بررسی کامیون کشنده ولوو سری N (ولوو زرد)

نسل دوم ولوو سری N که در دو مدل N10 و N12 به ایران راه پیدا کرد، یکی از کامیون‌ها و کشنده‌های تأثیرگذار در تاریخ صنعت حمل‌ونقل و خودروهای تجاری کشورمان است. کامیونی که در ابتدا به صورت وارداتی عرضه شد و از آنجا که ویژگی‌های بسیار خوبی در آن زمان و در مقایسه با رقبای خود داشت، مورد استقبال بسیار خوب بازار قرار گرفت که باعث شد تا به سرعت در کشورمان روی خط تولید و مونتاژ برود. به این ترتیب ولوو بعد از مدل‌های N86 و N88، با دو مدل N10 و N12 توانست نام خود را بیش از پیش به اوج ببرد.

اولین کامیون ولوو در سال 1928 یعنی بیش از 80 سال قبل ساخته شد و امروز از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودروهای تجاری در دنیاست.

نخستین حضور ولوو در ایران مربوط به سال 1934 می‌شود که 3 دستگاه ولوو وارد ایران شد. در سال 1352 شرکت «رنا» عرضه مدل N86 و N88 را در کنار نمونه‌هایی که توسط دیگر شرکت ها وارد می‌شد، آغاز کرد و دوسال بعد این مسئولیت را به زامیاد داد.

اما در دهه 60 که واردات سری جدید ولوو N در دو مدل N10 و N12 آغاز شده بود، تولید مدل F ولوو نیز از سال 1363 شروع شد و از دو سال بعد به مدت 7 سال موتورهای ولوو توسط شرکت «بنیان دیزل» در تبریز مونتاژ ‌گردید که در دهه 50 شمسی نیز سابقه تولید موتورهای دیزل ولوو را داشت.

محبوبیت ولوو در کشورمان به همین سادگی به دست نیامده است. در حالی که سری بی‌دماغ ولوو در دهه 50 شمسی یعنی ولوو F88، چندان محبوبیتی در کشورمان نداشت، ولوو با عرضه سری N با مدل N88 و N86 که به نام ولوو سوسماری در کشورمان شناخته می‌شوند و بعد از آن با N10 و N12 در بین راننده‌ها جایگاه مطلوبی پیدا کرد.

هرچند که در آن روزها محبوبیت ساخته‌های ماک در کشورمان به قدری زیاد بود که کمتر کامیونی توانایی رقابت با ماک سری F و دیگر کامیون های بی‌دماغ آمریکایی را داشت و در رده دماغدارها هم بازار تا حد زیادی در دست سری R ماک بود اما ورود ولوو N10 و N12 که تکنولوژی جدیدتری نسبت به کامیون‌های آن زمان داشتند، علاقه مندان به خودروهای سنگین را به سمت آنها روانه کرد.

ولووهای N10 و N12 در دهه 60 شمسی وارد بازار کشورمان شدند که در آن روزها، با مرسدس بنزهای مایلر و اسکانیاهای سرخپوستی رقابت می‌کرد. البته ولوو سری N یک رقیب خانگی بی‌دماغ به نام سری F نیز داشت که هر روز به محبوبیت آن افزوده می‌شد.

ولوو مدل جدید سری N را در سال 1973 معرفی کرد و این در حالی بود که در این دوران، کامیون‌های دماغدار در مطقه اروپا در حال ممنوع شدن بودند. اما ولوو این کامیون را برای بازارهایی مثل خاورمیانه، آمریکای شمالی، استرالیا و آمریکای لاتین که ممنوعیتی بابت تردد کامیون‌های دماغدار نداشتند، تدارک دیده بود.

کامیون‌های ولوو سری N در آن زمان، چندین ویژگی بسیار مهم داشتند که عبارتند از:

1. گیربکس این سری به صورت تمام سنکرونیزه طراحی شد که در آن روزها سابقه نداشت و تعویض دنده آن را بسیار راحت‌تر می‌کرد.

2. در ابتدا گمانه‌زنی‌هایی برای نامیدن این سری به نام N89 زده می‌شد. اما ولوو با تغییر روش نامگذاری خودش، این کامیون جدید را N12 نامید و دو مدل ضعیف‌تر آن هم N10 و N7 نام گرفت که این روش نامگذاری برگرفته از حجم موتور این خودروها بود.

3. ولوو برای سری N از یک جعبه فیوز با مدارچاپی استفاده کرد که تا آن زمان در کامیون‌های خودش و برخی رقبا دیده نشده بود و تازگی داشت.

4. بخاری ولوو سری N نیز در زمان خودش در رده بهترین‌ها بود که طبق ادعای کمپانی، می‌توانست تا 35 درجه سانتیگراد به دمای کابین اضافه کند که برای تردد در مناطق سردسیر، یک ویژگی بسیار خوب بود.

5. شیشه جلو نسبت به مدل‌های قبلی در حدود 35 درصد بزرگ‌تر شده بود که دید رو به بیرون بسیار بهتری را ایجاد می‌کرد.

6. شاسی به وضوح قدرت و تحمل بار بیشتری پیدا کرده بود و این در حالی بود که در هر متر طول شاسی، کاهش 5 کیلوگرمی نسبت به ولوو سوسماری دیده می‌شد. همچنین شاسی در دو مدل تک‌لا و همچنین دولا برای تحمل بارهای سنگین تر طراحی شد.

7. فرمان هیدرولیک نیز به صورت استاندارد برای سری N جدید نصب شد، مسیر لوله‌های ترمز، اصطلاح و بهینه سازی شدند و در کنار ترمز موتوری جدید و قوی، قفل تا قفل فرمان نیز در حدود 50 درصد بیشتر شد که قدرت مانور این خودرو را بالاتر می‌برد و دور زدن آن را بسیار راحت‌تر از سری N قدیمی می‌کرد.

8. وجود دیفرانسیل‌های جدید و قدرتمند سری جدید N برای آن توانایی‌های حرکتی بالایی به ارمغان آورده بود. تا جایی که با موتور 10 و 12 لیتری، قابلیت حمل بار از 70 تا 100 تن را به آن می‌داد.

ولوو اتاق N خود را با دو موتور مختلف تجهیز کرد. سری N12 در ابتدا یک موتور 12 لیتری با 330 اسب بخار قدرت داشت که بعداً با تجهیز به اینترکولر، این قدرت در بالاترین حالت به 360 اسب و در نهایت به 385 اسب بخار ارتقا پیدا کرد. قدرت موتور سری N10 با موتور 9.6 لیتری نیز در حدود 275 تا 300 اسب می‌شد. نمونه‌هایی نیز توسط بعضی از شرکت‌های داخلی در سال‌های بعد که بیشتر با رنگ سبز و سفید بودند نیز وارد کشور شد و پرونده آن برای چندین سال بسته شد.

همان طور که گفته شد سری N در دو مدل N10 و N12 و در دو تیپ محوری دو محور و سه محور و با کاربری‌های کمپرسی، کشنده و باری در ایران تولید شد. ضمن اینکه هم مدل خواب‌دار آن تولید می‌شد و هم بدون خواب تا هر خریداری بتواند بسته به نیاز و بودجه خودش، یک ولوو خریداری کند. البته یک نوع دیگر نیز با اتاق خواب نیم‌کابین هم عرضه می شد که یک فضای دیگر در پشت صندلی های برای قراردادن لوازم داشت.

کابین ولوو در مقایسه با رقبای آن زمان خودش، ساکت‌تر و آرام‌تر بود و لرزش کمتری نیز داشت. ضمن اینکه کلاً ولوو سرعتی‌تر بود و به کمک گیربکس سنکرونیزه خودش، تعویض دنده‌های راحتی هم داشت. ولوو سری N در آن روزها با درب موتور فایبرگلاسی عرضه می‌شد که تا قبل از آن ایرانیان با ماک سری R تجربه کرده بودند.

ولووهای سری N دارای دیفرانسیل‌های پرقدرتی نیز بودند که مدل توپ طلای آن، هنوز هم یکی از بهترین دیفرانسیل‌هایی هست که در زیر خودروهای تجاری کشورمان قرار گرفته است و حتی می‌توان گفت یکی از بهترین محورهایی هست که در تاریخ ولوو ساخته شده است.

پس از سال‌ها با حضور کامیون‌های ولوو NL12 و NL10 دوباره زمزمه‌هایی مبنی بر ورود نسخه جدید از این یار قدیمی به جاده‌های کشورمان شنیده شود.

ولوو NL12 و NL10 نیز بیشتر به صورت باری روی خط تولید رفت و کاربری کمپرسی آن کمتر است. ضمن اینکه تعدادی نیز به صورت کشنده به دست خریداران رسیدند. این کامیون از یک موتور شش سیلندر 12 لیتری با 380 تا 385 اسب بخار قدرت استفاده می‌کرد و قدرت پیشرانه NL10 نیز برابر با 350 اسب بخار بود.

هر چند که سری‌های جدید این کشنده در مدل NH12 با موتوری به قدرت 420 اسب بخار به صورت کمپرسی و تعدادی نیز باری دیده می‌شوند اما نمونه‌های کمی نیز به صورت کشنده با رنگ‌های بسیار جذاب مثل آبی نفتی و سفید یا سبز فسفری نیز در جاده‌ها به خدمت مشغولند.

برای مشاهده انواع کامیون‌های ولوو در کشورمان و همچنین جهت خرید انواع کشنده ولوو اتاق N در ایران، آگهی‌های زیر را مشاهده کنید:

. خرید و فروش ماشین سنگین
. خرید و فروش ماشین سنگین ولوو
. خرید و فروش ولوو سری N