و چراغ‌هایی که اخمی مغرورانه دارند، همین ابتدا او را برنده بازی می‌کند. بازی زیبای فرو رفتن مه‌شکن درون سپر واقعاً جالب توجه است. کاپوتی که خود را به سمت پایین می‌کشد در کنار انحنای معنادار لبه آن، فروتنی جذابی را به نمایش گذاشته است. البته B30‌ هم مانند بسیاری دیگر از هم‌وطنانش کار موفق طراحی که در جلوی خودرو شروع کرده بود را وقتی به انتها می‌رسد، نصفه و نیمه رها می‌کند. عقب این خودرو بزرگ‌ترین ضعف زبان بصری‌اش است. چراغ‌هایی که سنت خاص چینی‌ها یعنی بزرگ بودن را با تمام وجود رعایت کرده است.

قسمت انتهایی این خودرو با سدان تاسف‌باری به اسم ولا V5‌ تقریباً یکی است. شاید فقط نگاه کردن به کابین این خودرو باشد که می‌تواند حالمان را بهتر کند. جایی که یک الگوی منطقی از چیدمان عناصر را کنار هم می‌بینیم. تقارن چشم‌نواز دریچه‌های تهویه مطبوع در کنار سادگی دکمه‌ها و شصتی‌ها، پختگی طراح را یادآور می‌شود. دسته‌دنده به سبک مدل‌های خلبانی است. یک نوار باریک کروم در پشت آمپر دقت روی ریزه‌کاری‌های این خودرو را نشان می‌دهد. شاید اگر ایده بهتری برای پورت USB در نظر گرفته می‌شد، دیگر شاهد آن تصویر نامتعارف بیرون ماندن فلش و کج شدن پوشش آن نمی‌بودیم.

• دنا پلاس توربو

حتی اگر انتقادات بنیادینی به طراحی محصولات ایران ‌خودرو دارید، نمی‌توانید طراحی «معقولانه» دنا پلاس توربو را نفی کنید. قرار نیست درباره زبان گرافیکی این خودرو اغراق کنیم. ایران ‌خودرو مستعد بازگشت به عصر پارینه سنگی در طراحی است. به همین دلیل است که تولد چنین فرزندی را باید شکرگزار باشیم.

دنا پلاس توربو گویش تهاجمی مخصوص به خودش را دارد؛ مانند خودروهای حرفه‌ای تنها با استفاده از زوایای برنده کار خودش را پیش می‌برد. نوار LED‌ و چراغ‌های روشنایی روز داخل کاسه چراغ جلو تاثیر عمیقی بر این حس و حال داشته است. اگرچه بین ویرایش پلاس و پلاس توربو دنا تفاوتی دیده نمی‌شود ولی با این حال محصول مورد بحث می‌تواند نمره قبولی را کسب کند. با این حال بی‌سلیقگی تولیدکننده در فاصله بین قطعات بدنه به‌وضوح دیده می‌شود. همان سناریوی دردناک سمند و 405، این بار روی دنا هم تکرار شده است؛ فاصله زیاد در صندوق عقب با سپر، تا جایی که گویی صندوق بسته نشده است. همین کم‌کاری را می‌توان در گپ بین کاپوت و گلگیرها یا سپر و چراغ‌ها مشاهده کرد. با تمام این تفاسیر، باید اعتراف کرد که عملکرد ایران‌ خودرو در طراحی داخلی دنا پلاس توربو، ضعیف بوده است. این محصول مانند تمام دیگر اعضای «باشگاه خودروهای ساخت داخل» از کیفیت نازل متریال داخلی رنج می‌برد. طراحی داخلی این خودرو بد نیست. حتی می‌توان آن را به‌نوعی بی‌ایراد تلقی کرد؛ اما نکته اینجاست که این طراحی حداقل برای یک دهه پیش صنعت خودروی کره است که خود یک دهه با طراحی اروپایی فاصله دارد. به طرزی ناامیدکننده این خودرو نیز در قسمت پشت آمپر خود از برچسب‌های رنگی به‌منظور اسپرت‌تر کردن فضا استفاده کرده است. دست آخر یک سوال پیش می‌آید و آن هم اینکه واقعاً فونت بهتری برای لوگوی TURBO پیدا نمی‌شد؟!

انتخاب باخبر: بسترن B30

عملکرد فنی

• بسترن B30

فاو ادعایی درباره پیشرانه این خودرو نداشته است. چینی‌ها با محافظه‌کاری هرچه تمام‌تر دست روی پکیجی گذاشتند که شاید سخت‌گیری‌ها را راضی نکند ولی قطعاً مخالف سرسختی هم برای خودش نمی‌تراشد. 107 اسب‌بخار عدد درخشانی نیست ولی نمی‌تواند برای این خودرو فاجعه‌آمیز باشد. این در حالی است که به لطف حضور یک ECU مدرن، گشتاور خودرو روی مرز 155 نیوتن‌متر آن در دور موتور 3600 rpm تنظیم شده است. به همین دلیل است که این خودرو علیرغم همین قوای محرکه در ظاهر ساده، شتاب قبولی را به اجرا می‌گذارد.

بسترن B30 از جعبه‌دنده اتوماتیک 6 سرعته استفاده می‌کند. چینی‌های مقرون به صرفه بازار خیلی که لطف بکنند سراغ جعبه‌دنده‌های 4 سرعته اتوماتیک می‌روند. اینکه چرا این جعبه‌دنده توانسته دیالوگ خوبی با پیشرانه خودرو برقرار کند، بی‌دلیل نیست. چراکه این عضو اساسی را شرکت Aisin‌ ژاپن ساخته است. وقتی 6 چرخ‌دنده درون پوسته گیربکس باشد یعنی دور موتور تا بیاید افت کند، چرخ دنده بعدی درگیر می‌شود. اگر بنا بود این خودرو را در قیاس با توانایی‌های خودش بررسی کنیم، شاید ضعف کمتری در او می‌دیدیم؛ اما حالا که قرار است در مصاف با دنا پلاس توربو حاضر شود، پیشرانه ساده تنفس طبیعی‌اش و جعبه‌دنده‌ای که به میل خودش دنده عوض می‌کند در مقابل پکیج توربو و دنده دستی دنا عملاً محو می‌شود. از آنجایی که فاو به پیشنهاد فولکس‌واگن از زیرساخت‌های جتای آلمانی روی این محصول استفاده کرده، تنش‌های حرکتی کمتری به‌ویژه در زمان‌های ترمزگیری و پیچیدن‌های تند و تیز شاهد هستیم.

• دنا پلاس توربو

امروزه استفاده از سیستم‌های پرخوران دلایلی بیش از تقویت پیشرانه دارد. درواقع قوای محرکه‌ای که از توربوشارژر یا سوپرشارژر بهره می‌گیرد، به دلیل تراکم بالاتر سوخت (ترکیب هوا و بنزین) کشش بیشتری را به نمایش می‌گذارد. این یعنی برای رسیدن به سرعت مشخص نیاز کمتری به گاز دادن و افزایش دور موتور است. ماحصل این چرخه «کاهش نسبی» مصرف سوخت در سرعت‌های مشخص در قیاس با نمونه‌های تنفس طبیعی است. این مفاهیم، درست تفاوت بین دنا پلاس و دنا پلاس توربو را ترسیم می‌کند.

آزمون و خطای ایران‌ خودرو با سورن توربو، راه را برای عرضه یک سدان توربوی دیگر فراهم کرد. برتری دنا بر B30 را نباید تنها مدیون قدرت 150 اسب‌بخاری‌اش بدانیم. این قوای محرکه که از نظر حجم شبیه پیشرانه‌های دیزلی (گازوئیل‌سوز) است، نباید یک انقلاب مهندسی از سوی آبی‌های جاده مخصوص تلقی شود. چراکه جک S7 از پیشرانه 1.5 لیتری توربوی خود (200 سی‌سی کوچک‌تر) 175 اسب‌بخار قدرت بیرون کشیده است. در ضمن بیسو T5‌ نیز با قدرتی معادل دنا پلاس توربو را با پیشرانه 1.5 لیتری‌اش فراهم کرده است؛ اما در نظر داشته باشید که خودروی وطنی در حالی به این رکورد رسیده که پیشرانه‌اش اساساً یک بلوک پایه گازسوز است. حضور توربوشارژر کافی است که شما ضعف جعبه‌دنده در دورهای پایین را حس نکنید. البته عدم تطابق سیستم ترمز با قدرت پیشرانه رانندگی با این خودرو را کمی ترسناک می‌کند. از آنجایی که ایران ‌خودرو سال‌هاست که از پلتفرم پژو 405 برای تولید بخش عمده‌ای از محصولاتش بهره می‌برد، دیفرانسیل جلوی این خودرو کاملاً از پس شتاب‌های ناگهانی برمی‌آید.

انتخاب باخبر: دنا پلاس توربو

تکنولوژی و ایمنی

• بسترن B30

این خودرو در همین مدت کوتاهی که مهمان خیابان‌های کشور شده، به دلیل مصرف سوخت مناسبش اسم و رسمی برای خود به هم زده است. اینکه بسترن B30‌ در پیمایش‌های پرترافیک شهری آن هم با جعبه‌دنده اتوماتیک توانسته به مصرف سوخت 8.5 لیتر در هر 100 کیلومتر دست پیدا کند، تحسین‌برانگیز است. این اتفاق خوب را بگذارید به حساب 2 سیستم VCT (زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها) و IUPR (تنظیم متناوب تراکم سوخت) که تاثیر بسزایی در مصرف بهینه آن داشته‌اند. یک مثال این سیستم را می‌توان در حرکت ساده با سرعت 70 کیلومتر کشف کرد. در این سرعت نیز مرکز کنترل الکترونیکی خودرو جعبه‌دنده را در دنده 6 درگیر می‌کند. البته تا زمانی که تغییری روی فشار گاز اعمال نشود.

فاو با عرضه این مدل قصد داشت تا بازار خودروهای اقتصادی را دستخوش تغییر دهد. به همین دلیل منتظر فناوری‌های عجیب و غریب در این خودرو نباشید. البته قیاس این خودرو با برادر بزرگ‌ترش B50 هم کمی بی‌انصافی است. از نظر ایمنی برخلاف دنا، حداقل آمار و اطلاعات دقیق‌تری از این خودرو در دست است. اگرچه شرکت چینی می‌گوید که B30 از سوی C-NCAP (مرکز تست ایمنی خودرو در چین) توانسته 5 ستاره کامل دریافت کند ولی حقیقتاً سند معتبری از این ادعا یافت نشد. با این حال نمی‌توان خیلی به این خودرو خرده گرفت چراکه شریک آلمانی آن نسبت به دروغ شدیداً حساس است.

• دنا پلاس توربو

حرف زدن درباره فناوری خودرویی با پلتفرم متعلق به یک فرانسوی 32 ساله (پژو 405 سال 1987)، شوخی تلخی است. اینکه دنا پلاس توربو نمایشگر لمسی، مسیریاب، کروز کنترل، آینه برقی، سانروف، حسگر دنده عقب و دوربین دارد را دیگر نباید به حساب پیشرفت گذاشت. این‌ها چیزهایی هستند که در دنیای مدرن به آن تجهیزات استاندارد گفته می‌شود. طبیعتاً درباره ایمنی دنا نیز نمی‌توان مستند صحبت کرد. چراکه ایمنی آن از سوی هیچ ‌یک از موسسات معتبر خودرویی دنیا بررسی نشده است. البته ایران‌خودرو در این‌باره نظر دیگری دارد.

آن‌ها می‌گویند برای افزایش ضریب ایمنی این خودرو 50 میلیارد تومان هزینه کرده‌اند و تست تصادفش هم در آلمان انجام شده است. اثبات این ادعا را می‌توان در فیلم کوتاهی که در اینترنت منتشر شده، پیدا کرد؛ اما نکته اینجاست که هیچ اطلاعاتی درباره مرکز تست، سرعت تست و نتایج تست این خودرو در دست نیست. بنابراین بیراه نیست اگر نسبت به 4 ستاره ایمنی که ایران‌خودرویی‌ها مدعی هستند شک داشته باشیم. با این حال اگر معیار را سمند در نظر بگیریم می‌توانیم نسبت به «امنیت نسبی» این خودرو تا حدودی اطمینان حاصل کنیم. حداقل در این زمینه مطمئن هستیم که نقاط جوش در ستون‌های اول پیوسته هستند و این یعنی مقاومت قابل قبول در برابر واژگونی. البته با توجه به سبک رانندگی ایرانی‌ها و میانگین بالای سرعت رانندگی، این سطح از تقویت بدنه هم چندان راضی‌کننده به نظر نمی‌رسد.

انتخاب باخبر: بسترن B30

وضعیت بازار

• بسترن B30

این خودرو شهریور سال گذشته قیمتی نزدیک به 58 میلیون داشت؛ اما اکنون خیلی راحت آن را با دو برابر قیمت قبلی خرید و فروش می‌کنند. اگرچه این افزایش فزاینده تنها گریبان‌گیر گروه بهمن نشد، ولی این اتفاق با همین کیفیت روی بازار دست دوم آن نیز تاثیرگذار است. بسترن فوق حالا می‌بایست با آریو S300، بی ‌وای‌ دی F3 و ام‌ جی 360 رقابت کند. این یعنی مسیری سخت برای رسیدن به پیروزی.

عرضه این خودرو آنقدری نبود که بتوان در طی یک پروسه زمانی نمودار موفقیت آن را ترسیم کرد. ولی مسلم است که این محصول 125 میلیون تومانی حتی اگر یک هفته از خریدش گذشته باشد، افتی قابل توجه را تجربه می‌کند. در واقع می‌توان گفت بازار هنوز نسبت به هضم بسترن B30 با دیده تردید نگاه می‌کند. تاخیرهای گاه و بی‌گاه شرکت عرضه‌کننده، کانال مطمئنی برای حساب کردن روی حضور ممتد B30 را ایجاد نکرده است. بسترن فوق اگر از پس همه مشکلات بازاری خود بربیاید قطعاً با برلیانس H330 هیچ‌جوره نمی‌تواند کنار بیاید. از این‌ها گذشته، تحریم گروه بهمن و حرف و حدیث‌ها مبنی بر خروج برند FAW از ایران بازار سدان مزبور را بیش از پیش متزلزل می‌کند. اگر از کلاس بدنه صرف‌نظر کنیم، گزینه‌های رقیب این خودرو می‌توانند لیفان X60 و ام‌وی‌ام X22‌ دنده‌ای اسپرت باشند.

• دنا پلاس توربو

شاید انتخاب این خودرو به‌عنوان برنده مقایسه وضعیت بازار،‌ کمی عجیب به نظر بیاید ولی اجازه بدهید تا شرایط دنا پلاس توربو را بهتر توضیح دهیم. شاید فراوانی حضور بسترن B30 در سطح کشور به مراتب بیشتر از رقیب باشد ولی خرید خودرو تمام ماجرای موفقیتش نیست. رمز موفقیت دنا همین‌جاست. شاید این خودرو به دلیل برخی از سیاست‌های مدیریتی، تحریم‌ها و بحران ارزی نتوانست به میزان قابل قبولی در عرضه دست پیدا کند ولی برتری این خودرو در این بخش از مقایسه، حالتی است که به آن «رُند بازار» می‌گویند. دست مشتری برای خرید دنا باز است. از پیش‌فروش و مشارکت در ساخت گرفته تا فروش چند مرحله‌ای و تحویل فوری؛ اما بسترن B30 چشم خریدار را درمی‌آورد تا به دستش برسد.

از این‌ها که بگذریم، جو روانی بازار هم‌چنان نسبت به خودروهای چینی منفی است؛ یعنی یک چینی دست‌دوم با یک چینی نابودشده تفاوتی ندارد. در حالی که تجربه نشان داده خودروهای داخلی را می‌توان بر اساس رنگ، سلامت تایر، مدت بیمه و کیلومتر کارکردشان به طرزی دقیق قیمت‌گذاری کرد. البته هنوز هم دنا پلاس با قیمت 123 میلیون تومانی‌اش (در زمان نگارش این مطلب) برای خیلی‌ها باورپذیر نیست. اگر از کلاس بدنه فاکتور بگیریم این خودرو رقیبی است برای برلیانس کراس و ساندرو اتوماتیک که هر دو از نظر کیفی حرف‌هایی برای گفتن دارند.

انتخاب باخبر: دنا پلاس توربو

نظر نهایی

در بازار ایران معیار موفقیت یک خودرو، چهار چیز است؛ دنده اتوماتیک، سانروف، فروش قسطی و تعمیرگاه نزدیک خانه. دنا پلاس توربو غیر از گزینه اول به‌خوبی توانسته در بخش‌های دیگر سرآمد باشد. ایران‌خودرو در استان‌ها و شهرستان‌ها به وفور نمایندگی مجاز دارد. تازه اگر لیست نمایندگان غیرمجاز و فروشندگان قطعات یدکی را اضافه کنیم،‌ روستاها هم وارد بازی می‌شوند. این یک مزیت طلایی برای خودرویی است که کیفیت آن تعریف چندانی ندارد؛ یعنی حقیقتاً مشتری مایل نیست پول بابت خودرویی باکیفیت بدهد که سیستم خدمات پس از فروشش ضعیف باشد. دنا پلاس توربو از این حیث بردی ملموس نسبت به بسترن B30 دارد. از سویی دیگر وجود همان توربوشارژر ساده توانسته کمبودهای فنی پیشرانه تنبل دنا که پیش‌تر روی سمند، سورن و پژو 405 دیده بودیم را جبران کند. جدا از این‌ها، هرمحصولی که ایران‌خودرو می‌سازد فارغ از قیمت،‌ رنگ، مدل، سال ساخت و آپشن، برای مالک حکم پول نقد را دارد. به محض اراده می‌تواند آن را بفروشد. در ضمن شاید مشتریان ایرانی نسبت به محصولات خودروسازان بزرگ معترض باشند ولی تاحدودی آن‌ها را نسبت به چینی‌های تازه‌وارد ترجیح می‌دهند. این همان بلایی است که سر بسترن B30‌ آمد. گروه بهمن با بهره‌گیری از بدترین روش فروش در بدترین زمان ممکن، این سدان زیبا را به کشتن داد.