سازمان ملی استاندارد ایران میگوید طی جلسه آتی شورای عالی این سازمان به طور حتم با توقف تولید یک یا دو خودرو موافقت میشود. کارشناسان بر این باورند که گزینه اصلی مورد نظر استاندارد پراید و پژو 405 است. البته که این نهاد هنوز به صورت رسمی نام این دو خودرو را اعلام نکرده است. با توجه به اظهارنظر وزیر صنعت و البته خط و نشان پلیس به منظور عدم شمارهگذاری پراید از سال آینده پیشبینی نزدیک به واقعیت این است که پراید اولین قربانی بیکیفیتی خودش است. حال سوال اینجاست که در صورت حذف پراید بازار خودرو که به شدت متکی به پرتیراژترین خودرو کشور است، به کدام سمت و سو میرود؟
”قیمت کف بازار تمام خودروها براساس پراید تعیین میشود و به طور حتم توقف تولید آن بدون تعیین جایگزین مناسب، سیگنال منفی خود را به بازار ارسال میکند.“باید اعتراف کرد که خودروسازان همواره با تصمیمات و دستورالعملهای سازمان استاندارد به چالش خوردهاند. درواقع شرکتهای خودرویی تمایل ندارد که تغییری در سیستم سنتی مهندسی و کیفی محصولات خود ایجاد کنند. هر بار هم خبرهای مبنی بر آلایندگی هوا و افزایش مرگ و میر جادهای منتشر میشود، سازمان استاندارد اهرمهای خود را شدیدتر پیگیری میکند ولی خودروسازان نیز هربار بهانهای برای عدم انجام دستورات جدید پیدا میکنند. با این حال به نظر میرسد که سایه سیاه مرگ بالای سر پراید رسیده است و دیگر هیچ بهانهای برای ادامه تولید این خودرو قابل قبول نخواهد بود.
جایگزین پراید چیست؟
اولین چالش بعد از حذف پراید از گردونه تولید، بحث جایگزینی آن است. پراید هرچه باشد ارزانترین خودروی صفر کیلومتر بازار ایران است و همچنان رکورد تولید را در اختیار دارد. نادیده گرفتن ناگهانی این خودرو در بازار میتواند تبعاتی در پی داشته باشد. با نگاهی به لیست قیمت روز خودرو شاهد آن هستیم که پراید از نظر قیمتی آرام آرام به تیبا نزدیک میشود. این میتواند خبر مثبتی برای پیدا کردن جانشین این خودرو باشد.
با حذف پراید قطعاً تقاضا برای این خودرو هم به صورت واقعی و هم به صورت کاذب افزایش پیدا میکند. شاید تیبا از نظر فنی و کیفی مقام بالاتری نسبت به پراید داشته باشد ولی این خودرو هرگز نمیتواند ذهنیت سادگی و ارزانی پراید را برای مشتریان تداعی کند. مشکل حذف پراید از چرخه تولید تنها با پیدا کردن جایگزین آن حل نمیشود. تیبا شاید از نظر رنج قیمتی در بازه نزدیک به پراید باشد ولی هزینه تعمیرات، قطعات یدکی و کلیه مباحث مربوط به خدمات پس از فروش آن است که همسانی آن با پراید را دچار مخاطره میکند.
تغییر ساز و کار بازار خودرو
پراید با تمام حواشی و انتقادات خود درست برخلاف تصور، خودروی بسیار تاثیرگذاری در بازار و البته صنعت خودرو ایران به حساب میآید. شاید باورکردنی نباشد ولی پراید است که قیمت کف بازار تمام خودروها را تعیین میکند. قیمتگذاری سلسله مراتبی در بازار ابتدا از پراید آغاز میشود و خودروهای دیگر برای حفظ شرایط رقابتی قیمت خودرو بر اساس نرخ پراید میزان میکنند. درست به همین دلیل است که همزمان با کاهش قیمت پراید تقریباً قیمت بقیه خودروهای پرتیراژ داخلی نیز نزولی میشود. حتی میشود این تغییر و تحولات را در شرایط فروش سایپا هم مشاهده کرد. نارنجیهای جاده مخصوص با احتیاط سراغ فروش و پیش فروش این خودرو میروند. در حال حاضر در جدیدترین طرح فروش این شرکت دو محصول تیبا و یک محصول پراید که آن هم پراید 151 است، دیده میشود. این چیدمان به خوبی از شرایط بعدی شرکت خبر میدهد. گفته میشود سایپا هنوز تعهدات مربوط به خانواده پراید را به صورت کامل انجام نداده است.
راهکارهای جلوگیری از تنش حذف پراید
به طور حتم توقف تولید پراید سیگنال منفی و مخرب خود را به بازار ارسال میکند. پیشبینی میشود حباب کاذب قیمت برای چندین روز شکل بگیرد ولی به مرور با کشف قیمتها و تکنیکهای فروش، این عدد واقعی میشود. حرف از تکنیکهای فروش به میان آمد. بزرگترین اقدام در جهت مواجهه با تبعات حذف پراید آغاز فروش اقساطی خودرو است. در واقع این روش میتواند موج سنگین فوران قیمتها را به امید سرمایهگذاری روی مدلهای دیگر بهبود ببخشد.