چه ماشین‌هایی برای یک راننده تازه‌کار مناسب است؟

رانندگان آماتور یا به قول خودمان تازه‌کار، همیشه با این سوال مواجه بوده و هستند که چه خودرویی برای آنها مناسب است و با بودجه‌ای که دارند، باید سراغ چه برندهایی بروند، خرید چه خودرویی می‌تواند کمترین دغدغه را برای آنها داشته باشد و از چه خودرویی، می‌توانند بیشترین استفاده را داشته باشند. انتخاب خودروی مناسب خانم‌ها معمولا کار آسان‌تری است اما برای آقایان معمولا دشوارتر خواهد چراکه آنها باید پارامترهای بیشتری را برای خریداری خودرو، درنظر بگیرند.

اگر پیگیر اخبار خودرو باشید، خوب می‌دانید که قیمت خودرو دیگر شبیه یک‌دهه پیش نیست و حتی برای خریدن خودروهای دهه 70 و 80 شمسی هم باید بودجه قابل توجهی را کنار گذاشت. پس رانندگان آماتور، حسابی باید حواس‌شان را جمع کنند چراکه خرید خودروی اشتباه، ضرر مالی زیادی برای آنها خواهد داشت. آنهایی که به تازگی رانندگی را شروع کرده‌اند، نباید دست روی هر خودرویی بگذارند. آنها باید محصولی را انتخاب کنند که:

• ایمن باشد.
• راندنش، آسان باشد.
• زود به ابعادش عادت کنند.
• هزینه تعمیرش پایین باشد.
• پیدان کردن لوازمش سخت نباشد.
• خدمات پس از فروش داشته باشد.
• در زمان فروش خودرو، مشکل‌ساز نباشد.

خیلی از افرادی که رانندگی را به تازگی شروع می‌کنند، معمولا تجربه رانندگی ندارند. این یعنی آنها به زمان نیاز دارند تا به ابعاد و اندازه‌های خودرو عادت کنند و اصطلاحا دست‌شان بیاید.

به همین دلیل، برای چنین رانندگانی معمولا خودروهای سدان، کراس‌اور و شاسی‌بلند را نباید توصیه کرد چراکه هاچبک، منطقی‌ترین و بهترین گزینه خرید هستند؛ خودروهایی که هم راندن‌شان در ترافیک‌ها راحت‌تر است و هم پارک‌ دوبل‌‌شان در خیابان یا جابجاکردن آنها در کوچه‌ها و پارکینگ منازل، دردسر کمتری دارد.

پراید هاچبک، تیبا هاچبک، پژو 206 هاچبک و ام‌وی‌ام 110، به‌ترتیب، از جمله بهترین هاچبک‌های بازار برای رانندگان تازه‌کار هستند چرا که قیمت لوازم و فراوانی لوازم آنها، معمولا بهتر از سایر هاچبک‌های بازار است. 

قبل از هرچیز باید بدانیم که تفاوت زیادی میان «آنتیک» و «کلاسیک» وجود دارد؛ خودروهای آنتیک در واقع همان کلاسیک‌هایی هستند که ارزش بسیار بالایی دارند اما خودروهای کلاسیک، الزاما گران‌قیمت نیستند. مثال بارز این موضوع را می‌توان در برخی از مرسدس‌بنزهای دهه 70 میلادی مشاهده کرد. مثلا بنزهای معروف به بنز معماری (اتاق W114 و W115) و بنز دانشجوریی (اتاق W123)، هرچقدر هم که تمیز، سرحال و سالم با لوازم فابریک باشند، بازهم کلاسیک محسوب می‌شوند. اما مثلا مدلی مانند مرسدس‌بنز SLC که به اتاق C107 هم شناخته می‌شود، هرچند که سال ساخت مشابهی به آنها دارد اما یک آنتیک واقعی است و چندین برابر آن بنزها، می‌ارزد.

طبیعی است که رانندگان تازه‌کار، آشنایی چندانی به مشکلات مکانیکی خودروها ندارند و معمولا هم نمی‌دانند که چطور و چگونه باید از خودروی‌شان نگهداری کنند. برای چنین رانندگانی، خریدن خودرو کلاسیک، می‌تواند بزرگترین اشتباه باشد.

برخی‌ها تصور می‌کنند که خودروهای کلاسیک، بدلیل سن و سال بالای‌شان، از آنجایی که معمولا قیمت کمتری دارند، گزینه بهتری برای رانندگان تازه‌کار هستند در صورتیکه این طور نیست. تعمیر و نگهداری خودروهای قدیمی، کار بسیار سختی است؛ آنقدر سخت که بعضی از کلاسیک‌بازها می‌گویند: اول مکانیک خودروی‌ت را پیدا کن، بعد آنرا بخر! ضمن اینکه خودروهای کلاسیک معمولا با مشکل کمبود قطعه مواجه هستند و به همین دلیل، برخی از مالکان، از قطعات سایر خودروها برای کلاسیک‌ها استفاده می‌کنند؛ چیزی که اگر رانندگان تازه‌کار آنرا ندانند، قطعا با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.

اما حالا بیایید آن روی ماجرا را هم ببینیم. ما در ابتدا تصور کردیم که راننده‌های آماتور، اطلاعات فنی اندکی درباره خودروها دارند. ولی اگر اینطور نباشد چه؟! یعنی اگر رانندگان جدید، آشنایی خوبی به مسائل فنی خودروها داشته باشند، کلاسیک‌های زیاد و محبوبی پیش روی آنهاست که اکثرشان متعلق به 90 میلادی هستند. خودروهایی مانند اپل کورسا، فولکس گلف و رنو5، ازجمله گزینه‌های مناسب برای رانندگان تازه‌کار خواهند بود. البته از میان این سه گزینه، ماشین‌بازها فقط گلف MK2 را انتخاب می‌کنند.

البته مدل‌های دیگری مانند تویوتا کریسیدا، میتسوبیشی گالانت و دوو اسپیرو، هم با اندکی هزینه بیشتر، قابل خریداری هستند ولی بدلیل ابعادشان، بهتر است آنرا به تازه‌کارها پیشنهاد نکنیم.

وقتی می‌گوییم راننده تازه‌کار، معمولا ذهن‌مان به سمت و سوی دو چیز می‌رود؛ یکی راننده‌ای که تجربه کافی ندارد و دیگری هم، خودرویی که ارزان‌قیمت است. در چنین حالتی، پیشنهاد دادن خودروی اسپرت به راننده تازه‌کار، دقیقا شبیه دادن سوپیچ موتورسیکلت سنگین به یک دوچرخه‌سوار است؛ همینقدر متفاوت و همینقدر بی‌ربط !

اما تصور کنید که راننده‌ای هم باتجربه باشد و هم بتواند بودجه بیشتری را برای خرید خودروی اولش تامین کند. برای چنین فردی، چه خودرویی را برای شروع رانندگی، پیشنهاد می‌دهید؟

در چنین شرایطی، برخی خریداران ممکن است به سراغ خودروهای اسپرت بروند؛ به‌خصوص خودروهای کوپه که تعدادشان بسیار بیشتر از خودروهای کروک است. در میان کوپه‌های بازار ایران، دو خودروی نام‌آشنای کره‌ای در لیست اقتصادی‌ترین‌ها هستند. هیوندای کوپه که موتور 6 سیلندر دارد و کیا سراتو کوپ که قلب 4 سیلندر در سینه‌اش می‌تپد. هردوی این خودروها، گزینه‌های نسبتا خوبی برای رانندگانی هستند که می‌خواهند اولین تجربه خودشان را با خودروهای اسپرت، کسب کنند.

اما این رانندگان اگر بخواهند دوبرابر این خودروها هزینه کنند، با گزینه‌های گران‌تری مانند جنسیس کوپه، تویوتا جی‌تی 86 و در اوج همه آنها ب‌ام‌و سری6 کوپه (اتاق E63) مواجه می‌شوند که فراوانی بیشتری نسبت به مابقی کوپه‌های بازار ایران، دارند. اما یک لحظه صبر کنید! هر سه این خودروها، هندلینگ بالایی دارند. به فرامین راننده، زود عکس‌العمل نشان می‌دهند و قدرت‌شان هم کم نیست. به همین دلیل، این سه گزینه را اصلا نمی‌توان برای شروع رانندگی، مناسب دانست.

شما هم با این جمله موافقید که می‌گویند: راه صدساله را نباید یک‌شبه رفت. اگر موافقید پس حتما معتقدید آنهایی که می‌خواهند رانندگی را یاد بگیرند یا به تازگی شروع به رانندگی کرده‌اند، تا زمانیکه راندن خودرو با گیربکس دستی را یاد نگرفته‌اند، نباید پشت فرمان خودروهای اتومات بنشینند. چراکه کلنجار رفتن با پدال‌ها در زمان تعویض دنده و همچنین انتخاب دنده مناسب در حین رانندگی، بهترین تمرینی است که هر راننده‌ای برای بهتر شدن مهارتش، به آنها نیاز دارد.

اما در این میان برخی‌ها تصور می‌کنند که خریدن خودروی اتومات برای شروع رانندگی، کار بسیار خوبی است چراکه دردسرهای تعویض دنده را ندارند. اما اینطور نیست و چه بسا خطرناک هم باشد چرا که خودروهای اتومات، یک پدال کمتر دارند و همین ویژگی به ظاهر ساده، برای راننده‌ تازه‌کاری که به کلاچ عادت کرده است، خطرناک است و زمان زیادی طول می‌کشد تا این موضوع برای راننده‌های تازه‌کار، عادی شود.

به همین دلیل بهتر است افرادی که رانندگی را به تازگی شروع کرده‌اند، استفاده از خودروی اتومات را حداقل برای یکی-دو سال به تعویق بیاندازند. ولی اگر به هر دلیلی، مجبور به استفاده از این خودروها شدند، خودرویی مانند ام‌وی‌ام 110 چهارسیلندر اتومات، اقتصادی‌ترین گزینه خواهد بود. البته با اندکی هزینه بیشتر، امکان خریداری پژو 206 تیپ 6 را هم دارند که البته هم ابعاد بزرگ‌تری دارد و هم موتورش قوی‌تر و چالاک‌تر از ام‌وی‌ام است. بنابراین رانندگی با تیپ6، برای تازه‌کارها، پیشنهادی چندان درستی به نظر نمی‌رسد.

حالا نوبت جمع‌بندی است و باید بگوییم که بالاخره چه خودرویی برای رانندگان تازه‌کار ایرانی مناسب است. اگر این سوال را در دهه 80 شمسی می‌پرسیدید، قطعا جواب‌تان چیزی غیر از پیکان یا پژو روآ یا خودروهایی شبیه این‌ها نبود. ولی حالا دیگر زمان انقضای آن خودروها فرا رسیده و باید به فکر گزینه‌های دیگری باشید.

با فرض اینکه پایین‌بودن قیمت خودرو، اصلی‌ترین معیار برای رانندگان تازه‌کار است، بهترین خودرویی که می‌توان برای شروع رانندگی، آنرا پیشنهاد بدهیم، خانواده پراید خواهد بود. اما نه هر پرایدی! پراید متاسفانه خودروی امن و ایمنی نیست. پس حتما باید به سراغ مدل‌های 1390 به بعد (معروف به پراید X100) بروید که سایپا، بهینه‌سازی‌های خوبی را در آنها انجام داده است. رانندگان تازه‌کاری که قصد خریدن انواع پراید را دارند حتما باید دقت کنند که سه آپشن «فرمان هیدرولیک»، «ایربگ راننده و سرنشین» و «ترمزهای ABS» در پرایدشان، وجود داشته باشد.

اگر پراید 111 را پیدا کنید که چه بهتر. چون به لحاظ طول خودرو، حدود 30 سانتیمتر، به نفع‌تان است! اما پرایدهای 131 و 132 هم قطعا کارتان را راه می‌اندازد. برخی از رانندگان تازه‌کار، می‌خواهند خودرویی داشته باشند که صرفا رانندگی را با آن یاد بگیرند و بعد از چندسال استفاده، آنرا رد کنند و خودروی بهتری خریداری کنند. اگر شما هم جزو این دسته هستید، مطمئن باشید که در زمان فروش خودرو، پرایدتان بی‌مشتری نمی‌ماند.

برای آنهایی که یک پراید شیک‌تر می‌خواهند، خانواده تیبا را پیشنهاد می‌دهیم و بازهم اولویت با خرید تیبا 2 هاچبک خواهد بود که ابعاد جمع و جورتری نسبت به تیبا صندوقدار دارد و برای راننده‌های تازه‌کار، مناسب‌تر است. اشتراک قطعات تیبا با پراید، باعث شده تا پیداکردن لوازم یدکی‌اش آسان باشد. البته تغییر طراحی خودرو، علی‌الخصوص در قسمت جلو، باعث شده تا هزینه تعمیرات تیبا در زمان تصادفات، بیشتر از پراید باشد. و دقیقا با همین توجیه، رانندگان آماتور باید دور ساینا دنده‌ای و کوییک را هم خط بکشند چون هزینه نگهداری آنها برای این رانندگان، اصلا به صرفه نیست.

با اندکی هزینه بیشتر، با خانواده پژو 405، سمند و پارس مواجه هستید. خودروهایی که شاید بدنه محکم‌تر و ایمنی‌تری نسبت به پراید و تیبا دارند اما هم بدلیل ابعاد بزرگ‌شان و هم بدلیل محدودیت دید راننده به اطراف، گزینه‌های خطرناکی برای شروع رانندگی خواهند بود. چنین خودروهایی را باید به آنهایی توصیه کرد که حداقل چندسال از شروع رانندگی‌شان، گذشته باشد. البته باید این نکته را هم اعتراف کنیم که این سه خودرو، بهترین گزینه برای سفرهای جاده‌ای هستند.

درباره دست‌دوم‌ها بیشتر بخوانید:

»» نکات مهم برای خرید خودرو کارکرده

»» نحوه قیمت‌گذاری خودرو کارکرده

»» نحوه قیمت‌گذاری خودرو تصادفی

»» جدیدترین آگهی های خودرو کارکرده

ام‌وی‌ام 110 نیز، چه در نسخه قدیمی و چه در نسخه جدیدش، گزینه بسیار خوبی برای رانندگان آماتور است. البته فریب جثه کوچکش را نخورید چراکه فضای داخلی بسیار خوب و جاداری دارد.

قبل از خریدن 110 باید بدانید که لوازمش گران‌تر از پراید است و دسترسی به لوازم یدکی آنها در برخی شهرها، برای‌تان دشوار خواهد بود. شاید به همین دلیل است که وقتی از فروش خودرو صحبت می‌کنیم، خاطرات خوبی برای مالکان 110 تداعی نمی‌شود! همچنین فراموش نکنیم که ام‌وی‌ام 110 خودرویی برای مصرف شهری است و نباید با آن به دل جاده‌ها زد.

اما نظرتان درباره پژو 206 هاچبک چیست؟ همان خودرویی که هر راننده‌ تازه‌کاری با بودجه متوسط، قطعا به فکر خریدنش می‌افتد. خانواده 206 علی‌الخصوص با موتور 1400 گزینه بسیار محبوبی برای جوانان است به ویژه در مدل‌های 1390 به بعد که چندین تغییر فنی و ایمنی مهم را تجربه کرده‌اند.

ولی همین خودروی محبوب، فرمان تند و تیزی دارد و کنترل کردنش در سرعت بالا، برای راننده‌های تازه‌کار، کار آسانی نیست. ضمن اینکه در هنگام تصادف یا برای تامین قطعات یدکی نیز، خرج زیادی را روی دست آنها می‌گذارد. همه چیزهایی که درباره 206 هاچبک گفتیم، برای ام‌وی‌ام 315 هم صدق می‌کند. پس اگر از 206 صرف نظر می‌کنید حتما قید 315 را هم بزنید!