تست و بررسی چری آریزو 5 دنده ای لاکچری

اکثر ما با برند MVM از طریق مدل ام‌وی‌ام 110 که خود یک کپی ناقص از دوو ماتیز محسوب می‌شد، آشنا شدیم، اما اگر اشتباه نکنم، خودرو «ویانا» اولین سدان این کمپانی بود که با نام «چری» به بازارمان راه یافت. خودرویی که حتی از 110 هم بدتر بود و با طراحی کسالت‌آور، ایمنی افتضاح و دینامیک رانندگی بسیار معمولی، تقریباً در هیچ زمینه‌ای حرف خاصی برای گفتن نداشت و در نهایت هم به یکی از ناموفق‌ترین خودروهای بازار داخل بدل گردید. در آن دوران با دید تحقیر و تمسخر به این نشان تجاری نگاه می‌کردم و محصولات داخلی هم‌قیمت نظیر «سمند» را یک سر و گردن بالاتر از «چری ویانا» می‌دانستم.

حال بعد از چند سال، در شرایطی که ما همچنان مشغول بزک کردن پلتفرم قدیمی سمند هستیم، مجدداً به سراغ سدان دیگری از کمپانی چری آمده‌ام؛ اما این‌بار اوضاع شباهتی به گذشته ندارد و نماینده کشور چین با تیپ ظاهری عالی، آپشن‌های کافی، ایمنی مناسب و کیفیت قابل قبول، به ما درس تلاش و پیشرفت می‌دهد. تازه امروز قصد داریم در مورد نسخه دنده‌ای آریزو 5 صحبت کنیم که فرسنگ‌ها با تولیدات کامل‌تر این خودروساز آسیایی، فاصله دارد و به عنوان یکی از اقتصادی‌ترین مدل‌ها شناخته می‌شود. لطفا باما همراه باشید تا ببینیم این سدان خانوادگی، که در نسخه‌های فول اتومات و به ویژه در نسخه آریزو 5 توربو نیوفیس، سر و صدای زیادی به پا کرده، آیا در مدل‌های پایه نیز خودرو مناسبی برای خرید هست یا خیر.

آریزو 5 دنده‌ای از نظر ظاهری، تفاوت خاصی با مدل‌های اتوماتیک و توربو اتوماتیک ندارد و اگر به جزئیاتی مثل سایز و طرح رینگ‌ها و نوشته‌های روی بدنه دقت نکنید، به سختی می‌توانید آن را از نسخه‌های کامل‌تر تشخیص دهید. این نکته باعث شده تا کلاس ظاهری ماشین، مقداری بالاتر از رده قیمتی خودش برود چراکه از بیرون کمتر کسی متوجه می‌شود که ماشین شما ارزان‌تر از نسخه‌های فول است!

البته برای لذت بردن از ظاهر آریزو 5 نیازی به این صحبت‌ها نداریم چراکه چراغ‌های کشیده، جلوپنجره خوش‌فرم و سپرهای اسپرت ماشین، به اندازه کافی ما را به وجد خواهند آورد. خطوط بدنه هم در نهایت دقت ترسیم شده‌اند تا ضمن حفظ تناسب اندام ماشین، به القاء حس پویایی یاری رسانند. تمام این نکات نشان از پختگی تیم طراحی چری دارند چراکه محصول نهایی بدون هرگونه اغراق و بزک‌کاری غیرضروری، توانسته به فرمی جذاب و دوست‌داشتنی دست یابد و پس از گذشت سال‌ها، همچنان وجهه ظاهری خود را حفظ نماید.

فضای داخلی آریزو 5 هم مشابه قسمت بیرونی، ساختاری جوان‌پسندانه و جذاب دارد و با خطوط جسورانه خود حس شور و هیجان مناسبی به سرنشینانش هدیه می‌کند. البته جنس متریال مورد استفاده می‌توانست بهتر از این‌ها باشد اما مونتاژ نسبتاً دقیق قطعات در کنار جاگذاری مناسب ادوات و دیزاین خوب داشبورد، باعث شده‌اند که مشکلات کیفی، چندان به چشم نیایند.

از لحاظ ارگونومی هم اوضاع روبه‌راه به نظر می‌رسد؛ در واقع طراحان چری کارآیی را به طور کل فدای زیبایی نکرده‌اند و با در نظر گرفتن راحتی و سازگاری خودرو با بدن انسان دست به قلم برده‌اند. مثلاً دید به اطراف قابل قبول است و صندلی‌های ماشین هم به نسبت توقعی که از یک خودرو اقتصادی (با معیارهای جهانی) می‌رود، شرایط مطلوبی دارند.

از نظر فضاسازی باید گفت که آریزو 5 به لطف فاصله محوری 2650 میلی‌متری، قادر است به راحتی از 4 سرنشین بزرگسال (و یک کودک) میزبانی نماید که برای یک سدان کامپکت کافی خواهد بود. محفظه صندوق عقب نیز با وجود اینکه از نظر حجم به پای رقبایی همچون بسترن B30 و ام‌جی 360 نمی‌رسد، اما به لطف دهانه بزرگ ورودی و طراحی اصولی، کارآمد است و فضای کافی را در اختیارتان قرار خواهد داد.

نسخه دنده‌ای چری آریزو 5 به امکاناتی نظیر: دو عدد کیسه هوا برای راننده و سرنشین کناری، ترمزهای مجهز به سیستم ضدقفل و توزیع الکترونیکی نیرو، کروزکنترل، چراغ‌های روشنایی در روز، بلوتوث، سانروف برقی، سیستم تهویه مطبوع الکتریکی (با اتوماتیک اشتباه گرفته نشود)، سنسورهای پارک، شیشه‌ها و آینه‌های برقی، نمایشگر 7 اینچی لمسی (سفارشی)، سیستم ورود و استارت بدون کلید (سفارشی) و مواردی از این دست تجهیز شده که شاید در سال‌های قبل، آپشن‌های مناسبی به حساب می‌آمدند اما حالا دیگر برای یک خودرو نیم میلیاردی کفایت نمی‌کنند و جای خالی بسیاری از گزینه‌ها احساس می‌شود از قبیل: سیستم کنترل کشش و پایداری الکترونیکی، ایربگ‌های جانبی، روکش‌های چرمی و تهویه اتومات دوکاناله و غیره.

البته نسخه‌های فول‌ اتومات (اکسلنت) و یا مدل‌های توربو از نظر سطح امکانات چند سر و گردن بالاتر از میهمان امروز ما هستند اما مدل دنده‌ای هم آنقدرها ارزان نیست که بتوانیم از کمبودهایش به صورت زیرسبیلی عبور کنیم. برای درک عمق فاجعه می‌توان یادآور شد که محصول وطنی نظیر دناپلاس توربو اتوماتیک با قیمت مشابه، حداقل 2 کیسه هوا بیشتر دارد و با صندلی‌های برقی، تهویه اتومات و سیستم مالتی مدیا، به سدان مدرن چینی ما فخر می‌فروشد!

در بحث امنیت هم باید گفت که چری آریزو 5 توانسته هر 5 ستاره ایمنی موسسه C-NCAP چین را بدست آورد که نشان از استحکام مناسب اتومبیل دارد اما حذف ایربگ‌های جانبی و ESP در مدل دنده‌ای، باعث شده که با دید تردید به این 5 ستاره بنگریم؛ هرچند هنوز هم می‌توانم به شما اطمینان دهم که اوضاع ایمنی ماشین از رقبای داخلی که از پلتفرم‌های مربوط به قرون وسطی بهره می‌برند (نظیر همین دناپلاس) به مراتب بهتر خواهد بود.

چری آریزو 5 تاکنون با دو نوع پیشرانه به بازارمان عرضه شده که هر دو از نظر ساختار کلی مشابه هم هستند و با 4 عدد سیلندر و 1.5 لیتر حجم و 16 سوپاپ (مجهز به سیستم DVVT) شرایطی نزدیک بهم دارند؛ اما یکی از آنها بصورت طبیعی تنفس می‌کند و دیگری به پرخوران توربو تجهیز شده و همین تفاوت به ظاهر کوچک به اختلاف قدرت بزرگی معادل 31 اسب بخار و گشتاور 69 نیوتن‌متر منجر شده است.

متاسفانه مدل دنده‌ای از چری آریزو 5 تنها با موتور اتمسفریک روی خط تولید مدیران خودرو قرار گرفته و فقط 116 اسب بخار قدرت و 141 نیوتن‌متر گشتاور در اختیارمان قرار می‌دهد. این اعداد برای وزن حدود 1280 کیلوگرمی ماشین چندان عالی به نظر نمی‌رسند. البته شاید بگوئید ما اهل مسابقه دادن نیستیم و اصلاً قصد کل‌کل با سایرین را نداریم اما خیال‌تان را راحت کنم که حتی مدل آریزو 5 توربو هم برای مسابقه دادن ساخته نشده! در واقع منظور ما از قدرت کافی این است که بتوانیم مثلاً در یک سربالایی جاده‌ای، بدون استرس از یک اتوبوس 12 متری سبقت بگیریم؛ خبر خوب این است که آریزو 5 تنفس‌طبیعی، حداقل در نسخه دنده‌ای، از پس چنین شرایطی بر می‌آید و در اکثر مواقع ناامیدتان نخواهد کرد. در واقع نمونه منوال با پرت انرژی کمتر گیربکس و وزن سبک‌تر، بسیار بهتر از نسخه‌ اتوماتیک CVT از جا کنده می‌شود و شتاب اولیه بهتری دارد.

هرچند باز هم باید در نظر داشته باشید که این محصول آرام‌تر از آن چیزی است که در ظاهر نشان می‌د‌هد و با شتاب صفر تا صد حدود 13 ثانیه‌ای، در برابر بسیاری از رقبای قیمتی، پرچم سفید را بالا خواهد برد. در واقع اگر شتاب و کشش برای‌تان مهم است، چاره‌ای جز خرید مدل توربو نخواهید داشت که آن هم جدا از قیمت بالاتر، مشکلاتی مثل حساسیت به کیفیت سوخت را به دنبال دارد و با توجه به فشار بالاتر و استفاده از قطعات بیشتر در مجموعه موتور، استهلاک و هزینه نگهداری مضاعفی را به شما تحمیل خواهد نمود. هرچند اگر نظر من را بخواهید می‌گویم آن همه اسب و گشتاور و آپشن اضافه، ارزش این دردسرها را دارد!

در هر صورت به خودرو خودمان بازگردیم. جعبه‌دنده نسخه منوال، از نوع 5 سرعته دستی است و مثل تمامی رقبای موجود در بازار، نیرو را به چرخ‌های جلو منتقل می‌کند. برای تعلیق هم در قسمت جلو از سیستم مک‌فرسون و در عقب از سیستم پیچشی نیمه‌مستقل استفاده شده که در مجموع، مدل ساده‌ای به حساب می‌آید. همچنین ترمزها در هرچهار چرخ از نوع دیسکی هستند و از سیستم‌های کمکی نظیر ABS و EBD بهره می‌برند اما متاسفانه گزینه‌هایی نظیر TCS, ESP و EBA فقط در نسخه‌های اتوماتیک آریزو 5 استفاده شده‌اند و جای آنها در نمونه دنده‌ای، خالی است.

یکی از نکات مثبت آریزو 5 دنده‌ای، مصرف سوخت مناسبی است که شاید به عدد رسمی 5.7 لیتر در هر صد کیلومتر نرسد اما در شرایط عادی به ندرت از عدد 7 یا 7.5 فراتر خواهد رفت و در نتیجه می‌شود این محصول را در زمره سدان‌های کم‌مصرف بازار طبقه‌بندی نمود.

خوب بررسی‌های حوصله‌سربر ظاهری و کاتالوگی کافی است و حالا وقت تست عملی فرا رسیده. البته طوری گفتم بررسی‌های خسته‌کننده کاتالوگی کافی است که انگار قرار است اینجا در محاصره دود لاستیک و فشار جی و فوران آدرنالین قرار گیریم! خیر؛ اینجا چنین خبرهایی نداریم! اصلاً چری آریزو 5 آن هم در نسخه تنفس طبیعی، برای چنین کارهایی ساخته نشده و ما هم انتظار خاص و ویژه‌ای از این خودرو نداریم؛ همین که بتواند در قالب یک سدان بی‌دردسر خانوادگی به وظایفش عمل کند، نمره قبولی را دریافت خواهد کرد.

پشت فرمان از نظر دید به اطراف، شرایط راضی‌کننده است و با توجه به ابعاد جمع و جور ماشین و طراحی مناسب ستون‌ها، از حس تسلط کافی برخورداریم. فرمان به نرمی زیر دست می‌چرخد و گیربکس 5 سرعته منوال، با کلاچ خوب و تعویض‌های روان، اجازه نمی‌دهد که حس فشار چندانی را تحمل کنیم.

تنبلی نسل امروز در کنار ترافیک روزافزون خیابان‌ها، باعث شده که لذت دنده‌کشی با خودرو منوال در اکثر مواقع به زجر تبدیل شود اما قیمت ارزان‌تر و مصرف سوخت کمتر از جمله دلایلی هستند که می‌توانند شما را برای خرید این نوع سیستم انتقال قدرت مجاب کنند. ضمن اینکه جعبه‌دنده دستی چری، شتاب اولیه بهتری در قیاس با مدل CVT در اختیارتان قرار می‌دهد. البته در حالت رولینگ (شتابگیری در حین حرکت) تفاوت میان این دو به حداقل می‌رسد و حتی در برخی شرایط مدل اتوماتیک دست برتر را در اختیار می‌گیرد اما لانچ اولیه با مدل دنده دستی، به مراتب لذت‌بخش‌تر است. با عبور از دنده‌های سنگین و رسیدن به دنده 3 و 4 متوجه می‌شویم که ضرائب گیربکس ماشین، مقداری سبک درنظر گرفته شده‌اند.

البته اگر قبلاً تجربه سواری با ماشین‌های چینی را داشته باشید احتمالاً متوجه شده‌اید که این مورد میان اکثر محصولات اقتصادی سرزمین اژدها مشترک است، چراکه چینی‌ها معمولاً کاهش مصرف سوخت را به بهبود شتاب ثانویه ترجیح می‌دهند. سیاستی که در نگاه اول خیلی هم منطقی و صحیح به نظر می‌رسد؛ اصلاً مگر چند نفر از مشتریان خودروهای اکونومی برای‌شان مهم است که شتاب 80 تا 180 کیلومترشان چند ثانیه بهتر باشد! اما ای کاش داستان به همین جا ختم می‌شد؛ متاسفانه این روش اقتصادی فقط برای مسیرهای مسطح کارآمد است و در جاده‌های کوهستانی یا شهرهای کوهپایه‌ای (که در ایران هم کم نداریم) یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. در واقع ضرائب سبک دنده‌ها بهنگام عبور از سربالایی‌های شدید، ما را وادار می‌کند که بصورت مداوم از دنده معکوس استفاده نموده یا اینکه کل جاده را با دنده سنگین حرکت کنیم که جدا از بازی با اعصاب، با هدف کاهش مصرف سوخت نیز در تضاد است.

به حرکت ادامه می‌دهیم؛ در سرعت‌های مجاز رانندگی با آریزو 5 دنده‌ای لذت‌بخش است و سکوت مناسبی در داخل کابین حکم‌فرماست؛ هرچند این آرامش در دورهای بالاتر اندکی برهم می‌خورد. اگر مقداری جسارت به خرج داده و بر سرعت بیفزایید، متوجه اندکی کم‌فرمانی در پیچ‌های تند خواهید شد که البته برای یک سدان دیفرانسیل جلو در این سطح، طبیعی هم هست. بخصوص که در نسخه دنده‌ای، سیستم‌ کمکی پایداری الکترونیکی حذف شده و نمی‌شود از مجموعه تعلیق و شاسی نه‌چندان پیشرفته چری هم انتظار معجزه داشت؛ با این حال، مرکز ثقل پایین در کنار سیستم تعلیق نسبتاً خشک آریزو 5، به کاهش حرکات عرضی و گهواره‌ای منجر شده و به همین دلایل، هندلینگ ماشین بهبود یافته است. نتیجه اینکه تا وقتی شیطنت نکنید، کنترل ماشین به این راحتی‌ها از دست‌تان خارج نخواهد شد.

ترمزها نیز با اینکه بهترین عملکرد ممکن را ندارند اما رفتاری منطقی از خود نشان می‌دهند و حداقل از اکثر خودروهای وطنی دقیق‌تر و مطمئن‌تر نشان می‌دهند. در خصوص خشکی سواری هم خیلی نگران نشوید. اوضاع به اندازه‌ای وخیم نیست که شما را کلافه کند اما مثلاً روی صندلی‌های بسترن B30 احساس راحتی بیشتری را تجربه کرده بودیم.

در یک جمع‌بندی کلی می‌توان مشخصات فنی آریزو 5 اتمسفریک منوال را خیلی معمولی توصیف نمود. در واقع این ماشین، نه در قدرت و شتاب و نه در ترمز و هندلینگ، رفتار حیرت‌انگیزی از خود نشان نمی‌دهد و صرفاً برای رفع نیاز روزمره و رانندگی عادی کاربرد دارد. نکته‌ای که شاید در نگاه اول شما را ناامید کند اما با دقت به سایر ویژگی‌ها و نظر به رقبای قیمتی، متوجه می‌شوید که با خودرو بدی هم طرف نیستیم.

با این پول (حداقل در ایران) که نمی‌شود بنز خرید! در این حوالی ماشین‌هایی مثل تارا دنده‌ای و برلیانس H330 در دسترس هستند که آنها هم آش دهان‌سوزی به حساب نمی‌آیند. دناپلاس توربو اتوماتیک هم با اینکه از نظر قدرت و شتاب و آپشن‌های جانبی خودرو کاملاً برتری است اما در عوض با ظاهر قدیمی و از مد افتاده و ایمنی نامشخص و استهلاک بالاتر و کیفیت پایین‌تر، دردسرهای خاص خودش را خواهد داشت.

با تمامی این صحبت‌ها، باز هم اگر توان خرید آریزو 5 توربو اتوماتیک (حتی دست دوم) را دارید، بهتر است که آن مدل را انتخاب کنید تا ضمن برخورداری از قدرت و گشتاور بیشتر، به آپشن‌های کامل‌تری هم دست یابید. تازه اگر عشق سرعت کار دست‌تان داد، مدل فول‌آپشن با ایربگ‌های بیشتر و سیستم‌های پایداری الکترونیکی، بهتر از نسخه پایه از شما محافظت خواهد کرد!

اما اگر همین شتاب متوسط مدل تنفس‌طبیعی هم برایتان کافی است و با کمبود آپشن‌های ماشین مشکلی ندارید، می‌توانید به چری آریزو 5 دنده‌ای به عنوان یک انتخاب معقول و منطقی بنگرید. تازه این مدل به نسبت انواع توربو، حساسیت کمتری به عدد اکتان بنزین از خود نشان می‌دهد و با استهلاک کمترش، هزینه نگهداری پایین‌تری به شما تحمیل خواهد نمود. از لحاظ شرایط خدماتی و بازار دست دوم هم حداقل در قیاس با بسیاری از خودروهای چینی (مثل ام جی 360 دنده‌ای) شرایط بهتری دارد و کمتر پیش‌آمد که مشتریانش برای دریافت قطعه یدکی، معطل شوند. فقط باید درنظر داشته باشید که قطعات تزئینی و فنی چری آریزو 5 در بازار لوازم یدکی خودرو، همچون اکثر چینی‌های این رده، مقداری گران‌قیمت هستند و افت قیمت نسخه‌های دست‌دومشان هم مطابق معمول، بالاست.

^{*عکاس: عرفان اسلام‌پناه}