اردیبهشت 1401: گزارش منتشر شده از سوی بیمه مرکزی، نشان می‌دهد که شرکت‌های بیمه در یازده ماه سال 1400، در بخش بیمه‌های غیر اجباری بدنه، بیش از 7 هزار و 618 میلیارد تومان حق بیمه تولیدی داشتند. در ازای چنین مبلغی، بیش از 3 هزار و 500 بیمه‌نامه صادر شده است.
در این گزارش تعداد 463 هزار مورد تصادف رانندگی ثبت شده که شرکت‌های بیمه بالغ بر 4 هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت کرده‌اند.
چرا بیمه بدنه، جایگزین بیمه ثالث نیست؟
آذر 99 - متاسفانه برخی از مالکان خودروها، تصور اشتباهی درباره میزان پوشش بیمه شخص ثالث دارند و گمان می‌کنند در تصادفاتی که خسارت جانی (اعم از فوت یا جراحت) ندارد، می‌توانند از بیمه شخص ثالث برای جبران همه خسارت‌های مالی، استفاده کنند. در صورتیکه چنین چیزی، کاملا اشتباه است! چراکه بعنوان مثال برای سال 99، بیمه شخص ثالث فقط تا سقف 11 میلیون تومان را به شخص خسارت دیده، پرداخت می‌کند.
به همین دلیل، آنهایی که خودروی «نامتعارف» دارند، علاوه بر بیمه نامه شخص ثالث، حتما باید برای گرفتن بیمه بدنه خودرو نیز اقدام کنند. برای سال 99، به خودرویی نامتعارف می‌گوییم که قیمت آن از 220 میلیون تومان، بیشتر باشد.
بیمه بدنه خودرو چیست؟
برخلاف بیمه شخص ثالث، «بیمه بدنه» برای مالکان وسایل نقلیه، الزامی نیست ولی از آنجایی که از پوشش بیمه بدنه برای جبران خسارت‌های مالی در زمان بروز حوادث استفاده می‌شود، توصیه اکید داریم که همه مالکان وسایل نقلیه، آنرا داشته باشند.
وقتی می‌گوییم «مالکان وسایل نقلیه»، یعنی اینکه بیمه بدنه فقط برای خودروها نیست و هر جنبنده فلزی، اعم از کامیون، کشنده، تراکتور، موتورسیکلت و حتی کشتی و ... را هم می‌توانید بیمه بدنه کنید.
همچنین توجه داشته باشید که شرکت‌های بیمه، معمولا پکیج‌های مختلف و متنوعی را برای بیمه بدنه خودرو دارند که براساس هزینه مشتری، آنها را تعریف می‌کنند. به عبارت بهتر، هرچقدر بیشتر هزینه کنید و پوشش بیمه بدنه خودروی‌تان را افزایش دهید، در زمان بروز حوادث گوناگون، مشکلات بسیار کمتری را تجربه می‌کنید.
پوشش اصلی بیمه بدنه خودرو
میزان «پوشش اصلی» بیمه بدنه خودرو، طبق قانون مشخص شده است و همه شرکت‌های بیمه باید آنرا اجرا کنند. پس تا به اینجای کار، مهم نیست که برای صدور بیمه بدنه خودرو، به کدام شرکت بیمه مراجعه کنید چون خدمات همه آنها، یکسان است.
پوشش اصلی بیمه بدنه خودرو، که در همه شرکت‌های بیمه مشترک است، عبارتند از:
1- برخورد خودرو با سایر وسایل نقلیه
2- برخورد خودرو با اجسام ثابت مانند درب پارکینگ، دیوار، تیر برق، جدول، گاردریل، و ...
3- واژگونی خودرو
4- سقوط خودرو
5- آتش سوزی و انفجار خودرو یا لوازم اصلی آن
6- سرقت خودرو
7- خسارت باتری خودرو تا سقف 50% قیمت باتری نو
8- خسارت چرخ خودرو (شامل رینگ و لاستیک) تا سقف 50% قیمت لاستیک نو
علاوه بر موارد فوق، شرکت‌های بیمه، معمولا «پوشش‌های جانبی» دیگری نیز برای بیمه بدنه خودرو درنظر می‌گیرند که حتما باید از خود شرکت‌ها، آنها را استعلام کنید. در ادامه این متن، برخی از موارد مرتبط با پوشش جانبی بیمه بدنه خودرو را مطرح می‌کنیم.
مهم ترین الحاقیه بیمه بدنه خودرو کدام است؟
در امور بیمه، اصطلاحی بعنوان «خسارت فرعی» داریم. خسارت فرعی یعنی بروز اتفاقی که خارج از پوشش اصلی بیمه بدنه باشد.
در صورت بروز خسارت فرعی، نباید از شرکت بیمه، انتظار جبران خسارت داشته باشید. چراکه چنین خسارت‌هایی فقط با داشتن «پوشش اضافی بیمه بدنه» قابل جبران هستند. یعنی علاوه بر خریداری بیمه بدنه خودرو، باید الحاقیه بیمه موردنظرتان را هم از شرکت بیمه خریداری کنید.
قیمت و شرایط استفاده از الحاقیه بیمه بدنه در شرکت‌های مختلف، متفاوت بوده و حتما باید از شرکت بیمه موردنظرتان، راهنمایی و مشورت‌های لازم را کسب کنید.
1- بلایای طبیعی، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
بنابراین اگر بر اثر سیل، زلزله، آتشفشان و ... آسیبی به خودروی‌تان وارد شد، بیمه بدنه خودرو هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
2- خسارتی که در اثر استفاده نادرست یا غیراصولی یا غیرایمن از خودرو، رخ می‌دهد، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
بنابراین اگر در مسابقات اتوموبیلرانی شرکت کردید یا بار غیرمجاز روی خودرو گذاشتید و خودرو دچار نقص شد، بیمه بدنه خودرو هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
3- سرقت کلی خودرو جزو پوشش اصلی بیمه بدنه است اما «سرقت جزیی» خودرو، تحت پوشش بیمه بدنه نیست.
سرقت جزیی، یعنی سرقت لوازم و قطعات خودرو. بنابراین اگر سیستم صوتی یا باتری و ... خودروی‌تان به سرقت رفت، بیمه بدنه خودرو هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
4- هرچیزی که روی خودرو پاشیده شود و به رنگ یا سطح بدنه خودرو، آسیب وارد کند، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
بنابراین اگر رنگ، محلول شیمایی، اسید، بنزین و هر چیز دیگری روی بدنه خودرو پاشیده شود، بیمه بدنه خودرو هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
5- هر چیز نوک تیزی که روی بدنه خودرو کشیده شود، اگر بر اثر تصادف نباشد، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه خودرو نیست.
بنابراین مالکان همه خودروها علی الخصوص مالکان خودروهای گران قیمت، توجه داشته باشند که اگر شخصی بیمار (!) روی بدنه خودروی‌تان خط کشید، بیمه بدنه خودرو هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
6- هر خسارتی که بر اثر جابجایی «مواد نامتعارف» به خودرو وارد شود، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
بنابراین اگر در زمان حمل مواد اشتعالزا یا اسیدی یا شیمایی و ... خسارتی به خودروی‌تان وارد شد، بیمه بدنه هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
7- هر خسارتی که در زمان ترانزیت به خودروی‌تان وارد شود، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
بنابراین اگر خودروی‌تان در زمان ترانزیت از مرز عراق یا آذربایجان (یا سایر مرزها) دچار حادثه شود، از آنجایی که خودروی‌تان در داخل مرز ایران نبوده، بیمه بدنه نیز هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
8- شکسته شدن شیشه، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
البته در این حالت، منظور قانون این است که اگر شیشه خودرو، بر اثر سرما شکسته شود (نه بر اثر تصادف)، بیمه بدنه هیچ کمکی به شما نمی‌کند مگر اینکه پوشش اضافی بیمه بدنه را خریداری کرده باشید.
9- خسارت توقف خودرو، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
همیشه وقتی از خسارت فرعی یا پوشش فرعی بیمه بدنه صحبت می‌کنیم، یک گروه از مالکان وسایل نقلیه، باید بیشتر از بقیه محتاط، مراقب و حواس‌جمع باشند. این گروه، افرادی هستند که یا «خودروهای مخصوص حمل بار» دارند یا «خودروی مسافربری» دارند.
این گروه از مالکان وسایل نقلیه، باید این نکته بسیار مهم را بدانند که اگر «به هر دلیلی» امکان استفاده از خودروی‌شان را (به علت بروز حوادث مختلف) نداشته باشند، بیمه بدنه هیچ کمکی به آنها نمی‌کند.
مثلا تصور کنید که خودروی‌تان زیر آوار مانده است و تا مدت‌ها، امکان استفاده از آنرا نداشته باشید. یا مثلا تصور کنید که خودروی‌تان برای مدت زیادی در تعمیرگاه بماند.
اما شرکت‌های بیمه در این مواقع، ویژگی بسیار جالبی به نام «پوشش هزینه توقف خودرو» دارند که با صرف هزینه جداگانه توسط مشتری، قابل خریداری است. اگر این نوع الحاقیه بیمه بدنه را داشته باشید، حتی در صورت عدم امکان استفاده از خودروی‌تان در زمان بروز حوادث، شرکت بیمه متعهد است تا خسارت‌های ناشی از آنرا برای‌تان جبران کند.
10- کاهش ارزش خودرو، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
کاهش ارزش خودرو یعنی بروز اتفاقی که بعد از رخ دادنش، قیمت خودروی‌تان کمتر از قبل شده باشد.
مثلا تصور کنید که اسید، روی بدنه خودروی‌تان ریخته شده و شما هم پوشش اضافی بیمه بدنه را برای چنین موردی، خریداری کرده‌اید. تابه اینجای کار، همه چیز درست به نظر می‌رسد و بیمه در این حالت، خسارت ناشی از آسیب رنگ خودرو را می‌پردازد.
اما یک لحظه صبر کنید؛ مگر رنگ‌شدگی بدنه، باعث افت چند درصدی قیمت خودروی‌تان نمی‌شود؟ ولی این افت قیمت، دیگر تحت پوشش بیمه بدنه نیست. به همین دلیل، شرکت‌های بیمه، خریداری این نوع از الحاقیه بیمه بدنه را هم به مشتریان‌شان پیشنهاد می‌کنند.
11- تغییر قیمت خودرو، تحت پوشش اصلی بیمه بدنه نیست.
این نوع پوشش فرعی در بیمه بدنه خودرو، برای زمان‌هایی است که قیمت خودروی‌تان، افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند.
شرکت‌های بیمه، سرمایه تحت پوشش بیمه بدنه را براساس «نرخ روز» خودرو محاسبه می‌کنند. بعنوان مثال، اگر خودروی‌تان که قبلا ارزشی معادل 100 میلیون تومان داشته، دچار نوسان قیمتی در بازار شود و قیمتش به 200 میلیون تومان برسد، شرکت بیمه، در صورت بروز حادثه، محاسباتش را براساس همان 100 میلیون تومان انجام می‌دهد چراکه شما، سرمایه مورد بیمه را افزایش نداده‌اید.
برای جبران این خسارت‌ها نیز، شرکت‌های بیمه، الحاقیه دیگری بعنوان «جبران نوسانات قیمت خودرو» برای مشتریان، درنظر گرفته‌اند.
فرانشیز بیمه بدنه خودرو چیست؟
طبق قانون بیمه مرکزی، شرکت‌های بیمه در برخی از حوادث تحت پوشش بیمه، نباید 100% خسارت را جبران کنند. در این حالت، به آن درصدی که باید از طرف مشتری پرداخت شود، «فرانشیز بیمه» می‌گوییم.
بعنوان مثال، در زمان «سرقت کلی» خودرو، اکثر شرکت‌های بیمه، موظفند تنها 80% ارزش روز خودرو را جبران کنند و 20% هزینه باقیمانده، برعهده مشتری است. به این 20% باقیمانده، فرانشیز بیمه می‌گوییم.
چه خسارتی تحت پوشش بیمه بدنه نیست؟
در ابتدای این مقاله و در بخش «پوشش فرعی» بیمه بدنه، اکثر موارد خاصی که در بیمه بدنه خودرو بصورت استاندارد وجود ندارد را توضیح دادیم؛ مواردی که البته با خریداری پوشش اضافی توسط مشتری، قابل جبران هستند.
اما در این میان، یکسری از خسارت‌ها نیز هستند که شرکت‌های بیمه، تحت هیچ شرایطی آنها را جبران نمی‌کنند. این خسارت‌ها، طبق قوانین بیمه مرکزی، عبارتند از:
1- خسارت ناشی از جنگ، شورش و اعتصابات،
2- خسارت ناشی از انفجار هسته‌ای،
3- خسارتی که عمدا به وسیله نقلیه، وارد شود،
4- خسارت ناشی از فرار از پلیس (به شرطی که مالک خودرو و راننده خودرو در زمان فرار، یک نفر باشند)،
5- خسارت ناشی از استفاده از مشروبات الکلی، مواد مخدر و ...
6- خسارتی که توسط راننده بدون گواینامه رخ می‌دهد،
7- خسارتی که توسط راننده‌ای با گواهینامه باطل شده، رخ می‌دهد،
8- خسارتی که در آن، گواهینامه راننده، با مشخصات مالک خودرو (قید شده در کارت خودرو) مطابقت نداشته باشد؛ بعنوان مثال اگر پشت فرمان خودروی دوست‌تان قرار بگیرید و سپس با آن تصادف کنید، شرکت بیمه، خسارتی را به دوست‌تان پرداخت نمی‌کند.
9- خسارت ناشی از حمل بار غیرمجاز یا بیش از حدمجاز با خودرو،
10- خسارت ناشی از بکسل کردن خودرو (مگر اینکه شرایط بکسل کردن خودرو، در متن بیمه نامه قید شده باشد)
چه زمانی نمی‌توان از بیمه بدنه استفاده کرد؟
شرکت بیمه، این اختیار را دارد که در صورت مشاهده تخلف از سوی شخص مشتری، یا خسارتی به وی پرداخت نکنند یا اینکه، خسارت کمتری را به او پرداخت کند. مهم‌ترین این تخلفات، عبارتند از:
1- در صورت خرید اقساطی بیمه بدنه، اگر مشتری اقدام به پرداخت اقساطش نکند.
2- اگر مشتری، اطلاعات و اظهارات نادرستی درباره مدارک، نوع خودرو و حتی چگونگی وقوع حادثه داشته باشد.
3- اگر 5 روز از وقوع حادثه گذشته باشد اما مشتری، برای دریافت خسارت و اطلاع آن به شرکت بیمه، اقدامی نکرده باشد.
4- اگر مشتری، عمدا اقدامات ایمنی را برای جلوگیری از وقوع حادثه انجام نداده باشد.
5- اگر مشتری، بدون هماهنگی با شرکت، اقدام به تعمیر خودروی آسیب دیده کرده باشد.
6- اگر مشتری، اقدام به جابجایی خودرو از محل وقوع حادثه کرده باشد. البته در مواردی که پلیس، دستور به جابجایی خودرو می‌دهد، مشکلی از این بابت وجود ندارد.
تخفیف عدم خسارت بیمه بدنه چیست؟
همانطور که بارها در این مقاله اشاره کردیم، بیمه بدنه، برای افراد صادر می‌شود نه برای خودروها. به همین دلیل، قانون برای تشویق رانندگانی که بیشتر مراقب هستند و کمتر دچار سانحه می‌شوند، تخفیفی بعنوان «تخفیف عدم خسارت» درنظر گرفته تا مشتری در زمان تمدید بیمه بدنه، هزینه کمتری را بپردازد.
1- تخفیف بیمه بدنه خودرو براساس سال، محاسبه می‌شود. یعنی هرچقدر که سال‌های بیشتری از بیمه بدنه استفاده نکرده باشید، شرکت بیمه نیز تخفیف بیشتری به شما می‌دهد.
2- اگر شرکت بیمه را تغییر دهید، بازهم تخفیف عدم خسارت بیمه بدنه ازبین نرفته و همچنان می‌توانید در شرکت جدید نیز از آن تخفیف‌ها، استفاده کنید.
3- اگر وسیله نقلیه جدیدی خریداری کرده باشید، به شرط داشتن مشخصات فنی یکسان و نوع کاربری یکسان، امکان انتقال تخفیف بیمه بدنه را هم دارید.
4- اگر بیمه نامه را فسخ کرده باشید، فقط تا 6 ماه برای استفاده از تخفیف بیمه جهت خریداری بیمه بدنه جدید، فرصت دارید.
5- اگر اعتبار بیمه بدنه شما تمام شده باشد، فقط تا 3 ماه برای استفاده از تخفیف بیمه جهت خریداری بیمه بدنه جدید، فرصت دارید.
6- در صورت انتقال بیمه بدنه به شخصی دیگر، تخفیف عدم خسارت بیمه شما نیز از بین می‌رود و شخص جدید، نمی‌تواند از این تخفیف‌ها استفاده کند.
بیمه بدنه در زمان خرید و فروش خودرو
یکی از مواردی که در زمان نقل و انتقال خودرو، خریدار خودرو باید به آن توجه کند، موضوع بیمه بدنه خودروست چراکه در صورت تغییر مالکیت خودرو، شرکت بیمه تعهدی در برابر مالک جدید ندارد. همانطور که گفتیم، بیمه بدنه برای «شخص» صادر می‌شود، نه برای «خودرو».
انتقال بیمه بدنه به افراد دیگر
1- انتقال بیمه بدنه به غیر، امکان پذیر نیست مگر در شرایطی خاص که باید از شرکت بیمه، این شرایط را جویا شوید. در صورت تایید شرکت بیمه، می‌توانید بیمه بدنه خودروی‌تان را با تعهد کتبی، به شخص دیگری واگذار کنید. البته در این حالت، شخص جدید، دیگر نمی‌تواند از تخفیف‌های بیمه بدنه شما استفاده کند.
2- انتقال بیمه بدنه به افراد درجه یک شما (پدر، مادر، همسر و فرزند)، امکان پذیر است و قانون، محدودیتی در این مورد، ندارد.
انتقال بیمه بدنه به خودروی جدید
حتی بعد از فروش وسیله نقلیه‌تان، همچنان می‌توانید از بیمه بدنه و تخفیف‌های آن استفاده کنید. البته قانون برای انجام این کار، 3 شرط مهم گذاشته است:
1- مالک هردو وسیله نقلیه، یکسان باشد.
2- وسیله نقلیه قدیم و جدید، باید تعداد سیلندر یکسان و همچنین گروه کاربری (سواری، وانت، موتورسیکلت یا اتوکار) یکسان داشته باشند. مثلا بیمه بدنه وانت را نمی‌توان به سواری منتقل کرد، یا مثلا بیمه بدنه پراید را نمی‌توان به ماکسیما انتقال داد.
3- از زمان فروش خودرو، نباید بیشتر از 24 ساعت گذشته باشد.
در صورت داشتن شرایط فوق، امکان انتقال بیمه بدنه را دارید. فقط توجه داشته باشید که اگر قیمت خودروی جدیدتان، گران‌تر از خودرو قبلی باشد، باید مابه التفاوت هزینه بیمه آنرا هم بپردازید. اما اگر خودروی جدیدتان، ارزان‌تر باشد، شرکت بیمه باید هزینه مازاد را به شما برگرداند.
اعتبار بیمه بدنه خودرو چقدر است؟
قانون، زمان مشخصی برای اعتبار بیمه بدنه خودرو تعیین نکرده است. به همین دلیل، اعتبار بیمه نامه، با توافق مشتری و شرکت بیمه، مشخص می‌شود.
پرداخت خسارت بیمه بدنه چقدر طول می‌کشد؟
1- بعد از اعلام حادثه توسط مشتری، شرکت بیمه حداکثر تا 15 روز باید خسارت حادثه را به مشتری بپردازد.
2- اگر سرقت کلی خودرو رخ داده باشد، شرکت بیمه تا 60 روز برای پرداخت خسارت به مشتری، فرصت دارد.
محاسبه قیمت بیمه بدنه
قیمت بیمه بدنه را فقط و فقط باید از شرکت بیمه موردنظرتان جویا شوید. ولی با این حال، شرکت‌های بیمه، براساس پارامترهای زیر، قیمت بیمه بدنه خودروها را محاسبه می‌کنند:
- نوع برند و مدل خودرو،
- سال ساخت خودرو،
- شرکت بیمه گر قبلی،
- میزان تخفیف سالیانه عدم خسارت،
- تاریخ اتمام بیمه نامه،
- داخلی یا وارداتی بودن خودرو،
- میزان کارکرد خودرو،
- میزان تخفیف عدم خسارت شخص ثالث،
- ارزش روز خودرو
اخبار بیمه نامه در ایران
آخرین خبرها درباره قیمت بیمه شخص ثالث، میزان افزایش تعرفه بیمه‌ها در سال جدید، نرخ جریمه نداشتن بیمه، قیمت بیمه موتورسیکلت، نحوه انتقال تخفیف بیمه ثالث، قوانین مهم درباره بیمه بدنه خودرو و نرخ جدید دیه را در مقالات منتخب زیر مطالعه کنید:
اخبار تصادفات رانندگی در ایران
آخرین وضعیت تصادفات رانندگی، جدیدترین آمار سوانح رانندگی ایران به همراه وضعیت تلفات جاده‌ای ایران، نکات مهم درباره خرید خودرو تصادفی، مهم‌ترین کارهایی که بعد از تصادف خودرو باید انجام داد، شرایط گرفتن کروکی آنلاین پلیس در تصادف و نحوه جابجا کردن خودرو بعد از تصادف رانندگی و ... را در مقالات منتخب زیر مطالعه کنید:
نویسنده : مرتضی برجسته
