آبان 1400: شرکت پاراکس موتورز، سازنده موتورسیکلت برقی یوز، طی اطلاعیه‌ای که در تاریخ 22 آبانماه منتشر شده، پیرو حاشیه‌های شماره‌گذاری یوز، نکات جالب توجهی را درباره نخستین محصول این شرکت، اعلام کرده است که خلاصه آنها را در ادامه، می‌خوانید:
1- یوز بعنوان «موتورسیکلت چهارچرخ برقی»، ساخته شده و استفاده از واژه «خودرو» برای آن، نادرست است.
2- تاکنون هیچگونه قیمتی از سوی شرکت پاراکس موتورز برای موتور برقی یوز اعلام نشده است. قیمت نهایی یوز، متناسب با این کلاس از محصولات، مشخص خواهد شد.
3- موتور برقی یوز، به صورت تولید محدود راهی بازار ایران خواهد شد.
4- موتورسیکلت یوز برپایه پلتفرم متن‌باز رنو توئیزی ساخته شده و شرکت پاراکس موتورز، هیچ ادعایی بعنوان یک محصول «تمام ایرانی» برای آن نداشته است. اما با این حال، بیش از 800 قطعه از مجموع 1000 قطعه مورداستفاده در آن، توسط 200 شرکت ایرانی، طراحی یا بازطراحی شده‌اند.
5- موتورسیکلت یوز فقط برای معابر درون شهری، مجوز تردد دارد.
ممنوعیت تردد یوز در جاده‌ها
آبان 1400: سردار هادیانفر (رئیس پلیس راهور) ضمن اشاره به شماره‌گذاری یوز، گفته که تاکنون فقط برای 30 دستگاه از این مدل، مجوز صادر شده است. سردار هادیانفر تاکید کرده که یوز، خودرو برقی نیست بلکه یک موتورسیکلت برقی است که سقف و فرمان دارد.
سردار هادیانفر همچنین گفته که برای رانندگی با یوز، داشتن گواهینامه موتورسیکلت الزامی بوده. ضمن اینکه طبق قوانین راهنمایی و رانندگی، امکان تردد با این موتورسیکلت برقی در جاده‌ها وجود ندارد.
آغاز شماره‌گذاری موتور برقی یوز
آبان 1400: آقای ستاری (معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری) ضمن اعلام صدور مجوز شماره‌گذاری برای موتور برقی یوز، از روند دریافت مجوز ورود محصولات جدید به بازار ایران نیز انتقاد کرده و گفته بود که استانداردها و مجوزهای لازم برای عرضه موتورسیکلت برقی یوز، حدود 5 سال طول کشیده است درحالیکه خودروهای خارجی، به راحتی مجوز ورود به بازار ایران را دریافت می‌کنند.
اما تنها به فاصله چند روز از این خبر، حالا تصاویر موتور یوز با پلاک ملی نیز منتشر شده است. اما می‌دانید یوز ایرانی را چه کسی ساخته و چه مشخصاتی و چه قیمتی دارد؟
یوز را چه کسی ساخته است؟
موتورسیکلت برقی YOOZ ساخت هیچکدام از خودروسازان ایرانی نیست چراکه توسط استارت‌آپ پاراکس موتورز، ساخته شده که بعدها تبدیل به شرکت شد و اکثریت اعضای آنرا نیز گروهی از دانشجویان برق و مکانیک دانشگاه آزاد قزوین تشکیل داده بودند.
موتورسیکلت برقی یوز با سرمایه‌گذاری دانشگاه آزاد قزوین و در سال 1393 ساخته شده است. البته ماجرای تولید آن در زمستان 1395 رسانه‌ای شد؛ همان تاریخی که رئیس جمهور روحانی دقایقی را پشت فرمان خودرو برقی یوز، رانندگی کرد.
حدود چند سال از یوز، خبری نبود تا آینکه آقای ستاری (معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری) در آذرماه 1399 خبر داد که مجوزهای سازمان ملی استاندارد برای موتورسیکلت یوز صادر شده است. آقای ستاری البته گفته که اگر تیراژ یوز به 30 دستگاه برسد، امکان شماره‌گذاری آن فراهم می‌شود. همچنین اگر تولید یوز از 150 دستگاه عبور کند، یک مجوز عمومی برای شماره‌گذاری آن صادر می‌شود.
موتورسیکلت است یا خودرو؟
واقعیت این است که یوز، خودرو نیست! بلکه موتورسیکلتی با چهارچرخ است که در بازار جهانی، سگمنت آنرا معمولا با اصطلاح کوادروسایکل (Quadricycle) می‌شناسند. اما تا قبل از ساخت و تولید موتورسیکلت برقی یوز، براساس قوانین ایران، چنین وسیله‌ای امکان شماره‌گذاری نداشت چراکه تعریف «موتورسیکلت چهارچرخ برقی» در آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی ایران، نبود.
به همین دلیل و به منظور رفع موانع تولید آن، با حمایت‌های آقای ستاری (معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری) و در اواسط دهه 90 شمسی، تعریف و اضافه‌شدن این نوع وسیله نقلیه نیز به تصویب هیئت دولت رسید. البته طبق این مصوبه، موتورهای چهارچرخ هرچند با پلاک موتورسیکلت، شماره‌گذاری می‌شوند اما برای راندن آنها، داشتن گواهینامه موتورسیکلت الزامی است.
داخلی سازی یوز چقدر است؟
موتورسیکلت برقی یوز، بیش از 900 قطعه اصلی دارد که 85 درصد آنها با مشارکت 90 قطعه‌سازی ایرانی، داخلی‌سازی شده و مابقی قطعات نیز از خارج تامین می‌شوند. البته از آنجایی که تولیدانبوه چنین محصولاتی، نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی است، این احتمال وجود دارد که موتورسیکلت خودرو برقی یوز فقط در تیراژ محدود، در ایران به تولید برسد.
چه ارتباطی با رنو دارد؟
موتورسیکلت یوز با پلتفرم برقی رنو توئیزی (Twizy) ساخته شده و حتی در طراحی ظاهری‌اش، تغییر چندانی نسبت به نسخه فرانسوی‌اش ندارد. اگر رنو توئیزی را نمی‌شناسید، باید بگوییم که محصول سال 2012 است و ابتدا در اسپانیا تولید می‌شد ولی رنو در سال 2019 خط تولیدش را به کارخانه رنو سامسونگ در کره جنوبی منتقل کرد تا جوابگوی نیاز بازارهای آسیایی باشد.
رنو توئیزی در سال 2015 و درحالیکه تنها سه سال از تولیدش می‌گذشت، به رکورد فروش 15 هزار دستگاهی رسید. در سال 2019 نیز فروشش از 30 هزار دستگاه فراتر رفت و جالب‌تر اینکه هرچند خط تولیدش به آسیا منتقل شده بود اما اروپایی‌ها، همچنان اصلی‌ترین خریداران توئیزی بودند. طبق برنامه‌ریزی رنو، تولید توئیزی در سال 2023 در کره جنوبی متوقف می‌شود.
مشخصات فنی یوز چیست؟
از آنجایی که با یک موتورسیکلت سروکار داریم، پس دیگر انتظار نداشته باشید که درب‌های کناری یوز، شیشه داشته باشند! نکته جالب‌تر اینکه رنو در برخی بازارهای اروپایی، درب‌های کناری را از لیست تجهیزات استاندارد توئیزی، حذف کرده است و آنها را فقط بصورت سفارشی، در اختیار مشتریانش قرار می‌دهد. اما در نسخه ایرانی یوز، این درب‌ها برای امنیت بیشتر سرنشنیان، بصورت استاندارد هستند.
طول کلی موتورسیکلت برقی یوز، کمتر از 2.4 متر است. این یعنی طول یوز، حتی از عرض برخی از خودروهای تولید داخلی نیز کمتر است! بنابراین حتی می‌توان آنرا بصورت عمودی در میان خودروها، پارک کرد. مزیت دیگر یوز، مکانیزم درب‌های بالا رونده آن هستند که هم ظاهر اسپرت و جوان‌پسندی دارد و هم اینکه پیاده و سوارشدن را در فضاهای تنگ و کم‌جا، آسان‌تر می‌کند.
یوز همچنین، ظرفیت دو سرنشین را دارد؛ البته به شرطی که مجموع وزن آنها کمتر از 250 کیلوگرم باشد. حالا که صحبت از وزن شد، این را هم بگوییم که وزن یوز بدون احتساب پکیج باتری‌ها، حدود 400 کیلوگرم بوده که برای موتور الکتریکی 20 اسبی آن، عدد قابل قبول است. البته باید دید که در شیب‌های نسبتا تند برخی از خیابان‌‌های تهران، آیا یوز همچنان عملکرد قابل قبولی دارد؟ درباره شتاب و سرعت یوز نیز باید بدانید که صفرتاصدش حدود 20 ثانیه و حداکثر سرعتش نیز از 80 کیلومتر برساعت، فراتر نمی‌رود.
عمر باتری یوز چقدر است؟
باتری‌های یوز، از شرکت سامسونگ تهیه شده‌اند و ظرفیت آنها حدود 7.7 کیلووات‌ساعت است و سیکل شارژ آنها، تا 3000 بار خواهد بود. شارژ این باتری‌ها حدود 3 تا 3.5 ساعت، طول می‌کشد و بعد از شارژ کامل، می‌توانید پیمایش متوسط 100 کیلومتری را در شهر، تجربه کنید. برای شهری مانند تهران که متوسط سفرهای درون‌شهری روزانه، معادل 60 کیلومتر است، موتورسیکلت برقی یوز می‌تواند گزینه بسیار خوبی باشد.
قیمت یوز چقدر است؟
آقای زیارتی (مدیرعامل پاراکس موتورز) در مصاحبه سال 1398 خود گفته بود که قیمت نمونه خارجی ساخت شرکت رنو، بدون پکیج باتری حدود 6 تا 8 هزار یورو قیمت دارد و مشتریان رنو می‌توانند با هزینه ماهیانه 45 تا 70 یورو، پکیج باتری‌ها را اجاره کنند. البته آنهایی که قصد خریداری پکیج باتری رنو را دارند می‌توانند توئیزی را قیمتی در حدود 14 هزار یورو خریداری کنند.
بنابراین در بازار ایران، موتورسیکلت برقی یوز باید کمتر از 400 میلیون تومان قیمت داشته باشد. موتورسیکلت یوز ایرانی در کنار خودرو برقی اکسیژن از شرکت خودروسازان جنوب و همچنین خودرو برقی کارمانیا eK1، از جمله محصولاتی هستند که با آمدن آنها، فصل جدیدی در بازار محصولات برقی کشورمان آغاز می‌شود.
نویسنده : مرتضی برجسته
