تست و بررسی مرسدس‌ بنز SLK55 AMG

اسپرت، سبک و کوچک. این تمام فلسفه مرسدس بنز SLK است. خودرویی که با تمرکزی ویژه روی سقف یا بهتر بگوییم سقف نداشتن، تولید شد. در قیاس با سایر محصولات شرکت عمر تقریباً کوتاهی داشت ولی در همین مدت هم به آنچه می‌خواست، رسید. امروز خودرویی را تست کردیم که هنوز می‌شد بنز بودنش را از فرسخ‌ها تشخیص داد. این SLK مدل AMG سال 2010 است و هنوز بوی برادر بزرگ‌ترش SLR افسانه‌ای را می‌دهد.

ما اینجا در بخش تست و بررسی خودرو، کم مرسدس AMG تست نکردیم. از تست و بررسی بنز GLA45 و بررسی بنز CLA45 گرفته تا بررسی بنز G63 و بررسی مرسدس بنز S63. غول‌های مدرنی که گله‌ای از اسب‌های بخار را پرورش می‌دادند؛ اما آنچه امروز سراغش رفته‌ایم نه فقط خودروی جدیدی نیست، بلکه بزرگ هم نیست. شاید A32K کوچک‌ترین مرسدس‌بنز AMG باشد، ولی SLK55 بعد از SLK32 نسل اول، کوچک‌ترین AMG دونفره روباز شرکت به حساب می‌آید. پس، از این حیث برنامه امروز یک فوق‌برنامه است.

اوایل دهه 90 میلادی، اقتصاد غرب به‌ویژه آمریکا نه بحرانی ولی در رکودی کامل به سر می‌برد. تمام بازارها سوت‌وکور بود. درست برخلاف اقتصاد کشورهای آسیایی مخصوصاً ژاپن و کره که داشتند می‌تاختند و می‌رفتند. در این میان شرکت‌های خودروسازی که محصولات لوکس و اسپرت تولید می‌کردند، بیشتر از همه تحت‌فشار بودند. جماعت پول برای خرید لباس نداشتند، چه برسد به خرید یک سوپراسپرت. غول‌های آمریکایی همین‌که جواب بازار خودشان را بدهند، خدا را هم شاکر بودند. اروپایی‌ها هم که هیچ. جفت پوچ. تجربه نشان داده بود که اگر بازار خودروی آمریکا جان می‌گرفت، تمام دیگر بازارها هم به حرکت می‌افتادند. ولی چه کسی می‌توانست با ریزه‌میزه‌های ژاپنی رقابت کند؟

پورشه آمد و یک نقشه ترسناک ریخت. ترسناک و شجاعانه. آلمان‌ها می‌دانستند که آمریکایی‌ها پول دارند، ولی کم دارند؛ یعنی حداقل چیز دندان‌گیری پیدا نمی‌کنند که برایش تب کنند. فروش 911 چنگی به دل نمی‌زد. کسی هم انتظار نداشت پورشه بیاید یک چیز سبک و کارمندی مثل هوندا آکورد تولید کند. شرکت آمد و گفت آمریکایی‌ها نیاز به یک شگفتی دارند. چیزی که برایش سر و دست بشکنند و بالشت‌ها را پاره کنند و دلارها را بیرون بیاورند. بهار سال 1993 پورشه در آن وضعیت بلبشو نه‌تنها دنده‌عقب نرفت بلکه جفت‌پا گذاشت روی پدال گاز و یک خودروی خاص را معرفی کرد. خودرویی مفهومی به اسم باکستر. یک دونفره روباز که تقریباً می‌شد همان لذت پورشه 911 را با آن تجربه کرد ولی با قیمتی بسیار پایین‌تر. سه سال بعد مدل تولیدی رونمایی شد و به دست مشتریان رسید. بلیت باکستر بُرد. آمریکایی‌ها یکهو برایش نیم‌خیز شدند. بازار آلمان هم در ادامه به پایش ایستاد.

استراتژی وحشتناک پورشه همه را دیوانه کرده بود. بدتر از همه مرسدس را. چراکه آنها هم درگیر همان چالشی بودند که هم‌وطنشان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد ولی خیلی استادانه از آن خارج شد. خُب چی بهتر از این؟ دزد حاضر، بز حاضر. چاره کار همان راهی بود که پورشه طراحی‌اش کرده بود. مرسدس قبل از آنکه نسخه نهایی باکستر راهی بازار شود، فهمیده بود که دارد بازی را می‌بازد. درست یک سال بعد آنها هم چیز مشابهی را دست‌وپا کردند؛ ویرایش اول SLK کانسپت. نامش از حروف ابتدایی سه کلمه آلمانی Sportlich (اسپرت)، Leicht (سبک) و Kurz (کامپکت) الهام گرفته شده بود. این خودرو هم یک رودستر دونفره به حساب می‌آمد. البته شرکت هیچ‌وقت نگفت که باکستر جرقه اس.ال.کی را زده ولی با رونمایی از ویرایش دوم SLK کانسپت در پاییز همان سال 94، نشان داد واقعاً برنامه‌های جدی دارد.

مهندسان سفت‌وسخت برنامه‌های تحقیق و توسعه را پیش گرفتند و در نهایت نسل اول تولیدی این خودرو سال 1996 رونمایی شد؛ یعنی همان سالی که باکستر هم آمده بود. در مجموع سه نسل از آن تولید شد که البته نسل آخر با حواشی همراه بود. اولاً که آخرین نسخه SLK بیش از اندازه شبیه به SL شده بود و این موضوع طرفداران را به‌شدت آزار می‌داد. ثانیاً آن ماجرای تغییر بی‌مورد سیستم اسم‌گذاری دامن خودروی فوق را گرفت و ناگهان به SLC تغییر کرد که البته این هم به مذاق خریداران سنتی خوش نیامد. اوایل اسفند سال 99 خودمان بود که مرسدس اعلام کرد تولید برخی از مدل‌های کوپه و روباز خود را به دلیل «تمرکز بیشتر روی خودروهای برقی» متوقف خواهد کرد. دلیلی بچه‌گانه برای لاپوشانی عدم موفقیت این خودرو در بازارهای جهانی.

خودرویی که امروز تست کردیم مربوط به آخرین سال تولید نسل دوم مرسدس بنز SLK است. نسلی که به‌زعم اغلب کارشناسان موفق‌ترین و محبوب‌ترین دوره در عمر کوتاه این خودرو به حساب می‌آید.

چرا تعارف می‌کنید؟ راحت باشید. بله SLK از نمای جلو خنگ است. آن لامپ‌های دایره‌ای بزرگ که با سماجت به دو طرف بیرونی کشیده شده‌اند، چهره این خودرو را با استانداردهای امروزی، متعارف نکرده است؛ اما با این حال فقط مرسدس است که می‌تواند این حجم قلمبه را روی یک شاسی کوچک سوار کند. این بهترین استراتژی برای دیده شدن SLK بود. حالت کاپوت و جلوپنجره به‌ویژه نحوه قرارگیری ستاره نقره‌فام، ایده‌ای است که به‌وضوح از SLR مک‌لارن به ارث رسیده است. نه اغراقی، نه اضافه‌کاری، نه هیچی. حتی در نمای جانبی نیز با اینکه خودروی فوق یک AMG به حساب می‌آید، ولی ابداً از زوایای بیهوده و خطوط الکی پرهیز شده است. فقط رکاب کمی برجسته‌تر شده که آن هم فقط به خاطر آیرودینامیک بوده است.

آنچه در نمای عقب می‌بینیم، باور کنید که شاهکار است. تعجب نکنید. برای خودرویی که تم طراحی‌اش تخم‌مرغی و محدب است، نمی‌شود چراغ‌های تیز و کشیده مثل SL سری R230 نصب کرد. شاید این ساده‌ترین راه بود. چراکه هر دو خودرو دو در بودند ولی مرسدس بهتر از هر کس دیگری می‌دانست که چراغ عقب با لبه‌های تیز روی این حجم کوچک، آنها را سوژه خنده بقیه می‌کند. پس آمد و با خلاقیتی مثال‌زدنی دست گذاشت روی E کلاس سری W211. کاملاً مشخص است که از یک تقلید صحبت نمی‌کنیم. داریم درباره الهام گرفتن حرف می‌زنیم.

داخل کابین چیدمانی آشنا برای هر بیننده‌ای، به تصویر کشیده شده است. تقریباً همان فرمان و همان دسته‌دنده، همان نمایشگر و همان گرافیک عقربه‌های مکانیکی پشت فرمان که روی مرسدس‌های دهه 2010 می‌دیدیم؛ اما وسط آن همه رفتار اصولی و سنتی، فرم دریچه‌های تهویه مطبوع، زارت می‌خورد به چشم بیننده. بنده خدا طراح آمده چاشنی خطوط نرم و منحنی بیرونی را به زور هم که شده، یک جایی استفاده کند. ولی ماحصل کار افتضاح شده است. هم آن دو بیضی سمت درها بی‌معنی هستند و هم آن حلال‌های اطراف نمایش مرکزی. مرگبارتر اینجاست که تازه دو دریچه هوای دیگر هم آن بالا نصب شده؛ یعنی قشنگ معلوم بوده که طراح گرامی فقط خواسته جاهای خالی را پُر کند.

برای خودرویی که ده دوازده سال پیش تولید شده بود، دزدگیر، ورود و استارت بدون کلید، رادیوی ماهواره‌ای، کامپیوتری سفری، تهویه مطبوع اتوماتیک دو حالته و گرم‌کن صندلی خیلی آپشن‌های شاقی بودند. مثلاً آن روزها روی هر خودرویی نمی‌شد صندلی برقی با 8 حالت تنظیم و 3 حافظه را دید.

غیر از سیستم کنترل پایداری الکترونیکی، کنترل کشش و سیستم ترمز کمکی شاید جذاب‌ترین بخش تجهیزات این خودرو سیستم صوتی 800 دلاری‌اش باشد. پکیجی از برند Harman/Kardon سری Logic 7. با 9 اسپیکر و ساب‌ووفر و به طرزی باورنکردنی یک چنجر 6 دیسکه. مرسدس کلاً انگار سیستم صوتی SLK برایش خیلی مهم بوده. چون حتی روی مدل‌های پایه غیر AMG هم از برند Alpine استفاده می‌کرد.

بخش ترسناک ماجرا اینجاست. برایتان عجیب نیست که قلب این خودرو همان چیزی است که روی E55 AMG , S55AMG و حتی M55 AMG نصب شده بود؟ خودروهایی که همگی بزرگ‌تر و به‌مراتب سنگین‌تر از SLK55 AMG هستند. آنچه می‌بینیم، پیوند قلب نهنگ است درون سینه کوالا.

به‌عنوان نیروگاه مرسدس بنز SLK55 از یک پیشرانه 5.4 لیتری (5439 سی‌سی) هشت سیلندر V شکل بهره می‌برد، که با خونسردی تمام و بدون توربوشارژر می‌تواند 355 اسب‌بخار قدرت و 510 نیوتن‌متر گشتاور تولید کند. این اعداد را وقتی به جثه 1.5 تنی آن اضافه می‌کنیم، باید هم شتاب صفر تا صد 5 ثانیه‌ای و سرعت نهایی 280 کیلومتر برساعتی به دست بیاید. البته این وسط نمی‌شود از هنر جعبه‌دنده 7 سرعته SpeedShift آن هم صرف‌نظر کرد.

وقتی خودرویی که با ارفاق طولش به 4 متر می‌رسد، RWD می‌شود یعنی انگار دیفرانسیل توی دهن موتور است. مزیتی طلایی برای شتاب‌های ثانویه. همینطور هم هست. شتاب 60 تا 100 کیلومتر برساعت SLK55 زیر 4 ثانیه و شتاب 80 تا 120 کیلومتر برساعت آن 3.7 ثانیه می‌شود. خلاصه که اگر خودکشی نکنید و از همان ابتدا یک‌کله گاز بدهید صفر تا 250 کیلومتر برساعت را زیر 40 ثانیه می‌روید. (توضیح؛ سازمان ملل می‌گوید هر 40 ثانیه یک نفر از خودکشی می‌میرد).

مرسدس‌بنز SLK55 AMG قشنگ ایرانی‌بازی درمی‌آورد. خودرویی با مصرف سوخت میانگین 13.8 لیتر در هر 100 کیلومتر که برایش یک باک 70 لیتری در نظر گرفته شده است.

آن موتور بزرگ و آن شاسی کوچک، پس صندوق‌عقب چی؟ بله آن عقب یک فضای 277 لیتری هم برای قرار دادن یک چمدان و یک کیف‌دستی و یک لنگه‌کفش برایتان فراهم شده است.

تا دو قدمی SLK55 AMG هم مطمئن بودیم باید فضای داخلی این خودرو تنگ و ترش باشد؛ اما وقتی پشت فرمان نشستیم، همه‌چیز فرق کرد. قشنگ جادار و دلباز. مثل یک سدان معمولی. فقط گیر کار سقف متحرک بود. اگر با سقف باز حرکت می‌کردید که هیچ، ولی اگر سقف را می‌بستید اوضاع بد می‌شد.

مرسدس روزی که این خودرو را به‌صورت رسمی رونمایی کرد، گفت که زمان باز و بست سقف آن 22 ثانیه است. هنوز هم بعد از این سال‌ها، زمان آن تغییر نکرده است. شعف بازی‌بازی با سقف که تمام شد، رفتیم سراغ اصلی ماجرا.

اولین جادوگری SLK55 AMG صدایش است. حقیقتاً می‌غرد. آن سیستم حیرت‌انگیزش هم نبود، نبود. اگزوزها برایتان کنسرتی بهتر اجرا می‌کنند. ترکیب سمی پیشرانه V8 و دیفرانسیل RWD، چیزی می‌شود شبیه شلاق. هرگز، تاکید می‌کنیم هرگز با این خودرو ناگهان گاز ندهید. قطع نخاع حتمی است. از طرفی هیچ‌وقت سیستم‌های کنترلی و پایداری را هم خاموش نکنید. در غیر اینصورت می‌زنید لاستیک ماستیک را جر واجر می‌کنید. خلاصه که گول آن چهره ملوس و آن بدنه تپلی‌اش را نخورید.

تایرهای 18 اینچی، مثل پوتین جنگی به زمین می‌چسبند. کوچکی شاسی، این امکان فوق‌العاده را فراهم می‌کند که هندلینگی دقیق و حساب‌شده را به نمایش بگذارید. حین رانندگی متوجه شدیم جعبه‌دنده 7G Tronic مرسدس در قیاس با PDK پورشه، کمی خجالتی است. می‌کشد و می‌رود دنده بعدی. ولی در مقابل آنچه روی SLK55 AMG می‌بینیم، بیشتر خوراک سرشاخ شدن است. معکوس را از حفظ است. سر غیرت که بیاید با آن پدال‌های پشت فرمان، می‌توانید کاری کنید که موتور از کاپوت کنده شود.

کاملاً قابل‌درک است که این خودرو تحت هیچ شرایطی برای کارهای عادی ساخته نشده است. به قیافه‌اش نمی‌خورد که یک پا به سن گذاشته پولدار از آن برای فخرفروشی استفاده کند. برای این ساخته شده که برق‌آسا لایی بکشید و آسفالت را مچاله کنید.

_{عکاس: عرفان اسلام‌پناه}