بررسی کامیون کشنده شاکمان دنیز 430 ایران خودرو دیزل

دنیز یکی از محصولات ایران خودرو دیزل بود که هیچوقت نتوانست بازاری برای خود دست و پا کند. با این حال، دنیز در زمان خودش، رقیب دست و پا بسته‌ای نبود اما کاملا در پس رقبا قرار گرفت. این کشنده، از محصولات شاکمان بود که این روزها نیز نام آن را البته از سوی دیگر تولیدکننده‌ها، در کشورمان زیاد می‌شنویم.

کشنده دنیز از سری محصولات شاکمن است که به اسم Y3 نیز شناخته می‌شود و دیگر کاربری‌هایش نیز با کد 3000 نامیده می‌شوند. این کشنده مثل بسیاری از محصولات سنگین چینی که در سال‌های گذشته عرضه می‌شدند و البته هنوز با همان شکل و شمایل قدیمی ساخته می‌شوند، از طرحی مشابه با اتاق MAN سری F2000 بهره می‌برد.

دنیز کشنده چندان زیبایی نیست و حتی در دوران معرفی در کشورمان هم که هم زمان با کامیون‌هایی مثل فوتون آئومان H4 و فاو J6 بود، این وضعیت به وضوح خود را نشان می‌داد. اما از وضعیت خوبی در بخش قوای محرکه و فنی برخوردار بود که نسبت به زمان خودش می‌توانست برگ برنده آن باشد. با این وجود، دنیز هم از سوی عرضه کننده یعنی ایران خودرو دیزل، مورد بی‌مهری قرار گرفت و هم عدم عرضه گسترده آن و نبود خدمات پس از فروش خوب و همچنین مشکلات تامین قطعات یدکی و ظاهری آن، باعث شد تا کم‌کم از صحنه رقابت‌ها خارج شود.

قابل ذکر است که بگوییم، کشنده‌های جدید شاکمان در بازار کشورمان به نام Y3 و همچنین شاکمان دماغ‌دار که با نام Z3 است، از سری محصولات جدید شاکمان هستند که به نوعی، نسل‌های جدید کشنده دنیز به حساب می‌آیند و می‌توان رشد و پیشرفت صنایع چین را در مقایسه آنها با دنیز دید. در حال حاضر، به غیر از شرکت ویرا دیزل که محصولات شاکمان را عرضه می‌کند، آرین دیزل نیز با مدل دیگری از این شرکت چینی در بازار کشنده‌ها حضور دارد.

پیشرانه درنظر گرفته شده برای دنیز یک نمونه دیزل 6 سیلندر با 11.6 لیتر حجم و 430 اسب بخار قدرت است که گشتاوری برابر با 2060 نیوتن متر در دور 1900 دور در دقیقه دارد و ضمن اینکه در تجهیزات سفارشی کارخانه مادر، پیشرانه‌ ساخت کومنز نیز به چشم می‌خورد که شاید اگر فروش دنیز در کشورمان نیز به حد مطلوبی می‌رسید، احتمال حضور آن با پیشرانه های کامنز نیز بود.

این پیشرانه از ساخته‌های شرکت ویچای چین است که همکاری با اشتایر اتریش و کامنز آمریکا را در سابقه خود دارد. این موتور مجهز به اینترکولر و توربوشارژر بوده و از سیستم برق CAN نیز بهره‌مند است که از جدیدترین و برترین سیستم‌های برق و عیب‌یابی خودروهای سنگین به شمار می‌رود. برای این کشنده، ظرفیت 40 تن اعلام شده است که می توان گفت کمترین مقدار در بین کشنده ها است. چرا که معمولا ظرفیت کشنده‌های دو محور نیز کمتر از 42 و 44 تن نیست.

^{*اطلاعات فوق از سایت خودروساز گردآوری شده است.}

از نکات مثبت این خودرو در زمینه سیستم ترمز باید به ترمز دیسکی محور جلو به همراه ABS اشاره کرد که حداقل نیازهای یک کامیون را دارد. ظرفیت باک سوخت این خودرو نیز، مجموعا 650 لیتر است که اصلا در حد و اندازه یک کشنده نیست و خریدار باید به فکر افزایش حجم باک خود باشد.

شرکت MAN آلمان از جمله سازندگانی است که طراحی‌های محصولاتش، همیشه الگو برای سنگین‌سازان چینی بوده و هست. اتاق‌های سری F و نسل بعد از آن یعنی TGA، الهام بخش بسیاری از شرکت‌های چینی برای طراحی کابین بوده و همیشه MAN آلمان با این شرکت‌ها، همکاری داشته و دارد. اما طراحی سری F2000 برای بیش از سه دهه پیش است و باید گفت که دنیز حتی در زمان عرضه نیز، طرحی قدیمی داشت. در این میان فقط سقف بلند آن، یک امتیاز برایش بود که از این نظر، کمی ارتفاع بالاتری از برخی چینی‌ها داشت. با این وجود، سادگی و همچنین تناسب طراحی خارجی کابین که ناشی از آلمانی بودن آن بود، تا حدود زیادی آن را قابل قبول می کرد.

طراحی داخلی نیز برگرفته از طرح داخل کابین F2000 است که فقط کمی تغییر در برخی قسمت‌ها باعث شده است تا چند سالی از آن جدیدتر به نظر برسد. باید گفته که طرح دنیز در این زمینه میدان را حتی به فراز و دیگر رقبای هم وطن خود واگذار می‌کند و اصلا در حد و اندازه کامیون‌های همدوره‌اش مثل فوتون و هوو A7 نیست.

مثل همیشه آینه‌های جانبی از طرحی ساده و قدیمی استفاده می‌کنند که امروزه منسوخ شده است. باید گفت که طراحی داخلی حتی از طراحی خارجی این کشنده نیز ساده‌تر و قدیمی‌تر است و همین موارد در موفقیت و یا عدم موفقیت یک کامیون می‌تواند نقش موثری داشته باشد.

از امکانات این کشنده می‌توان به بخاری درجا، کروز کنترل، شیشه بالابر برقی، رادیو پخش با قابلیت پخش CD و USB، قفل مرکزی، جعبه کمک‌های اولیه، جعبه ابزار، تاخوگراف و... نام برد. جعبه دنده آن از نوع 12+2 ساخت FAST چین است که طبق گفته‌های ایرانخودرودیزل در زمان فروش این خودرو، امکان سفارش با نمونه 2+16 ساخت ZF نیز برای آن ممکن بود. این کشنده یک برگ برنده نیز در زمان خودش در مقایسه با دیگر هم وطنانش داشت و آنهم، وجود تعلیق بادی در محور عقب با تنظیم ارتفاع است که تا آن زمان، کشنده‌های چینی از آن بی‌بهره بودند. همچنین برخلاف بسیاری از کشنده‌ها و کامیون‌ها، دارای دو تخت خواب است که می‌توان از آن به یک امتیاز مثبت نیز یاد کرد.

کامیون کشنده دنیز 430 به تعداد اندکی در جاده‌های کشورمان دیده می‌شود و بسیاری از آنها نیز، زیر نظر خود ایران خودرو و برای حمل اتاق‌های آماده این شرکت فعالیت داشته و یا دارند. این کشنده می‌توانست در زمان خودش و با وجود رقبای آن زمان، وضعیت فروش خوبی داشته باشد اما ایران خودرو دیزل، این کشنده و هوو A7 را به نوعی فدای فوتون کرد که البته فروش خوب فوتون نشان داد که ارزش آن را داشته است. دنیز اگر با ظرفیت حمل بار بالاتری فروخته می‌شد و ظاهر بهتری داشت، با وجود مشخصات فنی قبل قبول، می‌توانست بسیار موفق‌تر از الان باشد.